در ادامه یادداشت روزنامه جوان در ۲۳ آبان به قلم سید رحیم نعمتی می خوانیم: پیتر داتون، وزیر دفاع استرالیا روز شنبه ۱۳ نوامبر در مصاحبه با روزنامه آسترلین گفته که اگر امریکا قصد انجام اقدامی در مورد تایوان داشته باشد، استرالیا از آن اقدام حمایت خواهد کرد. این حرف او واکنشی است به سخنان روز چهار شنبه آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا که گفته بود: «چنانچه تایوان مورد حمله قرار گیرد و چین بخواهد از زور برای تغییر وضعیت کنونی تایوان استفاده کند، ایالات متحده و متحدانش دست به اقدام می‌زنند.» هرچند که بلینکن روشن نساخت اقدام متقابل امریکا چه خواهد بود، اما این حرف او یک نکته را روشن ساخت که مربوط می‌شود به سیاست راهبردی امریکا در قبال تایوان به نام ابهام استراتژیک (Strategic Ambiguity) و گام‌هایی که دولت بایدن برای دور شدن از این راهبرد برمی‌دارد.
راهبرد ابهام استراتژیک امریکا به ۱۹۷۹ بازمی‌گردد که بعد سفر محرمانه ریچارد نیکسون به چین در ۱۹۷۱ و عادی‌سازی روابط امریکا و چین در سال ۱۹۷۹، قانون مناسبات با تایوان در کنگره به تصویب رسید و واشنگتن متعهد شد به تجهیزات دفاعی مورد نیاز تایوان را در اختیار این جزیره بگذارد، اما این به معنای ورود امریکا در درگیری و حمایت عملی نظامی آن از تایوان نیست. به این ترتیب، واشنگتن از آن زمان به بعد راهبرد ابهام استراتژیک خود را در قبال منازعه بین چین و تایوان به این نحو تعریف کرده که نقش بازدارندگی در قبال حمله چین به تایوان و اشغال این جزیره داشته باشد و در مقابل از اعلام استقلال تایوان نیز خودداری کند.
خبرنگار بی‌بی‌سی در ۲۲ اکتبر از رئیس‌جمهور امریکا جو بایدن پرسید که اگر چین به تایوان حمله بکند، آیا امریکا حاضر به حمایت از تایوان خواهد شد؟ بایدن به صراحت گفت که «بله، امریکا از تایوان در مقابل حمله احتمالی دفاع می‌کند.» با وجود اینکه کاخ سفید بعداً تلاش کرد این حرف بایدن را به نحوی توجیه کند تا تعارضی با راهبرد قدیمی امریکا در قبال تایوان و چین نداشته باشد، اما سخنان اخیر بلینکن و حمایت علنی وزیر دفاع استرالیا نشان می‌دهد که امریکا نه تنها آهسته آهسته در حال فاصله گرفتن از این راهبرد است، بلکه قصد دارد تایوان را مبدل به خط مقدم درگیری خود با چین بکند.
به نظر می‌رسد که موضوع از نظر چین پنهان نمانده و به همین جهت نیز پکن در هفته‌های اخیر واکنش‌های سیاسی و نظامی تندی از خود نشان داده تا حساسیت موضوع را به امریکا و متحدانش گوشزد کرده باشد. پرواز هواپیماهای جنگی پکن بر فراز منطقه حافظت هوایی تایوان طی هفته‌های اخیر و گشت‌زنی آماده‌باش رزمی سه شنبه گذشته در تنگه تایوان آخرین پیام‌های پکن به سفر هیئتی از کنگره امریکا به تایوان بود.
به نظر می‌رسد که اظهارات تحریک‌آمیز بلینکن در تضاد کامل با راهبرد استراتژی ابهام داشته باشد و حاکی از این است که بایدن در آن مصاحبه و ناخواسته پرده از برنامه دولتش برداشته بود. این برنامه فاصله گرفتن از این راهبرد و رفتن به سمت تشدید وضعیت در مقابل چین است که حالا واشنگتن این کار را با اظهارنظرهای رسمی مقامات ارشد خود و حمایت‌های نظامی علنی‌تر از تایوان انجام می‌دهد.
در واقع، واشنگتن تنها بر سر مسئله تایوان است که می‌تواند اوضاع را تشدید کند و به آن مرحله برساند که کشورهای اقیانوس آرام و هند خود به خود در مقابل این دو گزینه قرار بگیرند؛ یا امریکا یا چین. استرالیا نخستین پاسخ به این دو گزینه است که از سوی داتون گفته شد و آشکارا طرف امریکا را گرفت. واشنگتن به دلیل مناقشات ارضی و دیگر اختلافات بسیاری از کشورهای منطقه با چین، انتظار دارد که آن‌ها نیز یکی پس از دیگری پاسخ مشابه استرالیا بدهند.
این موضوع در مورد کشورهای حاشیه دریای جنوبی چین اهمیت خاصی دارد، زیرا در مورد منابع دریایی و انرژی منطقه اختلاف نظر قابل‌توجهی با چین دارند. به این ترتیب، واشنگتن با فاصله گرفتن از راهبرد قدیمی، عملاً تایوان را مبدل به نقطه کانونی تقابلش با پکن کرده تا کمربند به دور چین را محکم‌تر از قبل کند.
نظر شما