گزارش اندیشکده هندی از راهبرد ایندو-پاسیفیک اتحادیه اروپا

به گزارش ایرنا به نقل از اوراسیا ریویو، اتحادیه اروپا در نظر دارد تا حضور خود را در منطقه ایندو – پاسیفیک تقویت کند چنانکه در راهبرد اتحادیه اروپا برای همکاری در این منطقه ذکر شده است. 
در این گزارش اندیشکده هندی "بنیاد ناظر تحقیقات" ORF آمده است: اورسولا فان در لاین رئیس کمیسیون اروپا گفت: اگر اروپا قرار است به یک بازیگر فعال‌تر جهانی تبدیل شود همچنین نیاز دارد که بر روی نسل بعدی از مشارکت ها تمرکز کند.  

اتحادیه اروپا علاوه بر راهبرد ایندو – پاسیفیک همچنین نگاهی به راه اندازی طرح "دروازه جهانی" دارد که برنامه برای رقابت با طرح "کمربند و راه" چین است. به نظر می رسد اتحادیه اروپا مصمم است با تقویت روابط و مشارکت‌های موجود در منطقه ایندو – پاسیفیک در نهایت به عنوان یک بازیگر سیاسی و اقتصادی و امنیتی در منطقه ظاهر شود.

اتحادیه اروپا برای مدتی طولانی به عنوان یک بازیگر اقتصادی در آسیا و منطقه بزرگتر ایندو-پاسیفیک حاضر بود. تحولات راهبردی و سیاسی در این منطقه در رادار توجه اتحادیه اروپا قرار نداشت. اتحادیه اروپا تا سال گذشته اولویت های سیاست خود برای منطقه را مشخص نکرده بود. علت این تردید این بود که با توجه به روابط اقتصادی قوی برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا با چین، این اتحادیه هراس داشت که انجام این کار علامتی از هماهنگی با آمریکا تعبیر شده و چین را از اتحادیه اروپا دور خواهد ساخت.

به تازگی برخی کشورهای عضو مانند آلمان، فرانسه و هلند شروع به استقبال از مفهوم ایندو-پاسیفیک کرده و این منطقه را وارد راهبردهای امنیت ملی خود کرده اند. از این رو این کشورهای عضو اتحادیه نیروی محرک برای سوق دادن بروکسل به سمت اتخاذ منطقه ایندو-پاسیفیک به عنوان یک مفهوم راهبردی بوده اند. مضاف بر اینکه رقابت رو به افزایش آمریکا – چین و تاثیرات منفی آن بر منافع اروپا یکی از عواملی بود که اروپا نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد.

همچنین بطور فزاینده‌ای این حس وجود دارد که سمت و سوی سیاست بین‌المللی به سمت آسیا سوق پیدا کرده است و اتحادیه اروپا ضرورت ایفای نقش مهمتری در آسیا را احساس می‌کند چرا که سرنوشت این منطقه با سرنوشت اروپا در هم تنیده شده است. با توجه به اینکه اروپا عمدتا با این منطقه در حوزه تجارت تعامل کرده است، اما امنیت خطوط دریایی ارتباطی SLOCs و عبور ایمن کشتی‌ها یکی از نگرانی‌های مهم برای اتحادیه اروپا است.

هر چند عامل کشور چین یکی از دلایل اصلی برای طراحی راهبرد ایندو-پاسیفیک اتحادیه اروپا است، چون بسیاری از کشورها همچنان چین را به عنوان یک بازار بالقوه در نظر می‌گیرند. بر اساس نظرسنجی‌ها ،‌ ۱۰ کشور عضو اتحادیه اروپا از سراسر این قاره، اتخاذ راهبرد ایندو-پاسیفیک را راهی برای برخورد با چالش چین و همچنین بهره برداری از مزایای اقتصادی منطقه می دانند. از سوی دیگر برای ۱۳ کشور دیگر اتحادیه اروپا منطقه ایندو – پاسیفیک صرفا سکویی برای دنبال کردن منافع اقتصادی است. همچنین کشورهای این اتحادیه در خصوص نوع رابطه و مشارکتی که اتحادیه اروپا باید با آمریکا در ارتباط با ایندو – پاسیفیک داشته باشد، نظرات و دیدگاه های متفاوتی دارند. به اعتقاد برخی کشورهای اتحادیه، آغاز راهبرد ایندو-پاسیفیک اتحادیه اروپا بخشی از تلاشی آشکار برای همراهی و هماهنگی با آمریکا است.

راهبرد اتحادیه اروپا در حال حاضر به نظر می‌رسد که بیشتر متمایل به تقویت مشارکت‌های برقرار شده و ایجاد مشارکت‌های تازه با کشورهای همفکر در منطقه ایندو – پاسیفیک برای تضمین نقش و حضور خود در آن منطقه است. اتحادیه اروپا در صدد ایجاد مشارکت‌های دیجیتال با ژاپن، کره جنوبی و سنگاپور است و همچنین به دنبال تکمیل و نهایی ساختن مذاکرات تجاری با استرالیا، اندونزی و نیوزیلند و ازسرگیری مذاکرات تجاری با هندوستان است. همچنین تمایل برای همکاری با کشورهای شریک در گروه "چهارگانه" (آمریکا،‌ استرالیا، ژاپن و هند) بخصوص در زمینه تغییرات آب و هوایی، فناوری و واکسن‌ها وجود دارد. روابط اتحادیه اروپا با "آسه‌آن" هم نیز از اهمیت برخوردار شده است و اتحادیه اروپا به تازگی وضعیت شریک گفت وگو را در این سازمان زیر-منطقه‌ای دریافت کرد.

جنبه امنیتی در راهبرد ایندو-پاسیفیک اتحادیه اروپا

با توجه به قابلیت‌های نظامی مشترک محدود اتحادیه اروپا و ادامه اتکا به آمریکا، جنبه نظامی دستور کار امنیتی چندان مورد بررسی و توجه قرار نگرفته است. در این راهبرد ذکری از رزمایش‌های مشترک و درخواست برای آزادی کشتیرانی و مبارزه با دزدی دریایی نیز به میان آمده است. همچنین اشاراتی به احتمال ایجاد "مناطق مورد علاقه دریایی در ایندو پاسیفیک" شده است. اتحادیه اروپا قصد دارد که راه های اعزام نیروی دریایی به منظور کمک به محافظت از مسیرهای کشتیرانی را مورد بررسی قرار دهد. همچنین تقویت فعالیت ها در زمینه اشتراک اطلاعات تشویق خواهد شد.

در پایان این گزارش آمده است: راهبرد ایندو-پاسیفیک اتحادیه اروپا در کنار مسیر دیپلماتیک یک مسیر بسیار ایمن برای اتحادیه اروپا مشخص کرده است. این سند فرصت های زیادی برای کشورهای منطقه ایندو-پاسیفیک برای تعامل با اتحادیه اروپا در بخش های مختلف ایجاد می‌کند و بطور حتم به تضمین نقش اتحادیه اروپا در این منطقه پرچالش کمک خواهد کرد. با این حال هیچ پیام قاطعی در ارتباط با گرایش‌های توسعه‌طلبانه چین و رقابت‌های چین – آمریکا در این سند دیده نمی‌شود.