طبق همه نظرسنجی‌های داخلی و خارجی در اوایل سال ۱۴۰۰، عوامل مختلف مردم را روزبه‌روز نسبت به آینده ناامیدتر می‌کرد. بسیاری از مردم، مسئولان کشور را در اداره جامعه و حل مشکلاتشان ناکارآمد می‌دانستند و معتقد بودند در آینده وضعیتشان بدتر می‌شود.
همچنین در در ادبیات نخبگان سیاسی و اقتصادی، بحث‌های مختلفی درباره فروپاشی اقتصادی کشور و به صفر رسیدن درآمد از محل فروش نفت، تورم ۱۰۰ درصدی و ونزوئلایی شدن کشور از نظر کاهش ارزش پول ملی مطرح بود. در کنار این موارد، طولانی شدن روند واکسیناسیون از یک سو، بسیاری از هموطنان را قربانی کرونا کرده و سایه مرگ و بیماری را بر کشور گسترانده بود و از سوی دیگر، پیامدهای بیماری، تاثیر خود را بر همه فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و زندگی روزمره گذاشته و امور مختلف را دچار رکود کرده بود.
تحلیلگران کاهش سرمایه اجتماعی را در کنار دیگر عوامل، یکی از دلایل کاهش مشارکت مردم در انتخابات سیزدهم ریاست جمهوری ارزیابی می‌کنند.
همین موارد باعث شد موضوع «سرمایه اجتماعی» و ارتقای آن، یکی از مسائل مورد توجه نامزدهای ریاست جمهوری، از جمله رئیس‌جمهوری منتخب باشد و آیت‌الله رئیسی بعد از پیروزی در انتخابات، چند اقدام عملی را با هدف ارتقای سرمایه اجتماعی در دستور کار دولتش قرار داد.
آرامش روانی با واکسن
گام نخست رئیس‌جمهوری در اولین روزهای به دست گرفتن مسئولیت و حتی پیش از تشکیل دولت، تسریع روند واردات واکسن کرونا و برداشتن موانع مقابل واردات بود.
رئیسی ۲۳ مرداد، تنها ۱۰ روز بعد از تنفیذ، در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا از قطعی شدن خرید ۳۰ میلیون دُز واکسن کرونا خبر داد. همیاری نهادهای مختلف در توسعه پایگاههای واکسیناسیون و افزایش زمان ارائه خدمات واکسن، در کنار ورود پیاپی واکسن به کشور، رکوردهای بالای یک میلیون تزریق واکسن در روز را ثبت کرد و باعث شد خیلی زود کسانی که متقاضی واکسن بودند، واکسن دریافت کنند؛ این در حالی بود که مانع‌تراشی در ورود واکسن به کشور، علاوه بر تلفات چندصد نفری، موجی کشنده از گلایه و ناامیدی را در افکار عمومی و فضای مجازی ایجاد کرده بود.
اکنون با گذشت بیش از ۱۲۰ روز از تنفیذ رئیس‌جمهور سیزدهم، واکسیناسیون تا اندازه‌ای آرامش روانی در جامعه ایجاد کرده که می‌تواند زمینه عادی شدن روند بقیه فعالیت‌ها شود.
حضور در بین مردم
در دوره‌ای که مشکلات مختلف مردم را ناراضی کرده بود، افکار عمومی نگاه مثبتی به مسئولان به عنوان مقصران وضعیت رخ داده نداشتند و بدبینی به آنها نیز افزایش یافته است؛ وضعیت بیماری کرونا نیز به افزایش فاصله مسئولان با مردم دامن زده و برخی مسئولان نیز فاصلهگذاری اجتماعی بابت کرونا را توجیه مناسبی برای افزایش فاصله خود با مردم تلقی می‌کردند.
در این شرایط حضور مستمر در بین مردم به عنوان یکی از رویکردهای دولت سیزدهم، هم از سوی شخص رئیس‌جمهوری و هم وزیران و دیگر مسئولان با دو هدف دنبال شد: یکی لمس مسائل و مشکلات از نزدیک و دیگری کاهش فاصله با مردم؛ این رویه ارتباط نزدیک رئیس‌جمهوری با مردم بخش‌های مختلف را رقم زد و انتشار اخبار و تصاویر مربوط به آن نیز پیامی مبنی بر تمایل دولت به ارتباط مستقیم با مردم، در دسترس مردم بودن مدیران و حذف فاصله بین مردم و کارگزاران دولتی را برای کل افکار عمومی داشت. پیام دیگر این رویکرد، اصلاح الگوی حکمرانی و رفتار مدیریتی به سمت الگوی دولت مردمی، با حضور در میدان و بین مردم، عمل‌گرایی، تحرک و پویایی وزیران و بدنه دولت و عبور از بروکراسی اداری بود.
۱۰ سفر استانی در هر ۱۰ روز
در حدود ۱۰۰ روز اول سکانداری رئیسی، وی به ۱۰ استان عمدتا محروم سفر کرده و در بین مردم حضور یافت. نخستین سفر استانی دولت ۵ شهریور به خوزستان انجام شد و سپس رئیس‌جمهوری به استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، فارس، زنجان، سمنان و اردبیل سفر کرده است. این سفرها در روزهای پایان هفته انجام شده و در مجموع به طور متوسط هر ۱۰ روز یک سفر استانی انجام شده است.
| زمان |
۵ شهریور |
۱۱ شهریور | ۱۹ شهریور | ۲ مهر | ۹ مهر |
| استان | خوزستان | سیستان و بلوچستان | خراسان جنوبی | ایلام |
کهگیلویه و بویراحمد |
| زمان | ۱۶ مهر | ۲۲ مهر | ۳۰ مهر | ۱۳ آبان |
۲۷ آبان |
| استان | بوشهر | فارس | زنجان | سمنان |
اردبیل |
حضور رئیس‌جمهوری در نقاط مختلف منتخب از شهر، روستا و واحدهای تولیدی، نتایجی از جمله تقویت ریشه‌های هویت ایرانی و نظام اجتماعی ایران، به‌ویژه جامعه روستایی و عشایری، توجه به طبقات فرودست و فراموش شده جامعه، حاشیه‌نشینان و اقشار دیده نشده و توجه به بخش کشاورزی و دامداری، حمایت از زندگی روستایی و عشایری به عنوان قشر مولد و کم‌هزینه جامعه و تلاش برای احیای پروژه‌های نیمه‌تمام و نیمه تعطیل صنعتی، عمرانی و اقتصادی در استان‌ها داشت. همچنین برخی مسائل تازه استان‌ها همچون آب خوزستان و زلزله کهگیلویه نیز مورد بررسی رئیس‌جمهوری و وزیران قرار گرفت.
نکته مهم در سفرهای استانی دولت سیزدهم، تلاش برای رفع برخی ایرادها و نقدهای وارده به سفرهای استانی دولت نهم و دهم بود؛ از جمله خودداری از راه‌اندازی گردهمایی‌های بزرگ و تجمع مردم و همراه بردن کل هیات وزیران و به جای آن به حضور وزیرانی که مسائل مرتبط در استان داشتند، اکتفا شده است. همچنین پیش از هر سفر، مسائل هر استان در کارگروه‌هایی بررسی شده تا مجموعه دولت با آمادگی به بررسی موارد بپردازند.
موسسه گالوپ مستقر در واشنگتن، با انتشار آخرین نظرسنجی‌های انجام شده گزارش داد، ۷۲ درصد از مردم ایران از عملکرد دولت رئیسی رضایت دارند و از هر ۱۰ بزرگسال، بیش از هفت نفر عملکرد دولت رئیسی را تائید می‌کنند.نتایج نظرسنجی‌های اولیه: ایجاد امید اولیه در مردم برای توفیق دولت
گرچه ۴ ماه بیشتر از دولت سیزدهم نگذشته و در این زمان نه توفیق و نه ناکامی یک دولت نمی‌توان قضاوت قطعی داشت، اما نظرسنجی‌های داخلی و خارجی از امید بستن و نگاه مثبت بخش زیادی از مردم به دولت حکایت دارد.
از جمله موسسه گالوپ مستقر در واشنگتن، با انتشار آخرین نظرسنجی‌های انجام شده گزارش داد، ۷۲ درصد از مردم ایران از عملکرد دولت رئیسی رضایت دارند و از هر ۱۰ بزرگسال، بیش از هفت نفر عملکرد دولت رئیسی را تائید می‌کنند.
نظرسنجی گالوپ از دوم تا نهم شهریور (سه هفته پس از روی کار آمدن دولت رئیسی) صورت گرفته و با توجه به تائید عملکرد دولت روحانی از سوی یک سوم ایرانیان (۳۲ درصد) در آبان ۹۹، شاخص ۷۲درصدی رضایت از دولت جدید، دست‌کم می‌تواند نشانگر امید مردم به بهبود امور در دولت جدید شود.
همچنین طبق نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان (ایسپا) که ۲۱ تا ۲۵ شهریور ۱۴۰۰ در سطح ملی اجرا شده، ۵۳.۲ درصد معتقدند دولت رئیسی نسبت به دولت قبلی بهتر و ۹.۶ درصد گفته‌اند بدتر عمل خواهد کرد و ۲۱ درصد معتقدند فرقی نخواهد کرد.
در این نظرسنجی که با نمونه ۱۵۸۱ نفری انجام شده، ۵۷.۶ درصد پرسش‌شوندگان هم معتقدند کابینه رئیسی توان لازم برای مدیریت کشور را دارد. باور به توانمندی کابینه دولت سیزدهم در مدیریت امور کشور بین افراد فاقد تحصیلات دانشگاهی (۶۳.۹ درصد) بیش از افراد دارای تحصیلات دانشگاهی (۴۸.۶ درصد) است. ساکنان مناطق روستایی (۶۸.۱ درصد) نسبت به شهرهای کوچکتر (۵۹.۱ درصد) و مراکز استان‌ها (۵۰.۵ درصد) بیشتر معتقدند کابینه آقای رئیسی توانمندی لازم برای مدیریت کشور را دارد.
نکته جالب این نظرسنجی آن است که امید به تحقق برخی وعده‌ها بیش از سایر موارد است. مردم بیشترین امید را به تحقق واکسیناسیون عمومی تا بهمن‌ماه و کمترین امید را به تحقق وعده رفع تحریم‌ها و کنترل تورم و گرانی دارند. درصد افرادی که معتقدند وعده‌ها عملیاتی خواهد شد در ذیل آمده است:
به عنوان نمونه بیش از ۷۰ درصد مخاطبان به واکسیناسیون همه مردم تا بهمن‌ماه اعلام امیدواری کرده‌اند، اما فقط ۴۰ درصد به کنترل تورم و ۳۷ درصد به رفع تحریم‌ها امید دارند. ۵۱ درصد مردم محبوبیت رئیسی در جامعه را زیاد، ۲۲ درصد کم و ۱۶ درصد متوسط می‌دانند. همچنین ۶۸.۶ درصد مردم سیاست‌ها و اقدامات رئیسی را تأیید می‌کنند.
گرچه محبوبیت رئیس‌جمهوری و دولت در ماه اول در ادامه کار امکان تغییرات گسترده در ادامه کار دولت دارد، اما دست‌کم می‌توان این نتیجه را گرفت که با وجود فضای ناامیدی در گذشته، بسیاری از مردم به نتیجه‌بخشی اقدامات دولت امید بسته‌اند.
نظر شما