امید علی‌احمدی روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی ایرنا در خصوص دلایل بروز بی‌تفاوتی اجتماعی در یک جامعه اظهار داشت: در یک جامعه سنتی روستایی اشخاص به دلیل شناخت یکدیگر، نمی‌توانند نسبت به سرنوشت خود و دیگران بی‌اعتنا باشند؛ وظایف و مسئولیت‌های اجتماعی را می‌پذیرند و در صورت عدم انجام تعهدات اجتماعی به جهت اعمال کنترل و نظارت جامعه به طرق مختلف تحت مجازات‌های اجتماعی قرار می‌گیرند.
وی اضافه کرد: این مجازات می‌تواند در سطح خرد نظیر چشم غره رفتن، سلام و احوالپرسی سرد اهالی جامعه یا عدم انجام معاملات اجتماعی با شخص باشد.
علی احمدی ادامه داد: بنابراین در یک جامعه سنتی، بی‌تفاوتی اجتماعی و عدم انجام نقش‌ها رنگ باخته و تبعه روستا یا شهر جرات بی‌اعتنایی به مسائل اقتصادی و اجتماعی یکدیگر را نخواهند داشت.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: با توسعه شهرنشینی اما شهروندان پشت سر یکدیگر سنگر می‌گیرند؛ یکدیگر را نمی‌شناسند و این امر سبب "گم گشتگی اجتماعی" می‌شود.
وی افزود: با گسترش این احساس، شهروندان از وظائف نقش سرپیچی می‌کنند، مسئولیت‌های اجتماعی را نمی‌پذیرند و با تجربه احساس تنهایی به نقطه بی‌تفاوتی اجتماعی می‌رسند.
علی احمدی تاکید کرد: این امر همچنین با تشدید احساس عدم امنیت به هنگام انجام اعمال خیرخواهانه و نبود پیوندهای اجتماعی با مناسبات مدنی بیش از پیش تقویت می‌شود و شهروندان احساس می‌کنند، در صورت انجام اقدامات خیرخواهانه با استقبال عمومی روبه‌رو نمی‌شوند و گاه از این ناحیه (اجتماع) آسیب می‌بینند.
امنیت اقتصادی جامعه بی‌تفاوتی اجتماعی را کاهش می‌دهد
این جامعه‌شناس در ادامه با بیان اینکه امنیت اقتصادی بی‌تفاوتی اجتماعی را کاهش می‌دهد، گفت: ناامنی اقتصادی و اجتماعی نیز می‌تواند جامعه را به سمت بی‌تفاوتی اجتماعی سوق دهد و به اصطلاح عامیانه تفکر "گلیم خود را از آب بیرون کشیدن" را تقویت کند.
وی افزود: در این جامعه احساس می‌شود، انجام امور خیریه با دریافت پاداش همراه نمیشود و شهروندان تحت نظارت اجتماعی قرار ندارند. بنابراین در این شرایط فردگرایی خودخواهانه حاکم شده و بی‌اخلاقی اجتماعی رواج می‌یابد.
رواج فردگرایی خودخواهانه و آموزش به فرزندان
این تحلیلگر اجتماعی تصریح کرد: رواج فردگرایی خودخواهانه نیز بی‌تفاوتی اجتماعی را تقویت و تبعه جامعه به شکل جزیره‌ای در حباب‌های شخصی و خانوادگی فرومی‌روند و این فرآیند را به فرزندان خود هم آموزش می‌دهند.
علی احمدی با اشاره به مصرع "کانکه جنگ آرد به خون خویش بازی می‌کند"، ادامه داد: اما اهالی یک جامعه باید بدانند، بی‌تفاوتی نسبت به مسائل اجتماعی دیگران می‌تواند برای عموم سبب خسران شود.
وی افزود: توجه به مسائل اجتماعی دیگران و اعمال خیرخواهانه موجب بهبود وضعیت اجتماعی کشور و افزایش سرمایه‌های ملی خواهد شد.
تو نیکی می‌کن و در دجله انداز که ایزد در بیابانت دهد باز
وی با اشاره به ضرب‌المثل "تو نیکی می کن و در دجله انداز که ایزد در بیابانت دهد باز "، گفت: مردم نباید با انجام اعمال خیر به سرعت خواهان دریافت منافع باشند، بلکه باید بیاموزند با اصلاح یک جامعه، مشکلات شخصی هم برطرف خواهد شد.
علی احمدی یادآور شد: بنابراین با تقویت نهادهای مدنی و شبکه‌های اجتماعی مدنی می‌توان بی‌تفاوتی اجتماعی را کاهش داد. اگر شهروندان احساس کنند، اعمال و رفتار خوب دیده خواهد شد، بی‌پاسخ نخواهد ماند و منفعت‌رسان وضعی مشابه با دیگران نخواهد داشت، بی‌شک خیررسان خواهد بود.
وی تاکید کرد: در واقع انسان در یک جامعه به سمت فضای اجتماعی غالب کشیده می‌شود، بنابراین جو قالب مبتنی بر قدرشناسی و شناخت رفتارهای خیرخواهانه، بی‌تفاوتی اجتماعی را از بین خواهد برد.
گفت وگو از الهام دربان
نظر شما