طرح پیک کتاب با توجه به شیوع ویروس کرونا و تعطیلی بسیاری فعالیت‌های فرهنگی، با هدف تسهیل دسترسی علاقمندان به کتاب و کتابخوانی و با همکاری اداره کل پست از آغاز همه‌گیری کرونا (اسفند ۱۳۹۸) اجرا شد. کتابداران در این طرح درخواست امانت کتاب را از طریق تماس تلفنی، پیامک یا سامانه اینترنتی دریافت می کنند و کتاب را به وسیله پیک به دست متقاضی می رسانند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا از پایگاه اطلاع‌رسانی ایفلا، در یادداشت ایفلا درباره اجرای طرح پیک کتاب در کتابخانه‌های ایران آمده است: اگرچه با شیوع ویروس کرونا محدودیت‌هایی بر فعالیت کتابخانه‌های عمومی در ایران اعمال شد؛ این شرایط زمینه را برای ظهور انواع جدیدی از خدمات فراهم کرد. یکی از این خدمات تحویل کتاب درب منزل یا پیک کتاب است که کتابهای چاپی را به دست اعضای کتابخانه‌ها می‌رساند. ابتدا تعداد محدودی از کتابخانه در تابستان سال ۲۰۲۰ به صورت داوطلبانه این سرویس را به طور آزمایشی اجرایی کردند و تجربه موفق از دوره آزمایشی باعث شد از پاییز همان سال این برنامه به تمام کتابخانه‌های عمومی سراسر ایران تعمیم داده شود.
براساس آمار و ارقام موجود، تاامروز بیش از ۷۵۰ کتابخانه در اجرای این برنامه مشارکت کرده‌اند. طرح پیک کتاب در مناطق مختلف با عناوین متفاوت اجرا می‌شود، عناوینی که برخی از آنها متاثر از سنت‌های ایرانی هستند. به عنوان مثال، در استان شمالی گیلان نام کتاب دوخان به این پروژه داده شده است که به زبان گیلکی یعنی فراخواندن یا صدا زدن برای درخواست کتاب. در استان خوزستان نیز این پروژه ایمک نام گذاری شده است که از حروف اول عبارت ارسال یار مهربان به کتابخوان تشکیل می‌شود.
کتابخانه‌ها برای ارائه این سرویس، روش‌های متفاوتی را به کار گرفتند؛ اعضا می‌توانند با استفاده از فهرست برخط دسترسی همگانی که تدارک دیده شده، نام کتابی را که می‌خواهند را جست‌وجو کرده و سپس آن کتاب را از طریق ارتباط با صفحات مجازی، مراجعه به وبسایت یا تماس گرفتن با کتابخانه سفارش دهند. پس از این مرحله، مسئولان کتابخانه کتابهای سفارش داده شده را از طریق پست یا پیک به دست اعضا می‌رسانند. در مراحل بسته بندی و ارسال کتاب‌ها نیز تمام شیوه‌نامه‌های بهداشتی رعایت می‌شوند تا از انتقال و گسترش ویروس کرونا جلوگیری شود.
اگرچه فعالیت کتابخانه‌ها با تکمیل واکسیناسیون کتابداران به تدریج به حالت عادی برخواهد گشت؛ سرویس تحویل کتاب و دیگر فعالیت‌های جدید از جمله پروژه‌های اطلاعاتی، خدمات مرجع مجازی و قصه گویی آنلاین که در دوران شیوع کرونا آغاز شدند، نه تنها ادامه خواهند یافت بلکه تلاش‌هایی کمبودهای این پروژه‌ها شناسایی و رفع خواهد شد تا با تاثیر بیشتری در کتابخانه‌های عمومی سراسر ایران اجرا شوند. این تلاش‌ها به واسطه بازخورد و نظر کتابداران، کاربران و سرویس‌دهندگان در مسیر درست قرار گرفته و ارتقا خواهند یافت.
طرح پیک کتاب با هدف توسعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی و ارائه خدمات بیشتر به علاقه‌مندان، همزمان با شیوع کرونا و تعطیلی کتابخانه‌های عمومی در استان‌های مختلف کشور در حال اجراست.
نظر شما