داستان تکراری کمبود مرغ در لرستان و سامانه‌ای که کارایی ندارد

به گزارش ایرنا انگار که داستان کمبود یا گرانی بی دلیل مرغ در استان تمامی ندارد، هر چند وقت جلسات فوری و اضطراری مسوولان مربوطه برگزار و تمام تمهیدات بکار گرفته می شود تا استانی که تولید و مصرف مرغ سالانه مرغ در آن به ترتیب حدود ۸۰ و ۶۰ هزار تن عنوان شده است به ثبات نسبی در بازار این کالا برسد.

حدود ۱۰ روز گذشته تاکنون دوباره التهاب در بازار مرغ لرستان ایجاد شده و مردم به ویژه در خرم آباد برای خرید این کالا با مشکل مواجه شده اند.

سری جدید داستان دنباله دار مرغ در بازار با محوریت نبود آن تعریف می شود، برخلاف برخی دفعات قبل که گرانی مرغ قدرت خرید را از مردم گرفته بود این بار اصلا مرغی در خرده فروشی ها نیست که قابل خرید باشد.

با چند خرده فروش مرغ در بازار موسوم به " بیمارستان" خرم آباد صحبت می کنم، دست دلالان را رو می کنند و معتقد هستند مرغ از واحدهای عمده فروشی قبل از اینکه برای آنها توزیع شود به دست دلالان و خارج از استان می رود.

این درحالی است که معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان هشتم خرداد امسال در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: فعالیت خرده فروشان گوشت مرغ در مرکز استان در بستر سامانه هوشمند توزیع اجباری است و به مرور برای سایر شهرستان‌ها نیز اعمال می‌شود.

به گفته محمد مراد سپهوند باتوجه به مصوبه ستاد تنظیم بازار استان مبنی بر توزیع کالاهای اساسی در بستر سامانه هوشمند، جلسه توجیهی توزیع مرغ در سطح خرده فروشی برای تعداد زیادی از واحدهای خرده فروشی مرغ برگزار و نحوه ثبت اطلاعات در سامانه هوشمند به آنها آموزش داده شد.

وی اظهار داشت: زیرساخت های لازم برای فعالیت عمده فروشی ها و خرده فروشان گوشت مرغ در بستر سامانه هوشمند فراهم شده بنابراین اجرای این روش الزامی است و به صورت مستمر بر آن نظارت می شود.

وی گفت: از امروز سهمی که عمده فروش مرغ برای خرده فروش در نظر می گیرد باید در سامانه هوشمند ثبت کند، سپس خرده فروشی های گوشت مرغ نیز ضمن ثبت میزان فروش خود به مصرف کننده نهایی، مقدار سهمیه ای را که عمده فروش برای آنها در نظر گرفته است در سامانه هوشمند ثبت می کنند.

سپهوند ادامه داد: واحدهای خرده فروشی گوشت مرغ باید در اولین اقدام، با بررسی سامانه خود، از برابر بودن میزان سهمیه ای که توسط عمده فروش برای آنها ثبت شده با میزان مرغی که دریافت کرده اند اطمینان حاصل و سپس نسبت به فروش برای عموم اقدام کنند.

وی افزود: علاوه بر کنترل و رصد اطلاعات ثبت شده در سامانه، اطلاعات مصرف کننده نهایی که از خرده فروشی ها خریداری می کند در حال حاضر در حد یک شماره تلفن ثبت می شود تا به صورت تصادفی با آنها تماس گرفته و بررسی شود میزان خرید آنها با رقمی که در سامانه ثبت شده برابر است یا نه، در غیر اینصورت تخلف خرده فروش محرز خواهد شد.

قرار بود این هوشمندسازی شبکه کمک کند تا مسیر توزیع کالای اساسی مرغ از مبادی تولید تا مصرف نهایی، رصد و ردیابی شود که در نتیجه آن انحراف در این فرایند نزدیک به صفر شود  به این معنا که نظارت و بازرسی بر فعالیت سطوح خرده فروشی، عمده فروشی، بنکدار و تولید کننده صورت بگیرد، صرفه جویی در هزینه های نظارتی محقق و مشکل کمبود نیروی انسانی حوزه نظارت تاحدودی جبران شود.

اما ظاهرا این سامانه کارایی چندانی ندارد و دست دلالان همچنان در سبد فروش ۱۱۵ واحد خرده فروشی و۱۴ عمده فروشی گوشت مرغ دارای پروانه شهرستان خرم آباد  است و تلاش چهار کشتارگاه فعال این شهرستان نیز نتیجه چندان موثری بر کنترل و ثبات بازار ندارد.

بر اساس آمار جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت بیشترین میانگین مصرف روزانه گوشت مرغ در این استان بین ۱۴۰ تا ۱۶۰ تن است ومقدار مورد نیاز در استان تولید و کشتار می شود اما به نظر می رسد بروز مشکل و رخنه هایی در توزیع مرغ کشتارشده ، بازار لرستان را دست خالی گذاشته است.

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان در این خصوص به ایرنا می گوید: همه امکانات و نیروهای انسانی را بکار گرفته ایم تا هرآنچه  تحویل می گیریم به دست مردم برسانیم.

بهزاد منصوری گفت: سه تا چهار روز گذشته تنش عرضه داشتیم و سیستم عرضه و تقاضا محدود و همین باعث ایجاد تنش روانی شد که از مردم تقاضا می شود گوشت مرغ را در حد نیاز خود تهیه کنند چراکه از نظر تامین مشکلی نداریم و توزیع هم مناسب است.

وی افزود: دلیل دیگر کمبود مرغ در بازار استان این است که قیمت این ماده پروتئینی در لرستان از استانهای مجاور پایین تر است به نحوی که در عرضه مرغ هم با مشکل مواجه هستند و گزارش هایی از شهرهایی مثل بروجرد و ازنا داریم که از استانهای مجاور مراجعه و مرغ را به صورت حجمی خریداری می کنند.

وی در خصوص این پرسش مبنی بر مصوبه ممنوعیت خروج مرغ از استان طی هفته گذشته و کارآمدی این مصوبه توضیح داد: برخی شهرهای استان هم عدم تعادل در تولید و مصرف مرغ دارند که مرغ باید از سایر شهرها به آنها ارسال شود و شاید در این میان عده ای باخودروی شخصی اقدام به خروج مرغ از استان کنند بنابراین شب گذشته در جلسه ای  مصوب شد ارسال مرغ به شهرستان های استان در حد نیاز و مشخص باشد.

رییس سازمان صمت لرستان اضافه کرد: خرید مرغ از خرده فروشی ها توسط مردم ساز و کاری ندارد و هر فرد می تواند هراندازه خرید کند که در برخی موارد اعضای یک خانواده مراجعه و هرکدام چندین مرغ را خریداری و نسبت به فروش آن اقدام می کنند در صورتی که باید خریدهای مردمی هم نظارت و عدالت توزیع در مناطق مختلف رعایت شود.

منصوری همچنین در پاسخ به کارایی سامانه جامع تجارت  برای ثبت تولید و توزیع مرغ در لرستان گفت: بر این اساس باید سهمیه مرغ از کشتارگاهها تا عاملان عمده و خرده فروشی ها مشخص و محموله به صورت پلمب شده تحویل خرده فروشان شود و صمت نیز تلاش می کند نظارت های شدیدتری بر توزیع صورت گیرد.

وی تغییرات، نوسانان قیمت و تنش تحمیلی از سایر استانها را عامل مهمی در کمبود مرغ بازار لرستان دانست و افزود: عده ای به این مساله درآمدزا نگاه و حقوق مردم را تضییع کنند و با ماشین شخصی نسبت به فروش مرغ در سایر استان ها اقدام می کنند که متاسفانه قانون بازدارنده ای برای این امر نه از جانب صمت و نه حتی در نیروی انتظامی وجود ندارد.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری لرستان نیز به ایرنا گفت: سامانه جامع ثبت توزیع مرغ در استان راه اندازی شد ولی واقعیت این است استان های گرمسیری در این موعد جوجه ریزی کمتری دارند و بخشی از مرغ کشتار شده در لرستان به سایر استانها قاچاق می شود.

اسد عبداللهی افزود: این در حالی است که سهمیه تامین بخشی از مرغ ۲ استان که به لرستان محول شده بود که اکنون باتوجه به شرایط ایجاد شده و نیاز داخلی، قطع شده است.

وی با تاکید بر اینکه تولید و کشتار مرغ در لرستان بیش از اندازه مورد نیاز است ادامه داد: محدودیت هایی ایجاد شده است  و کنترل هایی هم صورت می گیرد و با وجود نظارت های مستمر اما افراد سودجو، مرغ را به روش های  مختلف از استان خارج می کنند.

وی گفت: حتی برخی خودروهای شوتی ها که از جنوب کالا میاوردند الان در مسیر برگشت، مرغ را از استان خارج می کنند.

معاون استاندار لرستان در خصوص اینکه آیا این سامانه کارایی ندارد؟ یا تمامی معاملات توزیع و سهمیه های مرغ در آن ثبت نمی شود؟ افزود: بر اساس این سامانه مرغ باید از محل مرغداری، کشتارگاه، عمده فروشی تا خرده فروشی ثبت و روند توزیع آن کنترل شود اما بخشی از مرغ، از این سیستم خارج می شود که باید نظارت ها بیشتر شود.

عبداللهی با بیان اینکه مصرف گوشت مرغ در لرستان در شرایط عادی ۱۰ تا ۱۲۰ تن است تصریح کرد: فعالیت واحدهای قطعه بندی مرغ  که با نرخ بیشتری محصول را عرضه می کنند فعلا ممنوع شده است چراکه برخی از آنها مرغ را با قیمت ۶۰ تا ۱۰۰ درصد گرانتر از لرستان در سایر استانها به فروس می رساندند.

وی گفت: اعمال جریمه های متعدد به اندازه کافی از مرغداری تا عمده و خرده فروشی های مرغ در لرستان صورت گرفته است اما این جریمه ها بازدارنده نیست.

وی در خصوص راهکار رفع کمبود مرغ در بازار لرستان افزود: علاوه بر ضرورت تشدید نظارت ها، استان های بزرگ باید مشکل تولید و تامین مرغ خود را حل کنند چراکه مرغ خارج شده از لرستان با قیمت بالا در این استان ها فروخته می شود و همین هم موجب اقدام سودجویانه برخی افراد شده است.

این اظهارات در حالی است که نتیجه مشخصی در خصوص کارآمدی سامانه جامع ثبت توزیع مرغ در لرستان و چگونگی اجرای مصوبه خروج مرغ از این استان حاصل نشد و اینکه آیا تعداد افرادی که با خودروی شخصی نسبت به خروج مرغ از استان اقدام می کنند آنقدر زیاد است که فعالیت آنها موجب خالی شدن بازار لرستان از مرغ شده است؟

اگر اینچنین است پس احتمال می رود این افراد کم نباشند و شناسایی آنها یا دست کم برخی از آنها چندان سخت نیست پس چرا نظارت های مستمر و شبانه روزی بر بازار این کالا، تقریبا بی اثر است؟ متاسفانه در این گزارش پاسخی به این سوالات داده نشد.