به گزارش روز شنبه ایرنا، دبیرخانه جشنواره ادبی قلم زرین اسامی کتابهای راه یافته به مرحله نهایی بخش داستان بزرگسالان نوزدهمین دوره این جشنواره را معرفی کرد که در میان ۶ نامزد معرفی شده، نام رمان «بُرشکن» نوشته حمید علیدوستی شهرکی از نویسندگان چهارمحال و بختیاری نیز دیده میشود.
رمان برشکن اواخر سال ۹۹ از سوی انتشارات سوره مهر در ۱۵۶ صفحه منتشر شد و این رمان نام خود را از رسم دیرینهای بین کشاورزان چهارمحال و بختیاری وام گرفته است و مضمونی اجتماعی دارد که به نقد شرایط خانسالاری دوره پهلوی و تضییع حقوق کشاورزان از طرف خوانین آن دوران میپردازد.
رییس حوزه هنری چهارمحال و بختیاری در این آیین که در پردیس سینمایی بهمن شهرکرد برگزار شد، گفت: رمان یکی از ویژگیهای جامعه مدرن به شمار میرود و جامعهای که در آن رمان شکل میگیرد و تولید میشود میتواند ادعای مدنیت و مدرنیته بودن را داشته باشد.
حجتالله شیروانی رمان را عرصه تقابل و تعامل اندیشهها دانست و افزود: جامعهای که در آن رمان پذیرفته میشود اندیشهورزی به رسمیت شناخته شده و به آن احترام گذاشته میشود.
وی تصریح کرد: یکی از الزامات نگارش رمان آن است که از ورطه تقلید فراتر برود و به ملیت، هویت و زیستبوم نیز بها بدهد که امید میرود با ظهور رمان در چهارمحال و بختیاری و نگارش اثری همچون برشکن که مبتنی بر ماهیت منطقه است، اینگونه فعالیتها و خلق آثار افزایش یابد.
شیروانی یادآور شد: کتاب برشکن ادبیات روانی دارد و نویسنده بر آنچه مینویسد مسلط است و موضوعی که این اثر را برجسته میکند، آن است که داستان به دوران اصلاحات ارضی و انقلاب سفید باز میگردد و مناسبات ارباب و رعیت را در این دوران بازنمایی میکند.
یکی از پژوهشگران حوزه فرهنگ و ادبیات نیز در ادامه این نشست با اشاره به اینکه ادبیات اقلیمی یکی از گونههای ادبیات است که در قالبهای مختلف مؤلفههای زیستبوم همچون زبان، فرهنگ و آیین را نمایش میگذارد، افزود: رمان برشکن از جمله آثاری است که در این گونه ادبی قرار میگیرد.
احمد رحیمخانی افزود: فصلبندی این کتاب در ۲۷ بخش موجب شده است تا با توجه به شرایط مطالعه در فضای امروزی، خواننده بتواند در بخشهای کوچکتری مطالب را مطالعه کند و این موضوع یکی از ویژگیهای خوب این رومان محسوب میشود.
وی وجود عنصر تعلیق را از دیگر ویژگیهای این رمان دانست و تصریح کرد: جذابیت و کشش داستان بهگونهای است که با این عنصر ترکیب میشود و داستان را به خوبی پیش میبرد.
این پژوهشگر بهکارگیری اسامی خاص برای شخصیتهای داستان با استناد به هویت منطقه را در این کتاب مطلوب بیان کرد و گفت: اصطلاحات بومی خوبی نیز در طول داستان استفاده شده است که به زبان و گفتار محلی نزدیک است.
وی اندیشههای نوجویانه برخی شخصیتهای داستان همچون ایاز و اولدوز را جالب توجه خواند و افزود: مردم روستایی که رمان برشکن روایتگر داستان آنهاست آدمهایی هستند که بیمارگونه گرفتار تاریکخانه باورهای غلط خود شدهاند و باید از درون خود حرکتی را آغاز کنند، این همان موضوعی است که به نوعی میتوان آن را در جامعه امروزی نیز مشاهده کرد چرا که چالش میان مدرنیته و سنت در برشکن یک چالش ادامهدار است.
یکی از نویسندگان چهارمحال و بختیاری نیز در ادامه این نشست گفت: جای رمانهایی که بر اساس هویت بومی و محلی نوشته شوند در ساختار ادبی کشور خالی است و هنر حمید علیدوستی نویسنده رمان برشکن آن است که توانسته است با تکیه بر زیستبوم خود به خلق اثری متفاوت دست بزند.
سجاد خالقی افزود: استفاده از اسامی خاص منطقه برای شخصیتها در رمان برشکن به آن امتیازی خاص بخشیده و وجود خرده روایتهای بسیار در آن که به صورت بهم تنیده داستان را پیش میبرند بر جذابیت آن افزوده است.
وی فوران تصویرسازی را از دیگر ویژگیهای رمان برشکن بیان و تصریح کرد: در بسیاری از داستانهایی که با محوریت انقلاب اسلامی نوشته میشوند نوعی تکرار کلیشهها دیده میشود اما باید گفت که این نویسنده با انتخاب موضوعی متفاوت، ماجرایی از دوران خانسالاری و خانزدگی را روایت میکند، دورانی که چرایی انقلاب را در بطن خود نهفته دارد و برشکن بیش از هر کتابی، یک رمان انقلابی است.
خالقی، واگذاری قضاوت به خواننده، قهرمانپروری یکی از زنان داستان در دورانی که زنان و دختران جایگاه اجتماعی چندانی نداشتهاند و استفاده از اصطلاحات بومی در رمان برشکن را از دیگر ویژگیها و نقاط قوت آن عنوان کرد.
وی به لزوم استفاده از پاورقی برای تعریف و تفسیر اصطلاحات بومی را در کتابهای برگرفته شده از زیستبوم مناطق نیز اشاره کرد و اظهار داشت: باید برای معرفی آثار متفاوت ادبی همچون رمان برشکن از تمام توان و ظرفیتهای فرهنگی و به ویژه فضای مجازی بهره گرفت تا اصل فرهنگ در جامعه منتشر و نهادینه شود.
بافت فرهنگی ایران بزرگترین منبع برای خلق آثار ادبی و متفاوت است
نویسنده رمان برشکن و نامزد قلم زرین در ادامه این نشست فرهنگی گفت: توجه به فرهنگ بومی در ادبیات داستانی کمرنگ است و این در حالی است که بافت فرهنگی ایران و تنوع کمنظیر آنچنان غنی و زیباست که هر نویسندهای میتواند با استفاده از آن آثار متفاوتی را به نگارش درآورد.
حمید علیدوستی شهرکی افزود:موضوع داستانهای عاشقانهای که در فضای کنونی منتشر میشوند دیگر حرف جدیدی برای گفتن ندارند و به نوعی نخنما شدهاند و باید با توجه به فرهنگ بومی به دنبال موضوعات جدید و متنوع برای نگارش داستان و رمان بود تا به نیاز فرهنگی جامعه و به ویژه نسل جوان پاسخ داده شود.
وی درباره رمان برشکن تصریح کرد: بنیان داستان در این رمان یک سنت اجتماعی لمس شده در منطقه چهارمحال و بختیاری است که به بیان روابط انسانی شکلگرفته در حاشیه آن میپردازد.
علیدوستی یادآور شد: سعی کردهام در این رومان واقعیت را به مخاطبان منتقل کنم این مخاطب است که درباره آنچه روایت میشود قضاوت خواهد کرد.
وی نقد کتاب را به عنوان عاملی کمککننده برای بهبود نگارش و رفع ضعفهای نویسنده دانست و گفت: برشکن رمانی پژوهش محور است و میتوان با نقد آن به نحوه انتخاب موضوعات اجتماعی و چگونگی استفاده از روشهای تحقیقی برای نگارش کمک کرد.
به گزارش ایرنا، مراسم اختتامیه نوزدهمین جشنواره قلم زرین همزمان با روز قلم در تهران برگزار خواهد شد و کتاب برگزیده این دوره از جشنواره نیز معرفی میشود.
نظر شما