بایدن: پیشرفت هایی در مذاکرات وین در حال بدست آمدن است

رئیس جمهوری آمریکا عصر چهارشنبه به وقت محلی این مطلب را در نخستین نشست خبری خود در سال ۲۰۲۲ به مناسبت گذشت یکسال از دوره ریاست جمهوری اش بیان کرد.

بایدن در این نشست خبری در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه نظر شما در مورد مذاکرات هسته ای ایران چیست و آیا فکر می کنید این مذاکرات پیشرفت خواهد داشت یا زمان آن رسیده است که مذاکرات را رها کنید؟ افزود که اکنون زمان دست کشیدن و رها کردن نیست، پیشرفت هایی در حال انجام است.

رئیس جمهوری آمریکا ادامه داد که گروه ۱+۵ متحد و یک صدا هستند ، اما باید دید چه اتفاقی رخ خواهد داد.

پیش از سخنان بایدن، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا اظهار داشت یکی از خواسته های ایران ضمانت برای عدم خروج دوباره آمریکا از توافق است.

وزیر امور خارجه آمریکا در گفت و گو با برنامه Pod Save the World اظهار داشت: تصمیم خروج از برجام یکی از بدترین تصمیم ها در تاریخ سیاست خارجی آمریکا بود. به دلیل این توافق ما برنامه هسته ای ایران را محدود کرده بودیم.

 بلینکن در پاسخ به سوال مجری برنامه درباره درخواست ضمانت از سوی ایران گفت: یکی از خواسته های ایران  ضمانت برای عدم خروج دوباره آمریکا از توافق است.

وزیر امور خارجه آمریکا اظهار داشت: سیستم ما به گونه ای است که ما نمی توانیم چنین ضمانت قاطع و سریعی را ارائه کنیم. رئیس جمهور بایدن بدون شک می تواند بگوید که در صورت پایبندی ایران به توافق، چه کارهایی انجام خواهد داد یا انجام نخواهد داد. اما ما نمی توانیم روسای جمهور آینده آمریکا را ملزم به این کار کنیم. این یکی از مسائلی است که ما در حال گفت و گو در مورد آن هستیم.

دور هشتم مذاکرات رفع تحریم‌ها از ششم آذر ۱۴۰۰ آغاز شده و گفت‌وگوها به اذعان هیات‌های مذاکره کننده پیشرفت‌هایی کرده است. مذاکرات حول دو محور راستی آزمایی و تضمین‌ها متمرکز بوده و به نظر می‌رسد که به مراحل حساس و سرنوشت‌سازی نزدیک شده است.

ایران و ایالات متحده از طریق متن مکتوب غیررسمی، نظرات خود را در موضوعات چهارگانه رفع تحریم‌ها، اطمینان از رفع موثر تحریم‌ها، تعهدات هسته‌ای و راستی آزمایی ارائه کردند و هیات‌ها در حال بررسی این متون هستند.

بیست و پنج روز از آغاز هشتمین دور مذاکرات رفع تحریم‌ها می‌گذرد و گفت‌وگوها در حالی پیگیری می‌شود که تیم‌های مذاکره‌کننده از بسیاری از پرانتزها و موارد اختلافی عبور کرده‌اند. 

لغو تحریم‌ها و ارائه تضمین‌هایی که ایران بر آن تاکید دارد، دو موضوع مهم در روند مذاکرات وین است. گفت‌وگوها به اذعان هیات‌های مذاکره کننده پیشرفت‌هایی کرده و رسیدن به یک توافق خوب به تصمیمات خاص سیاسی واشنگتن درباره مسائل باقی‌مانده و رفع تحریم‌ها، بستگی دارد.

سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه می‌گوید: آنچه باقی مانده موضوعات کلیدی است که به طور ویژه تصمیمات خاص سیاسی را می‌طلبد و واشنگتن باید تصمیمات خود را درباره مسائل باقیمانده و رفع تحریم ها اعلام کند.اگر این اتفاقات در بازگشت از پایتخت ها بیفتند، می توان گفت با سرعت خوبی در حال حرکت به یک توافق قابل اتکا و پایدار هستیم.

برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پس از ۱۳ سال مذاکرات بین‌المللی فشرده، در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) منعقد شد. برجام یک هفته بعد با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تأیید و به عنوان ضمیمه الف به قطعنامه مذکور پیوست شد.

اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از این توافق در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریم‌های ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.

اجرای نامتوازنِ برجام از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ می ۲۰۱۹) شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.