بازگشایی مسیر زمینی اینچه‌برون-ترکمنستان، نوید بخش رونق اقتصادی

به گزارش ایرنا، از اواخر سال ۹۸ با شیوع ویروس کرونا، مرز زمینی ترکمنستان با ایران در اینچه برون استان گلستان از سوی مسوولان ترکمنستان بسته شد و یکی از مهمترین کریدورهای تجارت زمینی کشور در شمال از نقش آفرینی در حوزه صادرات بازماند، اینچه برون به عنوان مهمترین گمرگ گلستان نقش بسزایی در تجارت خارجی این استان شمالی بر عهده داشته است.

رئیس دولت جهادی و مردمی سیزدهم اولویت اصلی سیاست خارجی را بر تامین نیازهای اساسی و درمانی با توجه به همه گیری کووید ۱۹، توجه و تمرکز بر واقع گرایی، تنش زدایی و گسترش روابط با همسایگان، حمایت از دیپلماسی اقتصادی و صادرات غیر نفتی و خدمات فنی و مهندسی گذاشته و در کوتاه مدت موفقیت‌های ملموسی در واردات واکسن، رایزنی‌های متنوع بویژه در سطح ریاست جمهوری و وزیر خارجه با همسایگان و بویژه پذیرش در شانگهای به عنوان عضو اصلی داشته است.  

آیت الله سیدابراهیم رئیسی تاکید کرد: دیپلماسی اقتصادی اساس دولت سیزدهم است و در این راستا باید سهم جمهوری اسلامی در فعالیت‌ها و اقتصاد منطقه و جهان تامین شود.

به اعتقاد کارشناسان، دولت مردمی سیزدهم به طور قطع با اتخاذ راهبردهای کارشناسی علاوه بر این مهم، گامهای مهمتری را در حوزه های اقتصادی به ویژه روابط و تجارت خارجی بر می دارد که برای ملت به ویژه دست اندرکاران امر نوید بخش و امیدوارکننده خواهد بود.

جمعیت سیصد میلیونی ترکمنستان و کشورهای مشترک المنافع و نیازمندی های محسوس کشورهای این منطقه در حوزه کشاورزی و خدمات فنی و مهندسی فرصتی بی بدیل برای گلستان تا با استفاده از ظرفیت های موجود رونق در این استان کم برخوردار را به واقعیت تبدیل کند.

بازگشایی دوباره این مسیر و تلاش مسوولان دولت جهادی سیزدهم برای بهره مندی حداکثری از ظرفیت های منطقه آزاد تجاری اینچه برون نوید بخش رونق روز افزون تبادلات کالا از مسیر اینچه برون به سوی کشورهای مشترک المنافع است، موضوعی که  ثمرات  اقتصادی آن در  توسعه همه جانبه استان گلستان و کشور بر کسی پوشیده  نیست.

توسعه گلستان با استفاده از ظرفیت های موجود می تواند پیشرانی مناسب برای توسعه استان های مجاور هم محسوب آورد موضوعی که با توانمندی های استان همخوانی دارد.

تولید سالانه حدود پنج میلیون تن محصول در حوزه های دام، زراعت، باغبانی، شیلات و آبزیان و جنگل و مرتع ، کسب رتبه های اول تا چهارم در تولید سویا، خاویار، کلزا، گندم، مرغ، آفتابگردان، پنبه، توتون، پیله تر ابریشم، برنج، هلو، آلو قطره طلا و خرمالو ِتولید روزانه مرغ گوشتی بین ۸۰۰ تا ۷۰۰ تن و بهره مندی از کشتارگاه های صنعتی طیور و متناسب با استاندارد صادرات، توان تولید جوجه یک روزه برای صادرات، تولید تخم مرغ، پای مرغ، گیاهان دارویی از جمله زعفران، میگو و مرکبات و ادوات کشاورزی و وجود صنایع ارزشمندی همچون کارخانه سیمان، محصولات خانگی و ید از جمله ظرفیت های محسوس گلستان در زمینه صادرات است که بخش زیادی از این محصولات در گذشته از راه زمینی و گمرک اینچه برون به ترکمنستان و سایرکشورهای مشترک المنافع صادر می شد.

به گفته سخنگوی گمرک با اعلام ترکمنستان و توافقات صورت گرفته، از امروز کامیون های حامل بار تجاری ایران به مقصد ترکمنستان، پذیرش می شوند.
سیدروح اله لطیفی افزود: بر اساس تصمیمات اخذ شده توسط ۲ کشور، کالاهای صادراتی از اینچه برون با کامیون وارد خاک کشور مقابل شده و محموله ها در گمرک ترکمنستان، توسط کامیون های ترکمن به مقاصد نهایی حمل خواهند شد.
وی تاکید کرد: در ۲۰ ماه گذشته تردد با ترکمنستان در سایر مرزها کامل متوقف بود و بعد از مدتی مسیرهای ریلی صرفا در مرزهای سرخس، لطف آباد و اینچه برون فعال شد و مسیرهای زمینی فقط در مرزهای تجاری سرخس و لطف آباد استان خراسان رضوی با روش جابه‌جایی کشنده، بازگشایی شد.
سخنگوی گمرک افزود: مرز باجگیران خراسان رضوی با ترکمنستان نیز از اسفندماه ۹۸ به صورت کامل مسدود است و هنوز بازگشایی نشده است.

مدیرکل گمرکات استان گلستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: کشور ترکمنستان پس از شیوع ویروس کرونا در اواخر سال ۹۸ به بستن مرزهای زمینی خود با ایران از جمله مرز اینچه‌برون اقدام کرد و برای بازگشایی دوباره آن خواستار مجهز شدن این مرز به دستگاه‌ها و امکانات ضدعفونی و گندزدایی بهداشتی کامیون‌های عبوری و ترانزیت قبل از ورود به خاک این کشور شد.

سیدابراهیم حسینی اظهارداشت: از ماه‌های قبل دستگاه‌های ضدعفونی کننده همانند ۲ نقطه مرزی دیگر کشورمان با ترکمنستان یعنی گمرک سرخس و لطف آباد، در گمرک اینچه برون  نصب شد و اکنون مشکلی در این خصوص موجود ندارد.

مدیرکل گمرکات گلستان ادامه داد: بازگشایی دوباره مرز زمینی اینچه‌برون برای تردد کامیون و تریلی‌های ترانزیتی باتوجه به اینکه حجم بالایی از کالاهای صادراتی استان به کشورهای آسیای میانه از این مرز انجام می‌شود، مزایای قابل توجهی از جمله کاهش حداقل ۲۰ درصدی هزینه حمل و نقل برای تجار و بازرگانان به همراه خواهد داشت.

وی افزود: با بازگشایی دوباره این مرز رونق کسب و کار به بازارچه مرزی اینچه‌برون و اهالی مرزنشین این منطقه بازخواهد گشت ضمن اینکه با تردد کامیون‌های ترانزیت خارجی، درآمد گمرکات گلستان هم افزایش خواهد یافت.

حسینی گفت : اینچه برون تنها گمرک زمینی و ریلی استان گلستان در بخش داشلی برون بوده و زیرمجموعه آن پایانه‌های صادراتی در گرگان و گنبدکاووس، گمرک امانات پستی گرگان، گمرک بندرترکمن و گمرک فرودگاه بین المللی گرگان هستند.

به گفته وی در سال‌های اخیر با بهره‌برداری از راه آهن بین المللی قزاقستان - ترکمنستان - ایران و گذر آن از اینچه برون، خدمات گمرک ریلی به فعالیت معمول در مجموعه گمرکات استان اضافه شده است.

باید برنامه راهبردی برای صادرات داشته باشیم

نایب رییس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران هم گفت هم مرز بودن گلستان با کشور ترکمنستان به عنوان یکی از دروازه های ورود به کشورهای مشترک المنافع ظرفیت بسیار مهمی برای این استان است که تاکنون از آن بهره مناسبی برای اهالی گلستان در پی نداشته است.

امیر یوسفی اضافه کرد: هم مرز بودن با ترکمنستان مانند چشمه جوشانی است که در دسترس گلستانی ها قرار گرفته اما تا کنون هیچ جرعه ای از آن برداشته نشده است.

وی ادامه داد : در سال های قبل صادرات ۱۰۰ میلیون دلاری هم در سبقه تجاری ایران و ترکمستان به ثبت رسید اما این رقم در برخی از سالها به ۲۰ میلیون دلار هم کاهش یافته است.

نایب رییس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران ادامه داد در سال های گذشته در نمایشگاه های متعددی در ترکمنستان شرکت می کردیم  و بازار خوبی برای محصولات گلستان در ترکمنستان ایجاد شده بود.

یوسفی تصریح کرد : همجواری با بازار ترکمنستان و کشورهای مشترک المنافع هزینه  حمل و ترانزیت کالا را به حداقل رسانده و در مجموع قیمت تمام شده کالای صاراتی را در کشور مقصد کاهش می دهد.

این سرمایه گذار گلستانی یادآور شد: یکی از روش های کسب بازارهای جدید کاهش قیمت محصولات صادراتی است که که مسافت اندک  گرگان با عشق آباد این بستر را مهیا کرده است.

وی گفت :‌ امیدواریم با عزم  مدیران اجرایی با حل مشکلات موجود دوباره به بازارهای هدف منطقه برسیم برای تحقق صادرات باید نگاهی وسیع و کلانی داشته باشیم ، باید برنامه و راهبرد داشته باشیم، صادرات با نگاه مقطعی و بی برنامه محقق نمی شود.

فرصتی برای اتصال به بازار چین و اوراسیا

نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی  گفت : بازگشایی مرز اینچه برون از منظر تجارت کالا و تبادلات مالی با  ترکمنستان این امکان را به ما می دهد که به بازار چین و کشورهای اوراسیا متصل شویم.

رمضانعلی سنگدوینی گفت : نخبگان گلستان در امر خدمات فنی مهندسی می توانند بسیاری از نیازهای کشور ترکمنستان را برطرف کنند،  

نماینده مردم گرگان  و آق قلا در مجلس شورای اسلامی با اشاره به بافت جمعیتی استان گلستان گفت : حدود ۳۵ درصد افراد ساکن در گلستان از قومیت ترکمن هستند و این فرصت خوبی برای ارتقای تعاملات بین ۲ کشور ایران و ترکمنستان است.

این نماینده مجلس نقش راهبردی دیپلماسی دولت مردمی سیزدهم در توسعه روابط و مبادلات تجاری با کشورهای همسایه را تاثیرگذار دانست. 

از اواخر سال ۹۸ و به دنبال همه گیری ویروس کووید ۱۹ در بیشتر کشورهای جهان و ایران، مسوولان ترکمنستان اجازه ورود کامیون و تریلی‌های ترانزیت و حتی قطارهای باری را از طریق پایانه مرز اینچه‌برون گلستان به کشورشان ندادند تا اینکه پس از فروکش کردن موج اول شیوع کرونا و با رایزنی‌های بین مقامات ۲ کشور، از سوم تیرماه پارسال فقط مبادلات ریلی بین ایران و ترکمنستان از طریق این مرز زمینی از سرگرفته شد.

گلستان با بیش از ۲۰ هزار کیلومتر مربع وسعت و جای دادن هفت اقلیم از ۱۳ اقلیم دنیا در همسایگی سه استان مازندران، خراسان شمالی و سمنان و کشور ترکمنستان قرار دارد و در تولید محصولات کشاورزی از جایگاه ممتازی در کشور برخوردار است به طوری که بخش کشاورزی این استان ۲۱۴ هزار خانوار بهره بردار معادل ۳۸ درصد اشتغال خالص را به خود اختصاص داده است.

مرز مشترک زمینی با کشور ترکمنستان و برخورداری از گمرک اینچه برون گنبدکاووس، ارتباط ریلی با ترکمنستان و آسیای میانه در سال های اخیر، دسترسی به گمرک امیر آباد بهشهر در مازندران ، وجود فرودگاه بین‌المللی گرگان و فعالیت بیش از ۸۰۰ بازرگان دارای کارت فعالیت، از دیگر ظرفیت های صادرات محصولات تولیدی بخش کشاورزی گلستان است.

استان شمالی گلستان بر اساس آخرین سرشماری رسمی کشور یک میلیون و ۸۶۹ هزار نفر جمعیت دارد و از شمال با کشور ترکمنستان، از غرب با مازندران، از شرق با خراسان شمالی و از جنوب با استان سمنان همسایه است.