مهارتها و تلاشهای شغلی زنان در شرایط بحران کرونا هم نشان داد که آنان از بسیاری از توانایی های وجودی شان برای مدیریت بحران در خانواده‌ها و جامعه به نحو احسن استفاده می کنند.
آنان با روحیه مسوولیت پذیری، پیشگام خودمراقبتی در بحران کرونا شدند و در روزهای شیوع بحران کرونا برای حفظ افکار مثبت، توجه به سلامتی، حفظ رژیم غذایی مناسب در راستای محافظت و تقویت سیستم ایمنی اعضای خانواده تلاش کردند که این همه بیانگر روحیه مادرانه بانوان است.
هفته ملی سلامت بانوان ایران (سبا) در همین چارچوب همه ساله در آخرین هفته مهرماه برگزار می‌شود.
امسال با توجه به اینکه جامعه همانند پارسال با همه‌گیری کووید ۱۹ مواجه است، موضوع اصلی هفته ملی سلامت بانوان ایران "مدیریت بحران کرونا توسط زنان در جامعه و خانواده" بود.
آسیب‌پذیری زنان در دوران کرونا
رییس اداره سلامت، جمعیت، خانواده و مدارس معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به خبرنگار ایرنا گفت: زنان در دوران پاندمی کرونا به دلیل شرایط اجتماعی و کاری، آسیب‌های اجتماعی بیشتری را تجربه می‌کنند بنابر این توجه به این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار است.
دکتر محمد احمدیان افزود: پس از وقوع همه گیری کووید ۱۹، در مدت کوتاهی مشخص شد که میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری در مردان بیشتر است. این واقعیت همچنان به قوه خود باقی است اما، زنان بیش از مردان بار عواقب اجتماعی و اقتصادی ناشی از بیماری را به دوش می‌کشند.
وی ادامه داد: بر طبق مستندی از سازمان ملل که در آوریل ۲۰۲۰ منتشر شد، پاندمی کووید ۱۹ آسیب‌پذیری زنان در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را بیشتر تحت تاثیر قرار داده و شکاف بین ۲ جنس در این زمینه ها را عمیقتر کرده است.
رییس اداره سلامت، جمعیت، خانواده و مدارس معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: زمانی که شوک اقتصادی ناشی از کووید ۱۹ به جامعه وارد شود، زنان بیش از مردان صدمه می بینند چرا که به طور کلی زنان درآمد و پس انداز کمتری نسبت به مردان دارند و سهم بیشتری از مشاغل ناپایدار مربوط به زنان می‌شود و از حمایت‌های شغلی کمتری برخوردارند.
احمدیان با اشاره به اینکه در خانواده‌های طلاق، زنان بیش از مردان سرپرستی فرزند را به عهده دارند افزود: مجموع این عوامل باعث می‌شود که زنان بیش از مردان از شوک اقتصادی کووید ۱۹ صدمه ببینند و از طرف دیگر بسته شدن مدارس و فاصله گذاری اجتماعی، باعث افزایش بار کاری زنان در خانه، و کم شدن فرصت اشتغال و درآمدزایی آنها می‌شود.
وی ادامه داد:این مطالعه سازمان ملل نشان داده است که زنان سریعتر از مردان معیشت خود را از دست داده اند و با احتمال کمتری منبعی جایگزین برای درآمد پیدا کرده اند.
رییس اداره سلامت، جمعیت، خانواده و مدارس معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: بر اساس آمارهای اعلام شده از سوی نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد و بهزیستی در حال حاضر حدود چهار میلیون زن سرپرست خانوار در محدوده سنی ۱۸ تا ۶۰ سال در کشور وجود دارند و طی۱۰ سال گذشته تعداد خانواده های دارای زن سرپرست خانوار نسبت به مردان ۵۸ درصد افزایش داشته است.
سلامت زنان تضمین سلامت کودکان و استحکام خانواده
مدیر روابط عمومی سازمان نظام پزشکی مشهد نیز در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: سلامت و بالندگی جامعه در گرو سلامت و بالندگی بانوان است زیرا نیمی از جمعیت جامعه را زنان تشکیل می‌دهند و آنان نقش بسزایی در حفظ سلامت افراد خانواده و در نهایت جامعه دارند.
دکتر مسعود زحمتکش افزود: هر نوع برنامه‌ریزی و تلاش برای توانمندسازی زنان ایران زمین، تضمینی برای بهره مندی از کودکانی سالم، خانواده هایی مستحکم و اجتماعی متعالی خواهد بود.
وی با اشاره به این که وظیفه نظام سلامت، حفظ سلامت جامعه به ویژه با اولویت اثربخشی بیشتر است ادامه داد: زنان، محور و مدیر سلامت خانواده و یار و همکار ارائه دهندگان خدمات در سیستم سلامت هستند و بخش مهمی از فعالیت‌های مربوط به خودمراقبتی و مراقبت در منزل بر عهده آنان است.
مدیر روابط عمومی سازمان نظام پزشکی مشهد گفت: زنان به طور معمول مدیریت و برنامه‌ریزی سلامت خانواده را از واکسیناسیون کودکان گرفته تا تغذیه نوجوانان و کاستن از استرس‌های بزرگترها و ارائه خدمات به سالمندان بر عهده دارند و بخش سلامت تغذیه نیز معمولا عرصه تصمیم‌گیری بانوان است.
زحمتکش افزود: مرگ مادر نه فقط به دلایل مرتبط با حاملگی و زایمان بلکه به دلایل دیگر نیز به همان اندازه برای خانواده فاجعه آمیز و در تمامی ابعاد، دردناک و جبران‌ناپذیر است و ارتقای سلامت بانوان در جامعه و افزایش سطح آگاهی‌های سلامت محور زنان می‌تواند تضمین کننده نسل آینده ای بهتر باشد.
نقش زنان در تکمیل فرایند آموزش‌های رسمی کودکان طی دوران کرونا
عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) و دکترای فرهنگ و ارتباطات در خصوص «نقش زنان در مهار کرونا» گفت: پس از شیوع کرونا، در بحث آموزش، شاهد شکل‌گیری آموزش‌ها در فضای مجازی هستیم که در این شرایط، زنان بیش از گذشته درگیر مقوله آموزش شدند و بیشترین نقش را در تکمیل فرآیند آموزش‌های رسمی ایفا کردند به‌طوری که می‌توان گفت نظام آموزش و پرورش بدون حضور مادران در خانواده نمی‌توانست نقش آموزشی خود را پیش ببرد.
عبدالکریم خیامی افزود: نقش مهم دیگر زنان، این است که کشورهایی که در مقابله با کرونا، موفقیت‌هایی داشته‌اند مدیران مسوول آنها زنان بوده اند لذا در این کشورها زنان زاویه جدیدی از نقش خود را در مهار کرونا به جهانیان معرفی کردند.
وی ادامه داد: اعتمادآفرینی در حوزه ارتباطات سلامت در بحران کرونا و نقش اقتصادی زنان در ایام کرونا به لحاظ مدیریت مصرف در خانه و تغییر سبک زندگی، از جمله موارد دیگر بود که در این دوران زنان آن را برعهده داشتند.
زنان، تعادل زیستی خانواده ها را در دوران کرونا تامین کردند
یک کارشناس فرهنگ و ارتباطات هم گفت:در دوران کرونا بقای نوع انسان به خطر افتاده است و نیازهایش کمتر پاسخ می گیرد که در این میان، نقش زن در تداوم پاسخگویی به نیازها اهمیت پیدا می‌کند.
دکتر سروناز تربتی افزود: نیازهای انسانی شامل نیاز به بقا، نیاز به تعلق، قدرت، آزادی و تفریح هستند که از میان اینها، نیاز به بقا جزء مهم‌ترین نیازهای انسان قلمداد می‌شود که حصول امنیت جسمانی و روانی، در گرو تأمین همین نیاز است چرا که میان نیازها، یک ارتباط و برهم‌کنش وجود دارد.
وی در خصوص اهمیت نقش و جایگاه زن در زمان به خطر افتادن نیازهای انسانی گفت: برای تامین امنیت روحی و روانی، نیازهای انسانی باید در حد تعادل قرار بگیرند اما بیماری کرونا تعادل زیستی ما را دچار اختلال کرده و امنیت روحی و جسمانی ما را پایین آورده است.
این کارشناس فرهنگ و ارتباطات گفت: تنها چیزی که علی‌رغم این شیب نزولی، روند معکوسی داشته، احساس تعلق است که در این شرایط بالا رفته است و تعلق توانست دراین شرایط شیوع کرونا، به میدان بیاید و به نیازهایی که در معرض خطر قرار گرفته کمک کند.
تربتی افزود: در اینجا منظور از تعلق، احساس وابستگی نیست چراکه اگر قرار باشد تعلق مادر به خانواده، به معنای وابستگی باشد نمی‌تواند در راستای تأمین نیازهای روانی عمل کند و منظور از تعلق، پرستاری، تیمارداری، مراقبت‌کردن، سرگرم‌کردن، ارتباط برقرار کردن و تعامل است نه وابستگی و اینجاست که نقش زن و مادر در ایجاد تعادل در تامین نیازهای زیستی و حفظ بقا در دوران شیوع کرونا مطرح می‌شود چرا که زن به دلیل غریزه مادر بودن و سعی در برآوردن نیازهای فرزندان خود، حس تعلق خود را به نمایش می‌گذارد.
وی اضافه کرد: اگر ما تعلق را با ایجاد تفاهم، همدلی، انس، قصه‌گویی و آرامش مرتبط بدانیم، این تعلق می‌تواند در تامین نیازهای ما و نیز ایجاد یک امنیت روحی و روانی به ما کمک کند. بنابراین این تعلق، یک تعلق مادرانه است که خطرهایی که برای نیازهای ما ایجاد می‌شود را رفع و امنیت روانی ما را بالا می‌برد.
زنان، عنصر اساسی تربیت در رابطه بین نسلی هستند
استادیار گروه آموزشی علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد هم گفت:مسلم است که در بحث کرونا نقش بانوان بسیار مهم است چون در حوزه انتقال نکات بهداشتی مادر محوریت بسیاری در خانه دارد و در جامعه نیز نقش زنان در حوزه‌های مختلف حایز اهمیت است البته نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی نسبت به زنان و نگرش‌های مردسالارانه می‌تواند بر سلامت زنان تاثیر منفی بگذارد.
دکتر غلامرضا حسنی درمیان افزود: در کشورهایی که سلامت، عمومیت بیشتری دارد زنان سالم نسلهای سالم‌تر را می‌توانند برای جامعه مهیا کنند و در حوزه تربیتی نقش‌آفرینی بیشتری و در حوزه اجتماعی تاثیرگذاری مناسب تری داشته باشند.
وی ادامه داد: اصولاً شناخت اهمیت سلامت زنان در جهان امروز یکی از مهم‌ترین امور است که هفته جاری هم با همین نام خوانده شده است بنابر این می‌بایست از طریق الگوهای رفتاری مناسب و امتیازات اجتماعی و اقتصادی متناسب، در رشد و بالندگی زنان و دخترانمان تلاش کنیم چرا که این تلاش نتیجه خود را زمانی‌که بانوان و دختران به نقش‌آفرینی به‌عنوان یک مادر یا در یک موقعیت اجتماعی می‌پردازند آشکار می سازد.
استادیار گروه آموزشی علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: زنان، عنصر اساسی تربیت در رابطه بین نسلی هستند که سلامت جسمانی و تعادل روحی و روانی آنها بر نسلهای آینده تاثیر می گذارد و در نسلهای بعد هم تداوم پیدا می‌کند در حالی که نقش مردان بیشتر جنبه اقتصادی و تامین نیازهای خانواده را دارد که البته این بدان معنا نیست که مردان هیچ نقش تربیتی نداشته باشند بلکه زن نسبت به مرد جایگاه ویژه ای دارد.
حسنی افزود: نبود زنان یعنی نبود جامعه چرا که از نظر تجدید نسل هم زنان هستند که حامل فرزند هستند و خداوند این گوهره انسانی را از دوران بارداری به زن سپرده است چرا که زن از جایگاه تربیتی و از وجودی آرام‌تر و ایثارگرانه تر برخوردار کرده است.
نظر شما