کاهش خسارت حلزون‌ها در باغ و مزارع با استفاده از نوار مسی

« الهام احمدی » روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا افزود: برای رسیدن به کشاورزی پویا و پایدار، کاهش مصرف سموم شیمیایی کشاورزی، حداقل آلودگی‌های زیست محیطی و تولید محصولات عاری از بقایای آفتکش‌های خطرناک و استفاده از روش‌های غیرشیمیایی برای کنترل آفات امری اجتناب‌ناپذیر است.

 عضو هیات علمی بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور  اظهارداشت: امروزه مخاطرات استفاده از سموم شیمیایی بر همگان آشکار شده و برای کاهش این گونه مسائل زیست محیطی چاره‌ای جز به کارگیری روش‌های جایگزین و تلفیقی وجود ندارد. 

وی تصریح کرد: در گلخانه‌ها، مزارع و باغات شمال و شمال غرب کشور، به علت شرایط مناسب اقلیمی (حرارت معتدل و رطوبت نسبی بالا) فعالیت حلزون‌ها و راب‌ها بسیار زیاد بوده و از آفات اصلی گیاهان زینتی و محصولات گلخانه‌ای، سبزیجات برگی و درختان مرکبات به شمار می‌آیند.

به گفته احمدی، این آفات، ضمن ایجاد خسارت کمی از طریق تغذیه از برگ، میوه، ساقه، گل و بذور، با ایجاد خوردگی روی محصولات، کیفیت آن را نیز پائین می‌آورند. 

مسئول آزمایشگاه حلزون‌ها و راب‌های خسارت‌زای کشاورزی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور افزود: به کارگیری سموم شیمیایی در دهه‌های گذشته به منظور حفظ محصول در مقابل گونه‌های آسیب رسان حلزون‌ها و راب‌ها به دلیل جلب اعتماد کشاورزان به طور مکرر مورد استفاده قرار گرفته است و سابقه کنترل شیمیایی این آفات در شمال و شمال غرب کشور، بیش از ۴۰ سال است که تاکنون استمرار داشته است.

به گفته وی، در این مدت با افزایش سطح زیر کشت و توسعه گلخانه‌ها، مزارع و باغات مرکبات، افزایش مصرف حلزون‌کش‌ها و رابکش‌ها را به دنبال داشته است. 

وی ادامه داد: به طوری که آمارها نشان می دهد ۶۰ درصد از سموم مصرفی کشور در شمال و شمال غرب ایران مصرف شده که ۳۰ درصد بیش‌تر از سایر نقاط ایران است یعنی از مقدار سموم شیمیایی مصرفی تنها در استان مازندران، سالیانه بیش از ۷۰۰ تن حلزون و رابکش مورد مصرف قرار می‌گیرد که ۳۶ درصد سموم مورد استفاده را تشکیل می‌دهد.

احمدی افزود: کاربرد روزافزون و استفاده مداوم از این سموم موجب ایجاد مقاومت حلزون‌ها و راب‌ها، تاثیرات سوء آنها روی دشمنان طبیعی، دوام و پایداری آنها در محیط زیست و نهایت برهم خوردن تعادل اکوسیستم به نفع حلزون ها و راب های زیان آور شده است.

وی اظهارداشت: در چنین شرایطی استفاده از روش های مبارزه غیر شیمیایی و کنترل تلفیقی از جمله راه ها و شیوه های به روز و مناسبی است که برای کنترل عوامل خسارت زای گیاهی امری منطقی بوده است و در این راستا، به کارگیری نوار جدید مسی به علت ساده و کاربردی بودن آن می تواند ضمن کاهش مصرف سموم شیمیایی در کاهش آلودگی های زیست محیطی و آب های شرب زیرزمینی، حفظ دشمنان طبیعی، جلوگیری از برهم خوردن تعادل اکولوژیک به عنوان یک راهکار موثر باشد.

دورکنندگی ۸۰ درصدی حلزون با بکارگیری نوار مسی 
 عضو هیات علمی بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور با اشاره به اینکه استفاده از نوار مسی، روشی ساده و مناسب برای مبارزه با راب‌ها و حلزون‌ها به شمار می‌رود، گفت: نوارمسی (copper barrier) که از مس و اکسیدهای آهن تشکیل شده است به صورت مانع و دارای خاصیت کشندگی و بازدارندگی است. 

احمدی اضافه کرد: نوار مسی به عنوان عامل محرک بوده که در نتیجه کاهش تولید موکوس و از دست دادن آب بدن حلزون و راب، منجر به کاهش فعالیت آنها و در نهایت مرگ آنها می شود، این نوار با پهنای ۵/۶ سانتیمتر باید به دور تنه درخت، گلدان و یا کرت¬های مورد نظر در مزرعه بسته شود، برای این کار تکه ای از نوار را به اندازه ای باید برید که بعد از بستن، لبه های دو سر نوار حدود دو سانتی متر روی یکدیگر قرار بگیرند و می توان زیر یکی از لبه ها را با چسب مایع (ترجیحاً چسب آهن) آغشته کرده و روی لبه زیری چسبانده شود یا این که با پیچیدن یک دور نخ پلاستیکی نازک یا سیم نازک مسی به دور نوار، آن را در جای خود محکم کرد و  سپس لبه های برش خورده نوار را به سمت بالا خم نموده به طوری که لبه ها به موازات زمین و با زاویه قائمه نسبت به درخت، گلدان و یا کرت قرار گیرند. 

عضو هیات علمی بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی افزود: محل مورد نظر برای بستن نوار باید حداقل حدود ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر از سطح زمین فاصله داشته باشد، این نوار، باعث ایجاد نوعی جریان الکتریکی در بدن حلزون ها و راب ها شده و تولید شوک الکتریکی می کنند که بسیار آزاردهنده بوده و موجب از دست دادن مایعات حیاتی بدن آن ها می شود و به همین دلیل به محض تماس بدن حلزون ها و راب ها با نوار، از عبور از روی آن خودداری می کنند.

به گفته وی، تحقیقات نشان می دهد که این نوار دارای خاصیت دور کنندگی به میزان ۸۰ درصد برای حلزون ها بوده و قدرت دورکنندگی آن برای حلزون ها بیش تر از راب ها است و  از خصوصیات بارز و مثبت این روش، دوام و تاثیر بلند مدت آن است به طوری که در باغات مرکبات کالیفرنیا تاثیر مثبت این مانع برای پنج سال گزارش شده است و اینکه قادر است در طی پوسیدگی تدریجی خود، بخشی از املاح مورد نیاز درخت (آهن و مس) را نیز تامین کند می تواند توجیه اقتصادی همه جانبه داشته باشد.

به گزارش ایرنا، حلزون و راب از جمله آفات مهم کشاورزی به حساب می آیند که خسارات زیادی به درختان مرکبات و محصولات زراعی وارد می کنند. این آفت مانند آفات برگ خوار دیگر در طول روز دیده نمی شوند و شب ها فعالیت می کند به این ترتیب کشاورز هرگز سریعا متوجه حضور این آفات در مزرعه نمی شود.