محیط‌زیست مازندران خواستار پیگیری ملی حق‌آبه میانکاله شد

به گزارش خبرنگار ایرنا ، رعایت نکردن حق آبه میانکاله طی دستکم یک دهه گذشته سبب شد تا بخشی از این تالاب بین المللی خشکیده شده و تبدیل به بیایان شود و آب بخش های دیگر هم تا حدود زیادی کاهش یابد ؛ مشکلی که علاوه بر تبعات زیست محیطی فراوان از جمله تهدید بروز ریزگرد و کاهش مهاجرت پرندگان زمستان گذران در ۲ سال گذشته به شیوع بیماری « بوتولیسم » در منطقه انجامید و دهها هزار قطعه پرندگان مهاجر را تلف کرد.

اگر چه خشکسالی و کاهش بارندگی هم در ایجاد وضعیت کنونی برای تالاب میانکاله بی تاثیر نبوده ، ولی کارشناسان محیط زیست کم شدن دبی آب ورودی به تالاب به خاطر ایجاد آببندان و حوضچه های ماهیگیری در بالادست را مهم ترین عامل خشکیدن بخشی از میانکاله و کاهش آب آن می دانند.

تصرف حق آبه میانکاله سبب شدحلقه محاصره خشکی بر تالاب میانکاله هر ساله تنگ تر شود و طبق گزارش های رسمی محیط زیست، در یک دهه گذشته پنج تا هفت هزار هکتار از مساحت ۴۴ هزار هکتاری این تالاب بین المللی خشک شود.

کاهش آمار مهاجرت پرندگان زمستان و تابستان گذران نخستین پیامد کاهش آب و خشکیدن بخش هایی از تالاب میانکاله بود طی یک دهه گذشته نمود یافت به گونه ای که بر اساس آمارهای رسمی در یک دهه گذشته جمعیت پرندگان مهاجر به این منطقه از بیشتر از یک میلیون به ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار بال کاهش یافت. بیماری بوتولیسم هم در ۲ سال گذشته باعث مرگ بیش از یکصد هزار قطعه از انواع پرندگان زمستان گذران در این تالاب شد و امسال هم نگرانی در باره بروز و شیوع این بیماری وجود دارد.

طبق گزارش رسمی محیط زیست مازندران ، سهم آب تالاب میانکاله طی یکی دو دهه گذشته با افزایش مزارع شالیزاری در مناطق بالادست و ایجاد حدود ۴۰۰ استخر پرورش ماهی و آببندان تقریبا به صفر رسیده است و کاهش بارندگی هم وضعیت را تشدید کرده است.

رقم خوردن چنین سرنوشتی برای نخستین تالاب بین المللی ثبت شده در فهرست تالاب های کنوانسیون رامسر در حالی است که طی سال های گذشته مسئولان بارها وعده اجرای طرح احیاء و تامین حق آبه تالاب را داده بودند.

رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بهشهر که متولی میدانی حفاظت از تالاب بین المللی میانکاله است ، در آستانه سفر معاون رییسی جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست به مازندران به خبرنگار ایرنا گفت: رییس سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به تخصیص حق آبه تالاب میانکاله و همچنین تعیین حریم حد و بستر آن در سفر پیش‌رو به استان مازندران اقدام فوری کند.

محمود هادیان روز چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: در سال‌های گذشته طرح‌هایی برای تعیین حق آبه تالاب میانکاله در دست پیگیری قرار گرفت ، اما تاکنون اقدام مثبتی از سوی مسئولان امر برای تخصیص این حق آبه صورت نگرفت و سازمان حفاظت محیط زیست در سطح ملی پیگیر این موضوع مهم باشد.

علی سلاجقه، معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست به منظور دیدار با کارکنان اداره کل حفاظت محیط زیست استان، و همچنین بازدید زیست محیطی از پناهگاه حیات وحش سمسکنده و دشت ناز، تالاب میانکاله در قالب سفر یک روزه فردا پنجشنبه به استان مازندران می‌کند.

هادیان گفت : حق آبه‌ای که باید به تالاب میانکاله تخصیص پیدا کند از حوضه بالادست آن شامل رودخانه‌های سیاه آب و غاز محله و سد گلورد است که باید حفاظت محیط زیست در سطح ملی برای تخصیص این سهم اقدام فوری داشته باشد.

وی اضافه کرد: کم آبی باعث خشک شدن ۳۰ درصد از مساحت تالاب میانکاله در سال‌های گذشته شد و اگر برای تعیین حق آبه تالاب اقدام عاجل صورت نگیرد، در آینده میانکاله به کانون ریزگرد و نابودی کشاورزی در منطقه خواهد شد.

ایجاد کانال هدایت آب باران 

رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بهشهر گفت : همچنین علت اساسی تلفات پرندگان و شیوع بیماری بوتولیسم در تالاب میانکاله در ۲ سال اخیر، کم آبی و راکد ماندن مواد و آب موجود بوده است که تخصیص حق‌آبه قانونی میانکاله به طور حتم از تلفات انواع پرندگان به دلیل شیوع بیماری بوتولیسم در این تالاب جلوگیری می‌کند.

وی افزود : باوجود تخصیص پیدا نکردن حق آبه تالاب میانکاله ، اما دوستداران طبیعت در سه ماه گذشته بیکار ننشستند و  با ایجاد دیواره خاکی و لایروبی کانال‌های ضلع جنوبی تالاب به طول ۲ کیلومتر بارش‌ها آب باران به ضلع غربی این تالاب در حال هدایت است.

هادیان با بیان اینکه با اجرای این طرح، ۵۰۰ هکتار از اراضی تالاب میانکاله که سال‌های گذشته به دلیل کم آبی خشک شده بود آبگیری و حیات به این زمین‌های خشکیده بازگشت، گفت: با احداث دیواره خاکی و لایروبی کانال، ارتفاع آب در بخش هایی از تالاب میانکاله به ۳۰ سانتی‌متر افزایش یافت.

تالاب بین المللی میانکاله، یکی از ۶۵۰ ذخیرگاه زیست کره جهان  با ۴۸ هزار هکتار وسعت در شرق استان مازندران واقع  است و سالانه ۱۳۰ گونه از پرندگان مهاجر را با جمعیت حدود ۱.۵ میلیون بال میزبانی می کند.

تالاب میانکاله در سال ۱۳۴۸ به عنوان «منطقه حفاظت‌شده» شناخته شد. در سال ۱۳۵۴ تالاب میانکاله و تالاب‌های اطراف آن به عنوان یکی از نخستین تالاب‌های بین‌المللی در «کنوانسیون رامسر»   به ثبت رسید و در همان سال درجه حفاظتی آن به «پناهگاه حیات وحش» ارتقاء داده شد. یک سال بعد نیز یونسکو آن را به عنوان «ذخیره‌گاه طبیعی زیست‌کره» اعلام کرد.