چین در مسیر ترسیم آینده‌ای مشترک با آسیای مرکزی

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا از شبکه خبری سی‌جی‌تی‌ان ، امسال سی‌امین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک بین چین و پنج کشور آسیای مرکزی است. رهبران این شش کشور روز سه‌شنبه یک اجلاس مجازی به این مناسبت برگزار کردند تا زمینه‌ای برای تعمیق روابط دو طرف باشد.

شی جین پینگ رئیس جمهور چین که در پکن ریاست این اجلاس را بر عهده داشت، گفت که چین آماده همکاری با کشورهای آسیای مرکزی برای ایجاد جامعه‌ای نزدیک‌تر با یک آینده مشترک است. شی به مناسبت‌های مختلف خواستار همکاری نزدیکتر بین چین و آسیای مرکزی بخصوص برای تقویت اقتصاد و تجارت و حفظ صلح و امنیت منطقه‌ای و ارتقای دموکراسی در روابط بین‌الملل شده است. شی روز سه شنبه تاکید کرد که کلید همکاری موفق بین چین و پنج کشور آسیای مرکزی احترام متقابل، حسن همجواری و دوستی و همبستگی و نفع مشترک است. وی افزود: این اصول تجارب ارزشمند و ثروت مشترکی برای کشورها هستند و به عنوان تضمین سیاسی برای روابط باثبات بین چین و کشورهای آسیای مرکزی عمل می‌کنند. 

تجارت چین با کشورهای آسیای مرکزی در سه دهه گذشته بیش از ۱۰۰ برابر رشد کرده و سرمایه گذاری مستقیم چین در این کشورها از ۱۴ میلیارد دلار فراتر رفته است. پنج کشور آسیای مرکزی همچنین در طرح "کمربند و راه" پیشنهادی چین مشارکت دارند.

رئیس جمهوری چین روز سه شنبه همچنین بر تعهد این کشور برای حمایت از کشورهای آسیای مرکزی در دنبال کردن یک مسیر توسعه مناسب برای این کشورها تاکید کرد. شی افزود: بدون توجه به اینکه چه تغییراتی در اوضاع بین‌المللی ایجاد شود، چین همواره یک همسایه و شریک خوب برای کشورهای آسیای مرکزی خواهد بود. 

شی همچنین یک رشته پیشنهادات را درباره چگونگی پیشبرد همکاری‌ها به منظور رفاه مشترک مردمان کشورها مطرح کرد و خواستار آن شد که دو طرف تبادلات سطح بالا و ارتباطات راهبردی و سازکارهایی برای گفتگو و همکاری ایجاد نمایند.

وی تاکید کرد: ما به شدت با تلاشهای نیروهای خارجی برای ایجاد انقلاب‌های رنگی در آسیای مرکزی و با دخالت خارجی در امور داخلی کشورها مخالفیم. شی همچنین متعهد به همکاری با کشورهای آسیای مرکزی برای توسعه کیفی شد و وعده افزایش تجارت چین با کشورها به ۷۰ میلیارد دلار تا سال ۲۰۳۰ را داد. وی همچنین برای دفاع از صلح در منطقه خواستار ادامه تلاشها برای مبارزه با "سه نیروی شر" تروریسم، افراط گرایی و جدایی‌طلبی شد. شی برای افزایش تبادلات مردمی نیز وعده داد که در مدت پنج تا ۱۰ سال آینده شمار شهرهای خواهرخوانده با کشورهای منطقه را به ۱۰۰ زوج افزایش دهد.

این شبکه خبری چینی همچنین با تاکید بر اینکه همکاری نزدیکتر چین – آسیای مرکزی کلید توسعه آینده است، افزود: در مدت روابط دیپلماتیک بین چین و آسیای مرکزی در سه دهه گذشته چیزی که برجسته بوده، سیاست های تجاری چند وجهی چین بوده است. ۹ سال پس از آغاز ابتکار کمربند و راه، "مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای" RCEP در ابتدای سال ۲۰۲۲ اجرایی شد که هدف آن از میان برداشتن ۹۰ درصد از تعرفه‌های جهانی و تشکیل سهم ۳۰ درصدی از تولید ناخالص داخلی جهانی است.

آسیای مرکزی به علت موقعیت راهبردی خود بخش مهمی از چهارچوب طرح کمربند و راه خواهد بود. در دو سال گذشته نیز با وجود پاندمی کرونا و ضربه به اقتصاد جهانی، همکاری چین و آسیای مرکزی تحت طرح کمربند و راه هرگز متوقف نشده است.

وانگ یی وزیر خارجه چین نیز آمادگی کشورش را برای ارتقای همکاری در زمینه تحقیقات و تولید مشترک واکسن و همچنین توسعه همکاری بین بخش‌های بهداشتی و پزشکی برای تضمین در دسترس بودن مراکز پزشکی سنتی در کشورهای آسیای مرکزی اعلام کرده است.

امنیت منطقه‌ای یکی دیگر از جنبه‌های کلیدی برای همکاری‌های طولانی مدت است. در این راستا انتظار می‌رود که اجرای بیانیه مشترک موجب کاهش نگرانی‌های مربوط به تهدیدات بالقوه امنیتی شود.

دست آخر اینکه هماهنگی‌های نهادینه بین چین و کشورهای آسیای مرکزی به جهان نشان داده است که یک دموکراسی واقعی در حوزه بین‌المللی چگونه قابل ساختن است. یکجانبه‌گرایی و محافظت‌گرایی دو عامل محرک نابرابری‌های اقتصادی و بهداشتی کنونی هستند. چین و کشورهای آسیای مرکزی اعتقاد دارند که حفظ یک نظام بین‌المللی با وجود سازمان ملل متحد در مرکز آن و بر اساس قوانین مخالف با یکجانبه‌گرایی و هژمونی ضروری است.