سیل نفس مرکز تحقیقات ماهیان سردآبی کشور را در تنکابن گرفت

به گزارش خبرنگار ایرنا ، بارندگی شدید باران به همراه سیلاب هفته گذشته در غرب استان مازندران خسارات زیادی به تاسیسات زیربنایی کشاورزی ، راه  و واحدهای مسکونی  خسارت وارد کرده است.

مرکز تحقیقات ماهیان سردآبی کشور در سال ۱۳۸۴ با نام ایستگاه تحقیقات ماهیان سردآبی تأسیس شد و مورد بازدید کارشناسان شبکه مراکز آبزی‌پروری آسیا- اقیانوسیه ( NACA ) قرار گرفت و در آذر ماه سال ۱۳۸۵رسماً به‌عنوان مرکز راهبری منطقه­ ای شبکه مراکز آبزی‌ پروری آسیا - اقیانوسیه ( NACA ) انتخاب و معرفی شد و از سال ۱۳۸۶ به مرکز تحقیقات ماهیان سردآبی کشور تغییر نام یافت و فعالیت های تحقیقاتی خود را با تأکید بر گونه در حال انقراض و استراتژیک ماهی آزاد دریای خزر آغاز کرد.

این مرکز در مجاورت رودخانه چشمه‌کیله با در اختیار داشتن اقلیم مناسب برای تکثیر و پرورش ماهیان سردآبی در زمینی به مساحت ۲۰ هزار و ۶۴۹ متر مربع واقع شده است .

در این مرکز انجام فعالیت تحقیقاتی در زمینه­ های تکثیر و پرورش، بهداشت و بیماری­ها، فیزیولوژی تغذیه و تولیدمثل، ژنتیک و اصلاح نژاد و اکولوژی ماهیان سردآبی با تأکید بر ماهی آزاد دریای خزر ، دستیابی به فناوری­ های نوین جهت افزایش تولید در واحد سطح در سیستم­های پرورش ماهیان سردآبی ، دستیابی به بیوتکنیک و روش­های نوین تکثیر و پرورش، اصلاح نژاد، تغذیه، بهداشت و بیماری­ها و اکولوژی ماهیان سردآبی ، پایه گذاری بانک ژن زنده، سلولی و مولکولی ماهی آزاد دریای خزر و قزل­آلای رنگین­کمان صورت می گرفت.

همچنین پایه­ گذاری بانک اسپرم ماهی آزاد دریای خزر و قزل­ آلای رنگین­کمان ، ارائه دستاوردهای کاربردی جهت پایداری و توسعه صنعت آبزی­پروری سردآبی کشور ، همکاری با تشکل­های غیر­دولتی و پرورش­دهندگان ماهیان سردآبی در توسعه علمی سردآبی کشور و کمک به ترویج و توسعه پایدار تولید ماهیان سردآبی در سطح ملی و منطقه به­ ویژه کشورهای کمتر توسعه­ یافته از جمله اهداف دیگر این مرکز به شمار می رود.

معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری در دولت دوازدهم نیز که در سال ۹۸ به مازندران سفر کرده بود از نزدیک این مرکز را مورد ارزیابی قرار داد و فعالیت آن را بسیار ارزشمند در جهت حفظ گونه های در حال انقراض ماهیان دریای خزر توصیف کرده بود.

در هفته گذشته با بارش شدید باران در مناطق بالادست شهرستان تنکابن که منجر به جاری شدن سیل در رودخانه های دوهزار و سه هزار شد که متاسفانه به مرکز تحقیقات ماهیان سردآبی کشور آسیب جدی وارد کرد و علاوه بر خسارت سنگین به تاسیسات و تجهیزات فنی ، تمامی گونه های با ارزشی که سالها بر روی آنها تحقیق صورت گرفته بود نیز نابود شدند.

 نابودی یک شبه تحقیقات چندین ساله

رییس مرکز تحقیقات ماهیان سردآبی کشور با ابراز تاسف از اتفاقی که برای این مجموعه تحقیقاتی افتاد ، گفت : در پی سیلاب سهمگین هفته گذشته حجم زیادی از آب همراه با گل و لای از سمت شرق و غرب وارد مرکز تحقیقات ماهیان سردآبی شد که متاسفانه به تاسیسات ، تجهیزات فنی و تخصصی ، ساختمان های مرکز و مزارع بچه ماهیان صدمات زیادی وارد شد ،به طوری که تمامی محصولات شناسنامه دار طرح کلان فن آوری تولید ماهیان قزل آلا رنگین کمان عاری از عوامل بیماری زا خاص نابود شدند.

سلطنت نجار لشگری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : این مرکز در سال ۱۳۹۴ برای مبارزه با سه بیماری ویروسی آی پی ان ، آی اچ ان و وی اچ اس که خسارات زیادی را به مزارع سردآبی کشور وارد کرده بود ، توانست به دستاوردهای خوبی برسد و این موفقیت ها در مردادماه سال ۱۳۹۸ با حضور دکتر ستاری معاون علمی فن آوری ریاست جمهوری در دولت دوازدهم رونمایی شد که متاسفانه با سیل اخیر تمامی دستاوردها نابود شد و بسیاری از فعالیت های تحقیقاتی این مرکز که از سال ۹۴ شروع شده بود ناتمام ماند.

وی اظهار داشت : ماهیان قزل آلای شناسنامه دار این مرکز قابل قیمت گذاری نبودند چون نتیجه چند سال تحقیقات این مرکز و مجموعه موسسه تحقیقات علوم شیلاتی بود و به عنوان تنها ذخایر ژنتیکی شناسنامه دار کشور و بانک ژن زنده کشور محسوب می شدند که متاسفانه در اثر سیل از بین رفتند.

به گفته نجار لشگری، طرح کلان فن آوری تولید ماهیان قزل آلا رنگین کمان عاری از عوامل بیماری زا خاص در دو فاز برنامه ریزی شد که در فاز نخست از سال ۹۴ شروع و در سال ۹۷ خاتمه پیدا کرد و فاز دوم آن از سال ۹۹ آغاز گردید و قرار بود که به مدت پنج سال کار تحقیقاتی صورت بگیرد که فعلا با سیلی که اتفاق افتاد ادامه اجرای این طرح فعلا متوقف شد.

خسارت ۳۰ میلیارد تومانی

رییس مرکز تحقیقات ماهیان سردآبی کشور هدف این طرح را رسیدن به خودکفایی در تولید تخم چشم زده ماهی قزل آلا جهت جلوگیری از خروج ارز بابت واردات بی رویه تخم چشم زده عنوان کرد.

وی افزود : در سیل اخیر حتی مولدین ماهی آزاد دریای خزر را نیز از دست دادیم و چون این ماهی تنها در دریای خزر وجود دارد، وظیفه پشتیبانی از پرورش دهندگان ماهی آزاد درقفس دریایی را بر عهده داشتیم و برای این منظور قرار بود قراردادی چند جانبه بین سازمان شیلات ایران و موسسه تحقیقات علوم شیلاتی و بخش خصوصی با این مرکز جهت ایجاد پشتیبان های متفاوت در استان بابت حمایت از قفس های مستقر در دریای خزر داشته باشیم که فعلا منتفی است.

وی با بیان اینکه به تاسیسات برقی ، آبرسانی ، هوادهی ، تجهیزات فنی و تخصصی مثل دستگاه های غذادهی اتوماتیک ، ترازو ها و وسائل آزمایشگاهی ، سوله تحقیقاتی که در شرایط کاملا قرنطینه قرار داشت و طبق استاندارد های بین المللی فراهم شده بود خسارت های جدی وارد شده است ، گفت : با توجه به هزینه هایی که در فاز اول و دوم چه از لحاظ پرسنلی ، هزینه ای ، مصرفی ، تامین ماهی ، نقل و انتقال ماهی ، خرید دارو و مواد ضد عفونی کننده داشتیم ، سیل اخیر حدود ۳۰ میلیارد تومان خسارت به مرکز وارد کرده است.

وی با ابراز امیدواری نسبت به راه اندازی مجدد این مرکز یادآور شد : خوشبختانه در چند ماه گذشته تعدادی از ماهیان شناسنامه دار به عنوان پشتیبان این طرح را به مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی شهید مطهری یاسوج منتقل کرده بودیم که امیدواریم با انتقال آنها و پیگیری مسئولان بتوانیم این مرکز را به حالت قبل بازگردانیم.

شهرستان ۱۷۰ هزار نفری تنکابن در غرب مازندران قرار دارد.