از پشه «آئدس» چه می‌دانیم؟

خبر مشاهده پشه آئدس در محلاتی از جنوب کشور در چند روز گذشته و همزمانی آن با تاخت و تاز ویروس کرونا، سبب نگرانی بسیاری از مردم شده هر چند فاطمه نوروزیان سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با تاکید بر اینکه این پشه خطر ویروسی ندارد و تاکنون نیز بیمار مشکوکی به مراکز درمانی بندرعباس مراجعه نکرده است، از سمپاشی محله به محله خبر داد.

نوروزیان یادآور شد: یکی از مناطقی که این پشه در آنجا زیست می‌کند بشقاب‌های زیر گلدان و اطراف آن است که آب در آنجا می‌ماند، گیاه بامبو نیز محلی برای رشد این پشه است و نقاطی که آب کولر جمع می‌شود نیز محل دیگری برای رشد و نمو این پشه خطرناک است.

کندوکاو در مورد پشه آئدس و بیماری های احتمالی ناشی از نیش این پشه خبرنگار اجتماعی ایرنا را بر آن داشت تا با وحید درخش احمدی حشره شناس و متخصص آفات به گفت و گو بپردازد.

درخش احمدی با بیان اینکه تب دانگ (Dengue fever) شایع ترین بیماری ویروسی که از طریق پشه‌های جنس آئدس (Aedes Mosquitoes) نظیر آئرس اجپتی و آئدس آلبوپیکتوس منتقل می‌شود، درباره علائم آن اظهار داشت: در برخی موارد علائم آن شبیه یک سرماخوردگی ساده است.

وی ادامه داد: سردرد، تب، خستگی، بثورات پوستی و درد شدید در پشت چشم هم از جمله علائم بالینی آن است ضمن اینکه درد شدید در مفاصل و عضلات باعث شده که از آن بعنوان تب استخوان شکن یاد کنند.

این متخصص کنترل آفات یادآور شد: در مواردی این بیماری وارد فاز هموراژیک (خونریزی دهنده) شده که می‌تواند باعث خونریزی شدید از بینی یا لثه‌ها، خونریزی دستگاه گوارش، افت فشار خون، کما و متاسفانه حتی مرگ شود.

نحوه انتقال بیماری تب دانگ چگونه است؟

درخش احمدی درباره نحوه انتقال بیماری تب دانگ به انسان توضیح داد: این پشه‌های ناقل، مانداب‌های کوچک همچون آب جمع شده زیر گلدان یا لاستیک‌های رها شده در محیط و بطور کلی ظروف کوچک دست ساز انسان (مانند: ظروف جمع آوری آب کولرهای گازی) را بعنوان زیستگاه‌های ترجیحی خود برای تخمگذاری انتخاب می کنند و چنانچه پشه والد آلوده به ویروس باشد تخم‌ها نیز آلوده خواهند بود.

وی افزود: در این حالت پس از خروج لارو و پشه بالغ از تخم بدون خونخواری از فرد بیمار، می‌توانند بیماری را به افراد دیگر منتقل کند. ضمن آنکه مقاومت تخم آنها به خشکی، امکان جابجایی و انتقال آنها را از کشوری به کشور دیگر به راحتی مهیا می‌کند (ورود قاچاق یا بدون کنترل و ضدعفونی گیاه بامبو از کشورهای جنوب شرقی آسیا)؛ بنابراین اسکله ها که محل پهلو گرفتن کشتی ها در ساحل برای بارگذاری و بارگیری شرایط مناسبی برای تخم گذاری پشه و ورود تخم به کشور دیگر است.

به گفته وی، اگر پشه آئدس حامل این ویروس یک انسان را نیش بزند، می‌تواند ویروس را با نیش زدن وارد بدن فرد دیگری کند.

درخش احمدی با تاکید بر اینکه مراجعه به پزشک جهت تشخیص و اطمینان از ابتلاء به این بیماری بسیار مهم است، خاطرنشان کرد:  استراحت و نوشیدن مایعات بعد از ویزیت پزشک برای بهبودی سریعتر بیمار نیز بسیار مهم است.

ضرورت اعمال مدیریت بحران برای جلوگیری از انتقال بیماری و انتشار پشه در کشور

این حشره شناس و متخصص کنترل آفات، با اشاره به اینکه بنا به گزارش وزارت بهداشت مبنی بر شناسایی پشه آئدس در کشورهای همسایه استان سیستان و بلوچستان و متاسفانه گزارش اخیر مبنی بر رویت پشه آن در شهر بندرعباس و خطر فراگیر شدن این ورود به کشور باید هر چه سریعتر اقدامات پیش گیرانه اعمال شود، تصریح کرد: بنابراین برای جلوگیری از بحران ورود بیماری بهترین راه حل مبارزه با ناقل (پشه) در مراحل مختلف چرخه زندگی آن خصوصا مرحله بالغ از طریق مبارزه تخصصی (مه پاشی و سمپاشی) کشتی ها، بنادر، انبارهای کالاهای وارداتی توسط نیرو های متخصص در این زمینه است تا در صورت وجود هر فرمی از پشه (تخم، لارو و یا بالغ) با از بین بردن آنها از ورود، بومی شدن و انتقالی بیماری های مربوطه چون تب دانگ، زیکا و ... به داخل کشور جلوگیری شود.

درخش احمدی تاکید کرد: مبارزه با پشه آئدس همچون مبارزه با پشه آنوفل (مالاریا) نیازمند آگاهی بخشی عمومی و عزم ملی است.