نقش کلیدی ایران در رشد روابط هند و ازبکستان

به گزارش ایرنا، سه عامل اصلی می‌تواند روابط هند با ازبکستان را شکل دهد. دو کشور به صورت سنتی روابط نزدیکی با یکدیگر داشته‌اند. 
نشریه "بیزینس استاندارد" در این خصوص نوشت: عامل اول کشور راهبردی ایران است. با قوت گرفتن احتمال لغو تحریم‌های آمریکا علیه ایران و بازگشت این کشور به معادلات بین المللی، تهران به یک محرک مهم ارتباطی تبدیل می‌شود و گسترش روابط تجاری میان دهلی نو و تاشکند را تامین می‌کند. 
هم اکنون هند، ایران و ازبکستان برای استفاده بهینه از موقعیت بندر چابهار به توافق رسیده‌اند. سه کشور همچنین طی قرارداد عشق آباد که در سال ۲۰۱۱ امضا شد قصد دارند یک کریدور حمل و نقل میان آسیای مرکزی و خلیج فارس ایجاد کنند. 
لازم به ذکر است که دولت هند متعهد به سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری برای توسعه چابهار و همچنین سرمایه گذاری ۱.۵ میلیارد دلاری برای ساخت مجموعه‌ای از جاده‌ها و راه آهن شده است. هند با استفاده از چابهار سعی کرده است صادرات به افغانستان را افزایش دهد. 
دولت نارندرا مودی نخست وزیر هند اعتقاد دارد که بندر چابهار موتور پیشرفت ایران، هند، افغانستان و بسیاری از کشورهای آسیای مرکزی خواهد بود. کشورهای آسیای میانه - ازبکستان و قزاقستان - همچنین بندر چابهار را به عنوان دروازه‌ای برای دسترسی به منطقه اقیانوس هند محسوب می‌کنند. مقامات هندی معتقدند بندر چابهار که حدود  یک هزار کیلومتری بندر کاندلا و ۱۴۰۰ کیلومتری مومبای قرار دارد، دسترسی به مسیر دریایی را برای حمل و نقل کالا، تجارت و کسب و کار آسان می‌کند. 
عامل دوم در گسترش روابط هند و ازبکستان فاصله دو کشور است. هند و ازبکستان تنها ۳ هزار کیلومتر با یکدیگر فاصله دارند و هند ازبکستان را دروازه دسترسی به آسیای مرکزی می‌داند. 
عامل سوم افغانستان است و دهلی نو و تاشکند هر دو دارای منافع مشترک در این کشور هستند. با تصمیم آمریکا برای خروج از افغانستان، حفظ ثبات در این کشور در راستای منافع هر دو کشور جهت استفاده از ظرفیت‌های افغانستان است. البته ازبکستان و هند برای پیشبرد منافع خود در افغانستان به کمک ایران به عنوان یک همسایه قدرتمند، بانفوذ و باثبات نیاز دارند. 
سال ۲۰۱۹ شوکت میرضیایوف رییس جمهوری ازبکستان اعلام کرد که این کشور علاقه مند به پیوستن به پروژه‌های مشترک میان هند، ایران و افغانستان است. 
موقعیت استراتژیک، ژئوپلتیک و ژئواکونومیک ایران مورد توجه کشورهای بزرگ جهان بوده و هست. موقعیت مناسب ریلی و جاده‌ای و دسترسی ایران به سواحل طولانی در خلیج فارس، دریای عمان، دریای مکران، سواحل دریای خزر در سال های اخیر بسیار مورد توجه تولیدکنندگان بزرگ اقتصادی جهان بوده است. 
کریدور شمال - جنوب مهمترین حلقه تجارت بین آسیا و اروپا می‌باشد که در مقایسه با مسیرهای سنتی از نظر مسافت و زمان تا ۴۰ درصد کوتاهتر و از نظر هزینه تا ۳۰ درصد ارزانتر می‌باشد. این کریدور یکی از مسیرهای مهم ترانزیتی در آسیای میانه است و کشورهای در مسیر این راه‌گذر هر یک با تشکیل اتحادیه و انعقاد قراردادهای همکاری در رقابتی همه‌جانبه به توسعه و تجهیز بنادر، جاده‌ها، ترمینال و مسیرهای ریلی خود می‌پردازند. 
این کریدور ارتباط ترانزیتی کشورهای شمال اروپا و روسیه از طریق ایران و دریای خزر به کشورهای حوزه اقیانوس هند، خلیج فارس و جنوب آسیا برقرار می‌سازد. در این میان اتصال خلیج عمان و بندر چابهار در ساحل شرق دریای مکران یا دریای عرب به عنوان بندری استراتژیک به این راه‌گذر در مبادله کالا به شرق کشور و همسایه‌های شرقی و آسیای میانه نقش مهمی ایفاد خواهد کرد. 
در صورت فعال شدن تمام حلقه‌های این زنجیره، انتقال کانتینر از بندربمبئی به مسکو حدود یک ماه زمان نیاز دارد در حالی که ترانزیت کانتینری مشابه از طریق دریای بالتیک افزایش ۲۰ درصدی هزینه حمل و نقل را در پی دارد.