به گزارش ایرنا، اتحادیه میهنی کردستان عراق که خودش بیش از چهار دهه قبل (اول ژوئن ۱۹۷۵ / ۱۱ خرداد۵۴) با جدایی از حزب دمکرات کردستان عراق شکل گرفت، در طول ۱۸ سال اخیر، بارها شاهد اختلافات شدید درون حزبی بوده که آخرین مورد آن پنجشنبه شب گذشته ۱۷ تیرماه ۱۴۰۰ بین پسر عموها بافل و لاهور اتفاق افتاد.
اختلافات درون حزبی پیش از این در ۲۰۰۶ منجر به جدایی «نوشیروان مصطفی» و شکل گیری تشکل سیاسی جدیدی به نام «جنبش تغییر» یا «گوران» شد که اینک یکی از رقبای سیاسی مهم اتحادیه و همچنین حزب دمکرات در اقلیم کردستان عراق به شمار می رود.
رسانه های کردزبان عراق ریشه اختلافات جدید بین بافل و لاهور را به انتخابات درون حزبی در ۱۸ فوریه ۲۰۲۰ (۲۹ بهمن ۹۸) ارجاع می دهند که طی آن بافل با ۱۲۸ رای فراتر از لاهور جنگی (۸۵ رای) قرار گرفت.
بافل از این حیث خود را رهبر حزب اتحادیه می دانست اما در نهایت با رایزنی ها و وساطت ها توافق شد که هر دو شخصیت رییس مشترک حزب اتحادیه میهنی باشند.
طبق توافق دو طرف، بافل مسوولیت روابط خارجی حزب اتحادیه و لاهور مسوولیت پرونده های امنیتی و مسائل داخلی حزب را برعهده گرفت.
به رغم این تقسیم قدرت اما ریاست مشترک حزب نتوانست از اختلافات و تنش بین آنها بکاهد و در نهایت پنجشنبه شب گذشته نزدیک بود که گروه های مسلح وابسته به دو قطب سیاسی اتحادیه میهنی به روی هم سلاح بکشند.
تشدید این اختلافات و تبعات خطرناک امنیتی که می توانست بر اقلیم کردستان و عموم عراق داشته باشد، باعث تحریک وساطت های مختلفی از داخل اتحادیه میهنی و خارج از آن و حتی برخی قدرت های منطقه ای و خارجی شد.
در داخل اتحادیه میهنی مهمترین وساطت ها از طرف «کوسرت رسول» رییس شورای عالی سیاسی اتحادیه میهنی و همچنین «قباد طالبانی» برادر بافل و نماینده حزب در دولت اقلیم کردستان عراق صورت گرفت.
«برهم صالح» رییس جمهور کردتبار عراق و عضو سابق اتحادیه میهنی، «حیدر العبادی» نخست وزیر سابق و رهبر ائتلاف سیاسی «النصر» به علاوه «عمر سید علی» هماهنگ کننده جنبش تغییر از دیگر شخصیت های سیاسی و مقامات عراقی بوده اند که در این خصوص وساطت کرده اند.
پایگاه خبری «روداو» نزدیک به حزب دمکرات کردستان عراق نیز روز دوشنبه در گزارشی ادعا کرده است که برای آشتی بین بافل و لاهور جنگی، حتی جمهوری اسلامی ایران و آمریکا نیز پادرمیانی کرده اند.
تاکنون خبر موثقی در خصوص وساطت رهبرانی از حزب دمکرات کردستان عراق به رهبری «مسعود بارزانی» در این خصوص گزارش نشده بلکه این حزب، این اختلافات را درون حزبی نامیده و ابراز امیدواری کرده که هرچه زودتر حل و فصل شود.
برخی منابع به ایرنا گفتند که اختلافات شدید سیاسی لاهور جنگی با مسعود بارزانی احتمالا یکی از علل عدم تمایل این حزب به مداخله در این قضیه بوده است.
لاهور در نشست یکشنبه گذشته که منجر به آشتی بین او و بافل شد، به اعتقاد صاحب نظران تلویحا به مداخله حزب دمکرات در اختلاف افکنی درون اتحادیه اشاره کرد.
او در بیانیه ای متعاقب این آشتی گفت: «اتحادیه میهنی از آنچه رقبا و دشمنان تصور می کنند، قویتر است... و دشمنان بهتر است آرزوهای خود را به گور ببرند.»
لازم به ذکر است که باوجود اختلافات شدیدی که حزب دمکرات با بافل طالبانی در جریان همه پرسی ناموفق ۲۰۱۷ و تبعات آن از جمله بازگشت استان کرکوک به زیر سلطه دولت مرکزی عراق داشت، اما با وساطت های وقت «نیچروان بارزانی» این اختلافات بین بافل و مسعود فروکش کرد ولیکن تاکنون اختلافات بین لاهور و مسعود به قوت خود باقی مانده است.
یکی از روزنامه نگاران کردزبان اقلیم کردستان عراق در گفت وگو با ایرنا تصریح کرد که لاهور جنگی پسر عموی بافل منتقد شدید سیاست های حزب دمکرات است و بخش قابل توجهی از طرفداران یکتی با او در این رویکرد هم رای هستند و برای همین توانست ۸۵ رای در چهارمین کنگره عمومی اتحادیه میهنی در فوریه ۲۰۲۰ به دست آورد.
«دارا عبدالله» افزود که لاهور جنگی برخلاف بافل روابط خوبی با احزاب اپوزیسیون کرد در اقلیم کردستان عراق به ویژه جنبش «تغییر» و «نسل نو» دارد و همچنین با برخورد نظامی ترکیه با حزب «پ.ک.ک» مخالف است.
وی بخشی از این اختلافات را در ارتباط با رهبری اتحادیه میهنی به عنوان میراث سیاسی «جلال طالبانی» رییس جمهور فقید و بنیانگذار یکتی دانست.
عبدالله ادامه داد که بخش دیگر از این اختلافات در ارتباط با انتخابات آینده پارلمانی عراق ارزیابی شده است.
به گفته وی، دو قطب سیاسی در داخل یکتی (بافل و لاهور) هر یک اعتقاد دارد بیش از دیگری دارای پایگاه اجتماعی است و برای همین درصدد حذف همدیگر از قدرت هستند.
وی اضافه کرد که آخرین وساطت ها به نظر می رسد شکست خورد زیرا قرار بود که پرونده روابط خارجی به لاهور جنگی سپرده شود و اداره حزب نیز در اختیار بافل قرار گیرد اما بافل طالبانی اخیرا از توصیف «رییس حزب اتحادیه میهنی» به جای «رییس مشترک» استفاده کرده که در طول یکسال گذشته مرسوم بوده است.
سرآغاز اختلافات پسرعموهای سیاسی
پنجشنبه شب گذشته سرآغاز اختلافات بین پسرعموها عنوان شده که برخی آن را نوعی «کودتای سیاسی درون حزبی» و برخی تشدید اختلافات در داخل خانواده سیاسی طالبانی می دانند.
برخی منابع اصل مشکل را در محاصره منزل بافل توسط نیروهای سازمان مبارزه با تروریسم اقلیم کردستان عراق می دانند که ریاست آن را «پولاد شیخ جنگی» برادر لاهور برعهده داشت و می خواست بافل را بازداشت کند.
عده ای نیز تصمیمات بافل را در برکناری برخی از مسوولان نهادهای امنیتی در سلیمانیه، در پس این تنش آفرینی عنوان کرده اند.
طبق روایت دوم، بافل طالبانی قبل از محاصره منزلش، دستور جایگزین کردن «آجی امین» را به عنوان رییس دستگاه اطلاعات (زانیاری) و «وهاب حلبچی» به عنوان رییس سازمان مبارزه با تروریسم صادر کرد که هر دو، از شخصیت های نزدیک بافل به شمار می روند.
منابع اتحادیه میهنی نزدیک به بافل می گویند این اقدامات در راستای اصلاحات و ممانعت از عملیات قاچاق صورت گرفته و به نفع استان سلیمانیه است.
بافل در همان شب پنجشنبه، دستور توقیف «محمد تحسین طالبانی» برادر «آلاء طالبانی» رییس فراکسیون اتحادیه مهینی در پارلمان عراق که سمت سرپرست رییس سازمان اطلاعات (زانیاری) داشت و خواهر زاده لاهور است و همچنین «رنج شیخ علی» مشاور رییس سازمان زانیاری را صادر کرد.
طبق گزارش پایگاه خبری روداو، با وساطت های تعدادی از اعضای فعلی و سابق اتحادیه میهنی و حتی آمریکا و جمهوری اسلامی ایران و همچنین «عمر سید علی» هماهنگ کننده جنبش تغییر، این افراد طی ۲۴ ساعت آزاد شدند.
این اتفاقات در پنجشنبه شب و روز جمعه نزدیک بود به درگیری نظامی بین دو جناح سیاسی در داخل اتحادیه میهنی بینجامد و نیروهای مسلح وابسته دو جناح به حالت آماده باش در آمدند که در نتیجه با میانجیگری های مختلف، آرامش جای تنش ها را گرفت.
وساطت ها در عالی ترین مقامات کشور از جمله «برهم صالح» و «قباد طالبانی» عضو برجسته یکتی آغاز شد که در نهایت بافل و لاهور شب گذشته با هم به توافق رسیدند.
طبق گفته دارا عبدالله، قرار شد که پرونده خارجی به لاهور سپرده شده و اداره حزب اتحادیه میهنی و پرونده امنیتی در اختیار بافل باشد.
از این رو، بافل شخصیت های نزدیک به خود را به ریاست دستگاه اطلاعات استان سلیمانیه و سازمان مبارزه با تروریسم در این استان برگزیده که دو دستگاه مهم اطلاعاتی و امنیتی در اقلیم کردستان عراق به شمار می روند.
رسانه های کردزبان اقلیم کردستان عراق گفته اند که تغییرات همچنین رییس پلیس سلیمانیه و اداره انتظامی معروف به «آسایش» و همچنین مدیریت فرودگاه سلیمانیه را نیز شامل شده است.
در نشست یکشنبه شب گذشته که با وساطت قباد طالبانی برگزار شد، وزیر پیشمرگ و معاون وزارت کشور اقلیم و رییس دستگاه انتظامی (آسایش) و تعدادی از مسوولان امنیتی اقلیم کردستان عراق حضور داشتند.
در این جلسه «آجی امین» رییس دستگاه اطلاعات معروف به «زانیاری» و «وهاب حلبچی» به عنوان رییس جدید سازمان مبارزه با تروریسم معروفی شدند و قرار شد که تحویل این مسوولیت های امنیتی تا پنجشنبه هفته جاری تکمیل شود.
حلبچی از روز یکشنبه مسوولیت خود را به عنوان رییس سازمان مبارزه با تروریسم در استان سلیمانیه آغاز کرده است.
این اختلافات تا جایی جدی بود که برهم صالح ناچار شد پنجشنبه گذشته بغداد را ترک کند و در سلیمانیه حضور یابد.
از طرفی حیدر العبادی نخست وزیر سابق و رهبر ائتلاف سیاسی – پارلمانی «النصر» نیز امروز عازم سلیمانیه شده تا در حد امکان برای کاهش تنش ها و بازگرداندن آرامش به خانه سیاسی اتحادیه میهنی پادرمیانی کند.
سلیمانیه در طول سال های اخیر بارها شاهد اعتراضات مردمی علیه فساد طبقه سیاسی حاکم در اقلیم کردستان عراق بوده که بخشی از این اعتراضات متوجه خانواده های سیاسی حاکم شامل دو خانواده طالبانی و بارزانی بوده است.
اعتراضات مردمی در مناطق تحت نفوذ حزب دمکرات کردستان عراق به دلیل انسجام داخلی و وحدت تصمیم گیری در نتیجه حضور «مسعود بارزانی» به عنوان پدر روحی این حزب تاکنون به شدت و حدت سلیمانیه نبوده است.
با وجود فروکش کردن نسبی اختلافات اما دارا عبدالله بعید می داند این آرامش نسبی با توجه به پایگاه اجتماعی هریک از دو شخصیت سیاسی بافل و لاهور و رویکردهای مختلف سیاسی، برای مدت طولانی دوام بیاورد.
وی استفاده بافل از عنوان «رییس» حزب اتحادیه میهنی به جای عنوان «رییس مشترک» را یکی از نشانه های استمرار اختلافات و عدم پذیرش سیاسی متقابل از هر دو طرف تلقی کرده است.
این روزنامه نگار کردزبان اقلیم کردستان عراق در خصوص رابطه این دو شخصیت سیاسی با جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد که هم بافل و هم لاهور هر دو روابط نزدیک و صمیمی با جمهوری اسلامی ایران دارند، از این رو وساطت ایران را در این قضیه اگر صحت داشته باشد ، دور از ذهن نمی داند.
نظر شما