گلستان با جمعیت ۱.۹ میلیون نفر و گسترده تقریبی ۲۱ هزار کیلومتر مربع، هزار و ۶۸ واحد صنعتی فعال در زمینه صنایع تبدیلی کشاورزی، فولاد، لوازم پزشکی، سلولزی، مواد غذایی، خودرو، سیمان، معدنی، لبنیات، صنایع ساختمانی، قیر، سورتینگ و بسته بندی، کودآلی، آرد و نان، رنگ و دارو دارد که ۹۰ درصد آن را صنایع کوچک و متوسط تشکیل میدهد.
مطابق آخرین دادههای دفتر مطالعات مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی و مرکز آمار ایران، گلستان پس از یزد، خراسان جنوبی، قم و سمنان در جایگاه پنجمین استان برخوردار از امنیت سرمایهگذاری قرار گرفته و همین عامل در کنار برخورداری از ظرفیتهای متنوع طبیعی، معدنی، صنعتی و نیز داشتن چهار مرز زمینی، دریایی، هوایی و ریلی و تولید انواع محصولات کشاورزی، این استان را به منطقه مستعد جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی تبدیل کرده است.
این ظرفیتها و حمایتهای اعتباری دولت برای ایجاد زیرساختهای مورد نیاز و پرداخت تسهیلات به بخش خصوصی سبب شد به گفته رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان طی هشت سال گذشته ۹۶۱ واحد صنعتی با سرمایهگذاری ۳۶ هزار و ۶۶ میلیارد ریال با ایجاد ۱۱ هزار و ۴۳۶ فرصت شغلی در این استان احداث و یا توسعه یابند.
رشد ۲۳۸ درصدی سرمایهگذاری واحدهای صنعتی
حسین طلوعیان در گفت و گو با ایرنا بیان داشت که پیش از آغاز فعالیت دولت تدبیر و امید میزان سرمایهگذاری واحدهای صنعتی استان ۱۲ هزار و ۷۵۶ میلیارد ریال و اشتغالزایی برای ۲۰ هزار و ۶۷۴ نفر بود که این رقم در حال حاضر با رشد ۲۳۸ درصدی در بخش سرمایهگذاری و ۳۲ درصدی در اشتغال همراه شد.
وی اظهار امیدواری کرد که در سال "تولید، پشتیبانیها و مانع زداییها"، گلستان بتواند رکورد جدیدی در رونق سرمایهگذاری حوزه صنعت، معدن و بازرگانی ثبت کند.
حمایتهای دولت برای رفع موانع تولید
دولت تدبیر و امید پس از تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر حمایت از تولید داخلی و اقتصاد مقاومتی در سال ۹۵، اقدام به شناسایی مشکلات واحدهای تولیدی به منظور بهبود وضعیت تولید و اشتغال این واحدها با راهاندازی کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید در سطح ملی و استانی کرد.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان گفت که در نتیجه تصمیمات این کارگروه از سال ۹۵ تاکنون ۳۴ هزار و ۷۱۵ میلیارد ریال تسهیلات رونق تولید به واحدهای تولیدی استان پرداخت شد.
طلوعیان افزود: در سال ۱۳۹۶ با هدف افزایش بهرهوری، طرح بازسازی و نوسازی واحدهای تولیدی کشور آغاز شد که بر این اساس تاکنون ۵۱ واحد تولیدی استان موفق به اخذ هزار و ۶۱۰ میلیارد ریال تسهیلات شدند.
به گفته وی، در سال ۱۳۹۷ نیز طرح اعطای تسهیلات تبصره ۱۸ در راستای ایجاد و حفظ اشتغال در استانها به ۲ طرح قبلی افزوده شد که در این بخش نیز تاکنون ۲۷ واحد تولیدی استان ۲ هزار و ۲۷۰ میلیارد ریال وام گرفتند.
طلوعیان اضافه کرد: با اجرای طرحهای ذکر شده، در مجموع ۱۵۲ واحد صنعتی و چهار واحد معدنی راکد گلستان طی هشت سال اخیر به چرخه تولید بازگشتند که شروع فعالیت آنها در بخش صنعت ۲ هزار و ۲۷۰ نفر و در بخش معدن ۳۰ فرصت شغلی جدید ایجاد کرد.
فرش دستباف
استان گلستان از دیرباز مهد تولید صنایع دستی از جمله فرش دستباف ترکمن بوده که نقوش این فرش اصیل، ذهنی یا حفظی بافت است و زنان ترکمن در تولید این دستبافت، آداب و رسوم و فرهنگ قوم خویش را با رنگهای دلخواه بر روی تار قالی گره میزنند تا تابلویی زیبا و مانا پیشروی بینندگان قرار دهند.
زنان و دختران ترکمن به فرشبافی نه برای تفریح بلکه حرفهای برای گذران زندگی مینگرند هرچند که این روزها بهدلیل تحریم و گرانی مواد اولیه ادامه این هنر برای نسل حاضر با مشکلاتی روبرو شده اما بازهم با تمام ناملایمات، این هنر ظریف ترکمن سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر درحال انتقال است.
فرشهای ترکمن در اندازههای بین یک تا ۱۲ متر مربع و در رنگهای قرمز لاکی، آبی سرمهای، سبز پررنگ، سفید و بژ بافته میشود و رنگهایی که اینک به فرش دستباف ترکمن اضافه شده شامل طوسی، دارچینی، عبایی، قهوهای روشن، قهوهای تیره، طلایی، نخودی و آبی آسمانی است.
به گفته رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان هم اکنون ۵۰ هزار نفر در این استان به قالیبافی اشتغال دارند ضمن اینکه ۴۳ کارگاه فرشبافی متمرکز و غیرمتمرکز نیز در این استان شمالی فعال است.
طلوعیان با یادآوری اینکه در سال ۱۳۹۴ برند فرش ترکمن گلستان ثبت جهانی شد، افزود: علاوه بر این اقدام که به ارتقای جایگاه این هنر کمک کرد، تعیین و اختصاص کد استاندارد فرش ترکمن برای درج در سامانه آموزشی فنی و حرفهای کشور از دیگر اقدامات انجام شده در دولت تدبیر و امید بود.
به گفته وی، بافندگان گلستان درطول هشت سال گذشته ۵۳۷ هزار و ۹۳۰ متر مربع فرش دستباف به وزن ۲ هزار و ۱۱۰ تن تولید کردند که تاکنون ۱۸۴ هزار و ۹۱۸ متر مربع آن به ارزش ۳ میلیون و ۳۲۸ هزار و ۵۲۴ دلار به کشورهای مختلف صادر شد.
اشتغال هزار و ۸۰۰ نفر در معادن گلستان
استان گلستان هم اکنون ۳۳ معدن فعال دارد که به گفته کارشناسان حوزه معدن، این استان با وجود تعداد کمتر نسبت به سایر استانها در تولید مواد معدنی مانند زغال سنگ، صدف کوهی و ید از استانهای برتر این ۲ ماده معدنی در کشور است.
به گفته رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان، تاکنون ۶۱ پروانه بهرهبرداری بلندمدت برای ۱۶ معدن زغال سنگ، ۱۸ معدن سنگ لاشه، ۱۷ معدن صدف کوهی، سه معدن ید، چهار معدن سیلیس، یک معدن سنگ نسوز، یک معدن خاک رس و یک معدن آلوویم در استان صادر شده که ۳۳ واحد معدنی آن فعال است.
طلوعیان، معادن فعال گلستان را شامل ۱۱ معدن زغالسنگ، پنج معدن سنگ لاشه، ۹ معدن صدف کوهی، سه معدن ید، ۲ معدن سیلیس، یک معدن خاکرس، یک معدن سنگ نسوز و یک معدن آلوویم دانست و افزود: بقیه معادن استان بهدلیل نبود بازار مصرف مناسب، مشکلات حقوقی و برخی تنشهای اجتماعی غیر فعال هستند.
وی با اشاره به اینکه بیشترین واحدهای غیرفعال در این حوزه مربوط به معادن سنگ لاشه است، ادامه داد: دوری مسافت با مراکز جمعیتی، هزینه بالای استخراج و استقبال نکردن پیمانکار مهمترین علت تعطیلی این معادن است و هم اینک استخراج این ماده معدنی با مجوز برداشت موقت از اراضی زراعی و بستر رودخانهها انجام میشود که در مقایسه با استخراج از مناطق کوهستانی کیفیت پایینتری دارد.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان اضافه کرد که سالانه ۵۰ فقره پروانه مجوز برداشت موقت برای مواد معدنی در سطح و حجم کم شامل شن و ماسه و خاکرس از بستر رودخانهها و زمینهای زراعی استان صادر میشود.
به گفته طلوعیان، سال گذشته ۳۳ معدن فعال گلستان یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن و معادن با پروانه موقت نیز یک میلیون و ۸۰۰ هزار مترمکعب انواع مواد معدنی تولید کردند.
وی افزود: در ابتدای فعالیت دولت تدبیر و امید تعداد پروانههای بهرهبرداری صادر شده برای معادن استان ۳۸ مورد با ۱۸۲ میلیارد ریال سرمایهگذاری اولیه بود که هم اکنون این رقم به ۶۱ مورد با ۲۸۵ میلیارد ریال سرمایهگذاری افزایش یافته است.
طلوعیان اضافه کرد: اشتغال در معادن گلستان در سال ۹۲، هزار و ۶۰۹ نفر بود که هم اینک به هزار و ۸۰۰ نفر رسیده که حدود هزار و ۲۰۰ نفر از آنان در معادن زغال سنگ مشغول بهکار هستند.
صادرات
استان گلستان از شمال با کشور ترکمنستان و دریای خزر، از شرق با خراسان شمالی، از غرب با مازندران و از جنوب با سمنان همسایه است و اینچه برون تنها گمرک زمینی و ریلی گلستان در بخش داشلی برون شهرستان گنبدکاووس در مرز ایران و ترکمنستان واقع است که پایانههای صادراتی گرگان و گنبدکاووس، گمرک امانات پستی در گرگان، گمرک بندرترکمن و گمرک فرودگاه بینالمللی گرگان زیر مجموعه آن بحساب میآیند.
در سالهای اخیر با بهرهبرداری از راه آهن بین المللی قزاقستان - ترکمنستان - ایران و گذر آن از اینچه برون، خدمات گمرک ریلی نیز به فعالیت معمول در مجموعه گمرکات استان گلستان اضافه شد.
با شیوع کرونا ترکمنستان مرز خود با ایران را در اینچه برون گلستان بست که با رایزنیهای صورت گرفته از تیرماه پارسال مرز ریلی دوباره فعالبت خود را آغاز کرد اما همچنان مرز زمینی اینچه برون از طرف پاکستان بر روی کالا و مسافر ایرانی بسته است.
به گفته رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان در سال ۱۳۹۲ صادرات این استان به ۱۹ کشور انجام میشد اما تعداد مقاصد صادراتی این استان شمالی در حال حاضر به ۳۵ کشور رسیده و با وجود تمامی موانع در مسیر صادرات، تعداد اقلام صادراتی آن نیز از ۴۰۵ قلم در ابتدای شروع به کار دولت یازدهم به ۴۱۹ قلم پیش از شیوع ویروس کرونا در اسفند سال ۹۸ افزایش یافت.
طلوعیان افزود: از سال ۱۳۹۲ تا پایان سال گذشته ۲ میلیارد دلار کالا به وزن چهار میلیون تن از طریق گمرکات گلستان صادر شده که عمده این کالاها به ترتیب پنیر، پلی استایرن، رب گوجه، لوله آهنی، تخته فشرده، ید، میلگرد، سیمان، پریفرم، رنگ، قطعات سوله، شوینده، تخم مرغ، سیب زمینی و خوراک آبزیان و به کشورهای مختلف از جمله عراق، قزاقستان، ترکمنستان، افغانستان، بلغارستان، رومانی، ازبکستان، روسیه، پاکستان و امارات بوده است.
وی، شرایط سخت نقل و انتقالات ارزی، تسویه نشدن بدهی ایران به ترکمنستان، نامناسب بودن جادههای ترانزیتی، اجرا نشدن تفاهمنامههای قبلی، همکاری نکردن مستمر این کشور همسایه در تامین واگنهای امدادی و مخالفت آن با راه اندازی بازارچه مشترک در مرز اینچه برون از جمله مشکلات حوزه صادرات این استان دانست.
نظر شما