فوق تخصص خون: طولانی شدن علایم شبیه سرماخوردگی را جدی بگیرید

به گزارش روز سه‌شنبه خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا از دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، دکتر سیدامیر شیخ‌الاسلامی با بیان اینکه سرطان خون انواع مختلفی دارد، افزود: به طور کلی در سرطان خون، مغز استخوان به صورت غیرعادی، مقدار بسیار زیادی سلول خونی تولید می‌کند، این سلول‌ها با سلول‌های خون نرمال و عادی متفاوت هستند و درست عمل نمی‌کنند.

وی ادامه داد: زمانی که فرد به سرطان خون مبتلا می شود تولید طبیعی سلول‌های سفید خون متوقف می شود و توانایی فرد برای مقابله با بیماری‌ها از بین می‌رود. این بیماری بر اساس رده های مختلف می تواند مبتلایان را درگیر کند. درگیری سلول های سازنده خونی به خصوص در مغز استخوان ساز، با نام لوسمی ها شناخته می شود. لوسمی براساس نوع گویچه سفید خون که دچار تراریختگی و سرطان شده به دو دسته لنفوئیدی یا لنفوبلاستی و میلوئیدی تقسیم می‌شود.

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی اظهار داشت: دو دسته لوسمی به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می شود. لذا چهار نوع شایع لوسمی داریم که شامل مزمن میلوئیدی، لوسمی حاد میلوئیدی، لوسمی مزمن لنفوئیدی و لوسمی حاد لنفوئیدی (ALL، CLL، AML، CML) است.

وی با تاکید بر اینکه بسته به نوع بیماری نشانه ها در مبتلایان متغیر است، خاطرنشان کرد: لوسمی های حاد و مزمن بر اساس طیف، شدت و سرعت پیشرفت روند بیماری با هم متفاوتند. لوسمی ها از جمله بیماری های پرسرو صدا است و نوع حاد آن ظرف چند روز و در نهایت چند هفته علامت های اختصاصی از خود بروز می دهند.

شیخ الاسلامی گفت: لوسمی های مزمن نیز معمولا به تدریج پیشرفت می کنند، ولی در سیر بیماری معمولا نشانه های حاد را از خود نشان می دهند. اکنون شایع ترین نشانه های لوسمی های لنفوسیتی مزمن (CLL) است و در این بیماری لنفوسیت های خون دچار تغییر شکل، ساختار و کارکرد می شوند و در ادامه به فرم های بدخیم تبدیل می شوند.

فوق تخصص خون و آنکولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با تاکید بر اینکه لوسمی لنفوبلاستی حاد، شایع ترین نوع لوسمی در اطفال و سنین زیر ۲۰ تا ۲۵ سال تظاهر می کند، ادامه داد: گروه سنی ۶۰ سال به بالا گروه دیگری هستند که در مقابل این بیماری بیش از بقیه آسیب پذیر هستند.

وی اظهار داشت: نمای کلی مبتلایان به این بیماری ممکن است شبیه سرماخوردگی یا بیماری عفونی باشد. معمولا این علایم همزمان است و مبتلایان به درمان های معمول پاسخ نمی دهند و یا بیماری بسیار طولانی می شود. طولانی شدن علامت ها می تواند در تشخیص بیماری کمک کننده باشد. سرطان خون ضمن اختلال در عملکرد گلبول های سفید، مبتلایان را با ضعف سیستم ایمنی روبرو می کند. خطر عفونت به خصوص عفونت های غیرمعمول و فرصت طلب در مبتلایان به سرطان خون افزایش می یابد.

شیخ‌الاسلامی کم خونی های زمینه ای، ضعف، رنگ پریدگی، افت پلاکت خون، ریسک ابتلا به بیماری های خونریزی دهنده، خونریزی زیر پوستی، خون دماغ یا افزایش خونریزی های قاعدگی را از جمله نشانه های ابتلا به سرطان خون دانست و گفت: بزرگ شدن غدد لنفاوی، طحال و کبد نیز نمای تشخیص این بیماری به حساب می آید که در معاینات اولیه دیده می شود.

وی افزود: لمس غدد لنفاوی در ناحیه زیربغل، کشاله های ران یا گردن نیز می تواند در مراحل ابتدایی ابتلا به سرطان خون ایجاد شود؛ هر چند بزرگ شدن غدد لنفاوی معمولا جنبه های خوش خیم دارد و در صورت ایجاد حتما باید با پزشک معالج مشورت شود. اختلال شناخته شده ای در این سرطان تا به امروز شناسایی نشده است، ولی به نظر می رسد مواردی مثل سیگار کشیدن، سابقه ژنتیکی، تماس با سموم  و مواد شیمیایی خطر ابتلا به سرطان های خون را بالا می برد.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی درباره درمان های موثر سرطان خون گفت: بسته به این که بیماری حاد یا مزمن باشد درمان ها نیز متفاوت است، در سرطان های حاد پاسخ به درمان در سنین پایین بسیار بهتر و موثرتر است. درمان ها معمولا ترکیبی است که ترکیبی از شیمی درمانی و در مواردی پیوند مغز استخوان را شامل می شود.

شیخ الاسلامی با بیان این که در لوسمی های مزمن؛ شیمی درمانی، درمان های خوراکی و در برخی موارد درمان تزریقی تجویز می شود، ادامه داد: در لوسمی های حاد، درمان ها ترکیبی از شیمی درمانی و پیوند مغز استخوان است.