به گزارش ایرنا، حیات وحش دارای ارزش های ذاتی، زیست محیطی، ژنتیکی، اجتماعی، اقتصادی، علمی، آموزشی،فرهنگی، تفریحی و زیبایی شناسی است و در توسعه پایدار و رفاه انسان نقش محوری دارد، اما امروزه تخریب و افت کیفیت زیستگاه آنها، کشاورزی و توسعه ناپایدار، شکار غیرقانونی و قاچاق حیات وحش و برداشت بیش از حد از منابع تغذیه آنها، بزرگترین تهدیدها برای حیات وحش و تنوع زیستی به معنای عام آن است و با توجه به روند فزاینده تهدیدات پیش روی حیات وحش که شمار بیشتری از گونه ها و جمعیت آنها را به گرداب انقراض می کشاند، یکی از اقدامات ارزشمند در استان سمنان میتوان به طرح تکثیر نسل یوزپلنگ آسیایی اشاره کرد.
یوزپلنگ به عنوان سریعترین گونه جانوری بر روی کره خاکی است که با خط سیاه روی صورت و خالهای سیاه پررنگ روی پوستش شناخته می شود و اکنون ایران و بخشهایی از استان سمنان را خانه امن خود یافته و در خطر انقراض قرار دارد.
در واقع، یوزپلنگ ایرانی در فهرست اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست قرار دارد، این حضور یعنی اینکه گونه ای در خطر انقراض است، حدود ٢ هزار سال پیش یوزها در بیشتر نقاط آسیا حضور داشتند اما اکنون منحصر به نواحی بیابانی ایران شده اند.
در واقع ایران از دهه ۱۹۷۰ به عنوان تنها زیستگاه یوزپلنگ آسیایی شناخته شده است از این رو به آن یوزپلنگ ایرانی نیز می گویند بنابراین باید با تمام توان از این میراث ارزشمند حفاظت کنیم.
منطقه توران یا خارتوران در شرق استان سمنان یکی از سه منطقه حفاظت شده ایران با مساحت یک میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار، خاستگاه زیست یوزپلنگ آسیایی به شمار میرود.
منطقه توران یا خارتوران در شرق استان سمنان یکی از سه منطقه حفاظت شده ایران با مساحت یک میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار، خاستگاه زیست یوزپلنگ آسیایی به شمار میرود.
یوزپلنگها بر خلاف چهره پر ابهت و گیرایشان، دارای شرایط زیست عجیبی هستند که قبل از توضیح اقدامات انجام شده برای شکست کد انقراض این گونه ارزشمند ، کمی باید این جاندار را بشناسیم که با وجود وسواسهای خاص زندگ، توران در استان سمنان را برای زندگی برگزیده و بقا یافته است.
کیومرث کلانتری معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در نشستی که در خصوص انتقال این قلاده یوز با خبرنگاران داشت، گفته بود: یوزپلنگ ایرانی در فهرست سرخ IUCN قرار دارد و گونه ای در خطر انقراض است، تا ۶۰ سال پیش تعداد ۳۰۰ یوز در زیستگاه های ایران وجود داشت اما امروز به کمتر از ۳۰ قلاده رسیده که باید علت این کاهش چشمگیر جمعیت بررسی شود.
وی افزود: ۶ میلیون هکتار از زیستگاه یوزپلنگ در هفت استان در داخل مناطق چهارگانه تحت حفاظت سازمان محیط زیست قرار دارد، بنابراین کمتر از ۴۰ درصد زیستگاه این حیوان در این مناطق و ۶۰ درصد در مناطق آزاد قرار دارد، ۱۰ زیستگاه در هفت استان از جمله سمنان، یزد و خراسان شمالی واقع شده است، در سال های ۱۳۷۴ تا ۱۳۹۵ تعداد ۱۳ یوزپلنگ بر اثر تصادفات جاده ای تلف شدند، عواملی مانند تکه تکه شدن زیستگاه ها، جاده کشی، لوله گذاری، تصادفات جاده ای، رعایت نکردن استاندارد عبور و مرور، شکار بی رویه طعمه یوزپلنگ ها، وجود گله های دام اهلی و سگ های گله، از جمله عوامل تهدید این گونه ارزشمند است که رفع آنها مورد توجه سازمان حفاظت محیط زیست است.
پارک ملی توران مهیای زادآوری یوزپلنگ آسیایی
یک دامپزشک گفت: پارک توران تنها زادگاه زادآور یوزپلنگ آسیایی در دنیا است و امید است با نتیجه رسیدن تلاشها برای زادآوری موفق تعداد یوزپلنگهای آسیایی افزایش یابد.
یاسمین حسنی ابراز داشت: یوزپلنگ جزو گربهسانان محسوب میشود و گربهسانان امکان زادآوری ۲ بار در سال را دارند.
وی یادآور شد: یوزپلنگ دوره بارداری سه ماه دارد و معمولا فصلهایی که رطوبت هوا بیشتر است، برای جفتگیری این گونه ارزشمند مناسب است.
حسنی ادامه داد: براساس تحقیقات انجام شده، دی و بهمن بهترین ماههای سال برای جفتگیری یوزپلنگ آسیایی است که پس از ۹۰ روز معمولا در اردیبهشت ماه توله به دنیا میآید.
این دامپزشک با بیان اینکه یوزپلنگ جزو پستانداران چندهمسری است، بیان کرد: یوزپلنگ آسیایی از ۲ تا سه سالگی بالغ شده و تا هشت سالگی قدرت زادآوری دارد و نوع زایش یوزپلنگ آسیایی چندقلوزایی است.
اقدامات برای حفظ یوزپلنگها در توران
اما در ادامه به اقدامات انجام شده برای حذف تهدیدهای محیطی برای یوزپلنگ آسیایی میپردازیم؛ مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان پیشتر در گفت و گو با ایرنا گفته بود سگ های گله و جاده ۲ عامل اصلی تلفات یوزپلنگ ایرانی است و توله یوزپلنگها از سگ گله بیشترین آسیب را می بینند ولی آمار کاملی از تعداد تلفات یوزپلنگ به دلیل حمله سگ های گله در دست نیست.
به این ترتیب، پس از آسیب شناسی مشخص شد سگ های گله بیشتر از تصادف های جاده ای در تلفات یوزپلنگ ایرانی در پارک ملی توران استان سمنان سهم دارند و براین اساس رفع این مشکل در دستور کار قرار گرفت و در نهایت برای حفظ جمعیت باقی مانده یوز پلنگ آسیایی ۱۸ سامانه عرفی در محدوده پارک ملی توران از حضور دام تخلیه شد و ۲۹ سامانه عرفی دیگر واقع در محدوده امن توران باقی مانده که تلاش میشود، با تامین اعتبار، این مناطق هم از حضور دام برای حفظ آرامش و امنیت جانی یوزپلنگ از دام تخلیه شود.
دیگر تهدید یوزپلنگها عامل انسانی و جاده بود به طوریکه هفت قلاده یوزپلنگ در محور میاندشت- عباس آباد در محدوده پارک ملی توران بین سالهای ١٣٨٩ تا ١٣٩٧ در اثر تصادفهای جادهای تلف شدند؛ به طوری که به این محدوده قتلگاه یوز گفته میشد و در نهایت پیگیریهای مستمر منجر به این شد که مسیرهای تردد یوزپلنگ آسیایی در محل تلاقی با جاده در محدوده عباسآباد- میاندشت در محور تهران- مشهد در محدوده استان سمنان با نصب تابلو هشداردهنده، حصارکشی حاشیه جاده به طول پنج کیلومتر در مسیر رفت و کاهش سرعت مجاز خودرو در این محدوده از ۱۱۰ به ۸۰ کیلومتر بر ساعت براساس مصوبه شورای راهبری تصادفات، ایمن سازی شود.
شهریور سال گذشته اعلام شد ۲۱ قلاده یوزپلنگ در زیستگاه پارک ملی توران و منطقه شکارممنوع چاه شیرین استان سمنان شناسایی شد و اکنون طبق آخرین آمار اعلامی از سوی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان اکنون ۱۵ فرد یوزپلنگ در پارک ملی توران در شهرستان شاهرود استان سمنان دارای شناسنامه هستند.
موفقیتآمیزبودن حصارکشی و کاهش سرعت مجاز خودروها
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: حصارکشی و کاهش سرعت در بخشی از جاده ترانزیتی تهران- مشهد در محدوده استان تلفات تصادف های جاده ای یوزپلنگ و دیگر جانوران را به صفر رساند.
امیر عبدوس ابراز داشت: حصارکشی و کاهش سرعت در جاده تهران- مشهد در محدوده میاندشت عباس آباد در شهریور گذشته براساس گرفتن مصوبه از شورای راهبری تصادفات جاده ای استان سمنان یکی از مهمترین اقدامات انجام شده برای حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در استان است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان اظهار داشت: کاهش سرعت در فاصله بین کاروانسرای میاندشت میامی تا روستای عباس آباد یعنی محدوده عبور یوزپلنگ، به منظور جلوگیری از کشته شدن این گونه ارزشمند جانوری کشور، اعمال شد.
وی با بیان اینکه هفت قلاده یوزپلنگ در محور میاندشت- عباس آباد در سالهای ١٣٨٩ تا ١٣٩٧ در اثر تصادفهای جادهای تلف شدند، خاطر نشان کرد: اجرای طرح ایمن سازی این محور، برای حفظ باقیماندههای تنوع زیستی کشور امری ضروری و حیاتی است.
عبدوس اضافه کرد: بهترین زیستگاه یوزپلنگ ایرانی منطقه ۱۰۰ هزار هکتاری پارک ملی توران در شرق استان سمنان است، اما قلمرو زیستی این گونه ارزشمند ۱۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر فراتر گزارش شده و بر همین اساس در تمام منطقه توران تمهیدات برای حفظ جان یوزپلنگ باید در نظر گرفته شود.
وی تصریح کرد: افزایش نصب علائم هشدار دهنده، نصب دوربینهای کنترل سرعت و نیز نور شب در محور میاندشت- عباس آباد که قلمرو حرکت گونههای نادر حیات وحش مانند یوزپلنگ ایرانی است، ضرورتی اجتناب ناپذیر برای حفاظت از گونههای در خطر انقراض است.
مدیرکل حفاظت محیطزیست استان سمنان بیان کرد: ۱۰۰ درصد محدوده پارک ملی توران و بخشهایی از محدوده امن که بهترین زیستگاه یوز آسیایی است، به منظور حفاظت از جان یوزپلنگ، از آغل و دام آزادسازی شد.
شهریور سال گذشته اعلام شد ۲۱ قلاده یوزپلنگ در زیستگاه پارک ملی توران و منطقه شکارممنوع چاه شیرین استان سمنان شناسایی شد و طبق آخرین آمار اعلامی از سوی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان اکنون ۱۵ فرد یوزپلنگ در پارک ملی توران در شهرستان شاهرود استان سمنان دارای شناسنامه هستند.
بازگشت ایران به قلب توران
با توجه به توضیحات گفته شده درباره روحیه حساس سریعترین گونه جانوری بر روی کره خاکی و رفع عوامل تهدید محیطی، در ادامه به اقدامات انجام شده برای زادآوری یوزپلنگ آسیایی خواهیم پرداخت.
انتقال ایران، یوزپلنگ سه ساله در اسارت، از پارک پردیسان تهران با موفقیت به پارک ملی توران در شرق استان سمنان در هفدهم فروردین سال گذشته اولین اقدام ارزشمند بود.
ایران پوزپلنگ ماده در هنگام انتقال به پایگاه پشتیبان ۷۰۰ هکتاری پارک ملی توران در استان سمنان سه ساله بود. سال ۹۶ در حالی که ۸ ماه داشت از قاچاقچیان در تهران گرفته شد و به پردیسان منتقل شد تا در کنار کوشکی و دلبر ناجی نسل خود باشد، اما تلاشها ناکام ماند.
انتقال کوشکی و دلبر، زوج معروف یوزپلنگ در اسارت در پارک پردیسان تهران ، به زیستگاهشان در پارک ملی توران استان سمنان که مناسبترین منطقه در جهان برای زیست یوز آسیایی است، جزو دیگر اقدامات باجسارت در طی سالهای اخیر برای حفظ این گونه ارزشمند بود.
«کوشکی» و «دلبر» دو یوزپلنگ نر و ماده در اسارت سالها در پارک پردیسان با هدف تکثیر نگهداری میشدند، اما تلاشها به نتیجه نرسید و در نهایت براساس تصمیم از سوی سازمان حفاظت محیط زیست سال 1399 به پارک ملی توران در استان سمنان منتقل شدند.
کوشکی و دلبر دو یوزپلنگ نر و ماده ای هستند که به ترتیب ۱۰ آذر ١٣٩٣ از پناهگاه حیات وحش میاندشت و ۱۱ آذر ١٣٩٣ از ذخیره گاه زیست کره توران به پارک پردیسان تهران منتقل شدند، کوشکی یوزپلنگ نر بهمن ۱۳۸۶ در ۴ ماهگی و دلبر یوزپلنگ ماده فروردین ۱۳۹۰ در سه ماهگی به اسارت در آمدند و در زمان انتقال به پارک ملی توران در شهرستان شاهرود استان سمنان کوشکی نر ۱۲ ساله و دلبر ماده ۱۰ ساله بود.
هدف از انتقال سه یوزپلنگ به استان سمنان تکثیر در زیستگاهشان بود
مدیرکل حفاظت محیطزیست استان سمنان گفت: هدف از انتقال سه یوزپلنگ به منطقه حفاظتشده خارتوران در این استان دستیابی به بهترین روش تکثیر این گونه در خطر انقراض در شرایط نگهداری در زیستگاهشان است.
عبدوس ابراز داشت: گونهای جانوری که تعداد آن کمتر از ۵۰ قلاده در طبیعت باشد، گونه انقراضیافته تلقی میشود و اکنون تعداد یوزپلنگ آسیایی در کشور کمتر از ۵۰ قلاده است.
وی ادامه داد: زمانی که گونهای در خطر انقراض قرار دارد جمعآوری و مراقبت در شرایط اسارت میتواند در تکثیر نسل موثر باشد، چرا که در طبیعت ممکن است به هر دلیل تلف شود ولی در اسارت به خوبی از گونه مراقبت میشود.
وی بیان کرد: انتقال یوزپلنگ آسیایی ایران به زادگاهش در پارک ملی توران و نگهداری و مراقبت در شرایط اسارت میتواند زمینهساز تکثیر نسل باشد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان تصریح کرد: یوزپلنگ آسیایی قابل سرشماری نیست مگر اینکه در عرصه محصور باشد.
وی خاطرنشان کرد: در مناطق زادگاه یوزپلنگ آسیایی دوربین تلهای به کار گرفته شده و به طور مثال یک دوربین ۱۱ تصویر از قلاده یوزپلنگ ثبت میکند و هنگام تطبیق عکسها مشخص میشود تمام ۱۱ عکس مربوط به یک قلاده یوزپلنگ است یا تفاوت دارد.
وی یادآور شد: یوزپلنگ های آسیایی در پارک ملی توران قلمرو خود را علامتگذاری می کنند و حفاظت محیطزیست بر اساس شواهد موجود به صورت تقریبی میتواند حدس بزند چند قلاده در طبیعت وجود دارد، اما نکته مهم این است که این گونه انقراضیافته و تعداد آن کمتر از ۵۰ قلاده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: پارک ملی توران در استان سمنان مناسبترین زیستگاه زادآوری برای یوزپلنگ محسوب میشود و انتقال کوشکی و دلبر به زادگاهشان در تکثیر این گونه ارزشمند موثر است.
وی افزوده است: تا به حال اعتبار زیادی برای احداث و تجهیز ایستگاه علمی تحقیقاتی یوزپلنگ آسیایی در توران هزینه کردهایم و هیچ کمبودی هم از نظر تامین مالی برای این مرکز نداریم، این مرکز یک راهبرد و طرح کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت دارد و بر اساس آن روز به روز در حال پیشرفت و تجهیز است، طرحی که اجرای آن در پارک پردیسان تهران غیرممکن و محال بود.
وی یادآور شد: ایستگاه علمی و تحقیقاتی یوزپلنگ آسیایی توران دارای دامپزشک مقیم و تکنیسین دامپزشکی است و تمام امور بهداشتی و بالینی یوزپلنگ ها تحت نظارت آنها ثبت و گزارش میشود.
مدیرکل محیطزیست استان سمنان گفت: در تشکیلات جدید برای ایستگاه علمی و تحقیقاتی یوزپلنگ آسیایی یک اداره با رئیس مستقل از پارک ملی توران و تحت نظارت مستقیم مدیر کل محیط زیست استان پیش بینی شده است.
زندهگیری فیروز گامی ارزشمند ثمربخشی تلاشها
گام سوم برای تکثیر یوزپلنگ در اسارت، زندهگیری یوزپلنگی با نام فیروز از منطقه توران بود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: با توجه به اینکه کوشکی تنها یوزپلنگ نر در اسارت در پارک ملی توران دچار کهولت سن بود، چارهای جز اضافه کردن یک یوزپلنگ نر بارور به مرکز تحقیقات برای حفظ ژنتیک و افزایش نسل نبود.
وی تصریح کرد: فیروز یوزپلنگ نر ۱۱ ساله مرحله باروری و دوران پایان باروری را میگذراند و چندی پیش از طبیعت زندهگیری شد، زندهگیری یوزپلنگ با هماهنگی سازمان حفاظت محیطزیست و معاونت طبیعی این سازمان انجام شد.
وی بیان کرد: زندهگیری و انتقال یوزپلنگ فیروز به سایت تحقیقات توران شانس زندگیاش را بیشتر میکند، چرا که در سایت خطری تهدیدش نمیکند و تغذیه مناسب دارد.
عبدوس تصریح کرد: روش زندهگیری فیروز ابتدا مبتنی بر مطالعات میدانی از ساعات ورود و حضور یوز نر در مناطق علامتگذاری بود و ۶ ماه محلهای علامتگذاری یوز نر مورد پایش قرار گرفت.
عبدوس خاطرنشان کرد: زندهگیری فیروز با روش «تله اسنر ترپ» که یکی از تلههای دارای استاندارد جهانی انجام شد که به حسگر و گیرنده فرستنده رادیویی با برد سه کیلومتر اعلام هشدار گیرافتادن حیوان در تله مجهز است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: کل عملیات نصب تا به تله افتادن فیروز سه ساعت به طول انجامید و بعد از زندهگیری یوز در مدت ۱۰ دقیقه بیهوش و به سایت منتقل شد.
وی یادآور شد: سایت برای انتقال فیروز از قبل آماده شده بود و فیروز بعد از روز سوم به تغذیه طبیعی و شکار خرگوش پرداخت و این در حالی است که برخی کارشناسان خارجی زمان سازگاری با شرایط را ۹ روز پیش بینی کرده بودند.
امید به زادآوری ایران در محیط آرام توران
دبیر شبکه سازمانهای مردم نهاد محیط زیستی استان سمنان گفت: انتقال یوزپلنگ ماده با نام ایران به زادگاهش در پارک ملی توران در این استان شرایط اولیه برای زادآوری این گونه ارزشمند در خطر انقراض را مهیا کرد و میتواند موجب افزایش نسل یوزپلنگها شود.
فاطمه جندقی ابراز داشت: نبود استرس شرط اولیه برای فراهمسازی شرایط زادآوری یوزپلنگ آسیایی است و انتقال این گونه ارزشمند از پارک پردیسان تهران به زادگاهش در پارک ملی توران موجب ایجاد شرایط طبیعی زادآوری و دوری از استرس برای این گونه نادر میشود.
وی ادامه داد: بر اساس گفتههای پژوهشگران، تعداد یوزپلنگهای ماده در پارک ملی توران نسبت به یوزپلنگ نر کم است و انتقال ایران به زادگاهش و ایجاد دسترسی مناسب برای ورود یوزپلنگها در فصل جفتگیری، بدون شک میتواند زمینه افزایش جمعیت این گونه ارزشمند را مهیا کند.
چتر پوشش اینترنت برای حفاظت از یوزپلنگها در استان سمنان
مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان سمنان گفت: زیستگاه یوزآسیایی در شرق استان زیر چتر پوشش آنتندهی تلفن همراه و اینترنت قرار میگیرد.
سید یاسر حسن پور ابراز داشت: با دستور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، زیستگاه یوزپلنگ آسیایی در زیستکره توران استان سمنان با سرمایهگذاری ۳۰ تا ۴۰ میلیارد ریالی این وزارتخانه تحت پوشش آنتندهی تلفن همراه و اینترنت پهنباند قرار می گیرد.
وی با تاکید بر ضرورت حمایت از یوزپلنگ آسیایی به عنوان گربهسان نادر و در معرض خطر انقراض خاطرنشان کرد: ایجاد زیرساخت های ارتباطی و امکان پوشش آنتن دهی تلفن همراه و خدمات دسترسی اینترنت پهن باند سیار در زیستکره توران موجب نظارت ، رصد و تحلیل دقیق تر رفتارهای یوزهای آسیایی به کمک فناوری های نوینی همچون اجرای طرح دوربینگذاری و دیگر ظرفیت های فناوری نوین در محدوده پارک ملی می شود.
حسن پور بیان کرد: برخورداری از نعمت آنتن دهی و اینترنت پهن باند برای ساکنان و محیط بانان کیلومترها دورتر از شهرها و روستاها در دل کویر مرکزی ایران و درحال محافظت از گونه های جانوری و حیات وحش کشور از جمله مزایای اجرای این طرح است.
بهرهبرداری از مرکز تحقیقاتی ذخیرهگاه زیستکره توران
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان اظهار داشت: مرکز علمی تحقیقاتی ذخیره گاه زیستکره توران در شهرستان شاهرود با هدف تکثیر یوزپلنگ آسیایی و پیشگیری از انقراض این گونه به بهره برداری رسید.
وی ادامه داد: این مرکز شامل یک مجموعه ۷۰۰ هکتاری برای پرورش طعمه است تا در آینده در صورت موفقیت تکثیر یوزپلنگ ها برای شکار به این مجموعه منتقل شوند.
عبدوس اضافه کرد: در کنار این مجموعه، بخش دیگری به مساحت پنج هکتار برای آموزش شکار طعمه و همچنین بخش دیگر محلهایی برای نگهداری یوزپلنگ ها، ایجاد شده است.
وی با بیان اینکه این سه بخش توسط مسیرهایی به یکدیگر متصل است، تصریح کرد: سکویی نیز برای بازدیدکنندگان ایجاد شده است تا در قالب تورهای علمی، تحقیقاتی و تفریحی به گونهای که آرامش یوزها برهم نخورد، بتوانند با فاصله مناسب از این مجموعه بازدید کنند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان با اشاره به استفاده از برق خورشیدی در این مرکز تحقیقاتی، ابراز کرد: مرکز مجهز به دوربین مداربسته و درهای هیدرولیکی است و این درها برای زنده گیری طوری طراحی شده است که پس از ورود حیوان به صورت خودکار بسته می شود.
وی مرکز تحقیقاتی ذخیره گاه زیستکره توران را در کل قاره آسیا بی نظیر خواند و گفت: از آنجایی که یوزپلنگ آسیایی تنها در ایران باقی مانده و از مجموع هفت استان میزبان این حیوان، فقط پارک ملی توران در استان سمنان شاهد زادآوری یوز است، باید برای مراقبت از این جمعیت بسیار تلاش کرد.
براساس گزارشها، اداره کل محیط زیست استان سمنان به منظور تامین خرگوش برای تغذیه این سه یوزپلنگ سایت پرورش خرگوش احداث کرده است و خرگوشهای سایت و یوزپلنگها زیر نظارت تست انگلی هستند و هم چنین وعدههای غذایی یوزها از گوشت گوسفند، مرغ زنده، گراز و یک روز در میان خرگوش تشکیل می شود.
به گزارش ایرنا، انتقال سه یوزپلنگ در اسارت از پارک پردیسان تهران به زادگاهشان در پارک ملی توران در شهرستان شاهرود استان سمنان اقدامی ارزشمند است که احتمال زادآوری به طور طبیعی این گونه ارزشمند در خطر انقراض را مهیا کرد. اکنون باید منتظر ماند و دید این اتفاق خوشایند در پارک ملی توران استان سمنان واقع در شهرستان شاهرود رخ می دهد یا خیر؟
نظر شما