«نورد استریم ۲»؛ دستاوردی برای مرکل، امتیازی برای پوتین

به گزارش ایرنا، آنگونه که از منابع روس شنیده می شود احداث کنندگان خط لوله جنجالی «نورد استریم ۲» در حال قراردادن آخرین قطعات لوله برای اتصال این مسیر آهنین به دریای بالتیک هستند. هر چند به دلیل کارشکنی های آمریکا این پروژه با بیش از یک سال و نیم تاخیر به پایان می رسد. مقامات شرکت آلمانی حاضر در این پروژه روز دوشنبه اعلام کردند که لوله ها ابتدا در بستر آبهای آلمان قرار گرفته و سپس بر روی آب به قسمتی که از ساحل آلمان می آید، جوش داده می شود.

با این حال ، خط لوله هنوز به صورت قطعی آماده بهره برداری نیست. پس از این مرحله نیز هنوز باید آزمایشات نشتی و کارهای جوشکاری بیشتری در خشکی انجام شود. انتظار می رود شرکت گازپروم روسیه اولین گاز طبیعی خود را از طریق خط لوله جدید در ماه اکتبر (مهر ماه)  با استفاده از خطی که قبلاً در ماه ژوئن تعیین شده بود، به آلمان بفرستد. در این میان عواملی موجب کندی پروژه شد که مهمتر از همه ، مقاومت ایالات متحده بود زیرا دولت آلمان را تهدید و تحریم کرد و ساخت و ساز را به تعویق انداخت.

اکنون این خبر موجب خشنودی آلمان ها شده است. «مانوئلا شوسیگ» نخست وزیر ایالت مکلنبورگ فون پومرن از حزب سوسیال دموکرات (SPD) ، که بدون توجه به انتقادات داخلی و خارجی همیشه از ساخت خط لوله حمایت می کرد ، از اتمام قریب الوقوع کار احداث این خط لوله در این ایالت ابراز خوشحالی کرده است. در همین حال «کلاودیا مولر» عضو حزب سبزها در پارلمان آلمان ابراز نگرانی کرده که تحویل گاز اضافی مسیر گذار از انرژی را بیشتر به تعویق بیندازد. بنابر این مهم است اطمینان حاصل شود که «دریافت گاز طبیعی اضافی ما را از مسیر بی طرفی اقلیمی خارج نمی کند و با توافق اقلیمی پاریس مغایرتی ندارد.»

کار ساخت پروژِه نورد استریم ۲ در سال ۲۰۱۸ آغاز شد. این خط لوله قرار است سالانه ۵۵ میلیارد متر مکعب گاز از روسیه از طریق دریای بالتیک به آلمان برساند. به گفته شرکت عامل ، این کار می تواند انرژی ۲۶ میلیون خانوار را تأمین کند. تا کنون هزینه های ساخت خط لوله ۱۲۳۰ کیلومتری که دو رشته دارد بیش از ۱۰ میلیارد یورو برآورد شده است. نیمی از این خط توسط غول انرژی روسیه گازپروم و نیمی توسط پنج شرکت اروپایی یونیپر، انجی، وینترشال دی، او.ام.وی و شل احداث شده است.

این پروژه بحث برانگیز است. دولت آمریکا انتقاد می کند که اروپا برای تامین انرژی خود بیش از حد به روسیه وابسته می شود. اما آلمان این ادعا را رد کرده و در مذاکرات اخیر با آمریکا راه حلی برای این مسئله ارائه داده است. در توافق آلمان و آمریکا تصریح شده است که در صورت استفاده از خط لوله به عنوان سلاح ژئوپلیتیک ، روسیه تحت تحریم قرار می گیرد.

گفته می شود روسیه خط لوله نورد استریم ۱ و سپس نورد استریم ۲ را برای مستقل شدن بیشتر از اوکراین ، که مدتها مهمترین کشور ترانزیت برای تامین گاز طبیعی به اروپا بوده است ، ساخته است. بین دو کشور اختلافات عمیقی وجود دارد. علاوه بر این ، مسکو انتقاد می کند که کی یف هیچ کاری برای ترمیم خطوط ناسالم شبکه ترانزیت در کشور خود انجام نمی دهد.

از سوی دیگر ، اوکراین از نظر مالی ضعیف ، به درآمد میلیارد دلاری از هزینه های ترانزیت برای حمل و نقل گاز وابسته است. این کشور از این زیان هنگفت می ترسد و به حمایت آلمان امیدوار است تا بتواند نقش خود را در آینده به عنوان یک کشور ترانزیت همچنان ادامه دهد. قرارداد فعلی انتقال گاز به اروپا در سال ۲۰۲۴ به پایان می رسد و اوکراین می خواهد آن را با میانجیگری آلمان تمدید کند.

ولادیمیر پوتین ، رئیس جمهور روسیه بارها گفته که ترانزیت گاز از طریق اوکراین در آینده به تقاضای بازار انرژی اروپا بستگی دارد. وی همچنین تاکید کرده که روسیه مسئول بودجه دولتی اوکراین نیست.

آنگلا مرکل ، صدراعظم آلمان در سفر خود به اوکراین در ۲۲ آگوست (۳۱ مرداد) گفت که آلمان در حال تمدید قرارداد ترانزیت بین روسیه و اوکراین است. او همچنین گفت که شبکه لوله های اوکراین می تواند در آینده برای انتقال هیدروژن استفاده شود. اوکراین به دریافت میلیارد ها دلار از آلمان برای اجرای این انتقال انرژی امیدوار است.

در ابتدای ماه ژوئن در مجمع اقتصادی بین المللی در سن پترزبورگ ، پوتین از تکمیل اولین خط از دو خط لوله دریای بالتیک در حضور شرکت کنندگان بین المللی خبر داد. وی با اشاره به انتقادات سیاسی از خط لوله دریای بالتیک گفت: این یک پروژه صرفا اقتصادی و تجاری است.

روسیه بارها ادعاها مبنی بر سوء استفاده از خط لوله گاز به عنوان 'سلاح سیاسی' را رد کرده است. شرکت های آلمانی نیز تأکید دارند که مسکو همیشه با تنش بین شرق و غرب ، حتی در زمان جنگ سرد ، یک منبع قابل اطمینان انرژی بوده است. به گفته مسکو ، با توجه به تعداد زیاد منابع انرژی در اروپا ، نمی توان از وابستگی زیاد به گاز روسیه صحبت کرد. در همین راستا مرکل و سباستین کورتش ، صدراعظم اتریش بر این باورند که این خط لوله با توجه به افزایش تقاضا ، به امنیت انرژی در اروپا کمک می کند.

پوتین ایالات متحده را متهم می کند که در درجه اول منافع اقتصادی خود را با مقاومت در برابر نورد استریم ۲ دنبال می کند. ایالات متحده گاز خود را به عنوان جایگزین در اتحادیه اروپا ارائه می دهد، اما پوتین تاکید دارد که گاز خط لوله روسیه 'تمیزتر ، ارزان تر و قابل اطمینان تر' از محصول آمریکایی است.

اما در داخل آلمان همقطاران و هم حزبی های «آنگلا مرکل» که در آستانه انتخابات سراسری به دنبال دستیابی به جایگاه بهتری نسبت به رقبای سنتی خود هستند، از افتتاح این پروژه خوشحالند. «مایکل کرچمر» نخست وزیر ایالت زاکسن از حزب دموکرات مسیحی (CDU) به صراحت از توافق با دولت آمریکا در مورد خط لوله گاز نورد استریم ۲ استقبال کرده است. به گفته وی برای مشارکت بین اروپا و روسیه مهم است که منافع اقتصادی متقابل وجود داشته باشد. وی بر این باور است که روابط اقتصادی ضامن ثبات است.

به گفته کرچمر ایالات متحده نباید تصور کند که می تواند از قدرت نظامی خود می تواند بیش از حد برای منافع اقتصادی استفاده کند. در نگرش قبلی آمریکایی ها ، منافع سخت اقتصادی نقش داشت. این امر فشار شدیدی بر روابط آلمان و آمریکا وارد کرد. بنابراین وی این توافق را یک خبر خوب می داند.

توافق آلمان و آمریکا برای تکمیل خط لوله بحث برانگیز دریای بالتیک موسوم به نورد استریم ۲ باعث واکنش عمدتا مثبت در داخل آلمان شده است. همانند نخست وزیر مانوئلا شوسیگ از حزب سوسیال دموکرات (SPD) که از این توافق به عنوان یک پیروزی در مناقشه ای طولانی مدت استقبال کرد.

«مینیون شوئنکه» عضو پارلمان ایالتی از حزب چپ ها استفاده از گاز طبیعی را به عنوان یک پل ارتباطی 'در راه حذف تدریجی انرژی هسته ای و زغال سنگ و حرکت به سمت انرژی های ۱۰۰ درصد تجدیدپذیر' می داند. بر این اساس توافق با ایالات متحده مبنی بر اینکه نورد استریم ۲ اکنون می تواند بدون تهدید بیشتر تحریم ها تکمیل شود ، مدت زیادی به تاخیر افتاده بود.

در این میان حزب سبزها همچنان مخالف این پروژه است. «کلودیا مولر» عضو پارلمان آلمان از این حزب، توافق و در نتیجه ساخت بیشتر خط لوله گاز را نشانه ای بد برای حفاظت از آب و هوا توصیف کرد. او از این که با نورد استریم ۲ زیرساختی برای افزایش استفاده از سوخت های فسیلی ایجاد می شود، انتقاد کرد. مولر گفت: در زمانی که پوتین اوکراین را تحت فشار لفظی و نظامی قرار می دهد و بار دیگر حاکمیت این کشور را زیر سال می برد ، واشنگتن و برلین با این توافق پیام های اشتباهی به مسکو ارسال می کنند.

در نزاع یکساله بر سر خط لوله آلمان و روسیه ، دولت های آلمان و ایالات متحده روز چهارشنبه پیشرفت مهمی را اعلام کردند. ایالات متحده که تا کنون از این پروژه انتقاد کرده بود و هنوز با آن مخالف است، اکنون می خواهد از تحریم های بیشتر صرف نظر کند.

خط لوله تقریباً تکمیل شده دریای بالتیک قرار است گاز روسیه را از طریق دور زدن اوکراین به آلمان برساند. در بیانیه مشترک ، آلمان و ایالات متحده متعهد شدند که از اوکراین حمایت کنند. به روسیه نیز هشدار داده شده است که از انرژی به عنوان 'سلاح' سیاسی استفاده نکند یا اقدامات تجاوزکارانه دیگری علیه اوکراین انجام ندهد.

«توماس کروگر» رئیس گروه پارلمانی سوسیال دموکرات ها از توافق برای تکمیل خط لوله گاز دریای بالتیک به عنوان یک دستاورد قدردانی کرده است. به اعتقاد وی جنگ سرد و تحریم ها فقط به روابط بین مردم آسیب می رسانند. تکمیل خط لوله برای همه افراد درگیر چه از نظر اقتصادی و چه از نظر فناوری تأمین سودمند است.

اکنون گروه های سیاسی و همقطاران آنگلا مرکل که سال های متمادی ریاست حزب دموکرات مسیحی آلمان را به عهده داشته، امیدوارند با استفاده از این پیروزی، بتوانند آرای بیشتری را در انتخابات پارلمانی کسب کرده و با وجود قدرت گرفتن رقبایی مانند حزب سبزها، همچنان در کورس قدرت باقی بمانند.