بازار ۱۹۰ میلیارد دلاری واکسن کرونا در ۲۰۲۱

اگر سال ۲۰۲۰ را بتوانیم سال «درد» بنامیم – که covid ۱۹ شیوع پیدا کرد و پس از مدت کوتاهی تمام جهان را درگیر کرد – سال ۲۰۲۱ را باید سال «درمان» نامید؛ چرا که تلاش‌ها برای پیشگیری از بیماری‌های ناشی از کرونا ویروس در ابتدای این سال نتیجه داد و شرکت‌هایی از کشورهای آمریکا، انگلستان، آلمان، فرانسه، چین، روسیه و ایران، انواعی از واکسن‌های کووید ۱۹ را ساختند و موجب کنترل نسبی این ویروس شدند.
البته سال ۲۰۲۱ را همچنین می‌توان با عینک ناامیدی، سال «حسرت» نامید که هر چند با امید آغازِ واکسیناسیون شروع شد اما شیوع نوع جدید این ویروس یعنی امیکرون (OMICRON) جهان را دوباره در چالش فرو برد و این احساس را ایجاد کرد که گویی چیز زیادی تغییر نکرده است.
اکونومیست در دسامبر ۲۰۲۱  این زمینه نوشت: «اندکی بیش از یک سال پس از نخستین موفقیت واکسن کووید-۱۹ در یک آزمایش بالینی، احساس وحشت بسیاری از جهان را فرا گرفته است. نوع امیکرون از ویروس کرونا، که برای نخستین بار در ۲۴ نوامبر به طور عمومی شناسایی شد، ممکن است بتواند دفاعی که توسط واکسیناسیون ایجاد شده است را دور بزند.»
اکونومیست همچنین هشدار داده است که سرمایه گذاران در مواجهه با چشم انداز تعطیلی‌های بیشتر و بسته شدن مرزها، با فروش سهام شرکت‌های هواپیمایی و هتل‌های زنجیره‌ای واکنش نشان داده‌اند.
این رسانه اقتصادی همچنین به کاهش قیمت نفت اشاره کرده و نوشته است: «قیمت نفت تقریبا ۱۰ دلار در هر بشکه کاهش یافته است، نوعی کاهش که اغلب با یک رکود اقتصادی در آینده همراه است.»

بازدهی ۴۴ دلاری به ازای هر دلار سرمایه‌گذاری در واکسیناسیون
مهمتر از آثار اقتصادی، بیماری و مرگ و میری است که شیوع این ویروس به دنبال داشت و حرکت شتابان به سمت تولید واکسن را توجیه‌پذیر کرد؛ با این حال، این ویروس از ابتدای همه گیری تا پایان سال ۲۰۲۱، ۲۸۹ میلیون نفر را در جهان درگیر کرد و جان پنج میلیون و ۴۴۰ هزار نفر را گرفت.

 بنابراین، هزینه‌های ناشی از بیماری و مرگ و همچنین آثار اقتصادی که همه گیری این ویروس در دو سال اخیر به دنبال داشته، سرمایه گذاری در زمینه تولید واکسن را توجیه پذیر کرده است.
در این ارتباط، مطالعه‌ای که توسط دانشگاه جان هاپکینز انجام شده نشان می‌دهد «انتظار می‌رود به ازای هر دلار سرمایه‌گذاری در واکسیناسیون در ۹۴ کشور کم‌درآمد جهان، ۱۶ دلار آمریکا در هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی، دستمزدهای از دست رفته و کاهش بهره‌وری به دلیل بیماری صرفه‌جویی شود.»
طبق این گزارش؛ اگر مزایای گسترده‌تری را در نظر بگیریم، مانند ارزشی که مردم برای زندگی سالم‌تر، زندگی طولانی‌تر قائل هستند، بازده خالص در مورد واکسن به ۴۴ دلار آمریکا به ازای هر دلار سرمایه‌گذاری افزایش می‌یابد.

اگر مزایای گسترده‌تری را در نظر بگیریم، مانند ارزشی که مردم برای زندگی سالم‌تر، زندگی طولانی‌تر قائل هستند، بازده خالص در مورد واکسن به ۴۴ دلار آمریکا به ازای هر دلار سرمایه‌گذاری افزایش می‌یابد.

مقابله ۳۵۴ واکسن با کووید ۱۹
به این ترتیب، دانشمندان از ابتدای همه‌گیری کرونا دست به کار شدند و در روزهای پایانی سال ۲۰۱۹ توانستند نخستین واکسن را برای استفاده عمومی، معرفی کنند؛ این روند در برخی کشورها آغاز شد و به نتیجه رسید؛ چنانکه اکنون در مجموع در دنیا ۲۳ واکسن برای پیشگیری کووید ۱۹ استفاده می‌شود.

علاوه براین، طبق گزارش‌های اکنون ۱۹۴ واکسن در مرحله پیش بالینی و ۱۳۷ واکسن نیز در مراحل آزمایش‌های بالینی قرار دارند که باید فازهای نخستین را بگذرانند تا بتوانند مجوزهای لازم برای استفاده عمومی را پیدا کنند.

واکسن کووید۱۹ مهمترین کالای استراتژیک مردم جهان در ۲۰۲۱

با اینکه واکسن کووید ۱۹ مهمترین کالای استراتژیک همه مردم دنیا در سال ۲۰۲۱ بود، بازار این واکسن و هنوز اطلاعات دقیق و روشنی در این زمینه وجود ندارد.

مه آلودی این بازار ناشی از این است که  اولا تعدادی از شرکت‌های تولید کننده اطلاعات روشنی در زمینه میزان تولید و قیمت ها ارایه نکرده اند؛ علاوه بر این، قیمت واکسن ها در طول سال نوسان داشته و برخی از واکسن ها به مرور زمان قیمت خود را کاهش داده و برخی افزایش داده اند؛ علاوه بر این، نرخ عرضه واکسن در کشورهای مختلف تفاوت داشته است؛ به همین دلیل است که مثلا قیمت واکسن سینوواک از۱۳.۶ تا ۲۹.۷۵ دلار نوسان داشته است.

با این حال، شبکه خبری «بلومبرگ» در گزارشی در خصوص بازار واکسن کووید ۱۹ گزارش: تحلیلگران بازار، فروش سال ۲۰۲۱ واکسن کرونا در جهان را ۱۹۰ میلیارد دلار تخمین می‌زنند که دو شرکت چینی سینوواک و سینوفارم نزدیک یک چهارم این بازار را در اختیار دارند.

شبکه خبری «بلومبرگ» در گزارشی در خصوص بازار واکسن کووید ۱۹ گزارش داد: تحلیلگران بازار، فروش سال ۲۰۲۱ واکسن کرونا در جهان را ۱۹۰ میلیارد دلار تخمین می‌زنند که دو شرکت چینی سینوواک و سینوفارم نزدیک یک چهارم این بازار را در اختیار دارند.

طبق این گزارش، ۹ شرکت از این شرایط جهانی سودهای هنگفت می‌برند که در میان آن‌ها فایزر، مدرنا، سینوواک و سینوفارم بیشترین منافع را کسب می‌کنند. گفته می‌شود با همین شرایط تولید واکسن، کسب ۱۱۰ میلیارد دلار سود برای این شرکت های واکسن ساز قطعی است.

این گزارش پیش بینی کرده است که شرکت سینوواک حدود ۲۵ و سینوفارم نزدیک ۲۳ میلیارد دلار از این بازار را به خود اختصاص بدهند. فایزر نیز ۴۴ و مدرنا ۳۴ میلیارد دلار از این بازار را در اختیار دارند.
از ابتدای واکسیناسیون کووید ۱۹ – که تقریبا از یک هفته پیش از آغاز سال ۲۰۲۱ شروع شد – تاکنون ۸ میلیارد و ۸۰۶ میلیون دز واکسن کرونا در جهان تزریق شده است که به این ترتیب ۳ میلیارد و ۷۶۶ میلیون نفر معادل ۴۸.۴ درصد کل جمعیت جهان به طور کامل واکسینه شده اند؛ البته این رقم، میانگین کل جمعیت به شمار می رود و وضعیت واکسیناسیون در کشورهای مختلف، تفاوت دارد؛ به عنوان نمونه در حالی درصدِ جمعیت به طور کامل واکسینه شده در مالدیو، امارات و پرتغال به ترتیب ۹۸، ۹۱ و ۸۸ درصد است، در کشورهایی مثل کنگو، چاد و هائیتی حتی یک درصد جمعیتشان هم به طور کامل واکسینه نشده‌اند.
اینجاست که حرف و حدیث های تامین واکسن و به ویژه نابرابری توزیع واکسن برای کشورهای کم برخوردارتر مطرح می‌شود.
بر اساس مطالعات انجام شده هزینه واکسن کووید-۱۹ بین ۴ تا ۳۷ دلار آمریکا متغیر است. با این حال، در بسیاری از کشورهای کم درآمد، کل بودجه سالانه مراقبت‌های بهداشتی برای هر نفر تنها به ۴۱ دلار آمریکا محدود می‌شود. این هزینه‌ها یکی از دلایل مهمی است که کشورهای فقیرتر مجبور شده‌اند به کمک های بین‌المللی متکی باشند.

میلیاردها دلار سود سه تولید کننده آمریکایی- اروپایی واکسن کرونا

 شرکت‌های تولیدکننده واکسن کووید ۱۹ فعالیت خود  را در این زمینه ابتدا به صورت غیرانتفاعی آغاز نموده و اعلام کردند که محصولات خود درا با قیمت تمام‌شده عرضه می‌کنند و تنها زمانی شروع به کسب درآمد از واکسن خواهند کرد که کووید-۱۹ دیگر یک بیماری همه‌گیر نباشد. اما تولیدکنندگان واکسن از جمله آسترازنکا، فایزر و مدرنا برسر حرف خود نماندند و درسال گذشته مجموعه‌ای از قراردادهای انتفاعی را برای سال ۲۰۲۲ امضا کردند چرا که به دنبال این هستند که از فروش واکسن‌های خود سود بیشتری ببرند.
پاسکال سوریو مدیر اجرایی آسترازنکا (AstraZeneca) در این زمینه پاسخ داده است: «ما این کار را برای کمک شروع کردیم، اما گفتیم [به سود بردن از واکسن] انتقال دهیم.» این اقدام درحالی صورت گرفته که هنوز پاندمی کرونا ادامه دارد و واکسیناسیون نیز به طور کامل انجام نشده است.
البته پیش از این نیز واکسن‌سازهای بزرگ به وعده خودشان به درستی عمل نکردند؛ چنانچه گزارش اتحادیه واکسن کلمبیا  در ۲۱ اکتبر نشان داد که مدرنا تنها ۲ دهم درصد از کل عرضه واکسن خود را به کشورهای کم درآمد و فایزر-بایوتک Pfizer/BioNTech کمتر از ۱ درصد  را تحویل داده است.
شرکت‌های مذکور اعلام کردند که سودهای بسیار کلانی از محل فروش واکسن‌ها به دست آورده‌اند. طبق گزارش‌های منتشره ، فایزر در بیانیه مرتبط با فعالیت‌های مالی خود در سه ماهه سوم ۲۰۲۱ رقم ۳۶ میلیارد دلار درآمد را  پیش بینی کرده بود. 

بنابراین، مجموع سود پیش از مالیات سال ۲۰۲۱ برای شرکت‌های مدرنا، بایوتک و فایزر ۳۴ میلیارد دلار تخمین زده‌ شده است که نشان می‌دهد سود این سه شرکت در بازارهای جهانی واکسن کرونا، به ازای هر ثانیه یک هزار و ۸۳ دلار است. بایوتک هم در مدت مشابه  ۱۶ تا ۱۷ میلیارد یورو درآمد واکسن را برای سال ۲۰۲۱ برآورد کرد که این شرکت در ۹ ماهه منتهی به ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱، ۱۰.۳ میلیارد یورو سود به دست آورد که نشان می‌دهد حاشیه سود ۷۷ درصدی دارد.این شرکت برآورد کرد با این حاشیه سود  ۱۲.۳ میلیارد یورو سود قبل از پرداخت مالیات در سال ۲۰۲۱ به دست خواهد آورد.
سود سه ماهه سوم ۲۰۲۱ شرکت مدرنا نیز قبل از کسر مالیات ۷.۸ میلیارد دلار بود که حاشیه سود ۷۰ درصدی قبل از کسر مالیات را نشان می‌دهد. این شرکت پیش‌بینی می‌کرد که فروش کامل سال ۲۰۲۱ بین ۱۵ تا ۱۸ میلیارد دلار باشد. با استفاده از پایین‌ترین برآورد - ۷۰ درصد از ۱۵ میلیارد دلار، ۱۰.۵ میلیارد دلار سود خالص برای سال ۲۰۲۱ این شرکت ثبت می‌شود.
بنابراین، مجموع سود پیش از مالیات سال ۲۰۲۱ برای شرکت‌های مدرنا، بایوتک و فایزر ۳۴ میلیارد دلار تخمین زده‌ شده است که نشان می‌دهد سود این سه شرکت در بازارهای جهانی واکسن کرونا، به ازای هر ثانیه یک هزار و ۸۳ دلار است.