به گزارش ایرنا، نخستین انفجار در ۲۶ فروردین ماه ۱۴۰۰ با یک خودرو بمبگذاری شده در یک بازار خرده فروشی در جنوب شهرک صدر یک کشته و ۱۲ زخمی برجای گذاشت و بعد از آن انفجار دوم در منطقه «کاظمین» (شمال بغداد) در ۱۴ خردادماه گذشته دو کشته و ۲۳ زخمی به دنبال داشت.
انفجار بعد از ظهر روز دوشنبه که در بخش جنوبی شهرک صدر رخ داد، از حیث تلفات بزرگترین و مهمترین انفجار به شمار می رود زیرا تعداد کشته ها بالغ بر ۳۰ تن و زخمی ها نیز فراتر از ۶۰ نفر عنوان شد، برای همین «برهم صالح» رییس جمهوری عراق از این حمله تروریستی به عنوان «جنایتی زشت و دردناک و بی مانند» یاد کرده است.
این انفجار همچنین در آستانه عید مبارک قربان که مصادف با پانزدهمین سالروز اعدام «صدام» دیکتاتور پیشین عراق است، اتفاق افتاده است.
دولت وقت «نوری المالکی»، صدام دیکتاتور را در سپیده دم عید قربان سال ۲۰۰۶ به دار آویخت، از این رو، برخی قائل به وجود ردپای حزب منحله بعث در انفجار اخیر شهرک صدر بغداد هستند.
گرچه گروه تروریستی داعش همانند دو انفجار سابق، مسوولیت این انفجار را نیز برعهده گرفت، اما عده ای بین انفجار اخیر شهرک صدر و سالروز اعدام صدام، ارتباط قائل هستند و آن را نشانه ای از فعال بودن هسته های حزب منحله بعث در عراق می دانند.
تمامی گزارش های امنیتی عراقی و غربی حاکی است که حزب منحله بعث از ۲۰۰۳ که رژیم صدام سقوط کرد، توانسته است در میان گروه های تروریستی القاعده و زیر شاخه های آن نفوذ کرده و از آنها در راستای اهداف خود بهره برداری کند.
در عین حال، فاصله چند صد متری بین انفجار سابق شهرک صدر با انفجار روز دوشنبه، عده ای را بر آن داشته تا از وجود هسته ای تروریستی در منطقه خبر دهند.
ریشه حملات داعش در کمربند امنیتی شمال بغداد است
«محمد رضا آل حیدر» عضو کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق معتقد است که ریشه حملات تروریستی اخیر پایتخت در کمربند امنیتی شمال بغداد است.
وی می گوبد: به نیروهای امنیتی گفته ایم که داعش در حومه بغداد و منطقه «الطارمیه» (شمال پایتخت) فعال است اما نیروهای امنیتی می گویند به دلیل فشارهای سیاسی نمی توانیم در این مناطق مستقر شویم.
در همین راستا «احمد عبدالساده» روزنامه نگار نزدیک به گروه های مقاومت عراق در توئیتی متعاقب انفجار بازار الوحیلات شهرک صدر نوشت که مناطق و بازارهای شیعه نشین بغداد روی آرامش نمی بینند تا وقتی که الطارمیه در اختیار داعش است.
الطارمیه منطقه ای سنی نشین در ۵۰ کیلومتری شمال بغداد است که از حیث اداری تابع بغداد است، به وجود باغستان ها و نخلستان های وسیع شهرت دارد و اغلب اهالی منطقه کشاورز و دامدار هستند.
در همین حال، «أبو آلاء الولائی» دبیر کل «کتائب سیدالشهداء» روز سه شنبه اعلام کرد که نیروهایش آماده اند دو منطقه بحران خیز بغداد یعنی الطارمیه و «المشاهده» را طی تنها دو روز از وجود تروریست ها پاکسازی کنند. پیشنهادی که هنوز هیچ پاسخی به آن از سوی مقام های عراقی داده نشده است.
تغییر نسنجیده فرماندهان امنیتی لایق، ناامنی را دامن زده است
پیرامون انفجار بعد از ظهر دوشنبه، دیدگاه های مختلفی بیان شده که برخی آن را ناشی از اقدام نسنجیده دولت در تغییر و برکناری تعدادی از مسوولین شایسته امنیتی می دانند.
عده ای مانند گروه جهادی «النجباء»، پارلمان را به دلیل بازخواست نکردن دولت، مسوول دانسته و در مقابل «محمد الحلبوسی» رییس پارلمان بر ضرورت تغییر برخی از فرماندهان نظامی و امنیتی به علت کوتاهی در انجام وظایف، تاکید کرده است.
«سید عمار حکیم» رهبر جریان حکمت ملی همسو با دیدگاه الحلبوسی از دستگاه های امنیتی خواسته است که سهل انگاری نکنند و تلاش بیشتری در حفظ امنیت شهروندان کنند.
از همین رو «مصطفی الکاظمی» نخست وزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق همانند اقدام درباره انفجارهای دیگر، دست به تغییر و جابجایی تعدادی از مسوولان امنیتی در بغداد زده است.
«یحیی رسول» سخنگوی فرمانده کل نیروهای مسلح عراق در توئیتی گفت که الکاظمی دستور بازداشت فرمانده پلیس شهرک صدر به عنوان مسوول اول امنیت در منطقه را صادر کرده و خواهان انجام تحقیق و تفحص در حادثه شده است.
برخی صاحب نظران عراقی، یکی از علل افزایش عملیات تروریستی در بغداد را تغییر نسنجیده مسوول بخش اطلاعات و امنیت در وزارت کشور توسط الکاظمی در جریان انفجار بهمن ماه سال ۱۳۹۹ در پایتخت عراق می دانند که بیش از ۳۰ کشته و بالغ بر یکصد زخمی به دنبال داشت.
«علی فاهم» نویسنده و روزنامه نگار عراقی در توئیتی بعد از انفجار اخیر شهرک صدر نوشت که بزرگترین هدیه الکاظمی به تروریسم، برکناری «ابوعلی البصری» از ریاست بخش اطلاعات و امنیت وزارت کشور عراق بوده است.
به گفته وی، الکاظمی به درخواست آمریکا، سازمان های اطلاعاتی اماراتی و عربستان سعودی، البصری را کنار زد، از این رو به گفته فاهم، نخست وزیر عراق در قبال هر قطره خونی که در کشور ریخته می شود، مسوول است.
«مازن الزیدی» روزنامه نگار منتقد دولت نیز نخست وزیر عراق را متهم کرد که مسوولان شایسته امنیتی امثال ابوعلی البصری را برکنار کرده است و در مقابل، مسوولان ناشایست امنیتی مانند «احمد ابورغیف» رییس سازمان اطلاعات عراق را ارتقا می دهد.
تلویزیون «العهد» ارگان خبری گروه جهادی – سیاسی عصائب اهل الحق نیز گفته است که به دنبال انفجار شهرک صدر، نخست وزیر عراق، رییس سازمان اطلاعات را برکنار کرد.
مهمترین انتقادها در این راستا متعلق به «عدنان الزرفی» نامزد سابق نخست وزیری و چهره نزدیک به محور آمریکایی ارزیابی شده که همسو با منتقدان دولت، یکی از علل اصلی ناامنی را تغییر شخصیت شایسته ای مانند ابوعلی البصری دانسته است.
وی در توئیتی گفته است که شتابزدگی دولت در جابجایی های گسترده در پست های امنیتی (بعد از انفجار بهمن ماه بغداد) یکی از علل اصلی ناکامی های امنیتی اخیر در کشور است.
الزرفی از اینکه بعد از انفجار بهمن ماه بغداد، شتابزده از نخست وزیر درخواست جابجایی ابوعلی البصری کرد، خود را نیز سرزنش کرده است.
حملات تروریستی: فتنه افکنی با انگیزه سیاسی
برخی مانند احمد عبدالساده روزنامه نگار عراقی، تلویحا بخشی از حملات تروریستی را دارای انگیزه های فرقه ای دانسته اند. او گفته است: «تا وقتی دولت با بسترهای اجتماعی داعش در شمال بغداد نرمش می کند و فرماندهان کاردان را کنار می زند و حاضر نیست منطقه الطارمیه را از تروریسم پاکسازی کند، خونریزی علیه شیعیان در شهرک صدر ادامه خواهد یافت.»
در همین راستا تعدادی از صاحب نظران عراقی معتقدند هدف انفجارهای اخیر در مناطق شیعه نشین، فتنه انگیزی مجدد بین مردم عراق است.
«نعیم العبودی» عضو کمیسیون روابط خارجی در پارلمان عراق در توئیتی گفته است که پیام انفجار عصر دوشنبه شهرک صدر کاملا واضح است و هدف آن تلاش برای فتنه انگیزی بین شیعیان است.
«شیخ خالد الملا» دبیرکل جماعت علمای اهل سنت نیز در توئیتی گفته است که اختلاف های سیاسی و بی ثباتی یکی از علل اصلی در ایجاد این نقض های امنیتی است.
به اعتقاد او، تروریسم از اختلافات سیاسی و بی ثباتی بهره برداری کرده و دست به عملیات تروریستی و قتل فرزندان عراق می زند.
انفجار و آتش سوزی برای برگزار نشدن انتخابات
تعدادی از صاحب نظران عراقی، یکی از انگیزه های مهم سیاسی پشت انفجارهای تروریستی و آتش سوزی های اخیر و هرج و مرج عمومی و بی ثباتی در عراق را به تاخیر انداختن و عدم برگزاری انتخابات می دانند.
«عزت الشابندر» شخصیت برجسته سیاسی عراق در این راستا معتقد است که هدف انفجار شهرک صدر به تاخیر انداختن انتخابات زودهنگام پارلمانی و در نتیجه عدم برگزاری آن است.
وی از این رو پیش بینی کرده است که عراق شاهد انفجارها، آتش سوزی ها و عملیات ترور بیشتری باشد تا در نتیجه ایجاد تضاد منافع و اراده های سیاسی و بستر سازی برای جنگ داخلی، شرایط برای برگزار نشدن انتخابات فراهم شود.
وی از دولت و مراجع دینی و سیاسی خواسته است پیش از وقوع این فاجعه، به مسوولیت های خود در قبال عراق عمل کنند.
برخی از صاحب نظران، پیش از این نیز در نتیجه تحولات فاجعه بار اخیر عراق از جمله آتش سوزی بیمارستان «الحسین» در ناصریه مرکز استان ذیقار (جنوب عراق) که بیش از یکصد کشته و بیش از یکصد زخمی برجای گذاشت، اظهارات «استفان هیکی» سفیر سابق انگلستان در عراق را یادآور شدند که گفته بود: «عراق امسال تابستان شعله وری را تجربه خواهد کرد.»
صاحب نظران زیادی در عراق معتقدند که هیکی، فردی که با ویدیوهای آشپزی هایش در شبکه های اجتماعی زبانزد شد، هرگز پیشگو نیست بلکه به احتمال زیاد از آشی که پشت پرده برای این کشور در حال پختن بوده، اطلاع داشته است.
از این رو با وجود اینکه داعش، به سرعت مسوولیت انفجار دیروز شهرک صدر را همانند انفجارهای قبلی پذیرفته اما بسیاری از عراقی ها، این گروه تروریستی را همانند شرکت های امنیتی آمریکایی می دانند که در ازای پول، خدمات تروریستی خود را در اختیار سازمان های امنیتی خارجی قرار می دهد تا همچنان مهمترین دستاویز برای ادامه حضور بیگانگان در عراق باشد.
نظر شما