زنجیره تحقیق و فناوری در حوزه سلامت ساختارمند شده است

به گزارش روز یکشنبه ایرنا، دکتر فرید نجفی با اعلام این خبر گفت: مدل جدید حمایتی اعلام "فراخوان مبتنی بر درخواست پروپوزال تحقیقاتی" در راستای توصیه سازمان جهانی بهداشت برای تصمیم‌گیری آگاه از شواهد است. با این روش مدل جدیدی برای شبکه‌های تحقیقاتی حوزه سلامت تعریف شد تا اولویت‌های مهم حوزه خود را مشخص کرده و تبدیل به ‌RFP (طرح پیشنهادی) کنند، سپس با سازمان های مرتبطی که سیاست گذاران حوزه سلامت هستند به توافق و تفاهم برسند.

وی افزود: هر سازمانی که متعهد شود ۵۰ درصد هزینه تحقیقاتی یک RFP را تامین کند و مؤسسه ملی توسعه تحقیقات علوم پزشکی ایران (نیماد) نیز ۵۰ درصد باقی‌مانده را به شرط رعایت چارچوب‌های علمی مانند برگزاری فراخوان و انجام داوری دقیق، همه جانبه و تخصصی (peer review) پرداخت خواهد کرد.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه مشارکت مالی سازمانی که در آینده مجری نتایج آن تحقیقات است، تضمین‌کننده به کارگیری نتایج پژوهش خواهد بود، گفت: همیشه در دنیا یکی از چالشهای مهم این است که نتیجه تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده توسط دستگاه‌های مجری و سیاست‌گذار به کار گرفته شود و سیاست‌گذاری‌ها بر مبنای شواهد علمی باشد.

وی ادامه داد: هنگامی یک سازمان سیاست‌گذار حاضر است ۵۰ درصد از هزینه‌های تحقیقاتی یک طرح را پرداخت کند بدون شک تعهد بیشتری برای به‌کارگیری نتایج آن طرح تحقیقاتی خواهد داشت.

نجفی در خصوص سازمان‌های متقاضی پروژه‌های تحقیقاتی گفت: این سازمان‌ها می‌توانند از درون وزارت بهداشت باشند یا سازمان‌هایی که خارج از وزارت بهداشت فعالیت مرتبط با حوزه سلامت دارند، مانند سازمان محیط زیست، بهزیستی، وزارت ورزش و جوانان، سازمان انتقال خون، سازمان‌های بیمه گرو غیره.

به کارگیری مراکز تحقیقاتی همکار

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، با اشاره به اینکه وظیفه تعیین اولویت‌های حوزه سلامت با سازمان‌های سیاست‌گذار همراه با محققین و متخصصین رشته‌های مختلف است، گفت: شاید برخی نقد داشته باشند که سازمان و دستگاه اجرایی اگر اولویت‌های تحقیقاتی را مشخص کنند امکان دارد سوالاتی طرح کنند که پاسخ آن سئوالات قبلا در مجموعه‌های دانشی ارائه شده است، اما سازمان سیاست‌گذار از آن‌ها بی‌اطلاع هستند.

نجفی اضافه کرد: برای این مسئله نیز مراکز تحقیقاتی همکار را در کنار سازمان‌ها در نظر گرفتیم تا در صورت تعیین اولویت یا طرح سوال ابتدا توسط مرکز تحقیقاتی مورد بررسی و راستی‌آزمایی قرار گیرند که آیا جواب موضوعات مطرح شده در پایگاه‌های دانشی داخلی یا خارجی وجود دارد یا خیر. اگرچه در حال حاضر در بسیاری از سازمان‌های سیاست‌گذار حوزه سلامت توانایی رصد آخرین مطالب علمی وجود دارد، همکاری مراکز تحقیقاتی در این خصوص می‌تواند نقایص احتمالی را برطرف کند.

وی افزود: اولویتی که از این سازمان یا نهاد سیاست‌گذار حوزه سلامت با همکاری مرکز تحقیقاتی همکار تعیین می‌شود ابتدا باید تبدیل به ‌RFP شود و سپس به تایید موسسه نیماد به عنوان بزرگترین موسسه حامی تحقیقات حوزه علوم پزشکی برسد تا برای انجام آن طرفین تامین اعتبار کنند و در نهایت به‌صورت فراخوان در معرض اعلان عمومی قرار گیرد.

همکاری موسسه نیماد با ستادهای معاونت علمی و فناوری 

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیان اینکه، فاز بعدی همکاری موسسه نیماد با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است، افزود: واقعیت این است که معاونت علمی با در اختیار داشتن ۱۲ ستاد و بسیاری از نهادهای وابسته، یکی از مهمترین بخش‌های تاثیرگذار در زیست بوم تحقیقات و فناوری کشور محسوب می‌شود.

نجفی می گوید: از بین ۱۲ ستاد معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری حداقل پنج ستاد این معاونت به‌طور مستقیم با حوزه سلامت مرتبط است.

وی با اعلام اینکه در حال حاضر مشارکت موسسه نیماد با چندین ستاد معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری آغاز شده است، گفت: از جمله آنها ستاد توسعه زیست فناوری است که بر اساس توافق صورت گرفته نیماد و ستاد مزبور به‌طور مشترک تا سقف ۱۴ میلیارد تومان از طرح‌های مرتبط و مورد علاقه حمایت می کنند.

نجفی با اشاره به اینکه در دنیا امور مرتبط با علوم شناختی و مغز پیشرفت شگرفتی داشته است، گفت: در راستای توسعه همکاری‌ها، کمیته علوم اعصاب و بهداشت روان در نیماد و ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی و فناوری نیز مشارکت خود را در حمایت از طرح‌های تحقیقاتی در این زمینه آغاز کرده‌اند که طی آن و بر اساس توافق صورت گرفته، به صورت مشترک طرفین ۴ میلیارد تومان در طرح‌های تحقیقاتی مشترک سرمایه‌گذاری خواهند کرد. هم اکنون نیز فراخوان‌های علوم شناختی در سایت نیماد منتشر شده است.

وی اضافه کرد:در همین راستا، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت از همکاری چهارجانبه میان دفتر طب سنتی وزارت بهداشت، ستاد توسعه علوم و فناوری‌های گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و موسسه نیماد خبر داد که به‌زودی این همکاری به‌صورت رسمی توسعه خواهد یافت.

تجاری‌سازی نتایج تحقیقات حوزه سلامت

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیان اینکه نقطه غایی تمام این برنامه‌ها ایجاد یک زیست بوم منسجم تحقیق و فناوری در حوزه سلامت است اظهار امیدواری کرد در دولت بعدی ادامه یابد.

نجفی افزود: اکنون همگرایی میان ستادها، نیماد و دیگر موسسات حامی تحقیقات و فناوری شکل گرفته است تا طرح‌های تحقیقاتی هدفمند و راهبردی با افقی روشنتر در کشور انجام شود. ضمن اینکه گام بعدی برای تکمیل این چرخه، سوق دادن طرح‌ها و پروژه‌ها به‌سوی فناوری و تولید است.

وی گفت:در این مرحله باید سرمایه‌گذران صندوق‌هایی همچون صندوق نوآوری و شکوفایی به‌طور سیستماتیک و نظام‌ند بتوانند بعد از شناسایی چنین پروژه هایی از آنها حمایت کنند. چنین اتصالی می‌تواند چرخه تحقیق و فناوری کشور در حوزه سلامت را تکمیل کند و یک زیست بوم همگرا، متصل و فعال را در کشور شکل دهد.

به گفته معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، این زنجیره زیبای تحقیق و فناوری است که پیش از این به صورت پراکنده وجود داشت اما اکنون با این برنامه‌ها به صورت ساختارمند شکل گرفته و تکمیل خواهد شد.