بازگشت به زندگی از مسیر سازش و مشاوره

به گزارش ایرنا گاه یک مشاوره خوب، دقیق، اصولی و به موقع می تواند بسیاری از زندگی ها را که زوجین تصور می کنند دیگر امیدی به ادامه آن نیست نجات دهد تا زوجین در آستانه طلاق و جدایی راه سازش را در پیش گیرند.

 در بسیاری مواقع پیش می آید که در این نهاد بنیادی زوجین دچار مشکلاتی می شوند و از سر ناچاری یا درماندگی برای دریافت مشاوره با دوستان و یا اطرافیان در دسترس خود طرح مشکل می کنند و از آنجایی که به دلیل دسترسی به اینترنت و شبکه های اجتماعی همگی  به شناختی سطحی از مسائل روانشناسی رسیده اند تصور می کنند می توانند در جایگاه مشاور خانواده عمل کنند.

در حالیکه چنین نگاهی سطحی و دم دستی به مشاوره نه تنها مشکل خانواده ها را رفع نمی کند بلکه مشکلات و اختلافات خانوادگی را بیشتر از قبل خواهد کرد.

کارشناسان و مشاوران خانواده بر این باورند تا قبل از اینکه زوجین به دادگاه های خانواده ورود کنند باید مشاوره های دقیقی بگیرند و تا جای ممکن، پدر و مادر آنها ورود موثر و به موقعی داشته باشند، یعنی به جای اینکه دوستان و همسالان زوجین با نام مشاور، راهنما و دانا، آنها را تشویق به طلاق کنند پدر و مادر دلسوزانه کمک نمایند.

زمانیکه اختلاف زوجین اوج می گیرد از مشکل اصلی فاصله می گیرند و ارتباط  آنها همانند کلاف سردرگمی می شود که خود نیز نمی دانند مشکل اصلی کجای این دعوا باقی مانده و شاخ و برگ ها فراتر از آن مشکل شده است که در چنین شرایطی طبیعتا نمی توانند تصمیم گیرنده خوبی باشند و خود را در هیاهوی راهرو های دادگاه، دفترخانه های وکالت، کلانتری و شورای حل اختلاف گم می کنند.

خانواده محل امنی برای فرزندان است و آنجا که به آخر خط و طلاق می انجامد این فرزندان هستند که بیشترین آسیب را می بینند که در قانون حمایت از خانواده به این نکته توجه شده است تا بتوان با مداخلات اجتماعی و مشاوره ای تا جای ممکن از این اتفاق پیشگیری کرد.

قانون حمایت، ظرفیتی برای تحکیم خانواده

قانون حمایت از خانواده ظرفیت مناسبی برای صیانت از حریم خانواده دارد، برنامه های متعددی طبق قانون قابل اجرا است و با تکیه بر آنها می توان نهاد خانواده را مستحکم کرد، از جمله اینکه بر اساس ماده چهارم آن رسیدگی به مواردی از جمله طلاق را اشاره می کند و در کنار رسیدگی تخصصی به این امور فصل دوم قانون مواد ۱۶ تا ۱۹ ایجاد مراکز مشاوره تخصصی را پیش بینی می کند و مقرر می دارد.

به منظور تحکیم مبانی خانواده، جلوگیری از افزایش اختلافات خانوادگی و طلاق و سعی در ایجاد صلح و سازش، قوه قضائیه موظف شده است ظرف سه سال از تاریخ لازم ‌ الاجرا شدن این قانون، مراکز مشاوره را در کنار دادگاه های خانواده ایجاد کند.

اعضای مراکز مشاوره خانواده از کارشناسان رشته ‌ های مختلف مانند مطالعات خانواده، مشاوره، روانپزشکی، روانشناسی، مددکاری اجتماعی، حقوق و فقه و مبانی حقوق اسلامی انتخاب می‌شوند و حداقل نصف اعضای هر مرکز باید از بانوان متاهل واجد شرایط باشند.

مراکز مشاوره خانواده ضمن ارائه خدمات مشاوره‌ای به زوجین، خواسته‌های دادگاه را در مهلت مقرر اجرا و در موارد مربوط سعی در ایجاد سازش می‌کنند، مراکز مذکور در صورت حصول سازش به تنظیم سازش‌نامه مبادرت و در غیر این صورت نظر کارشناسی خود در مورد علل و دلایل عدم سازش را به طور مکتوب و مستدل به دادگاه اعلام می‌کنند.

در دادگاه های خانواده بعد از اینکه مشاوره با زوجین انجام شد، مراکز مشاوره جهت کاهش طلاق وارد سیر پرونده می شوند تا اقدامات خاص از جمله مشاوره و آموزش مهارت زندگی در مورد زوجین صورت گیرد تا اگر سازش بین  آنها صورت نگرفت حداقل طلاق با کمترین آسیب صورت پذیرد.

آموزش و مشاوره راهی برای سازش

حجت الاسلام علی گودرزی مشاور خانواده گفت: بر اساس آمار رسمی طی ۹ ماه امسال یکهزار و ۲۸۶ مورد طلاق در شهرستان بروجرد رخ داده است که می توان با مشاوره های دقیق و کاربردی اختلافات بسیاری از زوجین را به سازش منتهی کرد.

 وی ادامه داد: با مشاوره و گفتگوهای سازنده توانسته ایم حدود ۳۰۰  پرونده طلاق را به سازش منتهی کنیم که این نکته نشان دهنده تاثیر آگاهسازی زوجین در شیوه ارتباط آنها با همدیگر و حل مشکلات دارد.

این استاد دانشگاه و پژوهشگر گفت: فقر، اعتیاد و برخی مسائل اخلاقی از مهمترین علل تقاضای طلاق است اما ازدواج زود هنگام یکی دیگر از دلایل طلاق است به اینصورت که زوجین به مدت اندکی پس از ازدواج دچار مشکلاتی می شوند که  به علت سن کم قادر به حل و فصل آنها نیستند و کار به دادگاه می رسد.

این مشاور خانواده یادآور شد: باید بتوان در حوزه فرهنگی برنامه های منسجمی را طراحی کرد و با اولویت دادن به آموزش های قبل از و تاکید بر مشاوره های بعد از ازدواج که زوجین با مشکلاتی مواجه می شوند میزان طلاق را کاهش و زوجین را در مسیر سازش با همدیگر هدایت کرد.

حجت الاسلام گودرزی افزود: با مشاوره اصولی و دقیق می توان به مشکل اصلی بین زوجین پی برد و آنها را راهنمایی کرد، ضمن اینکه نقش این مشاوره ها تا قبل از اینکه زوجین وارد دادگاه شوند بسیار کارساز است چون بعد از ورود به مرحله دادگاه خیلی از حریم ها کنار زده می شود زن با استفاده از مهریه و مرد از روش عدم تمکین به اذیت کردن همدیگر می پردازند.

این پژوهشگر با اشاره به آمار رو به افزایش طلاق گفت: نوع مشاوره ای که به زوجین داده می شود باید از چنان اثرگذاری برخوردار باشد که مشکل واقعی بین آنها را پیدا کند و با عناوین کلی که مثلا "اگر همسر معتاد نیست پس چه مشکلی داری؟ به خانه برگرد"،  نمی توان سازش برقرار کرد بلکه باید نیازهای طرفین مورد توجه باشد و به آنها مشاوره داد.

این مشاور خانواده اظهار داشت: در مواردی، گرایش به طلاق بخصوص در دختران جوان ناشی از تحت تاثیر قرار گرفتن توسط دوستان آنهاست که از خوشی و رفاه خود بعد از طلاق تعریف و آنها را تشویق به طلاق می کنند .

وی افزود: اگر مشاوران متعهد و متخصص بتوانند ورود کنند و دست کم پدر و مادر نظارت و دخالت درستی در راستای راهنمایی کردن این افراد داشته باشند، کمتر تحت تاثیر گفته های دوستان و همسالان خود به طلاق می اندیشند.

آموزش مهارت های ارتباطی راهکاری موثر در کاهش طلاق

سهیلا خورشیدی روانشناس و استاد دانشگاه نیز در این خصوص می گوید: آموزش مهارت های ارتباطی یکی از راهکارهای مهم برای کاهش طلاق در جامعه است و با توجه به تغییراتی که در سبک زندگی ها صورت گرفته است  زوجین باید روابط عاطفی و کلامی خود را تقویت کنند.

وی افزود: کسب مهارت‌های ارتباطی در زندگی باعث ارتقای کیفی روابط زوجین می شود تا با توانایی حل مساله در فضایی آرام و به دور از تنش  با یکدیگر کنار بیایند.

این استاد دانشگاه بیان کرد: امروز خانواده به عنوان مهمترین نهاد اجتماعی دچار مشکلاتی شده است که باید با راهکارهای متناسبی با زندگی های فعلی آموزش داد، جامعه امروز ما در حال گذار از مرحله سنتی به مدرن است و روابط صحیح این مدل از زندگی باید تقویت شود.

خورشیدی با اشاره به اینکه خودشناسی یکی دیگر از راهکارهای مناسب برای پیشگیری از طلاق است یادآور شد: افراد باید قبل از ازدواج خود را بشناسند و برای شناخت و یافتن نقاط ضعف و قوت یکدیگر تلاش کنند چون یکی از دلایل طلاق که در پنج سال اول زندگی رخ می‌دهد عدم خودشناسی و نداشتن ارتباط موثر زوج‌های جوان با یکدیگر است.

وی تصریح کرد:  پدران و مادران باید برای تقویت بنیان خانواده آموزش ببینند، همه باید تلاش کنیم پسران را برای مرد بودن و دختران را برای مادر و زن بودن تربیت کنیم اما بسیاری از افراد دچار اختلال شخصیت هستند و از این موضوع اطلاعی ندارند که باید با کمک مشاوران به درمان اختلالات رفتاری و شخصیتی خود بپردازند.

وی ادامه داد: آموزش‌های موجود در جامعه امروز ما ریشه دار نیست و آمار بالای طلاق نیز نشات گرفته از عدم آگاهی و نبود آموزش‌های صحیح است.

بهره گرفتن از مشاوره های دقیق و کاربردی توسط متخصصان این رشته و استفاده از ظرفیت های قانونی در این خصوص از جمله موارد مرتبط با مشاوره در قانون حمایت از خانواده و قابلیتی مناسب برای ارتقای منزلت اجتماعی و حفظ کیان این نهاد است که این روزها با تغییر سبک زندگی هر از گاهی دچار تزلزل شده است که با کمرنگ شدن کارکردهای خانواده، جدایی و از هم گسیختگی به نام طلاق رخ می دهد.

هرچند رسیدن به نقطه صفر طلاق شاید کمی سخت به نظر برسد اما آموزش مهارت های اجتماعی، فرهنگی، زندگی و استفاده از ظرفیت های قانونی در کنار مشاوره آگاهانه بدون شک تاثیر مثبتی در کاهش این آسیب اجتماعی دارد.