گام‌های بلند فریدونکنار به سوی مسیر تجارت جهانی

به گزارش ایرنا ، فریدونکنار با حدود ۷۰ هزار نفر جمعیت ، از جمله ۱۵ شهرستان ساحلی مازندران محسوب می شود که یکی از سه بندر تجاری استان را به خود اختصاص داده است ؛بندری که در هشت سال گذشته به صورت جدی مورد توجه قرار گرفت و علاوه بر سرمایه گذاری های زیادی که آن را در مسیر تجارت جهانی قرار داده ، به عنوان یکی از سه لکه منطقه آزاد مازندران پیشنهاد شده است.

راه اندازی بندر فریدونکنار در سال۱۳۶۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و در سال ۱۳۸۶ و همزمان با  شهرستان شدن فریدونکنار ، ساخت آن تمام شد و پس از آن تحت نظارت سازمان بنادر و دریانوردی کشور به بخش خصوصی واگذار شد .

این بندر با وسعت بیش از ۵۰ هکتاری ، نخستین بندر خصوصی شمال کشور است که با راه اندازی آن مبادلات بازرگانی و تجاری با کشورهای حاشیه دریای خزر امکانپذیر شده است . فعالیت این بندر چند منظوره در زمینه تخلیه و بارگیری فراورده های نفتی، غلات و کالاهای عمومی است که با ۲ پست اسکله سالانه ظرفیت بارگیری و تخلیه حدود ۷۰۰ هزار تن کالا را دارد.

یکی از اقدامات انجام شده برای قرار گرفتن این بندر در مسیر تجارت جهانی ، پیوستن آن به شبکه حمل‌ونقل کانتینری دریای خزر در اسفند ماه سال گذشته بود. استفاده از کانتینر در حمل و نقل دریایی را شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی و شرکت کشتیرانی دریای خزر جهت استفاده از تمام ظرفیت های موجود در بنادر شمالی کشور و بالا بردن صادرات با رعایت سه اصل حفظ کیفیت ، کاهش هزینه و سرعت عمل نهادینه کردند.

کشتیرانی خزر که با داشتن بیش از یکهزار کانتینر ٢٠ و ٤٠ فوتی یخچال‌دار ، سرویس منظم حمل و نقل دریایی با کانتینر را بین بنادر شمالی و بنادر « آکتائو » و « آستاراخان » در حال فعالیت دارد ، بندر فریدونکنار را به خاطر نزدیک بودن به مسیر ترانزیتی و نقشی که می تواند در رشد صادرات استان مازندران و کشور داشته باشد ، وارد شبکه حمل و نقل کانتینری دریای خزر کرد و نخستین کشتی کانتینری هم چند روز بعد از بندر فریدونکنار راهی بندر آکتائوی قزاقزستان شد.

یکی از ویژگی های مهم بندر فریدونکنار این است که از طریق جاده های هراز و فیروزکوه نزدیک ترین بندر به مرکز کشور به شمار می رود. این بندر دارای ۳۳ هزار متر مربع انبار سرپوشیده با ظرفیت حدود ۱۲۰ هزار تن ، سیلوی ۳۰ هزار تنی غلات، مخازن نفتی به ظرفیت ۳۰ هزار تن، ۱۱ هکتار ترمینال روباز جنرال کارگو، ۱۴ هکتار جاده و مسیر دسترسی و ۶ هزار و ۵۰۰ متر مربع ساختمان است و تمامی ارکان و المان های مورد نیاز یک بندر را در اختیار دارد.

پیوستن بندر فریدونکنار به شبکه حمل و نقل کانتینری خزر الزام سرمایه گذاری بیشتر و به روز رسانی تجهیزات آن را دوچندان کرد در نتیجه اواسط اردیبهشت ماه امسال دستگاه مکنده ۳۵۰ تنی غلات این بندر با سرمایه گذاری ۱.۵ میلیون یورویی به بهره‌برداری رسید. دستگاه مکنده برای این بندر سال گذشته در شرایط سخت تحریمی خریداری و وارد کشور شد و برای کسب اطمینان از کارایی لازم ، پس نصب با حضور مدیرعامل شرکت خارجی تولید کننده مورد تست قرار گرفت.

به گفته ، مدیرعامل شرکت راهبران که به عنوان بخش خصوصی بندر فریدونکنار را در اختیار دارد ، دستگاه مکنده ای که برای این بندر خریداری و نصب شده است جزو سه نمونه ای است که در جهان وجود دارد و از بهترین ها است. با نصب این دستگاه ، زمان تخلیه بار در بندر فریدونکنار از ۴۸ ساعت به ۱۲ ساعت کاهش یافت.

توجه به توسعه بندر فریدونکنار تنها در تجهیز و به روزرسانی امکانات آن نبود ، بلکه اعتماد به این بندر هم به اوج خود رسید تا جایی که مدیرعامل شرکت راهبران در میانه اردیبهشت ماه امسال هنگام نصب دستگاه مکنده گفته بود که از ابتدای فروردین ماه امسال تا آن زمان ٨٦ هزار و ٥٠٠ تن انواع کالا از طریق بندر فریدونکنار وارد کشور شد.

ایمان شیوافر افزود : این میزان فعالیت که نتیجه مثبت اعتماد به بخش خصوصی است ، برای بندر خصوصی یک رکورد محسوب می شود و نشان می دهد که بخش خصوصی می تواند در پیشبرد برنامه های صادراتی و همچنین تامین نیازهای کشور نقش محوری را ایفا کند.

همچنین در سال جاری ساختمان گمرک بندر فریدونکنار نیز به بهره برداری رسید و ساخت ۱۲ سوله غلات بندر نیز آغاز شد. شرکت راهبران برای ساختمان گمرک بندر فریدونکنار ٧٥ میلیارد ریال هزینه و برای ساخت سوله ها هم حدود ٣٥٠ میلیارد ریال اعتبار پیش بینی کرد.

گذشته از همه توجهاتی که به بندر فریدونکنار طی هشت سال گذشته صورت گرفت ، اقدام مهم دیگری که با ابتکار احمد حسین زادگان استاندار مازندران صورت گرفت ، تعریف یک لکه از سه لکه منطقه آزاد مازندران در فریدونکنار بوده است که این روزها در شورای نگهبان منتظر تایید نهایی برای اجرایی شدن است.

مطالبه مازندران برای داشتن منطقه آزاد اقتصادی سابقه سه دهه ای دارد ولی در تمام این سال ها به خاطر اختلافات درون استانی و منطقه گرایی همواره به بن بست می خورد تا این که در سال ۹۷ با روی کار آمدن استاندار بومی ، تعریف سه لکه برای حل اختلافات منطقه ای بر سر منطقه آزاد پیشنهاد شد و تمامی مراحل قانونی را در دولت و مجلس شورای اسلامی با موفقیت پشت سر گذاشت و در نهایت با ایراد شورای نگهبان در این شورا باقی مانده است تا ایراد گرفته شده حل و فصل شود.

در طرح سه لکه ای منطقه آزاد مازندران ، تصویب شده است که سه نقطه شامل بندر امیرآباد در شرق، بندر فریدونکنار در مرکز و بندر نوشهر در غرب به صورت همزمان و مکمل هم برای راه اندازی این ساختار اقتصادی معرفی شوند.

فراتر از بندر

ظرفیت فریدونکنار تنها در بندر و ساحل آن نیست. یکی از بخش های پرظرفیت این شهرستان که در استان مازندران سرآمد محسوب می شود ، بخش کشاورزی است. بسیاری در کشور این شهرستان را  با برنج مرغوب آن می شناسند. علاوه براین ، مهم ترین میزبان پرندگان مهاجر هم به شمار می رود و صید و صیادی هم در این شهرستان رونق خاصی دارد.

دولت تدبیر و امید طی هشت سال اخیر دولت تلاش کرده است با فراهم آوردن زیر ساخت های مختلف ، زمینه استفاده از ظرفیت های بخش های مختلف را فراهم کند. مثلا اگر تاکنون فعالیت های صیادان و فعالان عرصه شیلات شهرستان فریدونکنار تنها در عرضه محصولاتشان در بازار منطقه ای و محلی خلاصه می شد ، تحولاتی که سال های اخیر صورت گرفت و با فراهم شدن زیر ساخت مورد نیاز در حوزه شیلاتی و ایجاد مزرعه پرورش ماهیان خاویاری ، این بار مقصد خاویار تولیدی این شهرستان به کشورهای همجوار هم گسترش یافته است.

البته در کنار توسعه و تحول در فریدونکنار ، دولت گام هایی را هم برای رفع مشکلات و معضلات ناشی از توسعه یافتگی هم برداشته است. مثلا با راه اندازی بندر فریدونکنار تردد ماشین آلات سنگین از این شهر به معضلی بزرگ تبدیل شده بود و طی سال های سال شهروندان فریدونکناری را رنج می داد و ظاهرا کسی هم به فکر تکمیل کمربندی ای که بیش از ۱۰ سال از آغاز ساخت آن می گذشت نبود. این کمربندی که برای حل معضل تردد خودروهای سنگین ضروری بود ، در دولت تدبیر و امید با تخصیص اعتبارات لازم تکمیل شد تا هم شهروندان از ترافیک و آلودگی تردد خودروهای سنگین راحت شوند و هم مسیر امنی برای تردد کشاورزان حریم کمربندی ایجاد شود.

تداوم خدمت دولت در حوزه راه 

کمربندی فریدونکنار به طول پنج کیلومتر  و تقاطع غیر همسطح این مسیر از جمله پروژه هایی در استان مازندران به شمار می فت که آغاز عملیات اجرایی آنها به اوایل دهه ۸۰ بر می گشت اما به دلیل مشکل همیشگی کمبود اعتبار و منابع اجرای این پروژه ها در مسیر ناهموار عدم عملیاتی شدن قرار گرفت .

دولت در هشت سال اخیر ضمن به ثمر رساندن این پروژه ها و بهره برداری از آنها ، در گام بعدی اخیرا برای ایمن سازی این مسیر به منظور استفاده کشاورزان با تخصیص اعتبار ۵۰ میلیارد ریالی برای این هدفگذاری موافقت کرد . 

رییس اداره راه فریدونکنار در این باره به خبرنگار ایرنا گفت : این کمربندی که تا سال های قبل تنها پیشرفت فیزیکی ۲۰ درصدی را داشت ، تکمیل آن از سال ۱۳۹۷  با پیگیری های مسولانه بویژه توجه مخصوص استاندار سرعت گرفت و اکنون به بیش از ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی رسیده است که مابقی پروژه باقیمانده مربوط به تقاطع غیر همسطح در مسیر می باشد .

محمد فاطری افزود : با توجه به مشکل پیش روی اجرای این طرح و قرار دادن این پروژه در مجموعه کریدور جاده ساحلی رشت به شرق مازندران ، سرفصل های اعتباری برای آن لحاظ شد که اکنون مسیر پنج کیلومتری این کمربندی اجرا شده است و تنها مراحل نهایی و آخرین تقاطع غیر همسطح آن باقی مانده است .

به گفته رییس اداره راه فریدونکنار ، اجرای تقاطع غیر همسطح کمربندی فریدونکنار با پیش بینی اعتبار ۵۰ میلیارد ریالی آغاز شد و با توجه به گرانی ها ، دولت تاکنون ۱۵۰ میلیارد ریال اعتبار برای ساخت آن اختصاص داده است . 

وی افزود : همچنین با اصلاح و تغییراتی در روند اجرای پروژه ایجاد مسیر برای هدایت آب های سطحی تقاطع در نظر گرفته شد که با اجرای آن آب های جمع آوری شده برای مصارف کشاورزی زمین های اطراف کمربندی استفاده می شود . 

به گفته فاطری در حال حاضر هر ۲ طرف تقاطع رمپ های آن آسفالت شده اند و پیش بینی می شود تا آخر تیرماه این پروژه به اتمام برسد و شاهد بهره برداری از آن باشیم .

وی همچنین با اشاره به اینکه در طول مسیر کمربندی فوق الذکر زمین های کشاورزی قرار دارد ، گفت : با توجه به تردد ماشین ها و ادوات کشاورزی در این کمربندی که غالبا هم کندرو هستند اخیرا در بازدید نماینده نوبخت ، رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی از این پروژه درخواست اختصاص اعتبار بریا ایجاد دور برگردان در زیر پل تقاطع را ارائه کردیم . 

رییس اداره راه فریدونکنار افزود : خوشبختانه این درخواست مورد موافقت قرار گرفت و قرار است اعتبار ۵۰ میلیارد ریالی برای اجرای این طرح اختصاص یابد که با تخصیص این اعتبار و ایجاد دوربرگردان و باکس گذاری در زیر پل تقاطع مسیری برای تردد ماشین های کشاورزی می شود و ایمنی را برای تردد آنها فراهم می کنیم . 

خروج فریدونکنار از اقتصاد تک محصولی 

فریدونکنار با وسعت اراضی کشاورزی ۶ هزار و ۲۰۰ هکتاری غالب اراضی آن به کشت برنج اختصاص دارد به طوری که بر اساس آمار اداره جهاد کشاورزی این شهرستان ۶ هزار هکتار از این اراضی را شالیزارها به خود اختصاص داده اند و البته محصول برنج فریدونکنار به لحاظ کیفیت و مرغوبیت حرف اول را در میان برنج های تولیدی استان مازندران می زند . 

با وجود مرغوب بودن خاک زمین های کشاورزی شهرستان فریدونکنار ، اما برای حفظ اراضی شالیزاری و ممانعت از تغییر کاربری آنها به باغ و یا گلخانه ، برنامه ویژه ای برای این امر اختصاص داده شد که آن ایجاد گلخانه ها با مقیاس کوچک بود بدینگونه که اهالی روستاها از زمین های بلا استفاده کوچک در اراضی خود و یا حتی حیاط منازل خود برای ایجاد گلخانه استفاده کردند و برای این منظور از تسهیلات بانک نیز برخودار شدند .

مدیر جهاد کشاورزی فریدونکنار در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت : این شهرستان با دارا بودن ۶ هزار و ۲۰۰ هکتار زمین کشاورزی و فعالیت چهار هزار بهره بردار ، عمدتا به خاطر برنج مرغوبش شهرت دارد به طوری که به دلیل کیفیت بالای برنج شهرستان ۶ هزار هکتار از اراضی کشاورزی آن به کشت این محصول اختصاص دارد .

حمیدرضا معماریان افزود : اما با توجه به اینکه زمین های کشاورزی شهرستان از مرغوبیت خوبی برخوردار است و با توجه به مساله جلوگیری از تغییر کاربری اراضی شالیزاری ، برنامه ایجاد گلخانه در مقیاس کوچک را در این شهرستان آغاز کردیم .

وی ادامه داد : برای استفاده بهینه از اراضی بلااستفاده ، این طرح آغاز شد و هم اکنون ۱۳ هزار متر مربع فضای گلخانه ای در شهرستان ایجاد شده است که از این میزان چهار هزار متر مربع گلخانه فضای باز است.

مدیر جهاد کشاورزی فریدونکنار با اشاره به اینکه برای ایجاد فضای گلخانه با همکاری یکی از بانک ها تسهیلات خوبی به متقاضیان پرداخت شده است ،گفت : در حال حاضر ۳۵ بهره بردار در بخش گلخانه در شهرستان فعالیت می کنند که تمامی آنها از نیروهای جوان فارغ التحصیل رشته های کشاورزی می باشند و بدین طریق و با اجرای این طرح زمینه اشتغال جوانان دانشگاهی نیز فراهم شد . 

وی افزود : ارزیابی های صورت گرفته نشان می دهد ارزش اقتصادی و بهره وری فروش گل های گلخانه های که غالبا از گل های آپارتمانی هستند ، به مراتب بیشتر از محصول برنج می باشد و به همین دلیل افراد بیشتری راغب به اجرای این گونه طرح ها شده اند ، به طوری که در یکصد متر گلخانه ۱۰ هزار شاخه گل تولید می شود که درآمدزایی خوبی نیز به همراه دارد . 

معماریان در خصوص فعالیت های صورت گرفته برای تسطیح اراضی شالیزاری فریدونکنار گفت : حدود یک دهه اخیر یک هزار هکتار از شالیزارهای شهرستان معادل یک ششم زمین های شالیزاری منطقه تسطیح شده است که این میزان در مقایسه با میزان زمین هایی که داریم رقم خوب و قابل قبولی است . 

وی همچنین از وجود تنش آبی در سطح یک هزار و ۵۰۰ هکتار از زمین های شهرستان خبر داد و افزود : برای رفع این چالش طی سالهای اخیر ایجاد ۱۵ ایستگاه پمپاژ آب و نیز لایروبی هشت آب آبندان به عنوان ذخیره گاه آب زمین های کشاورزی و نیز اصلاح حجم مخازن آب منطقه انجام شده است .

او ادامه داد : با اقداماتی که صورت گرفته است توانستیم از تنش آبی زمین های کشاورزی شهرستان بکاهیم تا کشاورزان با دغدغه کم آبی در فصول گرم سال مواجه نباشند . 

حرکت فریدونکنار به سمت صادرات شیلاتی

حدود ۱۰ کیلومتر از سواحل دریای مازندران در فریدونکنار قرار دارد و به واسطه همجواری با دریا ، این شهرستان از کانون های صید و صیادی ماهیان استان به شمار می رود و بنا به اعلام شیلات سالانه ۲ هزار تن انواع ماهیان گرمابی و ۱۱۰ تن انواع ماهیان دریایی توسط ۲ شرکت صیادی شهرستان تولید و صید و روانه بازار مصرف می شود . 

اما این بار و در هشت سال اخیر با حمایت هایی که از سوی دولت برای رونق صادراتی صورت گرفته است پای این رونق به بخش شیلات فریدونکنار هم باز شده است و نخستین مرکز پرورش ماهیان خاویاری و تولید خاویار در این شهرستان به بهره برداری رسید در حالی که پیشتر مرکز فعالیت ماهیان خاویاری در شهرستان جویبار فعال بود .

مسول نمایندگی شیلات شهرستان فریدونکنار گفت : عملیات اجرایی ساخت ۲ مرکز پرورش ماهیان خاویاری در قسمت جلگه ای این شهرستان آغاز شد و یکی از آنها به بهره برداری رسید .

جعفر احسان افزود : پرداخت تسهیلات ۲۳ میلیارد ریالی صندوق توسعه ملی توانست مجری طرح را کمک کند تا این پروژه را به بهره برداری برساند . 

وی ادامه داد : این مرکز قادر به تولید سالانه هفت تن گوشت ماهیان خاویاری و ۲۵۰ کیلو خاویار را دارد که با توجه به طول مدت پرورش حدود هفت ساله پرورش ماهیان خاویاری و باردهی آنها به منظور استحصال خاویار از سال آینده تولیدات این مرکز قابلیت صادرات را خواهد داشت . 

مسول شیلات فریدونکنار گفت : با باردهی ماهیان خاویاری این مرزعه پرورش ماهی ، محصولات شیلات این شهرستان در عرصه بین المللی هم قابلیت عرضه و ارائه را دارد .

وی همچنین به صدور پروانه تاسیس واحد پنج تنی دیگر برای تولید ماهیان خاویار و خاویار در این شهرستان اشاره کرد و افزود : با اقدامات صورت گرفته ظرفیت های خوبی در این شهرستان در حوزه شیلات و صادرات آن فراهم شده است . 

به گفته احسان علاوه بر این در حوزه پرورش ماهی در قفس دریا نیز موافقت اصولی برای ایجاد چهار مورد اخذ شد که قابلیت تولید چهارهزار تن ماهی را خواهند داشت .