سفر وزیر کار و تعاون ایران به عراق؛ فرصت‌های جدید همکاری 

به گزارش ایرنا، تفاوت سفر هفته گذشته شریعتمداری با دیگر وزیران ایرانی که به عراق سفر کرده‌اند، این است که صرفا بر روی طرح‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری متمرکز نشده بود، بلکه عوامل انسانی مجری طرح‌ها را نیز هدف قرار داده است.
همان طور که وزیران دو کشور در کنفرانس خبری پس از امضای سند همکاری عنوان کرده‌اند، این سند زمینه‌های مختلف تبادل مهارت‌ها و تجربه‌های تخصصی دو طرف را فراهم می‌کند امری که به نفع دو ملت است.
شریعتمداری ابراز امیدواری کرده است که با امضای این سند، فرصت‌های شغلی برای جوانان دو کشور فراهم شود.
«عادل الرکابی» وزیر کار و امور اجتماعی عراق نیز گفت: برنامه اقدام مشترک شامل بندها و زمینه‌های مختلف همکاری از جمله تبادل تجربیات و  اعزام هیات‌های تخصصی بین دو کشور و برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاهی است.
به گفته وی، همکاری در زمینه بهبود خدمات به معلولان و همچنین آموزش و توسعه و تامین اجتماعی از جمله موارد مندرج در برنامه اقدام مشترک بین وزارتخانه‌های کار ایران و عراق است.
شریعتمداری در توئیتی در بدو سفرش ابراز داشت که امروز (یکشنبه ۲۲ فروردین ماه ۱۴۰۰) برای دیدار با مقامات کشور دوست جمهوری عراق و امضای نقشه راه پنج ساله پیرامون همکاری دو جانبه و مشترک در حوزه روابط کار، اشتغال، رفاه اجتماعی و آموزش‌های فنی و حرفه‌ای به بغداد سفر کرده است.
شریعتمداری در بغداد با الرکابی وزیر کار و امور اجتماعی عراق و «علی عبدالامیر علاوی» وزیر دارایی (و اقتصاد) این کشور دیدار و گفت وگو کرد و از نمایشگاه و کارگاه آموزشی وزارت کار عراق بازدید به عمل آورد.
علی عبدالامیر علاوی وزیر دارایی عراق یکشنبه گذشته در دیدار با شریعتمداری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکید کرد که یکی از نقاط اتکای اقتصاد عراق روابط قوی برادرانه و دائمی با جمهوری اسلامی ایران است.
شریعتمداری هم بر ضرورت توسعه روابط اقتصادی بین دو کشور و گسترش همکاری‌ها بویژه در حوزه فناوری‌های نوین و دیجیتال و آموزش‌های مهارتی تاکید کرد.

سند همکاری ۵ ساله یعنی چه؟
سند همکاری پنج ساله که تحت عنوان «برنامه اقدام مشترک» نامگذاری شده برای سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۵  تدوین و به امضای وزیران کار دو کشور ایران و عراق رسیده است.
بر پایه داده‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، این برنامه به توسعه همکاری‌های مشترک در حوزه‌های آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، کارآفرینی و اشتغال، روابط کار، رفاه اجتماعی و بیمه‌ها می‌پردازد.
محورهای برنامه اقدام مشترک برای دوره پنج ساله شامل برگزاری کمیته مشترک دو وزارتخانه در قالب تبادل هیات یا به صورت مجازی، همکاری در حوزه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و نظام مهارتی، تدوین و بومی‌سازی منابع و استانداردهای آموزشی برای مربیان و مهارت آموزان بر اساس استانداردهای جهانی و نیاز بازار کار کشور عراق خواهد بود. 
همچنین بر همکاری و مشارکت در مسابقات ملی مهارت دو کشور، برگزاری دوره‌های آموزشی « ciu و kab » برای مربیان عراقی، تبادل مربی در رشته‌های مورد نیاز تاکید شده است. 
علاوه بر این دو طرف در حوزه روابط کار شامل طبقه بندی مشاغل بر اساس استانداردهای بین‌المللی، آموزش بازرسی کار، اجرای قوانین جاری کار، شیوه‌های مذاکرات دسته جمعی، گفت وگوهای اجتماعی و مراجع حل اختلاف کار، قانون کار، تبادل تجربه در زمینه کار شایسته، آینده کار و تبادل تجربه در رابطه با سه جانبه‌گرایی به همکاری می‌پردازند. 
همکاری و تبادل تجربیات در حوزه رفاه و تامین اجتماعی شامل توان بخشی حرفه‌ای، برگزاری کارگاه‌های حمایتی، شیوه‌های خدمات مشاوره‌ای به معلولان و همکاری در زمینه تجهیزات کمک توانبخشی به معلولان، راهکارهای حمایتی در مورد زنان و کودکان بی‌سرپرست و تبادل اطلاعات و تجربیات در زمینه نحوه تشکیل، ثبت و فعالیت تعاونی‌های اشتغالزا برای کارجویان معلولین و زنان سرپرست خانوار از دیگر موضوعاتی است که در این سند برآن تاکید شده است . 
دو طرف همچنین در این برنامه اقدام مشترک در زمینه آموزش تخصصی توانبخشی، کاردرمانی، فیزیوتراپی، رشد و تکامل یکپارچه کودکان و در حوزه تامین اجتماعی از جمله نحوه تامین مالی گسترش پوشش بیمه‌ای پوشش بیمه‌ای اقشار خاص و بخش غیررسمی، برآیند وصول حق بیمه، ارائه حمایت‌ها به آسیب‌دیدگان شغلی و پیشگیری از آن، توافق کردند.
آموزش پیاده سازی شیوه‌های نوین دیجیتالی در حوزه بیمه‌های اجتماعی، برگزاری نشست میان تعاونی‌های اشتغالزا و معلولین به منظور انتقال تجربه و همکاری مشترک از دیگر موضوعات مورد توافق در این برنامه اقدام مشترک است. 

همکاری و تبادل تجربیات در حوزه کارآفرینی و اشتغال شامل آموزش مربیان عراقی در زمینه آمارگیری و تحلیل بازار کار با استفاده از تجربیات جمهوری اسلامی ایران، برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی تخصصی برای آموزش نیروی مورد نیاز در زمینه نظام اطلاعات بازار کار، طرح‌ها و برنامه‌های اولویت‌دار به منظور اشتغال و کارآفرینی مانند مشاغل خانگی، تعاونی‌ها و نیز راه‌های تقویت بخش‌های خصوصی و تعاونی جهت ایجاد فرصت‌های شغلی، شیوه‌های تامین مالی و سرمایه گذاری در فعالیت‌های کارآفرینی و کمک در ایجاد دفاتر یا صندوق‌های مالی به منظور رشد فرصت‌های شغلی و نیز نحوه نظارت بر موسسات کاریابی خصوصی آشنایی با شیوه‌های نوین کاریابی و مشاوره شغلی و حرفه‌ای و پیشگیری از اشتغال غیر رسمی از جمله محوری‌ترین موضوعاتی است که در سند برنامه اقدام مشترک میان دو طرف مورد تاکید قرار گرفته است.

دیدگاه شریعتمداری درباره سند همکاری ۵ ساله 
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایران متعاقب امضای این سند گفته است که سند همکاری ۵ ساله، نقشه راهی به منظور همکاری مشترک ایران و عراق در عرصه مسایل مربوط به بازار کسب و کار، آموزش‌های مهارتی و رفاه اجتماعی است که در توسعه فعالیت‌های اقتصادی دو کشور موثر خواهد بود.
وی از جمله مباحث مورد توافق را روابط کار، سه جانبه گرایی، مسایل کارگری و کارفرمایی، تشکیل اتحادیه‌ها و توسعه آنها، ایمنی، حفاظت و بازرسی کار و استانداردهای مربوط به آن خواند و تصریح کرد: بدین ترتیب در طول پنج سال آینده دو دولت ایران و عراق در این زمینه‌ها همکاری و آموزش‌های مشترک خواهند داشت.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به آموزش‌های فنی و حرفه‌ای اضافه کرد: با توجه به نقش مهارت در کسب و کار دنیا و تغییراتی که در بازار کار آینده مشاهده می‌شود، طبیعی است که همه دولت‌ها به فکر همکاری مشترک برای آموزش مهارتی در عرصه‌های گوناگون باشند.

شریعتمداری تاکید کرد: در این سند، همکاری‌های گسترده در حوزه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، تاسیس مراکز تربیت مربیان و مراکزی که در تدوین استانداردها همکاری دارند ، بین دو کشور مورد بحث و توافق قرار گرفت.
وی با یادآوری اینکه در این سند همکاری در عرصه‌های مشاغل جدید نیز پیش بینی شده که طی ۵ سال آینده صورت می‌گیرد، بیان کرد: برای اولین گام در نجف اشرف، ایجاد مرکز مشترک تربیت مربی و استفاده از مراکز آموزشی موجود به ویژه مرکز تربیت مربی در حوزه تربیت مربیان جهانگردی زیارتی و افزایش سطح استاندارد پذیرایی از زائرانی که از سراسر دنیا به به نجف اشرف مشرف می‌شوند، مورد توافق قرار گرفت.  
شریعتمداری همچنین با اشاره به وجود نیروهای جوان، باانگیزه و پرانرژی از فراهم شدن زمینه‌های تبادل نیروهای مهارت یافته و آغاز همکاری‌های مشترک در این زمینه خبر داد.
وی با بیان این که قرار بر این شده در اولین فرصت، همکاری‌های سازمان آموزش فنی حرفه‌ای با استان نجف اشرف و در ادامه با کربلای معلا آغاز شود، اظهار کرد: برای افزایش سطح استانداردهای پذیرایی از زائران، برخی مربیان در سطوح عالی در ایران آموزش خواهند دید.
وی از دیگر موارد توافق یافته را ایجاد مراکز جوار کارگاهی در شهر نجف اشرف در عرصه‌های گوناگون، فعالیت‌های خدماتی و گردشگری زیارتی بیان کرد که باعث می‌شود ایران و عراق از تجربیات یکدیگر بهره ببرند، بویژه اینکه زائران زیادی از دو کشور وجود دارند که سطح ارایه خدمات به آنها هم افزایش خواهد یافت.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به حوزه رفاه اجتماعی تصریح کرد: در این زمینه نیز دو کشور توافق کردند که با مجامع خیریه همکاری داشته باشند و به تاسیس مراکز خیریه کمک و از تجربیات دو جانبه استفاده کنند و توان‌یابان نیز آموزش‌های لازم را ببینند.
شریعتمداری تاکید کرد: در حوزه‌های بیمه‌های حمایتی و اجتماعی هم همکاری‌هایی بین دو کشور به وجود خواهد آمد.

بازتاب سفر شریعتمداری در رسانه‌های عراق
سفر شریعتمداری به بغداد به دلیل اینکه در برهه‌ای انجام شده که همچنان سایه سنگین شیوع «ویروس کرونا» بر منطقه سنگینی می‌کند و بر همه ابعاد زندگی مردم اثر گذاشته است، بستر مناسبی برای توسعه روابط در پساکرونا به شمار می‌رود.

از این رو سفر شریعتمداری نیز مورد توجه رسانه‌های عراقی و بین‌المللی قرار گرفته و توافقنامه امضا شده را سند همکاری ۵ ساله بین دو کشور و مهم ارزیابی کردند.
پایگاه رسمی وزارت کار و امور اجتماعی عراق نیز به سفر شریعتمداری اهتمام ویژه داده و از لحظه ورود وزیر ایرانی تا امضای توافقنامه و ترک خاک عراق، این سفر را پوشش داد.
خبرگزاری «رشا تودی» روسیه در این خصوص جزییات سند همکاری پنج ساله را بین ایران و عراق منتشر کرد و خبرگزاری «آناتولی» ترکیه نیز به نقل از وزارت کار و امور اجتماعی عراق اعلام کرد که عادل الرکابی با همتای ایرانیش محمد شریعتمداری توافقنامه «برنامه اقدام مشترک» را در حوزه‌های آموزش و ارتقا امور اجتماعی امضا کردند.
پایگاه خبری «اقتصاد نیوز» یکی از مهمترین پایگاه‌های خبری مسائل اقتصادی عراق نیز در این خصوص نوشته است: عراق و ایران سند همکاری مشترک ۵ ساله امضا کردند.

شماری از رسانه‌های عربی منطقه که مواضع ضد ایرانی دارند هم با بازتاب دادن سفر شریعتمداری به عراق آن را در جهت تعمیق همکاری با ایران و نزدیک شدن بیشتر بغداد - تهران ارزیابی کردند. 
خبر امضای این سند در عموم رسانه‌های عراق بازتاب مثبت داشته و برخلاف دیگر توافقات عراق با برخی از کشورهای منطقه، این توافق با واکنش منفی مواجه نشده بلکه همه از آن استقبال کردند.
کارشناسان در عراق بر این باورند که به دلیل اینکه این توافقنامه در کنار مسائل اقتصادی؛ به طور ویژه نیروی کار و جنبه‌های اجتماعی و حتی فرهنگی را هم هدف قرار داده و در صدد ارتقای توانمندیها و مسائل رفاهی و دانش علمی و حرفه‌ای کارگران است، می‌تواند بر آینده تحول اقتصادی در عراق اثر مثبت بگذارد، چرا که پیوست فرهنگی هم دارد.
از دیگر نقاط قوت این توافقنامه که به آن اشاره شده اینکه در چارچوب اهداف سازمان بین‌المللی کار است، بر همین اساس توافقنامه مزبور مورد توجه و اهتمام قرار گرفته است.