کیفیت نامطلوب آب اردکان و تابستانی که در پیش است

در سال گذشته با افزایش نسبی بارندگی در مناطق کویری نظیر اردکان و شیوع برخی خبرها در زمینه عبور از خشکسالی، امید ساکنان این منطقه به رفع مشکل بی آبی و ازدیاد کیفیت آب موجود تا حدودی افزایش یافت.

اما با بررسی وضعیت جوی در ماه های ابتدایی بهار سال۱۴۰۰ و پیش بینی تابستان فوق العاده گرم پیش رو، مجددا بحث  بی‌آبی و کیفیت پایین آن به اصلی ترین دغدغه مردم این منطقه تبدیل شده است.

شهرستان اردکان با وسعت حدود ۲۳ هزار و ۸۰۶ کیلومتر مربع که ۱۸ درصد مساحت استان یزد را به خود اختصاص داده، جزو مناطق بیابانی به شمار می رود و ۷۲ درصد این شهرستان را اراضی بیابانی و کویری، تشکیل می دهد.

با توجه به موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن اردکان در انتهای دشت یزد - اردکان، منابع آب زیرزمینی این شهرستان از نظر کیفیت و کمیت بدترین وضعیت را در بین شهرهای استان دارد و به دلیل عدم وجود منطقه مناسب برای حفر چاه و قرارگرفتن تعدادی از چاه ها در حریم یکدیگر، مشکلات در این زمینه مضاعف گردیده است.

مدیر امور آبفای اردکان با اشاره به این که بحث کیفیت منابع آبی این شهرستان از عمده مشکلات ما در بخش مرکزی اردکان است گفت : به دلیل این که اردکان در انتهای دشت یزد اردکان قرار دارد منابع آب مناسبی از لحاظ کمی و کیفی در اختیار ندارد و بیشتر وابسته به منابع آب انتقالی است و برای تامین آب باید آب منابع داخلی و آب انتقالی باهم ترکیب شود .

محمد مروتی اظهار داشت: برای این که مردم اردکان در فصل تابستان از آب با کیفیت مطلوب تر بهره مند شوند در ۳۷ نقطه از شهرستان ایستگاه برداشت آب راه اندازی شده است .

مروتی بیان کرد: از ایستگاه های برداشت آب موجود در شهرستان تعداد  ۱۷ ایستگاه متصل به شبکه برداشت است و ۲۰ ایستگاه  با تانکر سیار آبرسانی می شود که انشاالله به کمک خیرین این شهرستان این ۲۰ ایستگاه هم به شبکه ابرسانی متصل و ۱۰ ایستگاه برداشت آب  جدید  نیز راه اندازی می شود .

وی افزود : تاکنون تفاهم های  خوبی با شهرداری صورت گرفته و عملیات اجرای شبکه آب انتقالی از انتهای خیابان امام جعفر صادق به سمت ۶ ایستگاه برداشت آب احمد آباد جهت اتصال به شبکه آبرسانی در  دست  اقدام می باشد .

مدیر امور آبفای اردکان با بیان این که متاسفانه سال بسیار کم آبی داشتیم و ما سعی داریم تا تابستان را با کم ترین مشکل س‍پری کنیم خاطرنشان کرد: تمام منابع زیر زمینی که تحت اختیار اردکان است ۱۴۰ تا ۱۵۰ لیتر بر ثانیه می باشد در حالی که نیاز آبی در پ‍یک آبی مصرف روزانه حدود ۴۰۰ لیتر بر ثانیه است که با مخازن پوشش داده میشود و این موضوع وابستگی شدید این شهرستان به منابع خارج ازشهرستان را نشان میدهد .

مروتی ادامه داد : اتصال تمام ایستگاه های برداشت آب اردکان به شبکه آبرسانی از اولویت های مهم این شهرستان است تا مردم بتوانند در شرایط کم ابی در فصل تابستان آب شرب با کیفیت مطلوب تر را از آن برداشت کنند

وی افزود : در نظر داریم هشت حلقه چاه آب شرب در منطقه چاه افضل اردکان حفر کنیم که حدود ۱۳۰ لیتر بر ثانیه به ظرفیت تامین آب این شهرستان افزوده و وابستگی شدید این منطقه به آب انتقالی را کاهش دهد .

وی در ادامه اصلاح و بازسازی شبکه آبرسانی جهت کاهش هدررفت آب و بهسازی چاه های آب شرب جهت افزایش تامین آب با کیفیت را از دیگر اقدامات مهم این امور در راستای تامین آب با کیفیت مطلوب تر در این شهرستان عنوان کرد .

مدیر عامل شرکت آبفای یزد هم با اشاره به میزان بارندگی و وابستگی شدید اردکان به آب انتقالی گفت : توجه به بحث مدیریت مصرف، امری بسیار ضروری است تا بتوانیم با حداقل مشکل آب را تامین و با بحران آب مقابله کنیم .

اصغر ریاضتی اظهار داشت : مصرف آب در سال جاری در سطح استان ۱۹ درصد افزایش داشته و باید با مدیریت مصرف این موضوع را مدیریت کنیم .

ریاضتی بیان کرد: روابط عمومی تمام دستگاه ها باید با تعامل و همکاری بیش تر بحث مدیریت مصرف را اطلاع رسانی کنند.

وی شیوع بیماری کرونا را از دلایل افزایش مصرف آب دانست و خاطر نشان کرد : باید نحوه صحیح استفاده از آب و توجه بیش تر به میزان مصرف به شهروندان اطلاع رسانی شود .

وی در ادامه نصب سایبان بر روی کولر های آبی دستگاه های وابسته دولت را بسیار ضروری و از اولویت های کاری شرکت آبفا دانست و افزود : با نصب سایبان بر روی کولر های آبی می توان روزانه ۲۰ تا ۳۰ درصد در مصرف آب صرفه جویی کرد .

کارشناس بخشداری مرکزی اردکان در این زمینه گفت: شهرهای اردکان و احمدآباد با جمعیت تحت پوشش آب نزدیک به ۱۰۰ هزار نفر، دارای ۳۶ هزار ۵۰۰ اشتراک آب و حجم ذخیره ۳۶ هزار متر مکعب می باشد و نیاز آبی در پیک مصرف در سال جاری بیش از ۴۲۰ لیتر بر ثانیه است.

حمیدسنایی با اشاره به کیفیت بسیار پایین آب استحصالی از چاه های شرب و بهداشت اردکان در فصول گرم سال افزود: در این زمینه اقدام به احداث ۳۶ ایستگاه برداشت آب درسطح شهرهای اردکان  و احمدآباد گردیده است که از این تعداد آب ۱۴ ایستگاه از طریق خط لوله و مابقی به صورت تانکری تامین می گردد.

وی اظهار داشت: با توجه به مشکلات زیاد تامین آب از طریق تانکر، اجرای شبکه دوم توزیع آب برای آبرسانی به ایستگاه های برداشت اجتناب ناپذیر می باشد.  

این کارشناس باسابقه بخشداری عمده چالش ها در زمینه  تامین آب را شامل مواردی از قبیل عدم وجود منابع آب شرب پایدار در اردکان، وابستگی شدید به خط انتقال آب تصفیه شده، رشد جمعیت تحت پوشش آب بدون توجه به توسعه منابع تامین آب، آلودگی منابع آب زیرزمینی، افت شدید کمی و کیفی آب موجود و عدم امکان تامین و توزیع پایدار آب با توجه به رشد مصرف ناشی از گرمای بیش از حد نرمال و شیوع بیماری کرونا در تابستان ۱۳۹۹  می داند و چاره اندیشی در این خصوص را ضروری عنوان می نماید.

فرماندار اردکان هم بعنوان عالی ترین مقام تصمیم ساز دولت در شهرستان با اشاره به میزان برداشت فعلی آب تصریح کرد: در خصوص شناسایی منابع آب جدید، اداره آب منطقه ای وظیفه دارد و باید کمبود منابع آبی را جبران کند.

مصطفی پوردهقان اردکان بامدنظر قرار دادن فعالیت های صورت گرفته درجبران کمبودهای آبی و ارتقا کیفیت آب شرب و بهداشت یادآور شد: جلسات متعدد شورای آب شهرستان با حضور مدیران استانی برگزار شده و اقداماتی از قبیل افزایش سهمیه آب شهرستان و معرفی منابع جدید آب انجام گرفته و به زودی در نقطه جدیدی از شهرستان منابع آبی جدید حفر و اضافه خواهد شد؛همچنین رایزنی ها در جهت اخذ سهمیه آب خلیج فارس جهت شرب مردم در حال انجام است.

وی توصیه کرد: مردم در فصول گرم نهایت صرفه جویی را داشته باشند و  از مسوولان استان نیز انتظار داریم خیلی جدی‌تر در موضوع کمبود آب اردکان ورود کنند چراکه  وضعیت کمی و کیفی آب اردکان بدترین شرایط را در استان دارد به طوری که اگر آب انتقالی قطع شود وضعیت شهرستان بحرانی خواهد شد.

فرماندار اردکان در ادامه اضافه کرد: به لحاظ کمی بخش کشاورزی بیشترین سهم را از  آب سفره های زیرزمینی به خود اختصاص داده ولی به لحاظ کیفی آب سفره های شهرستان به دلیل ec بالا مناسب شرب نیست و کیفیت لازم را حتی در برخی از گونه های کشاورزی هم ندارد.

 پوردهقان اظهار داشت: برای رفع بخشی از این مشکل تعداد ۳۰ ایستگاه برداشت آب در شهر اردکان وجود دارد که جهت استفاده شرب مردم اردکان به کارگرفته می‌شود و به زودی در شهر اردکان هم این  موضوع با افزایش روبروخواهد شد.

وی درخصوص وضعیت نامناسب آب در روستاهای خرانق و عقدا نیز گفت: در بخش خرانق وضعیت آب شرب نامناسب تر است و ضروری است مدیران آب استان نگاه ویژه ای به این بخش محروم داشته باشند.

پوردهقان اردکان افزود:در توان ظرفیت های محدود شهرستان نیز برای حل این مشکل گام برداشته ایم و سعی می شود در تابستان پیش رو با کمک صنایع و تانکرهای موجود نسبت به آبرسانی سیار به روستاها با قوت بیشتری اقدام کنیم.

گذشته از مسائل کارشناسی و قول و وعده هایی که مسوولان  دولتی برای تحقق آن قدم بر        میدارند آنچه در فصل تابستان، در اردکان به وضوح دیده می شود، مشکل مردمی است که با ظروف آب در دست، مشغول برداشتن آب از جایگاه های برداشت هستند و این در حالیست که مردم این منطقه عنوان ثروتمندترین شهرستان کشور را یدک می کشند.

انتظار می رود با اجرای خط انتقال آب و رسیدن آب خلیج فارس به شهرستان اردکان شاهد حل و رفع دغدغه های مردم این شهرستان در زمینه  آب باشیم.

شهرستان ۱۱۸ هزار نفری اردکان که مرکز آن در ۶۰ کیلومتری شمال غربی شهر یزد قرار دارد، متشکل از شهرهای عقدا، خرانق،  احمدآباد و اردکان است.