محیط‌زیست بستر پیشرفت پایدار است

به گزارش روز پنج شنبه ایرنا از روابط عمومی معاونت فرهنگی و اجتماعی بقیة الله الاعظم، صابر باغخانی پور در نشست مطالبه گری محیط زیست که با حضور ۴۰ نفر از فعالان حوزه محیط زیست کشور  برگزار شد، افزود: نگاه ها به مسئله محیط زیست باید مردمی باشد و مردم بایده از زیست بوم حفاظت و مدیریت کنند.

وی تاکید کرد: بر اساس تاکید و منویات مقام معظم رهبری، ایشان مساله محیط زیست را مساله جدی و آن را بستر پیشرفت پایدار می دانند، ما در محیط زیست ابر چالش های حکمرانی محیط زیست و آمایش سرزمینی داریم، حکمرانی محیط زیست و آب در هم تنیده است اما از نظر ساختار و نوع نگاه مسئولان به حکمرانی در این حوزه مشکل وجود دارد.

محیط زیست باید وارد زندگی مردم شود

باغخانی پور گفت: اگر محیط زیست مردم پایه قرار گیرد بسیاری از مشکلات برطرف می شود، برای رسیدن به این مهم نیاز است محیط زیست با فرهنگ سازی و بستر سازی های مناسب در صنعت، شهر و بطن زندگی مردم وارد شود.

رئیس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی افزود: سازمان محیط زیست چندین مشکل اساسی دارد، چرا متولی واحدی مسائل محیط زیست را بر عهده ندارد و تنها بحث های طبیعی را بر عهده دارد؟ سازمان جنگل ها، اراضی دفتر آمایش سرزمینی و بودجه همه و همه باید متمرکز شوند.

محیط زیست نیاز به یک سازمان یکپارچه دارد

این کارشناس حوزه حفاظت محیط زیست یادآور شد: یک مسئول باید بداند همه اجزای محیط زیست به مدیریت یکپارچه نیاز دارد نه مدیریت کنونی که به صورت تکه تکه است مثلا یک سازمان هوا، یک سازمان چیدمان زمین و یک سازمان بحث اراضی کشاورزی را برعهده دارد، این مساله نیاز به بازنگری دارد، برای اصلاح مشکلات نیاز به یک سازمان یکپارچه داریم.

وی خاطر نشان کرد: تاکنون هیچ دولتی در جمهوری اسلامی ایران با قوت به بحث آمایش سرزمینی ورود نکرده است چون مطالعات ناقص و عدم اجرا در این حوزه بسیار پر رنگ است. اگر آمایش سرزمین با برنامه ریزی کنونی اجرایی شود به مشکلات اقتصادی زیادی بر خواهیم خورد. براساس تمام مسائل سیاسی، اجتماعی براساس توان باید برنامه ریزی شود.

تراکم جمعیت به صورت متوازن توزیع نشده است

باغخانی پور گفت: در آمایش سرزمینی مشکل جمعیتی وجود دارد، در کشور ما تراکم جمعیت به صورت متوازن توزیع نشده است برخی از نقاط کشور مانند تهران روند رو به رشد جمعیت را دارد که بحث های پساب، پسماند، آسیب به محیط زیست، حاشیه شهر و مشکلات محیط زیست را به دنبال دارد و این نشانه ضعف مدیریت است.

رئیس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی افزود: مهمترین مشکل ما این است که صنایع و شهرها جانمایی نشده است و اگر شده است معیار های درستی برای آن در نظر گرفته نشده است. 

وی افزود: نگاه مسئول و جامعه این نیست که آمایش چیدمان می کند، از ۱۵ شهر پر جمعیت دنیا ۱۱ شهر ساحلی است اما در ایران محروم ترین شهرها ساحلی هستند. تراکم جمعیت در چابهار  در هر ۹ کیلو متر مربع ۱ نفر است اگر این شهر در آلمان، چین و برزیل بود یک غول اقتصادی از آن ساخته بودند.

رئیس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی گفت: برخی مسوولان آمایش را مسله مهمی در جمعیت، اقتصاد، امنیت نمی داند در سایر کشورها شهرهای مرزی موفق ترین شهرها هستند ما در کشور ما این پتانسیل توسط مسئولان مورد توجه قرار نگرفته است.

صابر باغخانی پور افزود: برای انجام هر پروژه بزرگ پست IAI وجود دارد که قبل، حین و بعد برای کنترل آلاینده ها انجام می شود. چه کسی مجوز رفتن فولاد به اصفهان را داده است؛ این نشان دهنده این موضوع است که تنها در کشور ما تصمیم گرفته می شود.

مناطق محروم، محروم باقی مانده اند

این کارشناس مسائل محیط زیست با اشاره به اینکه اگر مسئولی آمایش و کاربری ها را انجام دهد ما به مشکل بر نخواهیم خورد، تاکید کرد: اگر کشور را به صورت اریب تقسیم کنیم  ۸۰ درصد منابع در منطقه غربی و شمالی در حال مصرف است و در مناطق جنوب غربی شاهد محرومیت هستیم. این مسئله در کشاورزی صنعت، بزرگراه، معدن و.... صادق است و ۸۰ درصد در نیمه شمال غربی متمرکز است و مناطق محروم، محروم باقی مانده اند.

وی یادآور شد: کشور ما از موقعیت های استراتژیک مانند جمعیت جوان، منابع انرژی و ذخائر معدنی در سمت چپ کشور منابع انرژی خوابیده است ولی معادن معدنی در کشور رها شده است.

مدیریت محیط زیست باید از بدنه دولت خارج شود

رئیس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی افزود: مدیریت یکپارچه محیط زیست اگر خارج از دولت باشد مفیدتر است و مدیریت محیط زیست باید از بدنه دولت خارج شود، باید بحث مفصلی در مورد ساختار این سازمان انجام شود.

صابر باغخانی پور تاکید کرد: شرکت فولاد مبارکه آغازگر مدل موفقی بود که پسآب ها را دریافت و تصفیه می کند و پس از استفاده اضافه آب تصفیه شده را به شهرداری می فروشد، در تهران بیش از ۳ برابر نیاز آب یاری فضای سبز پساب داریم که امکانات استفاد از این پساب وجود ندارد.

وی افزود: اگر تصفیه خانه ها در کشور افتتاح شود نیاز کشور را بطرف می کند و دولت ها باید به کارخانه های بزرگ شهرها امکان تصفیه پساب را بدهد تا علاوه بر رفع نیاز خود مابقی آب تصفیه شده را به دولت بفروشند.

این کارشناس حوزه محیط زیست یادآور شد: ژاپن سه درصد زباله ها را دفن می کند و الباقی انرژی، بازیافت و کمپوس می شود. ما روزانه ۵۸ هزار تن پسماند تولید و دفن غیر اصولی می کنیم. در کشور تنها  ۱۰ درصد این حجم بازیافت می شود. در مورد آب نیز از ۵ میلیارد متر مکعب در صنعت و شرب باز چرخانی می شود.

مجامع مطالبه گری در استان ها ایجاد می شود

مسئول شبکه سازی مطالبه گران مردمی قرارگاه فرهنگی و اجتماعی بقیت الله العظم نیز در این نشست گفت: نشست های ملی مطالبه گری در حوزه معدن و آموزش و پرورش جز کارنامه موفق قرارگاه بقیت الله در باب مطالبه گری و عدالت خواهی است. امیداریم با جمع های مطالبه گری یک اتحاد و انسجام بین بدنه اجتماعی و حاکمیت ایجاد کنیم.

محسن استوار با اشاره به فوت کارتن خواب ها در سال ۸۳ گفت: انسان، رسانه ها و مطالبه گری از آن زمان آغاز شد و مردم توانستند گرم خانه ها را برای این قشر ایجاد کنند ولی این ذهنیت در بین مردم به شکل درستی ایجاد نشده بود.  

وی تصریح کرد: اگر بخواهیم با شبکه فساد مبارزه کنیم باید شبکه منسجم  جمعی داشته باشیم. مقام معظم رهبری در گام دوم انقلاب و دیدار با دانشجویان سال ۹۸ از دانشجویان خواست شبکه اطلاعات مردمی مبارزه با فساد را ایجاد کنید که ایده اصلی مطالبه گری از اینجا شکل گرفت.

مبارزه مردم با فساد به نتیجه می رسد

مسئول شبکه سازی مطالبه گران مردمی قرارگاه فرهنگی و اجتماعی بقیة الله الاعظم خاطر نشان کرد: در مباحث اجتماعی نیاز به حضور مردم است وگرنه با نهاد و سازمان ایجاد کردن هیچ مسئله ای قابل اصلاح نیست. تاریخ اثبات کرده است هر جا مردم با فساد مبارزه کردند چون مردم ذی نفع هستند و کشور را از آن خود می دانند به نتیجه رسیده اند.

وی افزود: مطالبه گری یک اصل است و انسان رسانه ها، قوی تر از رسانه های رسمی عمل می کنند، سال گذشته ما با هدف زنده کردن روحیه مطالبه گری در مردم کار خود را شروع کردیم. برای رسیدن به این هدف آموزش های مستند سازی، توانمندسازی و مطالبه گری را برای تسهیل گری کسانی که مایل به ورود به مسئله هستند را برعهده گرفتیم.

استوار گفت: ما می خواهیم شبکه مطالبه گران را ایجاد کنیم، در حال حاضر استان ها مطالبه گران استان دیگر را نمی شناسند وقتی هم افزایی داشته باشیم می توانیم کارهای موثرتری را در استان ها انجام دهیم. به زودی مجامع مطالبه گری در استان ها ایجاد می شود.