بنیاد البرز پیشگام در تفکر وقف علمی است

به گزارش ایرنا از سازمان اوقاف و امور خیریه، نشست همکاری‌های مشترک بنیاد فرهنگی البرز و پردیس علوم دانشگاه تهران روز یکشنبه با حضور مسئولان این دو مجموعه و اساتید دانشگاهی در دانشکده علوم برگزار شد.

در این نشست اساتیدی همچون «علی اکبر موسوی موحدی» دانشمند برجسته و استاد ممتاز دانشگاه تهران و چهره ماندگار علوم زیستی و عضو پیوسته فرهنگستان علوم جهان (TWAS)، «مهران حبیبی رضایی» عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و رئیس اتحادیه انجمن‌های علوم زیستی ایران (FIrBS)، «حمیدرضا مشفق» رئیس پردیس علوم دانشگاه تهران و نایب‌رئیس انجمن فیزیک ایران و «شاهین زارع» استاد زیست‌شناسی و عضو هیأت علمی پردیس علوم دانشگاه تهران حضور داشتند.

در این نشست مهران حبیبی رضایی تصریح کرد: آشنایی با مرحوم البرز، باعث شد تا من شیفته شخصیت ایشان شوم؛ حسینعلی البرز واقفی بوده که از سال ۱۳۴۲ اموال خود را برای ترویج علم وقف کرده و مُبدع طرح نوبل ایرانی است؛ ما خیرین زیادی در کشور داریم که نیات همه سرافرازی کشور و ارتقای حیثیت کشور است؛ اگر این جوایز و این نیات در کنار هم قرار گیرند، شاهد حرکاتی با اثربخشی بیشتر خواهیم بود.

وی ادامه داد: در دانشگاه تهران، دبیرخانه‌ای برای پیشبرد علم و فناوری وجود دارد که این دبیرخانه متصل به فرهنگستان علوم جهان بوده و دکتر موسوی موحدی در این نهاد دارای کرسی است؛ همچنین از طریق همین دبیرخانه ارتباطات بسیار خوبی با جایزه مصطفی و بنیاد جمیلی وجود دارد؛ ما در رابطه با جایزه ابوریحان هم همکاری‌هایی داشته‌ایم؛ جوایز علمی در کشور بسیار هستند و به اعتقاد من، اگر بتوان این جوایز را هماهنگ و هم‌افزا کرد، قطعاً شاهد اثربخشی بیشتری بوده و می‌توان حرکت‌های نوآورانه‌ای پیش‌بینی کرد.

رئیس اتحادیه انجمن‌های علوم زیستی ایران تاکید کرد: برای بین‌المللی شدن لازم است تا خود را در معرض داوری قرار دهیم که یکی از ابزارهای این موضوع هم نشر علم است؛ این موضوع می‌تواند در زمره نیات مرحوم البرز هم قرار گیرد. ضمن اینکه در حال حاضر بیش از یک هزار و ۲۰۰ مجله از وزارت علوم مجوز دارند؛ بیش از ۲۰۰ هزار مجله هم در سراسر جهان چاپ می‌شوند.

حبیبی رضایی یادآور شد: دانشگاه تهران بیش از ۱۳۰ مجله دارد و شایدهمه این اعداد و ارقام به ما بگوید که ورود در این عرصه، چندان ضرورت و اثرگذاری ندارد؛ اما باید به این امر توجه داشت که برخی مجلات، مروّج دانش، حکمت و فکر هستند؛ فی‌الواقع، رشد علمی کشور نیازمند نشر است؛ اینجا می‌تواند نقطه شروع کار ما باشد؛ کار این دانشگاه آموزش، پژوهش و ایجاد فکر است که می‌تواند توسط بنیاد البرز حمایت شود.

در ادامه این نشست، «دکتر کریمی» عضو هیأت‌امنای بنیاد فرهنگی البرز ضمن بیان مختصری از زندگی مرحوم حسینعلی البرز، تصریح کرد: مرحوم البرز با وجود آنکه جزو پنجاه کنشگر فعال اقتصادی ایران طی صد و پنجاه سال اخیر بوده‌اند، لیکن به‌دنبال انباشت سرمایه نبودند و کارآفرینی و حمایت از اشتغال را هدف خود قرار دادند؛ چنین شخصی در اموری همچون تجهیز بیمارستان، تأمین دارو، کمک به سیل‌زدگان داخل کشور، زلزله‌زدگان خارج از کشور و ... فعالیت‌های خیرخواهانه‌ای داشت، اما از سال ۱۳۴۲ به بعد به این فکر افتاد که از این ظرفیت در حوزه علم استفاده کند؛ از آنجا که ایشان معاشرت بسیاری با جامعه علمی و دانشگاهی داشت؛ به خوبی بر این امر واقف بود که برای اتفاقات مثبت در جامعه، باید به موضوع علم توجه داشت.

وی تاکید کرد: مرحوم البرز ابتدا تلاش کرد تا با حمایت از دانشجویان و اعطای وام‌های شرافتی از دانشجویان در حوزه تحصیل و اشتغال پس از فارغ‌التحصیلی حمایت کند؛ پس از آن با تغییر و تحولاتی که در کشور و نظام آموزش عالی رخ داد، ایشان به فکر طراحی نوبل ایرانی در قالب جایزه البرز برای دانش‌آموزان، دانشجویان، مخترعین و دانشمندان در سراسر کشور افتاد؛ ایشان به دنبال این بود تا از طریق این جایزه انگیزه‌ای برای پیشرفت علمی کشور ایجاد شود.

علی اکبر موسوی موحدی نیز در بخشی از این نشست ضمن تشریح جایگاه و ارزش علم در سرنوشت کشورها، افزود: این جایزه ارزشمند و انگیزه‌بخش حرکات علمی است؛ متأسفانه ما امروز در بخش دولتی بودجه ناچیزی داریم که بین دانشگاه‌های زیادی تقسیم می‌شود؛ این کمبود بودجه، محدودیت‌هایی را برایمان ایجاد کرده و این امر منجر به عقب‌افتادگی‌های علمی برای ما شده است.

وی با تاکید بر اینکه برای دستیابی به علم باید به اعماق رفت، گفت: قدرت علم در کشف است و باید به علوم پایه توجهی جدی داشت؛ دانشجویان و دانشمندان ما باید بتوانند با اهل علم رقابت کنند؛ از این طریق است که می‌توانیم مرزهای دانش را گسترش دهیم؛ یکی از ابزارهای لازم هم برای این امر، خروج از ساختار بومی و پیوستن به دانش بین‌المللی است.

چهره ماندگار علوم زیستی و عضو پیوسته فرهنگستان علوم جهان (TWAS) ادامه داد: پیشنهاد من برای بنیاد فرهنگی البرز ایجاد جریانی در سطح منطقه است؛ ما در منطقه، دانشمندان و دانشجویان مسلمان زیادی داریم و می‌توان با یک حرکت منسجم، حرکات خوبی در حوزه علم انجام داد.

موسوی موحدی یادآور شد: بنیاد فرهنگی البرز برای انتخاب اشخاص شایسته، نیاز به یک شورای علمی دارد؛ شورایی متشکل از اشخاص توانمند در داخل و خارج از ایران که برای ایران دل بسوزانند؛ این شورا می‌تواند در فرآیند داوری اشخاص شایسته کمک خوبی برای شما باشد.

در ادامه این نشست، «مهندس حیدر ارشدی» مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز با تاکید بر مأموریت این بنیاد، اظهار کرد: بنیاد فرهنگی البرز پیشگام تفکری است که هویت اصلی آن، وقف علمی است؛ خوشبختانه مدیریت جدید سازمان اوقاف و امور خیریه نیز مأموریت خود در سازمان را وقف علم و وقف در خدمت فناوری تعریف کرده‌اند و انتظارشان از بنیاد البرز هم این است که به‌عنوان یک بنیاد علمی، نقش اصلی در این حرکت داشته باشند.

وی تاکید کرد: ما قرار است در خدمت علم باشیم؛ بنیاد البرز ظرفیت و فرصت‌های مناسبی برای ترویج علم در اختیار دارد که جایزه، نشریه و ... می‌توانند به‌عنوان ریزپروژه‌ها در رأس هرم خدمت به علم قرار گیرند.

حمیدرضا مشفق نیز ضمن ابراز خرسندی از فعالیت‌های هدفمند نهادهایی همچون بنیاد فرهنگی البرز، تصریح کرد: ما در کشور، معمولاً امور عام‌المنفعه را در حوزه ساخت‌وساز می‌بینیم، درحالیکه امور فکری و تربیت نیروی انسانی از اهمیت بنیادین برخوردار بوده و توجه به این مسئله توسط بنیاد فرهنگی البرز، نشان از ژرفای دید و اهداف ارزشمند این مجموعه دارد.

وی افزود: خوشحالیم که با مجموعه بنیاد فرهنگی البرز آشنا شدیم و فتح بابی برای همکاری‌های آینده ایجاد شد تا بتوانیم با کمک و همراهی یکدیگر، در مسیر اهداف مشترک گام برداریم؛ هدف هر دو طرف اعتلای علمی کشور است و این جز با همراهی و همکاری اهل علم میسر نمی‌شود.

رئیس پردیس علوم دانشگاه تهران و نایب‌رئیس انجمن فیزیک ایران در پایان خاطرنشان کرد: دانشگاه تهران می‌تواند به‌عنوان یک بازوی علمی در کنار بنیاد فرهنگی البرز باشد؛ برای اعتبار و ارتقای کشور از هیچ کمکی فروگذار نخواهیم کرد.

به گزارش ایرنا، بنیاد فرهنگی البرز بنیاد فرهنگی البرز در سال ۱۳۴۲ شمسی به همت مرحوم حسینعلی البرز، مردی خیراندیش و نیک‌سیرت، تأسیس و وقف شد.

هدف از تاسیس بنیاد فرهنگی البرز در واقع کمک به اشاعه فرهنگ کشور و تجلیل از مقام علمی دانشمندان و پژوهندگان برتر ایرانی و تشویق دانشجویان و دانش­‌آموزان برگزیده و نوباوگان و نوجوانان با استعداد ایرانی است. این امر از طریق اعطای «جایزه بنیاد البرز» و به صورت مستمر و سالانه انجام می‌گیرد.

این بنیاد طی بیش از نیم قرن، چندین هزار نفر از نخبگان برتر علمی کشور را مورد حمایت و تشویق قرار داده است. جالب اینکه تعدادی از ایشان، هم‌اکنون نیز دارای مسؤولیت‌هایی در عرصه‌های مختلف علمی، پژوهشی و اجرایی هستند. فعالیت حمایتی و تشویقی بنیاد فرهنگی البرز طی سال­های اخیر در قالب همایش‌­های ملی و استانی با حضور مقامات علمی و مسؤولین کشوری محقق شده است.

مرحوم البرز پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به دلیل انجام عمل جراحی و نقاهت پس از آن، در کانادا به سر می‌برد. وی طی نامه‌ای در فروردین سال ۱۳۵۸ شمسی به محضر امام خمینی(ره)، مسؤولیت اداره موقوفات بنیاد فرهنگی البرز را اعم از منقول و غیرمنقول با در نظر گرفتن مواد اساسنامه و وقف­نامه را به ایشان واگذار نمود. باتوجه به توشیح حضرت امام(ره) به هیأت امنای اوقاف مبنی بر تعیین هیأتی برای رسیدگی و عمل به مندرجات وقف­نامه، از آن سال تاکنون، بنیاد فرهنگی البرز تحت نظارت هیئت امنایی سازمان اوقاف و امور خیریه قرار دارد.