گام‌هایی برای کاهش اثرات خشکسالی؛ از بذرهای رایگان تا کشت جایگزین

شلاق تازیانه های خشکسالی بر معیشت بهره برداران حوزه کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد که تنها یک سد مخزنی بزرگ در حال  بهره برداری دارند و دوسوم زمین های کشاورزی آن دیم است بیشتر از بسیاری از نقاط کشور خودنمایی می کند به همین دلیل دولت مصمم است تا با انجام اقدام هایی این پدیده طبیعی کمترین اثر را بر معیشت کشاورزان داشته باشد.

در حالی که میانگین بلندمدت بارش باران فروردین این استان ۷۰ میلی متر و این شاخص در متوسط اردیبهشت حدود ۱۸ میلی متر است بررسی آمارها نشان می دهد میزان باران بهاری امسال در کهگیلویه وبویراحمد ۹۵درصد کاهش یافته است که این آمار نشان دهنده جدی بودن خشکسالی در استان است.

با توجه به کاهش بارندگی سال آبی جاری و اینکه همه منابع آبی استان  در سال تنش آبی امسال تحت تاثیر خشکسالی است به طوری که ۱۳ رودخانه کهگیلویه و بویراحمد شاهد کاهش دبی و آب ۱۵ دشت استان نیز شاهد افت ایستایی است امید می رود این اقدام ها بتواند در بهبود وضعیت معیشتی تلاشگران خاکریز نخست تولید  کهگیلویه و بویراحمد اثربخش باشد.

یکی از مهمترین اقدام های دولت برای افزایش مقاومت محصول در برابر خشکسالی و  تنش آبی در سال زراعی جاری اثرات آن ملموس است استفاده از بذرهای اصلاح شده است که باعث مقاومت محصول در برابر خشکسالی شده تا جایی که مسوولان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد می گویند: اثرات تنش آبی بر محصول گندم در سال جاری کمتر از حد انتظار بوده است.

آنان اذعان می کنند: در حالی که در خشکسالی دوره قبل (سه سال پیش) میزان اثرات این پدیده به دلیل گستره زیاد زمین های دیم بسیار زیاد بوده اما امسال به علت استفاده از بذرهای اصلاح شده میزان خسارت های برآورد شده کمتر از سال های مشابه است.

توسعه کشت گیاهان با نیاز آبی کم و قیمت بالاتر مانند کلزا از دیگر اقدام های دولت برای بهبود وضعیت معیشت بهره برداران بوده است به طوری که میزان کشت این محصول نسبت به سال ۱۳۹۲ بیش از ۶ برابر افزایش یافته است.

تامین بذر سورگوم برای توزیع رایگان بین کشاورزان به عنوان یک گیاه با مصرف آب کمتر از دیگر اقدام های دولت برای کاهش اثرات تنش آبی بر کشاورزان کهگیلویه و بویراحمد است.

خرید تضمینی گندم فراتر از حدانتظار

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه از ابتدای فصل برداشت تاکنون ۳۹هزار و ۳۰۰تن گندم مازاد بر مصرف از کشاورزان در این استان بصورت تضمینی خریداری شده است معتقد است که اثرات خشکسالی بر تولید این محصول کمتر از پیش بینی ها بوده است.

عیسی راستین نسب تاکید می کند: استفاده از بذرهای اصلاح شده پیامدهای خشکسالی بر تولید گندم در مزارع دیم کهگیلویه و بویراحمد را کاهش داده است.

وی با اشاره به اینکه ۹۰درصد از گندم مزارع مناطق گرمسیری کهگیلویه وبویراحمد برداشت شده و برداشت این محصول در مزارع سردسیری نیز باید انجام شود تاکید می کند که میزان خرید تضمینی گندم بیشتر از سال های خشکسالی تجربه شده قبلی است.

وی با یادآوری افزایش قیمت خرید تضمینی گندم به میزان هر کیلوگرم گندم سیلویی پنج هزار و هر کیلوگرم گندم بذری ۶ هزار تومان عنوان می کند اقدام دولت برای افزایش قیمت تضمینی این محصول تاثیر اثربخشی بر معیشت بهره برداران دارد.

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد  با بیان اینکه حدود ۸۰ درصد از هزینه های خرید تضمینی گندم به بهره برداران پرداخت شده می گوید: پرداخت به موقع بهای گندم گام دیگری برای کمک به بهبود معیشت کشاورزان استان بوده است.

وی ابراز داشت:سال زراعی گذشته ۷۰هزار تن گندم در این استان خرید تضمینی شده بود.

ترویج کشت محصولات با نیاز آبی کم

راستین نسب تاکید کرد: تلاش برای جایگزینی کشت های کم آب مانند کینوا، چغندرقند وسورگوم وکلزا از  دیگر راهبردهای حفظ درآمدکشاورزان در سال سخت خشکسالی است به طوری که کشت محصول کینوا به صورت آزمایشی در لنده انجام شده است.

وی تاکید کرد:هم اکنون جهاد کشاورزی استان آماده توزیع رایگان بذر علوفه ای ذرت خوشه ای سورگوم بین کشاورزان برای کشت امسال است.

راستین نسب اظهار داشت: این گیاه به دلیل نیاز کم به آب جایگزین مناسبی برای ذرت علوفه ای به ویژه در سال های تنش آبی است.

وی با اشاره به بالا بودن میزان برداشت گیاه علوفه ای سورگوم در واحد سطح تاکید کرد: کشت این محصول درآمد خوبی را نصیب بهره برداران می کند.

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: کشت محصول ذرت علوفه ای در مناطق سردسیری استان آغاز شده و این روزها زمان مناسبی برای کشت گیاه علوفه ای سورگوم است.

 سورگوم زراعی گیاهی از خانواده غلات است که در ایران ذرت خوشه‌ای نامیده می‌شود،با توجه به شباهت ظاهری این گیاه با ذرت و ارزن که سبب شده آمار سطح کشت این ۲ گیاه با هم مخلوط شود، برای ایجاد تمایز میان آنها سورگوم که یک اسم جهانی برای این گیاه است استفاده می‌شود.

سورگوم از نظر اهمیت در بین غلات در دنیا بعد از گندم، برنج، ذرت و جو در مقام پنجم قرار دارد.

دیگر برنامه های حمایتی افزایش معیشت

رییس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد اصلاح الگوی کشت محصولات کشاورزی را از برنامه های جدی دولت برای تحقق رونق تولید و کشاورزی پایدار می داند و با اشاره به استقبال ضعیف بهره برداران از کشت گیاه با نیاز آبی کم چغندر قند تاکید می کند که تحقق این امر نیازمند حمایت رسانه هاست.

افزایش کشت کلزا

وی با اشاره به اینکه کشت کلزا به در تناوب با گندم افزون بر افزایش درآمد بهره برداران به حاصلخیزی خاک نیز کمک می کند گفت: میزان تولید محصول کلزا امسال نسبت به سال ۱۳۹۲ در این استان بیش از ۶ برابر شده است.

الیاس تاج الدینی اظهار داشت: برداشت محصول دانه های روغنی کلزا در کهگیلویه و بویراحمد که در ابتدای دولت تدبیر وامید  ۳۱۵ تن بود امسال به ۲ هزار و۱۰۰ تن رسیده است.

وی بیان کرد: خرید تضمینی، پرداخت تسهیلات کم بهره تامین نهاده های کشاورزی، آموزش ترویجی تشریح مزایای کشت دانه های روغنی کلزا از جمله حمایت های دولت برای توسعه کشت کلزا در استان بوده است.

تاج الدینی اظهار داشت: هدف اصلی از تولید کلزا در کشور تولید روغن بوده اما افزون بر آن کشت این محصول به  پایداری و غنی شدن خاک نیز کمک بسزایی می کند. 

سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: بر اساس بررسی های محققان کشور هر محصول کشاورزی که پس از کاشت کلزا تولید می شود عملکرد بالاتری دارد.   

وی تاکید کرد: یک کارخانه روغن کشی در شهرستان گچساران وجود دارد که خوراک دانه های روغنی کلزا یکی از مواد اولیه آن است. 

تاج الدینی عنوان کرد:جلوگیری از خروج ارز از کشور، فعال شدن هر چه بیشتر کارخانه روغن کشی شهرستان گچساران، افزایش میزان تولید و ایجاد اشتغال از مزایای تولید دانه های روغنی کلزا در کهگیلویه وبویراحمد است.  

وی عنوان کرد: امسال نیز یکهزار و ۴۴۴ تن دانه های روغنی کلزا از بهره برداران این استان خریداری شده است.

وی ابراز داشت: هر کیلوگرم محصول کلزا به قیمت ۱۱ هزار تومان از کشاورزان خریداری می شود.

سالانه ۹۷۲ هزار تن انواع محصولات کشاورزی در استان ۷۲۶ هزار نفری کهگیلویه و بویراحمد تولید می‌شود.