​کاهش آلایندگی کارخانه خمیرمایه ناغان چهارمحال و بختیاری به کجا رسید؟

اکنون با گذشت حدود ۲۲ سال از فعالیت این واحد تولیدی، مدیران کارخانه خمیرمایه ناغان همچنان بر انجام فعالیت‌ها و تلاش‌های مستمری برای کاهش میزان آلایندگی اصرار دارند و عقیده دارند بخش دیگری از آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از فعالیت این کارخانه را رفع خواهند کرد.

دیدگاه محیطی زیستی مردم به کارخانه

یکی از معتمدان محلی شهرستان کیار می‌گوید: کارخانه خمیر مایه ناغان اگر برای کاهش آلایندگی ها اقدام نکند وضعیت زیست‌محیطی رودخانه کیار را به‌خطر می‌اندازد و آن را تهدید می‌کند.

مصطفی صالحی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: در سال‌های قبل پساب کارخانه خمیرمایه ناغان به‌صورت ثقلی به داخل دره ریخته و از آنجا به درون رودخانه منتقل می‌شد که پس از اعتراض‌های مردم منطقه، حدود هشت سال قبل یک پیمانکار انتخاب و پساب این کارخانه تا شعاع چند کیلومتری از طریق لوله به داخل رودخانه منتقل و باز هم درون دره رهاسازی شد.

صالحی تصریح کرد: به‌دنبال اعتراض‌های مردم منطقه مبنی بر آلایندگی کارخانه خمیرمایه ناغان، در نشست‌هایی با مدیر این کارخانه قرار شد سیستم تصفیه‌خانه این واحد تولیدی راه‌اندازی شود که هنوز محقق نشده است.

وی یادآور شد: فعالیت این کارخانه و تولید پساب خارج از استانداردهای زیست‌محیطی موضوعی است که سال‌ها مردم منطقه را نگران کرده است.

صالحی اظهار داشت: امید است وضعیت پساب کارخانه خمیرمایه ناغان هر چه سریع‌تر ساماندهی و با کاهش آلاندگی آن دغدغه‌های مردم منطقه کمتر شود.

آلودگی زیست‌محیطی کارخانه خمیرمایه ناغان کیار کاهش یافته است

مدیر کارخانه خمیرمایه ناغان شهرستان کیار چهارمحال و بختیاری نیز گفت: علاوه بر انجام فعالیت‌ها و تلاش‌های مستمر برای کاهش آلایندگی این کارخانه، اما همچنان آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از فعالیت آن وجود دارد و رفع این آلایندگی آغاز شده است.

سید علی هاشمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: قرار است به‌زودی ۸۵ درصد پساب کارخانه خمیرمایه ناغان به ویناس(کود کامل گیاهی) تبدیل و در طبیعت از آن بهره‌گیری شود و با اجرای این طرح روزانه حداقل ۲۰ تن ویناس و مالچ گیاهی در آن تولید و استفاده می‌شود.

هاشمی تصریح کرد: برای این خط تولید تاکنون ۱۵۰ میلیارد ریال هزینه شده و تکمیل و بهره‌برداری از آن نیازمند حداقل ۵۰ میلیارد ریال اعتبار دیگر است که مرحله (فاز) نخست این طرح بزودی تکمیل و بهره‌برداری از آن آغاز خواهد شد.

وی در خصوص آلایندگی بالای این صنعت در چهارمحال و بختیاری یادآور شد: BOD و COD حجم زیادی از پساب کارخانه خمیرمایه ناغان بالاتر از استانداردهای حفاظت محیط‌زیست است اما سمی و کُشنده نیست.

مدیر کارخانه خمیرمایه ناغان شهرستان کیار چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: این واحد تولیدی هشت سال به‌ علت بدهی و ۸۰ میلیارد ریال زیان انباشته تعطیل بود اما در ۲ سال اخیر این میزان به صفر رسیده است.

وی با اشاره به شیوع ویروس کرونا گفت: با کمک ۲۰ میلیارد ریالی، خط تولید الکل ضد عفونی‌کننده در کارخانه خمیرمایه ناغان راه‌اندازی شد و برابر این میزان سرمایه‌گذاری الکل ضد عفونی‌کننده ارائه شد تا به‌صورت رایگان بین گروه‌های مختلف توزیع شود.

هاشمی تاکید کرد: در یک‌سال اخیر روزانه یک‌هزار تن الکل ضد عفونی‌کننده‌ در کارخانه خمیرمایه ناغان تولید و پس از تامین نیاز چهارمحال و بختیاری، به استان‌های دیگر ارسال شد.

وی با اشاره به تولید سالانه چهار هزار تن خمیرمایه در این کارخانه افزود: این واحد تولیدی سالانه حداقل سه میلیون دلار ارزآوری برای کشور دارد.

مدیر کارخانه خمیرمایه ناغان شهرستان کیار چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: سالانه ۳۰ تا ۵۰ درصد خمیرمایه تولیدی در این کارخانه به کشورهای افغانستان، پاکستان، ازبکستان، قرقیزستان، عراق، سوریه، لبنان، ارمنستان و گرجستان صادر می‌شود.

وی یادآور شد: کارخانه خمیرمایه ناغان هم‌اکنون ۱۳۰ نیروی شاغل بومی دارد و سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای راه‌اندازی کارخانه خمیرمایه مشابه ناغان ۱۵ هزار میلیارد ریال است که توسعه واحدهای تولیدی این کارخانه در دستور کار قرار دارد.

آلودگی فعالیت کارخانه خمیرمایه ناغان باید کاهش یابد

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری نیز گفت: سازمان صنایع و معادن وقت استان در ۲ نوبت سال‌های ۱۳۸۰ – ۱۳۷۹ در خصوص صدور پروانه بهره‌برداری از اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان استعلام کرد که به‌دنبال آن، این اداره‌کل ۱۷ مردادماه ۱۳۸۰ برای رفع مشکل کارخانه در قبال دریافت تعهد محضری مبنی بر راه‌اندازی و احداث سیستم تصفیه فاضلاب و رعایت استانداردهای زیست‌محیطی مجوز بهره‌برداری موقت ۲ ماهه صادر و سازمان صنایع و معادن استان در سال ۱۳۸۰ اقدام به صدور پروانه بهره‌برداری دائم برای کارخانه خیرمایه ناغان کرد.

شهرام احمدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: این کارخانه از اواخر سال ۱۳۸۱ اقدام به تاسیس تصفیه‌خانه صنعتی کرد اما به‌دلیل رعایت نکردن استانداردهای زیست‌محیطی از سال ۱۳۸۱ مشمول جرایم زیست‌محیطی شد و جرایم سال‌های ۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ را پرداخت و جرایم سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ را به مبلغ ۲۷ میلیارد و ۴۲۲ میلیون و ۳۶۳ هزار و ۸۴۴ ریال هنوز پرداخت نکرده است.

احمدی تصریح کرد: اثرات زیست‌محیطی فعالیت کارخانه خمیرمایه ناغان شامل عملکرد نامناسب سیستم تصفیه‌خانه شرکت، پساب خروجی خارج از استانداردهای زیست‌محیطی است.

وی یادآور شد: با توجه به این‌که منبع پذیرنده پساب کارخانه خمیرمایه ناغان بعد از گذشتن از روی خاک وارد رودخانه سبزکوه می‌شود، آلودگی منابع آب و خاک را به‌دنبال دارد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: همچنین با توجه به فرایند تولید این کارخانه براساس فعالیت مخمرها، بوی ناخوشایندی ایجاد و باعث آلودگی در هوای محیط می‌شود.

وی گفت: پایش شبانه‌روزی واحد و نمونه‌برداری و آنالیز پساب خروجی و ارسال نتایج آن به مراجع قانونی برای جلوگیری از ادامه آلودگی واحد، اعمال جرائم زیست‌محیطی از سال ۱۳۸۹ – ۱۳۸۱ براساس جرائم ۱۳۴ – ۱۰۴ برنامه‌های سوم و چهارم توسعه اقتصادی و اجتماعی، درخواست قطع آب و تعلیق پروانه بهره‌برداری آب از شرکت آب منطقه‌ای استان در چهار نوبت، صدور اخطارهای رفع آلودگی به‌صورت مستمر و چندین مرتبه اعلام شکایت به مراجع قضایی، معرفی واحد به‌عنوان صنایع آلاینده برای پرداخت خسارت وارده به محیط‌زیست است.

وی گفت: پیگیری مستمر از طریق مراجع قضایی برای برخورد قانونی و جلوگیری از آلایندگی واحد، مکاتبه با بخش‌های حقوقی، محیط‌زیست انسانی، بازرسی و ارزیابی عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست کشور، مکاتبه با سازمان بازرسی استان، مکاتبه با اداره‌کل استاندارد، مکاتبه با روسای وقت سازمان حفاظت محیط زیست کشور، مخالفت با طرح توسعه واحد، پیگیری شکایت‌ها از طریق مراجع قضایی و گرفتن آرای تخلف مبنی بر محکومیت مسوولان کارخانه از مهم‌ترین اقدامات اداره‌کل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری نسبت به کارخانه خمیرمایه ناغان به‌شمار می‌رود.

احمدی تاکید کرد: آلودگی منابع آب زیردست کارخانه، آلودگی خاک مسیر حرکت پساب به طرف رودخانه و آسیب رساندن به میکرواُرگانیسم‌های خاک، آسیب زدن به اکوسیستم و موجودات زنده در رودخانه و تولید بوی ناخوشایند در محیط از مهم‌ترین خسارت‌های وارده به محیط زیست به‌علت فعالیت کارخانه خمیرمایه ناغان است.

طرح تولید ویناس از پساب کارخانه خمیرمایه

​عضو موظف هیات مدیره کارخانه خمیرمایه ناغان نیز گفت: برخی نظریه‌های کارشناسی درباره آلودگی‌های ناشی از فعالیت کارخانه خمیرمایه مانند آلودگی خاک و اثرات میکرواُرگانیسم‌ها درست نیست زیرا وجود مُخَمِر باعث تقویت، زنده شدن و احیای خاک می‌شود.

بیژن عظیمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به اجرای طرح تولید ویناس از پساب کارخانه خمیرمایه اشاره و تاکید کرد: در این طرح پساب تغلیظ می‌شود و به ۳۰ درصد می‌رسد که مزیت‌های آن در دنیا ثابت شده است.

وی افزود: این‌ ماده تولیدی (مالچ گیاهی) در مکان‌های دارای شن‌های روان پاشیده و باعث تثبیت و بازسازی خاک، استفاده گیاهان و بوته‌های موجود در طبیعت می‌شود.

عظیمی تصریح کرد: با افزایش غلظت پساب کاخانه خمیرمایه می‌توان ویناس (کود کامل گیاهی) با ۱۷ کاربرد مانند استفاده در خوراک ماهی، مکمل خوراک دام و طبیعت تولید کرد.

وی BOD و COD پساب کارخانه خمیرمایه ناغان را بالاتر از استانداردهای حفاظت محیط‌زیست دانست و یادآور شد: وقتی BOD و COD با مقداری آب در رودخانه ترکیب می‌شود، آسیب جدی ندارد، به‌ طوری که تاکنون نه تنها یک مورد مرگ ماهی در این رودخانه گزارش نشده بلکه در افزایش تکثیر ماهیان هم تاثیرگذار بوده است.

عضو موظف هیات مدیره کارخانه خمیرمایه ناغان اظهار داشت: در بخش‌هایی با اداره‌کل حفاظت محیط زیست تعامل و مشکل را قبول داریم، به همین علت از سال ۱۳۹۵ تاکنون یک درصد از فروش این کارخانه برای مسائل زیست‌محیطی پرداخت می‌شود.

وی گفت: اما این در حالی است که اغراق‌های غیرعلمی شبکه‌ها و فضای مجازی که گاهی اطلاعات اشتباه، نادرست و برعکس بوده را قبول نداریم.

عظیمی تاکید کرد: نظریه‌های کارشناسی اداره‌کل حفاظت محیط زیست، صنعت، معدن و تجارت و مطالب خبرنگاران دریافت و از آن در راستای رفع مشکلات کارخانه خمیرمایه بهره‌گیر ی می‌کنیم.

وی افزود: هم‌اینک مشکل کارخانه خمیرمایه بزرگ‌نمایی شده، در حالی که در بسیاری کارخانه‌های صنعتی دیگر، میزان آلایندگی‌ها به‌شدت بالاتر است اما به‌علت فعالیت در سایه، به آن‌ها توجهی نمی‌شود.

عضو موظف هیات مدیره کارخانه خمیرمایه ناغان تصریح کرد: رفع مشکلات ناشی از پساب این کارخانه بیشتر از مساله تولید در اولویت قرار دارد.

وی یادآور شد: براساس برنامه‌ریزی‌ها و پیش‌بینی‌های انجام شده، بخش عمده‌ای از مشکلات کارخانه خمیرمایه ناغان تا تابستان سال آینده رفع می‌شود.

عظیمی با اشاره به شرایط کنونی خشکسالی و کمبود منابع آب در چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: طرح توسعه کارخانه خمیرمایه ناغان با استفاده از آب موجود و اجرای سیستم بازچرخانی انحام می‌شود.

وی با اشاره به راه‌اندازی رسمی خط تولید ویناس (کود کامل گیاهی) و مالچ گیاهی در کارخانه خمیرمایه ناغان برای نخستین بار در کشور گفت: این خط تولیدی هم‌اکنون در حال انجام تست‌های گرم و فرایندهای مقدماتی است.

به گزارش ایرنا، کارخانه خمیرمایه چهارمحال و بختیاری در جاده شهرکرد - اهواز در منطقه صنعتی ناغان واقع شده است.