آبخوان‌های یزد تا کمتر از ۴۰ سال دیگر نابود می‌شود

یزد- ایرنا- کارشناس ارشد شرکت آب منطقه‌ای یزد، روند تخلیه آب از بخش کشاورزی استان بین سال‌های ۸۴ تا ۹۵ را بسیار شدید دانست و ادامه این روند در سال‌های آتی را منجر به نابودی کل آبخوان‌های استان در بازه زمانی ۱۹ تا ۴۰ سال آینده عنوان کرد.

به گزارش یکشنبه روابط عمومی دانشگاه یزد جواد محجوبی در نشست کانون تفکر آب این دانشگاه اظهار داشت: مهم‌ترین فعالیت صورت گرفته در این زمینه، تدوین برنامه سازگاری با کم‌آبی استان ظرف مدت ۵ سال طی دو مرحله شامل گام تعادل و احیاء آبخوان است.

وی با تبیین سیمای آب استان به تشریح سند سازگاری با کم‌آبی استان یزد پرداخت و افزود: عدم جلب مشارکت فعال جوامع بهره‌بردار در مدیریت منابع آب، کمبود منابع مالی جهت تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام، تنش آبی روستاهای استان به دلیل کمبود زیرساخت‌های تأمین انتقال و توزیع آب، آلودگی منابع آب زیرزمینی به دلیل رشد فعالیت‌های صنعتی و شهرنشینی ازجمله مهم‌ترین چالش‌های موجود در تأمین آب مورد نیاز است که منجر به تشکیل کارگروه ملی آب و تصویب سند ۵ ساله سازگاری با کم‌آبی ۳۰ استان کشور شد.

وی با تشریح اجزای سند سازگاری با کم‌آبی استان چشم‌انداز این صنعت را تأمین آب مطلوب و پایدار برای کلیه ذینفعان معرفی کرد و اهداف این صنعت را ناظر بر صرفه‌جویی در بخش‌های مختلف مصرفی آب ازجمله کشاورزی، صنعت، شرب و بهداشت دانست.

به گفته محجوبی، تحقق کامل اهداف برنامه سازگاری به دلیل تنش شدید آبی بخش کشاورزی استان در دو مرحله پیش‌بینی‌شده است که فاز اول این سند تا سال ۱۴۰۵ و فاز دوم تا سال ۱۴۱۱ به طول خواهد انجامید و راهبرد موردنظر برای تحقق این سند در بخش کشاورزی، مدیریت و مدارا در بخش صنعت و معدن، تسهیل تنفس و تشویق، در بخش شرب و بهداشت مدیریت مصرف سازه‌ای و غیر سازه‌ای و در بخش عمومی شامل اطلاع‌رسانی، فرهنگ‌سازی و الگوسازی است.

وی همچنین عدم احیا و جبران افت تجمعی سفره‌های آب زیرزمینی را در کنار دست دادن حدود ۳۰ درصد از منابع محلی آب شرب ازجمله تهدیدات عدم تحقق سناریوهای محتمل در افق ۱۴۰۵ دانست که باسیاست کاهش مصرف به‌صورت پلکانی، قابل‌کنترل خواهد بود.

کارشناس ارشد شرکت آب منطقه‌ای یزد صنایع پرمصرف را مکلف به اجرای طرح‌های مدیریت مصرف خواند که در صورت عدم ترتیب اثر، آب‌بهای موردنیاز به‌صورت پلکانی در سال افزایش خواهد یافت.

وی با اشاره به نحوه پیاده‌سازی سیاست کاهش مصرف در بخش‌های مختلف، از تغذیه مصنوعی به میزان ۳۰ میلیون مترمکعب در سال به‌منظور جبران افت سالیانه مخازن آب زیرزمینی تا افق ۱۴۰۵ خبر داد و پیشنهادهای موجود در حوزه سازگاری با کم‌آبی استان را شامل: تدوین استاندارد میزان مصرف بهینه آب، تخصیص حداقل ۵۰ درصد از یارانه برق مصرفی کشاورزی جهت تجهیز مشترکین خانگی به لوازم کاهنده مصرف و یکپارچه‌سازی اجرای روش‌های نوین آبیاری، عنوان کرد.

دکتر حسین ملکی‌نژاد، دبیر کانون تفکر آب دانشگاه یزد هم کمبود بارش ۴۰ درصدی در سال جاری نسبت به دو سال گذشته را از نگرانی‌های موجود در حوزه آب استان عنوان کرد که میزان اهمیت برنامه سازگاری با کم‌آبی را دوچندان می‌کند، این در حالی است که طی ۴۰ سال اخیر حفر حدود ۷۰۰ الی ۸۰۰ هزار چاه جدید به میزان قابل‌توجهی منابع آب تجدید پذیر را تحت تأثیر قرار داده است.

محمدمهدی جوادیان زاده، مدیرعامل آب منطقه‌ای یزد نیز وجود رانت در مناطق کویری و فقدان اهرم کنترل را از مشکلات موجود درزمینه مصرف آب دانست که تجهیز ۸۰ درصد چاه‌های مجاز استان به کنتور هوشمند، اصلاح پروانه‌های موجود چاه‌های استان و تقویت ارتباط مردمی تا حد قابل‌توجهی این موانع را مرتفع ساخته است.

دکتر کمال امیدوار عضو هیات علمی بخش برنامه‌ریزی محیطی دانشگاه یزد شناسایی چاه‌های غیرمجاز و ضمانت اجرایی مفاد برنامه سازگاری در حوزه کشاورزی را از مهم‌ترین چالش‌های این سند مطرح کرد، درحالی‌که مهدی حجازی رییس گروه آمایش سرزمین سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی یزد، با اشاره به ابلاغ سند ملی و استانی آمایش به کلیه دستگاه‌های اجرایی، ادامه روند صدور مجوز در بخش صنعت را مغایر با اهداف افق تأمین آب زیرزمینی ۱۴۰۵ دانست.

در همین راستا دکتر آرش دالوند عضو هیات‌علمی گروه بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی یزد، ارزش‌گذاری محصولات کشاورزی با توجه به میزان آب مصرفی را موردتوجه قرارداد و حسن بلندیان مدیرعامل اندیشکده صفا، با اشاره به محدودیت اختیارات قانونی، ابزار گفتمان جهت توجیه را در کنار اصلاح و تعدیل از مهم‌ترین پتانسیل‌های موجود در این حوزه دانست.

دکتر علی‌اکبر جعفری ندوشن عضو هیات‌علمی بخش حقوق دانشگاه یزد به امکان قانونی معامله پروانه آب انتقاد کرد و امتیاز آب را جزو اموال عمومی دانست که قائم به زمین کشاورزی مربوطه بوده و نمی‌تواند قابلیت خریدوفروش داشته باشد.

دکتر مجید احتیاط عضو هیات‌علمی دانشگاه اردکان با اشاره به عدم حصول اهداف گذشته مربوط به میزان کاهش مصرف آب تعیین‌شده در دستگاه‌های مختلف، ضمانت اجرای طرح را خواستار شد.

در این نشست، دکتر سعید عطار، دکتر نصرت‌الله امانیان، دکتر محمدحسین معماریان، دکتر کاظم کمالی، دکتر اصغر زارع چاهوکی از اعضای هیات‌علمی دانشگاه یزد، دکتر احمد فتاحی عضو هیات‌علمی دانشگاه اردکان، مهندس امیر شریف‌یزدی مدیر مرکز پژوهش‌های خورشیدی یزد، مهندس علی اوهب یزدی و مهندس محمدعلی فهیمی نمایندگان شرکت آب منطقه‌ای یزد و فاطمه زارع کارشناس پژوهشی دبیرخانه کانون‌های تفکر دانشگاه یزد نیز حضور داشتند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha