پنجم جمادی‌الاول سالروز میلاد با سعادت بزرگ پرستار حسینی و اسوه صبر و استقامت حضرت زینب(س) است. این بانوی بزرگ اسلام با شجاعت بی‌نظیر خویش، پیام عاشورا و کربلا را به تمام نسل‌ها رساند و بدین ترتیب به رسالت الهی خویش جامه عمل پوشاند. مقام حضرت زینب(س) در حفظ و اعتلای شریعت اسلامی به قدری قابل توجه است که باید از او به عنوان پرچمدار نهضت و انقلاب حسینی نام برد. این اسوه صبر و ایثار در کربلا به پرستاری و مراقبت از امام سجاد(ع) و دیگر خاندان اهل بیت(ع) که در جبهه نبرد مجروح شده بودند، می‌پرداخت. در ایران سالروز ولادت حضرت زینب(س) را روز پرستار نامگذاری کرده‌اند تا در این روز هم به تجلیل از مقام و شخصیت والای آن حضرت پرداخته شود و هم فرصت مغتنمی باشد، برای قدردانی از پرستارانی که لحظه‌های زندگی خویش را با صبر، حوصله و تحمل سختی‌های بسیار برای خدمت به انسان‌های نیازمند سپری می‌کنند.
جانفشانی پرستاران با تقدیم بیش از ۵ هزار شهید و جانباز در ایام کرونا
مجاهدان عرصه سلامت بیش از ۲ سال است که با ایثار و ازخودگذشتگی در کارزار مبارزه با کرونا ورود کردند و در مبارزه با یک بیماری که نوع و درمان آن برای تمام جهانیان ناشناخته بود در کنار بقیه کادر درمان بسیار خوش درخشیدند و برای کمک به درمان بیماران کرونایی با وجود کمبودهای فراوان و خطر ابتلا به این بیماری، بدون هیچ ترس و واهمه‌ای به کمک هموطنان خود شتافتند و بسیاری از آنها جان خود را نیز از دست دادند در این خصوص محسن گچ‌پزان رییس هیأت مدیره نظام پرستاری مشهد مقدس و شهرهای تابع در گفت وگو با ایرنا بیان می‌کند: در ایام کرونا ما تعداد زیادی از همکاران خود را از دست دادیم و بیش از ۷۵ درصد پرستاران، حداقل یکبار به کرونا مبتلا شدند و تعداد زیادی نیز دچار معلولیت شدند، معلولیتی که تا آخر عمر با آن درگیر خواهند بود. برخی هم به درجه رفیع شهادت رسیدند که تعدادی از آنها هنوز تعیین تکلیف نشدند.
آرمین زارعیان رئیس هیأت مدیره نظام پرستاری تهران در گفت وگو با ایرنا ضمن ارائه آماری از تعداد شهیدان و جانبازان پرستار در ایام کرونا اظهار می‌کند: از ابتدای شیوع ویروس کرونا پرستاران به جد در تلاش بودند که بهترین مراقبت را برای مردم فراهم کنند در همین راه با توجه به مشکلات و کمبودهایی که وجود داشت، تمام اهتمام خود را کار بستند به گونه‌ای که ۱۵۰ پرستار شهید و بیش از ۵ هزار تن جانباز شدند. همه این عزیزانی که با عنوان ایثارگر و جانباز کرونا محسوب می‌شوند و چه شهدای مدافع سلامت علی‌رغم پیگیری‌های که صورت گرفته هنوز از طریق مبادی که مرتبط هستند، اطلاق عنوان شهید به آنها قطعی نشده است. بنابراین ضرورت دارد که همانند همه شهدای گرانقدری که در هشت سال دفاع مقدس داشتیم، این افراد هم که در حوزه بهداشت و درمان از جان خود مایه گذاشتند و علاوه بر خود، جان خانواده‌هایشان را نیز به خطر انداختند هم به شکل بسیار مطلوبی قدردانی و تشکر شود و تحت عنوان شهدای مدافع سلامت شناخته شوند.
در پایان این مبحث باید اذعان کرد که برای قدردانی از زحمات بی‌شائبه پرستاران باید موضوع ایثارگری بسیاری از این عزیزان که در راه خدمت به مردم از هیچ تلاشی فروگذاری نکرده‌اند، توجه شود و مسؤولان به این موضوع ورود کنند و این مسأله را حل کنند. تا حداقل خانواده‌هایی که عزیزی را از دست دادند، بتوانند از مزایای ایثارگری بهره‌مند شوند.
تعرفه‌گذاری خدمات پرستاران، راهکاری برای حل مشکلات پرستاران
همان‌گونه که گفته شد، شیوع همه‌گیری ویروس کرونا، مصاف و آزمونی دشوار بود که جامعه بهداشتی و درمانی و به ویژه پرستاران از آن سربلند بیرون آمدند و هنوز هم در ارائه خدمت به هموطنان در صحنه حضور دارند و از هیچ کوششی دریغ نمی‌کنند. زارعیان راه حل اساسی مشکلات پرستاری را در چند مورد خلاصه می‌کند و در این خصوص می‌گوید: در مرحله نخست بایستی شان و منزلت اجتماعی پرستاری حفظ شود و پرستار بتواند زندگی آرام و بی‌دغدغه‌ای داشته باشد و در این میان تامین امنیت شغلی این قشر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در ارتباط با حل امور معیشتی، ما پیشنهاد دادیم که در ۲ حوزه تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری و تعیین فوق‌العاده خاص اقدام شود که هیچ کدام اجرایی نشد. زارعیان: قرارداد شغلی استخدام پرستاران باید به صورت رسمی باشد زیرا هر نوع استخدام دیگری اعم از شرکتی، قراردادی و ۸۹ روزه اصلا برای حرفه پرستاری معنا ندارد، نکته دیگر اینکه پرستاران زیادی داریم که طرحی هستند که بلافاصله بعد از پایان طرح طبق قانون تبصره ۲ مشمول استخدام مستقیم خواهند شد، دولت مکلف است که آن را اجرا کند.
مشکل دیگر پرستاری، کمبود نیرو است، گچ‌پزان در این خصوص یادآور می‌شود: قاعده جهانی بر این است که در یک بیمارستان به ازای یک تخت باید چهار پرستار وجود داشته باشد یعنی یک بیمارستان ۱۰۰ تختوابی باید ۴۰۰ پرستار داشته باشد، فاصله معناداری میان ما و استاندارد وجود دارد چراکه تقریباً در حال حاضر به ازای هر تخت، یک پرستار است، عددی که باید چهار باشد، این حداقل باید به ۲ و نیم برسد. این فشار کار یکی از دلایلی است که همکاران را بی‌انگیزه و خسته می‌کند. برای حل این مشکل، می‌بایست با تامین اعتبار و برگزاری آزمون‌های استخدامی، بخشی از این کمبود نیرو حل شود هر چند که در اکثر اوقات استخدام‌ها به افزایش نیرو نمی‌انجامد، بلکه باعث تبدیل وضعیت می‌شود.
گچ‌پزان یکی دیگر از راه‌های حل مشکلات معیشتی پرستاران را اجرایی شدن قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاران می داند می‌افزاید: تقریباً ۱۶ سال است که قانون تعرفه‌گذاری، مصوب مجلس شده و در شورای نگهبان تائید شد اما به دلیل بار مالی یا مسایل اقتصادی کشور تاکنون اجرا نشده است. البته این مهم در سخنان ۱۳۹۹ خورشیدی مقام معظم رهبری در روز پرستار هم مطرح شد اما باید زیرساخت‌ها و زمینه‌ها آماده می‌شد که هنوز اجرایی نشده است.
مهاجرت، مهم‌ترین پیامد بی‌توجهی به دغدغه‌های پرستاران
بدون شک بی‌توجهی به دغدغه‌های پرستاران تبعاتی را به همراه خواهد داشت. نخستین و مهم‌ترین آنکه عموم مردم نمی‌توانند به خوبی خدمت باکیفیت دریافت کنند. یکی دیگر از پیامدهای آن هدر رفتن پول بیت‌المال است، زارعیان در این خصوص اظهار می‌کند: چیزی حدود ۵۰۰ میلیون هزینه آموزشی یک پرستار می‌شود و این رقم اگر ضربه در ۸ هزار پرستار شود، هزینه هنگفتی خواهد شد اما با بی‌توجهی به پرستاران و مهاجرت آنها این مبلغ را به صورت رایگان در اختیار کشورهای دیگر قرار می‌دهیم.
گچ‌پزان از دیگر نتایج بی‌توجهی به شغل پرستاری را سرخوردگی این قشر برمی‌شمارد و یادآور می‌شود که به هیچ عنوان نباید این حرفه را به بخش خصوصی واگذار کنیم، منظور از بخش خصوصی همان شرکتی بودن پرستاری است. سپردن این موضوع مهم به بخش خصوصی مثل آن است که حفظ امنیت مرزهای کشور به بخش خصوصی واگذار شود در صورتی که حتی، حفظ سلامتی مردم از امنیت مرزها هم مهم‌تر است. بنابراین پرستاری هم جز مسایل حاکمیتی به شمار می‌رود و نباید دست شرکت‌های خصوصی باشد، همه متولیان امر باید تلاش کنند که دیگر پرستار شرکتی نداشته باشیم زیرا آنها از نظر حقوقی، ۵۰ درصد از یک همکار رسمی و پیمانی کمتر دریافت می‌کنند و این یک فاجعه از نظر میزان حقوق و مزایا است که باید این روش اصلاح شود.
مهاجرت مهم‌ترین پیامد بی‌توجهی به دغدغه‌های پرستاران است، البته امر مهاجرت از گذشته هم وجود داشته است اما زمانی که امکانات رفاهی، حقوق و مزایای، وجهه اجتماعی و به طور کلی جایگاه اجتماعی بالاتر و رفیع‌تری در اختیار آنها قرار گیرد، طبیعتا مهاجرت صورت نمی‌گیرد.
زارعیان: بر طبق مطالعات تطبیقی پرستاران ایرانی جز ۱۰ کشور در جهان هستند که دارای صلاحیت حرفه‌ای و شایستگی مهارتی کافی هستند به همین دلیل بسیاری از کشورها مدارک زیادی از یک پرستار مهاجر ایرانی نمی‌خواهند برای اینکه مطمئن هستند که پرستار فارغ‌التحصیل ایرانی دارای توانمندهای لازم است.
زارعیان در این خصوص یادآور می‌شود که بسیاری از پرستاران علی‌رغم کمبودها و تمام مشکلات ترجیح می‌دهند در سرزمین مادر و پدری خودشان زندگی کنند، مگر اینکه عرصه بر آنها تنگ شود، اتفاقی که در ابتدای شیوع کرونا افتاد و به دلیل کاهش درآمد بیمارستان‌ها، عده زیادی از پرستاران، تعدیل شدند. این در حالی است که در همه دنیا شغل پرستاری جز مشاغل حاکمیتی به شمار می‌روند.
گچ‌پزان هم مانند زارعیان بر ضرورت موضوع حاکمیتی بودن شغل پرستاری تاکید و اظهار می‌کند که در ایران هنوز جامعه پرستاری از مزایای مشاغل سخت و زیان‌آور بهره‌مند نیستند تا با سنوات پایین‌تر بتوانند بازنشسته شوند باید که با تامین نیروی جایگزین و تامین اعتبار لازم، این قانون اجرایی شود البته مسؤولان وزارتی در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ یک ترمیم حقوقی برای همکاران کادر درمان اعمال کردند و حقوق پرستاران، مقداری اصلاح شد. در حال حاضر ما به دنبال فوق‌العاده خاص برای همکاران هستیم با این روش تا حدودی دغدغه معیشتی پرستاران کاهش خواهد یافت. ما یک قانونی داشتیم به نام ارتقا بهره وری که این قانون در ۱۳۹۲ خورشیدی ابلاغ شد، هدف این قانون این بود که پرستاران با یک شیفت کاری از نظر معیشتی تامین شوند تا دیگر نیازی به شغل دوم نداشته باشند اما اکنون با توجه به مشکلات معیشتی و تورم موجود، آنها مجبورند که جاهای متعددی کار کنند. بدون شک اگر این مشکلات حل شود، هیچ پرستاری از ایران مهاجرت نخواهد کرد.
نظر شما