حفره بزرگ لایه ازن این هفته بسته می شود

به گزارش روز پنجشنبه گروه علم و آموزش ایرنا از روزنامه دیلی میل، لایه ازن همانند یک سپر، پرتوهای فرابنفش خورشید را جذب می کند. نبود این لایه به معنای این است که مقدار بیشتری از این تشعشعات پرانرژی به زمین می رسد که می تواند به سلول های زنده آسیب برساند.

لایه ازن بر اثر واکنش‌های شیمیایی ناشی از تاثیر انرژی خورشیدی بر محصولات جانبی مواد شیمیایی ساخت بشر که در اتمسفر باقی می مانند، تخلیه می شود. اندازه این حفره که در فصل تابستان در نیمکره جنوبی زمین شکل می گیرد، به میزان زیادی به شرایط آب و هوایی وابسته است و بر اثر سرما افزایش می یابد.

اما با وجود این نوسانات طبیعی، کارشناسان انتظار دارند که این حفره در واکنش به محدودیت هایی که در سال ۱۹۸۷ بر مواد شیمیایی مخرب لایه ازن اعمال شد، تا سال ۲۰۵۰ بطور دائمی بسته شود.

حفره کنونی که به طور غیرعادی بزرگ است، در مسیری قرار دارد که تنها چند روز کمتر از نمونه مشابه خود در سال گذشته که طولانی‌ترین عمر ثبت شده این حفره را از سال ۱۹۷۹ داشت، دوام خواهد آورد. بر اساس گزارش مرکز  پیش‌بینی‌های هوا در اروپا (ECMWF) ، حفره امسال که وسعت آن به ۲۲.۷ میلیون کیلومتر مربع (۸۸ میلیون مایل مربع) رسید، نهمین حفره بزرگ لایه ازن بود که تا کنون ثبت شده است. این حفره همچنین سومین حفره لایه ازن در بیش از ۴۰ سال گذشته خواهد بود که مدت زمان طولانی دوام آورد. 

کارشناسان ECMWF گفتند، در واقع، این حفره در حداکثر وسعت آن به اندازه مجموع مساحت قطب جنوب و اروپا بود. در مقابل، حفره ۲۰۲۰ یازدهمین حفره بزرگ - با وسعت  ۲۲.۵ میلیون کیلومتر مربع (۸.۷ میلیون مایل مربع)- بود. بزرگترین حفره لایه ازن با وسعت ۲۴.۳۴ میلیون کیلومتر مربع (۹.۴ میلیون مایل مربع) در سال ۱۹۹۸ ثبت شد.

«وینسنت هانری پچ»، مدیر  سرویس «نظارت بر جو کوپرنیکوس» (CAMS)، گفت: هر دو حفره لایه ازن در قطب جنوب که در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ شکل گرفتند، نسبتاً بزرگ بودند و مدت بسیار طولانی باقی مانند. این دو حفره پشت سر هم که بیش تر از حد معمول دوام آوردند، نشانه موثر نبودن پروتکل مونترال نیستند؛ زیرا بدون آن پروتکل، این دو حفره حتی بزرگتر نیز می شدند.

تخریب لایه ازن برای اولین بار توسط محققان در دهه ۱۹۷۰ شناسایی و مشخص شد که این تخریب بیشتر چیزی است که عوامل طبیعی مانند دما، آب و هوا و فوران های آتشفشانی ایجاد می کنند.

ازن حدود ۱۱ تا ۴۰ کیلومتر (هفت تا ۲۵ مایل) بالاتر از سطح زمین، در استراتوسفر وجود دارد. ازن یک سپر گازی است که مانند «کرم ضد آفتاب برای کره زمین» عمل می کند و اشعه فرابنفش مضر خورشید را که می تواند باعث آسیب چشمی، سرکوب سیستم ایمنی و سرطان پوست و نیز آسیب به گیاهان و حیات دریایی شود، جذب می کند.

لایه اُزن پرتوهای پرانرژی فرابنفش را جذب کرده و آن‌ها را به شکل پرتوهای فروسرخ درمی‌آورد و به سطح زمین می‌فرستد.