عربستان و اسرائیل زرادخانه های موشکی خود را گسترش داده اند

در چند سال اخیر موضوع توان موشکی ایران به بهانه ای برای غرب علیه تهران تبدیل شده است و حتی دولت ترامپ از این توانایی ایران به عنوان یکی از بهانه های خود برای خروج از توافق برجام در سال ۲۰۱۸ استفاده کرد. این درحالی است که واشنگتن و متحدان آن هیچگاه به تلاش های دیگران در منطقه خاورمیانه در زمینه توسعه فناوری هسته ای و موشکی توجه نشان نداده و چشمان خود را بسته اند و این گونه اقدامات  را زیر ذره بین نمی برند.

به تازگی «مارک فیتزپاتریک» معاون اجرایی پیشین «موسسه بین المللی مطالعات راهبردی» (IISS) در دو گزارش به بررسی ابعاد توانایی موشک های بالستیک عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی پرداخته است.

وی تاکنون دو گزارش را با عنوان «بررسی اجمالی برنامه موشک های بالستیک عربستان و اسرائیل» منتشر کرده است.

صهیونیست ها و تداوم راهبرد سکوت هسته ای در بحث موشک بالستیک

مارک فیتزپاتریک در بررسی های خود در مورد توان موشکی رژیم صهیونیستی آورده است که این رژیم سامانه های موشک بالستیک کوتاه‌برد، میانبرد و دوربرد را در اختیار دارد. وی تصریح دارد  اسرائیل و عربستان هم در منطقه خاورمیانه حضور دارند و زرادخانه قابل توجه موشکی را در اختیار دارند اما در مورد آن ها صحبت نمی شود.»وی دلیل این بی توجهی را اقدام پنهانی و رسانه ای نکردن پیشرفت های موشکی از سوی عربستان و اسرائیل عنوان کرد. 

در گزارش اندیشکده فوق آمده است :تل آویو نخستین موشک های بالستیک خود را در دهه ۱۹۶۰ با همکاری فرانسه توسعه داد. چند سال بعد با وجود عقب نشینی فرانسه اما اسرائیل به تنهایی برنامه خود را پیش برد و در جنگ سال ۱۹۷۳ از موشک سوخت جامد دو مرحله ای Jericho-۱ خود با برد ۵۰۰ کیلومتر رونمایی کرد. از دهه ۱۹۹۰ موشک های با قابلیت حمل کلاهک هسته ای به تدریج جایگزین موشک های پیشین شدند. طبق این گزارش، مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی (CSIS) در واشنگتن برآورد کرد موشک های Jericho-۳ دارای برد ۴۸۰۰ تا ۶۵۰۰ کیلومتر با محموله ۱۰۰۰ تا ۱.۳۰۰ کیلوگرم است.

وی افزود: علاوه بر این موشک های سوخت جامد جدید LORA هم از جمله جدیدترین تولیدات اسرائیل و در کلاس اسکندر روسیه هستند. 

فیتزپاتریک آوریل همچنین نوشت: سال ۲۰۲۱  کشته شدن چند اسرائیلی  در انفجار تاسیسات موشکی، گمانه زنی ها در مورد آزمایش موشک های پیشرفته جدید مطرح شد. البته این بار هم مثل همیشه مقام های اسرائیلی چیزی بروز ندادند و آن را یک آزمایش کنترل شده بیان کردند.

عربستان سعودی؛ چرخش موشکی به سوی چین و نارضایتی آمریکا

این کارشناس در گزارش دیگری در مورد فعالیت های موشکی عربستان سعودی آورده است: ریاض از اواخر دهه ۱۹۸۰ با اتکا به واردات از چین واردات موشک را آغاز کرد اما اکنون به دنبال تقویت توان تولید بومی موشک بالستیک است.

فیتزپاتریک بررسی قابلیت های موشکی کشورهای منطقه را مناسب دانست و افزود: عربستان سعودی در رژه دفاعی سال ۲۰۱۴ خود نخستین بار از دو موشک بالستیک دانگ فنگ۳  ("باد شرقی" ، DF-۳) که سال ۱۹۸۸ به صورت مخفیانه از چین وارد کرده بود، به نمایش گذاشت. برخی منابع اطلاعاتی آمریکا بُرد این موشک ها را حتی بیشتر از ۲ هزار کیلومتر بیان کرده اند با اینحال دقت اصابت آن ها پایین ارزیابی شده است.

گفته می شود قبل از این تاریخ هم ریاض موشک های کوچکتر DF-۲۱ را از چین خریداری کرد که مدل اصلی آن حتی قابلیت حمل کلاهک هسته ای را دارد. این موشک ها نیز برد ۱۷۰۰ کیلومتری دارند.

طبق این گزارش ؛در چند سال اخیر عربستان به صورت جدی تر وارد بحث تولید بومی موشک های بالستیک شده است. از سال ۲۰۱۹ تصاویر و گزارش های رسانه ای از پایگاه موشکی الوطح منتشر شد که مکانی برای تولید موتورهای سوخت جامد بود. کارشناسان ساختار این پایگاه را شبیه تاسیسات چینی می دانند؛ برملا شدن این موضوع باعث عصبانیت آمریکا شد. برخی اعتقاد دارند رویکرد تند واشنگتن نسبت به قتل جمال خاشقچی نیز از این موضوع سرچشمه گرفت.

فیتزپاتریک عنوان داشت :چین عضو پیمان MTCR نیست اما پذیرفته است تا دستورالعمل های اصلی آن را که مانع فروش چنین موشک ها و فناوری هایی می شود، رعایت کند. آمریکا اعتقاد دارد چین به این تعهد پایبند نمانده است. در سال ۲۰۱۸ موشک بالستیک کوتاه بردی در کلاس موشک اسکندر در اوکراین آزمایش شد که منابع اطلاعاتی حامی مالی آن را عربستان عنوان کردند.

نکته ای که موجب تعجب مقام های آمریکایی شده این است که عربستان سعودی برخلاف امارات و بحرین به دنبال خرید سیستم های موشکی تاکتیکی از آمریکا نبوده است.

این گزارش تاکید دارد: انگیزه عربستان در دستیابی به موشک بالستیک به صورت کامل مشخص نیست مگر اینکه بخواهد با برخی کشورها  رقابت می کند. این در حالی است که موشک های DF-۳ که در اختیار ریاض قرار دارند برد بی سابقه ای در منطقه ای دارند؛ معلوم نیست تلاش عربستان برای توسعه موشک ها دارای فناوری حمل کلاهک هسته ای، با چه هدفی دنبال می شود.

این کارشناس تصریح کرد : این سیاست های عربستان که به صورت عمده پنهانی پیگیری می شود در کنار همکاری های گسترده موشکی با چین  به صورت جدی هنجارهای عدم اشاعه ای را تضعیف کرده است. فیتزپاتریک تاکید کرد : «اگر قرار است موشک های بالستیک در همه جای منطقه محدود شوند باید سیستم های موشکی عربستان، مصر، سوریه و ترکیه و امارات هم مورد بررسی قرار بگیرند».

*انتشار این مطلب به معنای تائید محتوای آن نیست.