سرنوشت افغانستان بعد از خروج نظامی آمریکا

به گزارش روز سه شنبه ایرنا به نقل از روزنامه فرانسوی سوداوئست، ایالات متحده در آستانه خروج آخرین سربازان خود از افغانستان و پایان دادن به آتش جنگ ۲۰ ساله ای است که در اثر حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در آن دمیده شد.

عملیات آمریکا از زمان امضای توافق نامه ای با طالبان در فوریه ۲۰۲۰ (بهمن ماه ۱۳۹۸) به حداقل رسیده بود؛ بر اساس این توافق، ترک نیروهای آمریکایی از افغانستان به ازای آغاز مذاکرات صلح بین طالبان و دولت این کشور پیش بینی شده بود، این درحالی است این گفت وگوها امروز به بن بست رسیده است.

ایالات متحده درصدد است پس از خروج نیروهای خود از افغانستان، فقط چند سرباز را به منظور محافظت از سفارت خود در خاک این کشور نگه دارد.

این گزارش به چند سناریوی احتمالی پیرامون آینده افغانستان پرداخته است:

آیا خروج آمریکا به جنگ پایان می دهد؟
اگرچه این عقب نشینی که باید تا ۱۱ سپتامبر به وقوع پیوندد، به طولانی ترین جنگ آمریکا پایان دهد، اما درگیری ها در خاک افغانستان ادامه خواهد یافت و هیچ پیش بینی امیدوارکننده ای برای نزدیک بودن پایان این درگیری ها متصور نیست.

به نظر می رسد طالبان همه چیز را برای این پیروزی نظامی که به آن ها امکان می دهد اشرف غنی رئیس جمهوری این کشور را سرنگون کنند، به کار گرفته اند.

آنها اخیراً بسیاری از نواحی افغانستان به خصوص بیشتر در مناطق روستایی، تحت کنترل خود درآوردند، اما همچنان شهرهای بزرگ در تصرف ارتش افغانستان هستند.

باری آرز، کارشناس مسائل افغانستان، پیش بینی می کند: در حال حاضر، جنگ افروزی شدت خواهد گرفت و مقابله نظامی برای نیروهای افغان به تنهایی دشوار خواهد بود.

براساس تجزیه و تحلیل های اخیر سرویس های اطلاعاتی آمریکا، طالبان می توانند ظرف شش تا ۱۲ ماه کنترل کشور را در دست بگیرند.

آیا ارتش افغانستان قادر به حفظ امنیت است؟
پاسخ این سوال هنوز مبهم است، این در حالی است که احتمال جنگ داخلی را نمی توان منتفی دانست.

دولت خواستار بسیج شبه نظامیان برای جنگ با طالبان شده است، برخی از تحلیلگران هشدار می دهند که این وضعیت منجر به افزایش تنش ها می شود و احتمال دارد که این کشور به جنگ داخلی سوق داده شده و گروه های مسلح جدیدی برای به دست گرفتن قدرت ظهور کنند.

آیا می توان به یک راهکار سیاسی امیدوار بود؟
رئیس جمهوری افغانستان خواهان آتش بس با طالبان برای سازماندهی انتخاباتی است که به تشکیل"دولت صلح" بیانجامد. وی همچنین پیشنهاد تشکیل دولت موقت غیر منتخب که شامل طالبان باشد را رد کرده است.

با این حال، ایالات متحده طرفدار تشکیل دولت وحدت است و تلاش می کند تا طالبان و دولت به توافق نامه ای در دوحه (محل آغاز مذاکرات در ماه سپتامبر گذشته) دست یابند.

اگرچه اهداف طالبان هنوز مشخص نیست اما به نظر می رسد قصد دارند دولت اسلامی را که حقوق شهروندان را مطابق با "دستورات اسلام" حفظ کند، دوباره تأسیس کنند.

از زمان سرنگونی طالبان در سال ۲۰۰۱، چهار انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان برگزار شده است و میلیون ها افغان این سیستم دموکراتیک و کثرت گرایانه را پذیرفته اند، حتی اگر تقلب گسترده ای در انتخابات رخ داده باشد.

با بازگشت ظاهراً قریب الوقوع طالبان به قدرت، بسیاری از ناظران از پسرفت دموکراسی در این کشور ابراز نگرانی کرده اند.

چه سرنوشتی در انتظار زنان افغان است؟
زنان افغان به شدت از بازگشت طالبان به قدرت بیمناک هستند چرا که می ترسند حقوقی را که از اواخر قرن گذشته به سختی به دست آمده از دست بدهند. طالبان هنگامی که در قدرت بودند، زنان افغان را از کار کردن منع کرده و زنانی که متهم به جنایاتی از جمله زنا بوده را سنگسار کردند.

پس از سقوط طالبان، بسیاری از زنان افغان به عرصه سیاست قدم گذاشته و یا روزنامه نگار، فعال مدنی یا قاضی شدند.

طالبان ادعا می کنند که مطابق با قوانین اسلامی به حقوق زنان احترام خواهند گذاشت، اما مدافعان حقوق بشر خاطرنشان می کنند که این موضوع در جهان اسلام به چندین روش تفسیر و تعبیر می شود.

چشم انداز اقتصادی افغانستان چه خواهد بود؟
افغانستان یکی از فقیرترین کشورهای جهان و به شدت بدهکار و به کمک های خارجی وابسته است.

اگرچه این کشور از ذخایر معدنی بزرگی برخوردار است که همسایگان آن مانند چین و هند تمایل دارند از آن بهره ببرند، اما وضعیت امنیتی این کشور هرگز امکان توسعه کافی فعالیت معدن را فراهم نکرده است.

به نوشته این رسانه فرانسوی، بخش قابل توجهی از بودجه کشور از طریق قاچاق مواد مخدر و به خصوص از طریق هروئین حاصل می شود، چراکه افغانستان بزرگترین تولید کننده این مواد در جهان است.

آمریکا پس از ۲۰ سال مداخله نظامی در افغانستان و چند روز پس از سفر "محمد اشرف غنی" به واشنگتن، پایگاه هوایی بگرام را تخلیه کرد تا خود را در آستانه دویست و چهل و پنجمین سالگرد استقلالش از طولانی ترین و پرهزینه ترین جنگی که به اذعان خودش نتوانسته پیروز میدان باشد، خارج کند.

به گفته مقامات امنیتی کشورهای غربی، نیروهای طالبان کنترل بیش از ۱۰۰ منطقه از افغانستان را در اختیار گرفتند، هرچند که خود این گروه مدعی است که تعداد مناطقی که به دست آنها افتاده‌ است، ۲۰۰ منطقه در ۳۴ استان است که مساحت نیمی از افغانستان را شامل می‌شود.