به گزارش روز پنجشنبه گروه علم و آموزش ایرنا، طبق کنوانسیون حقوق کودک، تمام کودکان حق بهره‌مندی از تغذیه سالم و مناسب ازجمله شیر مادر را دارند. تغذیه با شیر مادر علاوه بر مزایایی که بر سلامت جسم و ذهن کودک دارد، از لحاظ اقتصادی برای خانواده و جامعه بسیار به صرفه است.
بیست و هفتم ژانویه مصادف با هفتم بهمن ماه روز جهانی دوشیدن شیر مادر نام دارد. این رویداد برای اطلاع‌رسانی و ارائه راهکار برای مادرانی است که به دلایل مختلف از جمله شغل، ساعت‌هایی از روز را از نوزاد خود دور هستند و تمایل دارند نوزاد را با شیر خود تغذیه کند.
تغذیه با شیر مادر به ویژه برای مادرانی که فرزند اول خود را به دنیا آورده‌اند، بسیار چالش برانگیز است. برخی از مادران پس از زایمان به دلایلی مانند بستری شدن نوزاد در بخش مراقبت‌های ویژه نوزاد (NICU) یا به دلیل شغل خود، ساعاتی از روز را از نوزاد دور هستند و دوشیدن شیر با استفاده از پمپ سینه بهترین روش برای تغذیه نوزاد با شیر مادر است.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) تغذیه انحصاری با شیر مادر را تا ۶ ماهگی برای تضمین سلامت و رشد جسمی و ذهنی نوزاد توصیه کرده است. پس از ۶ ماهگی نیز شیر مادر باید همراه با غذاهای مکمل و غذاهای عادی، تا دوسالگی ادامه یابد. این سازمان شروع شیردهی را در یک ساعت نخستین تولد توصیه کرده است.
دو سال اول زندگی کودک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و تغذیه مناسب در این دوران علاوه بر کاهش میزان مرگ و میر، خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را نیز کاهش داده و در رشد کلی موثر است.
پمپ سینه یا شیردوش، یک ابزار ضروری برای مادرانی است که با چالش شیردهی مواجه هستند. این وسیله با قیمت‌های مختلف به راحتی در دسترس است. از طرفی سازمان غذا و داروی آمریکا هشدار داده است که این وسیله نباید به صورت دست دوم مورد استفاده قرار گیرد و باید نو باشد؛ زیرا اگرچه در ظاهر تمیز و ضدعفونی به نظر می‌آید، ولی حاوی ذرات بالقوه عفونی است.
از طرفی شیردوش باید بین هر استفاده کاملا تمیز و ضدعفونی شود. معمولا قطعاتی که به طور مستقیم با شیر در تماس هستند با آب خنک و قطعاتی که جدا می‌شوند با مایع ظرفشویی و آب شسته می‌شوند و پس از آن به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه باید با آب داغ ضدعفونی شوند. سپس قطعات روی یک حوله تمیز در معرض هوا خشک شوند. مادران به حمایت و کمک اعضای خانواده در این موضوع نیاز دارند.
آخرین آمار سازمان جهانی بهداشت در ارتباط با تغذیه با شیر مادر
-سوءتغذیه عامل مرگ ۲.۷ میلیون کودک (۴۵ درصد) در سال است.
-بر اساس آمار منتشرشده در سال ۲۰۱۶ میلادی، ۱۵۵ میلیون کودک زیر پنج سال نسبت به سنشان کوتاه‌قد بودند، ۵۲ میلیون نسبت به قدشان وزن کمی داشتند و ۴۲ میلیون چاق یا دچار اضافه‌وزن بودند که عامل آن تغذیه نامناسب است.
-فقط حدود ۴۰ درصد از نوزادان تا شش ماهگی با شیرمادر تغذیه می‌شوند.
-تعداد کمی از کودکان مکمل‌های غذایی کافی و ایمن دریافت می‌کنند. در بسیاری از کشورها، کمتر از یک چهارم اطفال ۶ تا ۲۳ ماهه از معیارهای تنوع غذایی و تغذیه کافی متناسب با سنشان بهره‌مند هستند.
-در صورت تغذیه با شیر مادر تا ۲۳ ماهگی، زندگی حدود ۸۲۰ هزار کودک زیر پنج سال حفظ می‌شود.
برخی مزیت‌های شیر مادر برای نوزاد
-شیر مادر حاوی آنتی بیوتیک‌های طبیعی و ضروری است و نوزاد را در مقابل انواع عفونت از جمله گاستریت (ورم معده)، اسهال و ذات‌الریه محافظت می‌کند.
-شیرمادر مهمترین عامل در افزایش ضریب هوشی نوزاد است.
-تغذیه با شیر مادر احتمال بروز بیماری‌های عفونت تنفسی را در نوزاد کاهش می‌دهد.
-تغذیه با شیر مادر احتمال چاقی و اضافه وزن در سال‌های بعدی زندگی را کاهش می‌دهد.
-مهمترین نگرانی در مورد نوزادانی که پیش از موعد متولد می‌شوند، رشد نکردن کامل مغز است. مطالعات جدید نشان می دهد تغذیه با شیر مادر تاثیر بسزایی در رشد نوزاد، به ویژه نوزادانی زودرس دارد.
-مطالعات محققان آمریکایی نشان می‌دهد تغذیه با شیر مادر به مدت شش ماه و بیشتر، احتمال ابتلا به سرطان خون در کودکان را ۱۹ درصد کاهش می‌دهد.
-تغذیه با شیر مادر سبب بهبود توانایی های شناختی، تعادل باکتری‌های روده، بهبود سیستم گوارش و کاهش تاثیر آلودگی هوا و آلودگی آرسنیک بر کودک می‌شود.
-شیر مادر به دلیل ترکیبات ضدالتهابی، سیستم ایمنی بدن نوزاد را تقویت کرده و از بروز بیماری های خودایمنی جلوگیری می‌کند.
برخی از مزیت‌های شیردهی برای مادر
-شیردهی از مادران در برابر سرطان سینه و رحم، دیابت و افسردگی پس از زایمان جلوگیری می‌کند.
-مادران مبتلا به ام اس که به مدت حداقل دو ماه نوزاد خود را شیر می‌دهند، می‌توانند مطمئن باشند که تا شش ماه حمله ام‌اس نخواهند داشت.
-شیردهی احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می‌دهد.
منابع :
سازمان جهانی بهداشت
سازمان غذا و داروی آمریکا
نظر شما