آیین زنجیرزنی ابرکوه ظرفیت ثبت جهانی دارد

عزاداری های استان یزد ، بیشتر با سینه زنی های منظم همراه با سبک های چند ضربی و همراهی عزاداران در ذکرها با مداحان شناخته می شود و کمتر عزاداری زنجیرزنی منظم و همراه با طبل و سنج ابرکوه برای عموم شناخته شده است.

به گزارش ایرنا ، آیین زنجیرزنی ابرکوه که از عزاداری های شاخص کشور است، در پنج سال اخیر و تا قبل از شیوع ویروس کرونا با حضور جمعیت زیاد و با نظم و هماهنگی بی نظیر برگزار شده است، هیأت های زنجیرزنی ابرکوه با  نظم خاص و با صفوفی منظم با جمعیتی قابل توجه آیین زنجیرزنی را با عشق به امام حسین (ع) برگزار می کنند، این حرکت معنوی که شور و شوق حسینی به همراه دارد، مردم را در هوای گرم و سرد در حسینه ها و مساجد گرد هم می آورد.

مسئولان میراث فرهنگی برای ثبت جهانی آیین زنجیرزنی ابرکوه تلاش کنند

امام جمعه و رییس شورای فرهنگ عمومی ابرکوه گفت: آیین باشکوه و بی نظیر زنجیرزنی که یک عزاداری بی نظیر در ایران است، ظرفیت بالایی برای ثبت در فهرست آثار جهانی دارد که انجام این مهم همت و تلاش مسوولان وزارت میراث فرهنگی را می طلبد.

حجت الاسلام سیدابراهیم حسینی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه در چند سال اخیر استاندار و مسوولان میراث فرهنگی با عزیمت به ابرکوه و دیدار نظم خاصی زنجیرزنی عزاداران ، قول مساعد برای برنامه ریزی ثبت جهانی آن داده اند .

وی ادامه داد: ثبت جهانی سبک زنجیرزنی ابرکوه درترویج فرهنگ محرم و در راس آن حماسه حسینی در تاسوعا و عاشورا که متعلق به حضرت ابوالفضل العباس  (ع) و امام حسین است، دارد و زمینه ساز معرفی هر چه بیشتر فرهنگ دینی مردم استان یزد می شود.

به گفته حسینی عزاداری ابرکوه از نظر نظم، تعداد عزاداران و هماهنگی کم نظیر است و ساختارمندی که در آیین زنجیر زنی این شهرستان وجود دارد در کشور مشاهده نمی شود.

رییس شورای فرهنگ عمومی ابرکوه ادامه داد: عزاداری بزرگ روز هشتم محرم مردم ابرکوه که با حضور ۱۱ هیات مذهبی برگزار می شود، از جهت نظم و هماهنگی و کمیت یکی از عزاداری های مهم در کشور است.

امام جمعه ابرکوه با بیان اینکه به دلیل شیوع کرونا  آیین زنجیرزنی به صورت هماهنگ برگزار نمی شود، خاطر نشان کرد: تا قبل از شیوع این ویروس زنجیرزنی ابرکوه در روز هشتم محرم برگزار و به صورت زنده از رسانه های مختلف ملی پخش می شد و رویکرد رسانه ملی هم بر این است که این نوع  عزاداری  انعکاس بیشتری پیدا کند تا به ثبت جهانی برسد.

حسینی بابیان اینکه جلوه عزاداری با شکوه ابرکوه در هشتم محرم نمایان می شود، گفت: عزاداری باشکوه و بی نظیر مردم ابرکوه در قالب هیات های زنجیر زنی و سینه زنی  که روز هشتم ماه محرم برگزار  می شود، جلوه ای بی نظیر از عزاداری عاشقان سید الشهدا است.

آیین زنجیرزنی همراه با موسیقی در ابرکوه با سابقه تاریخی 

آیین زنجیرزنی محرم در ابرکوه همراه با نواختن موسیقی حماسی است، این نوع موسیقی بیشتر در آیین زنجیرزنی محله دربقلعه ابرکوه سابقه تاریخی دارد و در صبح عاشورا، برای تعزیه خوانی استفاده می شود و بیشتر هم ریتم حماسی دارد و با اجرای آن حادثه عاشورا  در اذهان تداعی و اشک ماتم بر گونه‌های پیر و جوان  و زن و مرد جاری می شود.

یکی از محققان ابرکوه در خصوص اجرای موسیقی حماسی همراه با زنجیرزنی و تعزیه در ابرکوه به گزارشگر ایرنا گفت: اجرا کنندگان این آهنگ افرادی مجرب در نواختن سازهای موسیقی هستند و به صورت موروثی این کار را  انجام می دهند.

حامد اکرمی افزود: در ایام عزاداری که از روزهای ششم تا دهم محرم به اوج می رسد، طبالان در حسینه‌ها آماده اجرای برنامه می شوند، آنها هنگام ورود به حسینیه، یک ریتم و در زمان عزاداری هیات‌ها در خیابان ریتمی دیگر را اجرا می کنند که بیشتر یادآور ابعاد حماسی حادثه کربلا است.

ثبت چهار اثر عزاداری ابرکوه درفهرست آثار ملی ایران 

فرماندار و رییس شورای میراث فرهنگی ابرکوه گفت: آیین سنتی زنجیرزنی ابرکوه در سال ۱۳۹۲ به شماره ۱۱۱۳، در فهرست معنوی آثار ملی ایران به ثبت رسید و به گفته صاحب نظران این آیین معنوی قابلیت ثبت جهانی را دارد.

محمد حسین امامی میبدی در گفت وگو با گزارشگر ایرنا اظهار داشت: آیین های شده برداری ، جوش دوره و آهنگ حماسی موسیقی محرم ابرکوه و زنجیرزنی که بیش از ۲۲۰ سال سابقه در عزاداری محرم این شهرستان دارد نیز در فهرست معنوی آثار ملی ایران ثبت شده است .

وی ادامه داد : جوش دوره با شماره ۵۴۴ و شده برداری با شماره ۱۱۰۷ و موسیقی محرم ابرکوه (موسیقی حماسی محرم) به خاطر منحصر به فرد بودن آن با شماره ۶۹۹ در فهرست آثار معنوی و ناملموس ایران به ثبت رسیده است.

فرماندار ابرکوه یاد آورشد: قبل از شیوع کرونا ، آیین زنجیرزنی همراه با آهنگ موسیقی در دهه نخست محرم، جوش دوره در شب های نهم و دهم ماه محرم و همچنین شده برداری در روز عاشورا انجام می شد.

امامی میبدی ادامه داد: قبل از شیوع بیماری کووید ۱۹ هر ساله در ایام محرم مردم از نقاط مختلف کشور و حتی گردشگران خارجی برای دیدن عزاداری کم نظیر ابرکوه به این شهرستان سفر می کردند.

وی اضافه کرد: ابرکوه علاوه بر آثار معنوی، آثار تاریخی و طبیعی متعددی نیز دارد و از سوی دولت بعنوان یکی از ۱۴ شهر نمونه گردشگری ایران انتخاب شده است.

فرماندار ابرکوه خاطرنشان کرد: این شهرستان ۳۸۰ هکتار بافت تاریخی و قدیمی دارد که در سال ۱۳۹۵، ۱۶۲ هکتار آن که منحصر بفرد و بکر بود در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

امامی خاطر نشان کرد: تاکنون ۱۴۶ اثر تاریخی و طبیعی ابرکوه در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید که از این تعداد هفت اثر ناملموس، چهار اثر طبیعی، موزه های مردم شناسی خانه صولت و عبرت (خانه حسینیان) ، مسجد بیرون منزلگاه امام  رضا (ع)، خانه آقازاده، خانه‌های قدیمی، دهکده توریستی تیرجرد، قلعه‌های تاریخی، مسجد جامع ، گنبد عالی ، سرو ۴۵۰۰ ساله ، سرو ۲۲۰۰ ساله و بافت ۱۶۲ هکتاری تاریخی از آثار ثبت شده است.

مرکز شهرستان ۵۵ هزار نفر ابرکوه در ۱۴۰ کیلومتری جنوب غربی شهر یزد و در مسیر جاده اصلی یزد - شیراز قرار دارد و فاصله این شهر تا شیراز ۳۰۰ کیلومتر و تا اصفهان ۲۸۰ کیلومتر است.