امروز محیط آموزش و کلاس درس که بخش عمده ای از فعالیت های تدریس و یادگیری در آن صورت می گیرد، نقش اساسی و بسیار مهمی در ایجاد زمینه برای خلاقیت و یادگیری دانش آموزان دارد. چگونگی انجام تدریس، ایده‌های جدید و روحیه ابتکاری داشتن اثر بسیاری بر توانایی شاگردان برای آموزش خودشان دارد. فضای عاطفی، شرایط فیزیکی، جو یادگیری، میزان انگیزه برای آموختن و … از عوامل درون کلاسی هستند که بر پدیدآمدن خلاقیت اثر می گذارند.
در میان عوامل یاد شده، نقش معلم در پرورش خلاقیت انکار ناپذیر است. معلم خلاق چیزی بیش از دانش تدریس را با خود به کلاس می‌آورد. او در حوزه‌های دیگری هم به طور قطع تجربیاتی دارد و می‌تواند از تجربیات و علاقه‌مندی‌های خود نیز در برنامه ریزی درجهت تقویت، آموزش، استفاده کند. یکی از آموزگاران ارزشمند ایران، شهید مرتضی مطهری بود که رویکردی روشنگرانه به معارف انسانی داشت و برای پیشرفت سطح دانش و فرهنگ انسان های روزگار خویش تلاش‌های فراوانی انجام داد. این آموزگار دلسوز در۱۳ بهمن ۱۲۹۸ خورشیدی در یکی از شهرستان‌های مشهد مقدس چشم به جهان گشود و پس از یادگیری دروس مقدماتی، به حوزه علمیه قم رفت و از محضر بزرگانی چون آیت الله بروجردی، علامه طباطبایی و امام خمینی(ره) بهره مند شد.
همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی در مسیر آرمان های نهضت اسلامی در کنار امام خمینی(ره) به عنوان مشاوری دلسوز و آگاه فعالیت کرد تا آن که دشمنان این مرزو بوم در پی از میان برداشتن این استاد بزرگوار برآمدند. سرانجام گروهک فرقان در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۵۸ خورشیدی او را به شهادت رساند. از این رو سالروز شهادت این آموزگار و دانشمند فرزانه را روز معلم نام نهادند تا همگان قدردان این انسان های دلسوز و از خودگذشته باشند و همواره مقام آنان را پاس دارند.
به همین منظور پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت روز معلم با «یدالله سلیمی» آموزگار و عضو کانون صنفی فرهنگیان به گفت و گو پرداخته است.
معلمی واژه‌ای ژرف و گرانسنگ
یدالله سلیمی با بیان اینکه معلمی واژه و مفهومی گرانسنگ است و نمی‌توان هیچ کلمه ای دیگر جایگزین آن کرد، گفت: معلمی، واژه ای درخشان است و در میان واژگان بی شمار، هیچ کدام نمی تواند بجایش تکیه زند و به جز تعریف معلم تعریف دیگری ارایه دهد. آموزگاران برای تعلیم و تربیت انسان برگزیده شده اند و به خاطر تعالی بشریت و بهروزی شهروندان جهان آمده اند و در این راستا تلاش می کند و از حیات خود مایه می گذارند.
نقش پررنگ معلمانان در توسعه کشور
این آموزگار پیشکوست، در خصوص نقش معلمان در توسعه کشور اظهار داشت: نقش معلمان در پیشرفت و توسعه جامعه پررنگ است اما نارسایی‌ها و توجه ضعیف دولت به زندگی معلمان سبب می شود تا این قشر از جامعه از وضعیت موجود نارضایتی هایی داشته باشند. آنان از مسوولان می‌خواهند تا تلاش‌های لازم را برای بالا بردن سطح زندگی معلمان انجام دهند. باید روز معلم مورد توجه همگان قرار گیرد و دانش‌آموزان با برپایی آیین‌های اصیل انسانی، مقام معلم خود را گرامی بدارند. در هر جامعه‌ای باید از مقام معلم به‌خوبی قدردانی شود و در جایگاه واقعی خود قرار گیرد تا از دل آن جامعه افراد فرهیخته، متعهد و دلسوز بیرون آید. متأسفانه هنوز معلمان نتوانسته‌اند به حقوق واقعی‌شان دست پیدا کنند و همیشه مشکلاتی فراروی آنها بوده و هرگاه که اعتراضی داشتند، خواسته‌های آنها هم‌چنان در بوته فراموشی قرار گرفته است.
او تأکید کرد: با وجود این که آموزگاران در کشور نقش بارز و تأثیرگذاری بر نسل جوان و آینده‌ساز مملکت داشته اما متأسفانه تاکنون به حقوق‌شان به گونه ای باید و شاید توجه صورت نگرفته است. تعلیم و تربیت بسیار اهمیت دارد و مدرسه مهم‌ترین نهاد در تعلیم و تربیت و تأمین نیروی انسانی در کشور است. معلم به عنوان مربی، می‌تواند نقش حساس و کلیدی در این ارتباط داشته باشد تا نیروی انسانی کارآمدی وارد جامعه شود. پایین بودن سطح درآمد، نداشتن مسکن و امکانات معیشتی تنها بخشی از مشکلات معلمان در کشور است و درآمد ضعیف بر کیفیت کاری آنان نیز تأثیر منفی می‌گذارد. باید دغدغه معلمان را کم کرد، از این رو دولت و مجلس باید به فکر این باشند که در حقوق و دستمزد تغییراتی به وجود بیاورند. در حال حاضر با توجه به خبرهای موجود به دغدغه‌های معلمان بیشتر از قبل پی‌برده شده است. چندی پیش بحث کارانه معلمان یا رتبه‌بندی مطرح شد، البته بودجه‌ای هم برای رتبه‌بندی در نظر گرفتند، اما کم بود. باید گفت که مجلس باید هر چه زودتر وارد این مقوله شود و رتبه‌بندی معلمان را به اجرا درآورد تا وضعیت اقتصادی معلمان شکل مطلوبی به خود بگیرد.
راهکارها و پیشنهادات برای بهبود وضعیت معیشتی معلمان
این کارشناس آموزش با ارایه چند راهکار در مورد مشکلات معیشتی و مالی معلمان گفت: الگوبرداری از کشورهای توسعه یافته در عرصه آموزش، صدور دستورالعمل های اجرایی و کاربردی از سوی دولت و در نظر گرفتن مزایا برای معلمان می تواند در کمک به حل مشکلات فرهنگیان راهگشا باشد. اعطای بن کارت و کالابرگ های گوناگون به معلمان و استقرار بنگاه ها و فروشگاه هایی ویژه فرهنگیان همراه با تخفیف عمده در کنار حقوق و دستمزد متناسب سبب دلگرمی معلمان خواهد شد زیرا اگر دغدغه معیشتی معلمان مرتفع شود، می توان شاهد کیفیت مناسب آموزش در جامعه بود. آسودگی خاطر معلم از معیشت روزمره، سبب حضور به موقع و منظم معلمان در محیط آموزشی، تمرکز آنان در تدریس و برقراری روابط عاطفی صحیح در مناسبات معلم و دانش آموز خواهد شد.
کرونا و آموزشی به نام مجازی
سلیمی در پایان با بیان این موضوع که در شرایط سختی که در اثر شیوع ویروس کرونا در کشور ایجاد شده است، افزون بر پزشکان که در خط مقدم مبارزه با این ویروس قرار دارند و با تلاش‌های بی دریغ خود برای ریشه‌کن کردن این ویروس شبانه‌روز در حال تلاش هستند، معلمان نیز بی‌چشمداشت در تلاش هستند تا نقش خود را در این روزهای سخت به خوبی ایفا کنند، گفت: معلمان از جمله اقشار پرتلاشی هستند که در این روزها، می کوشند تا هر خانه یک مدرسه باشد. اگر پیش از شیوع کرونا ساعت‌های تدریس آنها محدود بود، اما اکنون بیش از ماه ها می‌شود در ساعت‌های مختلف روز مشغول تدریس، ارسال صوت، ضبط فیلم، دیدن تکالیف دانش‌آموزان، مکالمه با والدین هستند.
در این یکسال و اندی که کرونا در کشور شیوع پیدا کرده و تعدادی از هموطنان به این بیماری دچار شدند، با توجه به ضرورت خود قرنطینگی، قرار بر این شد که آموزش مجازی جایگزین آموزش مدارس شود. شاید در ابتدا آموزش به صورت مجازی با اشکالاتی روبرو بود اما روز به روز این آموزش‌ها رونق گرفت و با فعال شدن آموزش‌های مجازی هراس خانواده‌ها کمتر شد و زمینه‌ای فراهم شد که دانش‌آموزان در محیط سالم و بهداشتی خانه، آموزش خود را ادامه بدهند.
وی در ادامه بیان داشت: آموزش‌های دانش‌آموزان به موقع در حال انجام است و در اکنون ارتباط خوبی میان دانش آموز و معلم شکل گرفته و آموزش تداوم پیدا کرده است. در شرایط کنونی هر خانه یک مدرسه شده و از همه ابزارهای ارتباطی برای آموزش استفاده می‌شود. افزون بر این، کلیپ‌های آموزشی درباره ویروس کرونا برای بچه‌ها ارسال و نکات بهداشتی به آنها یادآوری می شود. برخی از همکاران ما در این شرایط که تلاش می‌کنند دانش‌آموزان از امر تحصیل باز نمانند اما از برخی امور خود در خانواده بازمانده‌اند. کار آموزگاران در این روزها چند برابر شده اما بدون هیچ منتی این کار را انجام می‌دهند و وظیفه خود می‌دانند در شرایط کنونی کنار بچه‌ها باشند.
نظر شما