پیروی شرکت‌های با بیش از ۵۰ درصد سهام دولتی از قانون بودجه سالیانه 

به گزارش روز دوشنبه ایرنا از بیمه مرکزی، یکی از تفاوت‌های عمده بین شرکت‌های دولتی و غیردولتی، واریز تمام سود حاصل از عملیات طی سال به حساب خزانه است. به گونه‌ای که این شرکت‌ها به هیچ وجه مجاز نیستند که از محل سود سالیانه خود، مبلغی را در حساب سود و زیان انباشته ذخیره و به سنوات آتی منتقل کنند . 

سود و زیان انباشته که در حساب‌های شرکت‌های دولتی مشاهده می‌شود چند مؤلفه دارد که عبارتند از انعکاس مانده سود و زیان سال پس از کسر واریزی‌های یک دوازدهم سود پیش بینی شده در بودجه که طی سال مالی به حساب خزانه واریز می‌شود. دراین صورت تفاوت سود واقعی و سود پیش بینی شده در بودجه، در سال مالی بعد و پس از مجمع به خزانه واریز می‌شود و حساب سود و زیان انباشته صفر خواهد شد.

برای انعکاس تعدیلات سنواتی ناشی از اصلاح اشتباهات، تغییرات در اقلام درآمد و هزینه که در سالیان قبل شناسایی نشده‌اند بکار می‌رود. به طور مثال اثرات ناشی از ابلاغ برگ تشخیص یا قطعی مالیات سنوات گذشته که در هر سال مالی واصل می‌شود، در حساب سود و زیان انباشته منعکس می شود. اثرات ناشی از تعدیلات در حساب سود و زیان انباشته پس از انتقال سود سال، در صورت وجود مانده سود، به حساب خزانه واریز شده و در صورت زیان جهت تعدیل سود سال های آتی در حقوق صاحبان سهام باقی می‌ماند.

هر گاه که فعالیت شرکت دولتی در سال منجر به زیان می شود، این رقم زیان از خزانه قابل جبران نیست و برای تعیین تکلیف این زیان، مصوبات قانونی از مراجع ذیصلاح لازم است که اصولاً زمانبر است. لذا زیان‌های ناشی از عملکرد سود و زیان در حساب سود و زیان انباشته ذخیره شده تا چنانچه در سنوات آتی سود حاصل شد، این زیان از محل آن مستهلک شود. به عبارت دیگر شرکت های دولتی تنها با واریز دولت بابت افزایش سرمایه قادر هستند سرمایه خود را افزایش دهند نه از محل فعالیت عملیاتی و غیر عملیاتی.

یکی دیگر از تفاوت های عمده در حسابداری شرکت‌های دولتی، ممنوعیت انعکاس سود ناشی از تسعیر دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی وفق ماده ۱۳۶ قانون محاسبات عمومی کشور در حساب سود و زیان است.

شرکت‌ها باید اثرات سود خود را در اندوخته تسعیر ارز و در حقوق مالکانه شرکت نگهداری کرده تا از تاثیرات افزایش یا کاهش قیمت ارز به جریان درآمدی دولت جلوگیری کنند. افزایش قیمت ارز تا زمانی که عملیاتی انجام نشود به سود آوری نخواهد رسید اما هم اکنون سازمان امور مالیاتی با نگاه شرکت‌های غیردولتی به شرکت‌های دولتی، بابت عدم انعکاس سود ناشی از تسعیر، طلب مالیات دارند که مغایر با قانون و اشتباه است.

عدم انباشتگی سود به دلیل واریز به حساب خزانه و وجود اندوخته تسعیر ارز حقوق مالکانه شرکت‌های دولتی دو فرق اساسی با سایر شرکت‌های غیردولتی است. 

بر اساس این اطلاعیه، هم اکنون در بیمه مرکزی اثرات ناشی از تسعیر ارز دارایی‌ها و بدهی‌ها بیش از ۶۷ هزار و ۱۵۳ میلیارد ریال است که می‌توانست درصورت تصویب مجمع عمومی طبق ماده ۱۳۶ قانون محاسبات عمومی کشور به سرمایه سازمان افزوده شود.