گرمازدگی بیماری تابستانی؛ شناخت علایم گام نخست درمان

به گزارش ایرنا، فصل گرم سال از هفته ها پیش در کشور شروع شده و امسال شاید گرمترین روزهای سال های اخیر در کل کشور و آذربایجان غربی در حال گذر است؛ هرچند طبق پیش بینی ها طی روزهای آینده با نزدیک شدن به ماه مرداد، این گرما به حداکثر خود خواهد رسید.

در کنار همه مزیت‌های گرم شدن هوا، یکی از مهمترین مشکلاتی که شهروندان ایرانی و بسیاری از کشورهای دنیا با آن در فصل تابستان، دست و پنجه نرم می کنند، گرمازدگی است.

این مشکل که در ابتدا، موضوع خاصی در اذهان عمومی به نظر نمی رسد، در صورت بی توجهی توسط شهروندان به ویژه افراد سالمند و کودکان، می تواند به بیماری مهمی تبدیل شده و حتی زمینه فوت افراد را نیز فراهم کند.

در حال حاضر که بسیاری از نگاه ها به بیماری کرونا دوخته شده و آمار روزانه آن، توسط بسیاری از مردم رصد می شود، بیماری گرمازدگی می تواند در صورت بی توجهی به بیماری مرگباری تبدیل شود در حالی که بسیاری از مردم، آن را شوخی می پندارند.

سردرد و بی حالی نشانه گرمازدگی است

یک پزشک با تجربه ارومیه ای در این باره گفت: سردرد، بی حالی و افزایش ضربان قلب نشانه گرمازدگی است.

دکتر رضا کارگر افزود: ضعف، تهوع و استفراغ، افت فشار خون، تند شدن ضربان نبض و بدن درد از دیگر علایم ابتلا به گرمازدگی است و گرمازدگی به معنای تغییراتی است که در اثر بالا رفتن دمای بدن، کاهش آب بدن و تغییرات املاح خون بروز می کند.

این پزشک باتجربه افزود: علت این امر، قرار گرفتن در معرض گرمای زیاد و نرسیدن آب و املاح در هوای گرم به مقدار کافی به بدن است که باید به آن توجه ویژه ای داشته باشیم تا بدن تحلیل نرود.

دکتر کارگر با اشاره به اینکه این بیماری با گرم شدن هوا شایع می شود، گفت: کودکان و افراد مسن بیشتر در معرض خطر ابتلا به گرمازدگی هستند که باید خانواده ها در این خصوص بیشتر توجه کنند.

وی در خصوص دوره این بیماری، افزود: گرمازدگی، دوره مشخصی ندارد و تا زمانی که اقدامات درمانی لازم انجام نشود، ادامه دارد.

وی اظهار داشت: درمان گرمازدگی بهتر است که در بیمارستان و یا تحت نظر پزشک و با رساندن آب و املاح به بدن، تصحیح PH خون و خنک کردن بدن انجام شود.

وی یادآور شد: در صورت انجام اقدامات درمانی و رساندن مایعات کافی به بدن، گرمازدگی پس از ۶ تا ۱۲ ساعت برطرف شده و فرد سلامت دوباره خود را بدست می‌آورد.

گرمازدگی حتی منجر به مرگ نیز می شود

پزشک دیگر ارومیه ای نیز در این خصوص گفت: گرمازدگی باید به سرعت درمان شود چرا که در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به مرگ فردگرمازده شود.

علی افشانی افزود: گرمازدگی موجب آسیب‌های جدی به قلب، کلیه‌ها، مغز و عضلات می‌شود و باید این بیماری جدی گرفته شود.

وی با بیان اینکه کم آبی ناشی از گرما یکی از مهمترین دلایل مرگ و میر در تابستان است، اظهار داشت: زمانی که میزان آب بدن کمتر از مقدار مورد نیاز باشد، بدن با کم آبی مواجه می‌شود که در این صورت در عملکرد اندام‌های داخلی مشکل ایجاد می‌شود.

وی بیان کرد: بیش از ۶۰ درصد وزن بدن از آب تشکیل شده و  تمام سلول‌ها، اعضا و بافت‌های بدن برای عملکرد صحیح و ادامه حیات به آب وابسته هستند.

وی ادامه داد: آب به حفظ تعادل مایعات بدن کمک کرده و دمای بدن را تنظیم می‌کند و حرکات مفاصل را روان می‌کند.

وی حفاظت از مفاصل، ستون فقرات و بافت‌ها ، دفع سموم و مواد زاید بدن ، زیبایی و نشاط پوست ، هضم غذا، کاهش وزن ،جذب مواد مغذی در بدن،  حفاظت از تمام اعضای حیاتی بدن و وابستگی عملکرد کلیه‌ها به آب از مهمترین وظایف آب در بدن است.

به گفته افشانی سردرد و سرگیجه، عدم تمرکز، بوی بد دهان، یبوست و سوء هاضمه، میل شدید و ناگهانی به غذا، خستگی و بی حالی، درد مفاصل و عضلات، تغییر رنگ و کاهش ادرار، گرفتگی عضلات، پوسته پوسته شدن لب و اطراف دهان،افزایش ضربان قلب، خشکی مو و پوست و خشکی دهان برخی از مهمترین علایم کم آبی بدن هستند.

وی اضافه کرد: افزایش دمای هسته مرکزی بدن به ۴۰ درجه سانتی‌گراد و بیشتر، تنفس سریع (نفس نفس زدن)، افزایش ضربان قلب، سردرد ، خشک شدن پوست، تهوع و استفراغ،  قرمزی پوست،  تغییر حالت‌های روحی از جمله آشفتگی، بی‌قراری، گیجی، تحریک‌پذیری، تشنج و کما ، تغییر در عادت عرق کردن پوست از مهمترین علایم و نشانه‌های گرمازدگی است.

افشانی افزود: پوشیدن لباس اضافی و گرم، کم‌آبی بدن، قرارگرفتن طولانی مدت در هوای گرم و نور آفتاب و فعالیت بدنی شدید در گرما از علت‌های اصلی گرمازدگی است.

اقدامات اولیه برای نجات بیمار گرمازده بسیار مهم است

رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: در صورت گرمازدگی باید با اورژانس تماس گرفته شود تا فردبیمار برای درمان به بیمارستان انتقال یابد.

دکتر باقر بهرامی ادامه داد: انتقال بیمار به سایه و مکان خنک، کاهش دمای بدن مصدوم با ریختن آب سرد روی بدن و کمپرس یخ روی سر، گردن، زیر بغل و کشاله ران و درآوردن لباس‌های اضافی از دیگر اقداماتی است که برای فرد گرمازده تا رسیدن ماموران اورژانس باید انجام شود.

وی اضافه کرد: گرمازدگی می‌تواند برای تمام افراد در هر سن و شرایطی رخ دهد، ولی برخی عوامل از جمله سن، فعالیت در فضای باز و آفتاب، استفاده از داروهای خاص، مبتلایان به بیماری‌های قلبی، ریوی و افراد چاق و دارای اضافه وزن این احتمال را افزایش می‌دهند.

وی بیان کرد: توانایی مقابله با گرمای شدید به سیستم عصبی مرکزی بستگی دارد و در کودکان و نوجوانان این سیستم به درستی توسعه نیافته و در بزرگسالان بالای ۶۵ سال نیز عملکرد این سیستم رو به اختلال است بنابراین کودکان و سالمندان بیشتر در معرض این عارضه قرار دارند.

رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی اضافه کرد: نوشیدن آب کافی، استفاده از لباس‌های روشن و نخی، استفاده از کفش‌های رو باز،خارج شدن از خانه در ساعت‌های خنک روز، قرار گرفتن در سایه، استفاده از کولر در ماشین، پارک کردن ماشین در سایه (در صورتی که سرنشینان در ماشین قرار داشته باشند)،استفاده از کلاه و عینک،استفاده از کرم ضد آفتاب،محدوکردن فعالیت بدنی در گرما،شستن پاها با آب سرد و دوش آب سرد مهمترین روش‌های جلوگیری از گرمازدگی هستند.

وی اظهار کرد: مصرف هندوانه، کاهو، کرفس، تربچه، گوجه فرنگی، فلفل سبز،گل کلم، طالبی، خیار، اسفناج، توت فرنگی، بروکلی،گریپ فروت، هویج و خربزه از مهمترین مواد غذایی برای حفظ میزان آب بدن در فصل تابستان هستند.

با توجه به گفته های کارشناسان، باید به گرمازدگی نیز توجه ویژه ای شود و با استفاده از آب و خنک کننده های طبیعی، زمینه کاهش درجه دمای بدن فراهم شود تا این معضل نیز در کنار بیماری کرونا، مشکل ساز نشود.