سوئیفت؛ تیغ دولبه غرب علیه روسیه

به گزارش ایرنا از روزنامه اسپانیایی ال اکونومیستا، در میان اوج گیری اختلافات میان روسیه و غرب، اتحادیه اروپا و آمریکا در ادامه تهدیدهای تحریمی خود علیه روسیه، با حربه جدیدی به دنبال فشار آوردن بر مسکو وارد میدان شدند تا با پیشنهاد حذف روسیه از سیستم بانکی جهانی (سوئیفت)، ضربه ای بی سابقه بر نظام بانکی روسیه وارد آورند. اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) این سلاح جدید را در برابر قطع احتمالی انتقال گاز روسیه به روی کشورهای اروپایی، در بحبوحه بحران انرژی و افزایش نجومی بهای برق برافراشتند تا از این طریق روسیه را در سیستم مالی بین المللی منزوی کنند.

سوئیفت (جامعهٔ جهانی ارتباطات مالی بین بانکی) که در سال ۱۹۷۳ توسط ۲۳۹ بانک از پانزده کشور اروپایی و آمریکای شمالی ایجاد شد، شبکه ای است که بیش از ۱۱ هزار موسسه مالی را در سراسر جهان به هم مرتبط می کند و برای اجرای تبادلات پولی بانکی به کار می رود. سوئیفت در حال حاضر غالب ترین سیستم مالی بین المللی است. به همین خاطر با حذف روسیه از آن، مسکو قادر به ارسال پول در داخل و خارج از کشور خود نخواهد بود. بنابراین این اقدام، ضربه ای سخت برای شرکت های محلی و صادرکنندگان این کشور محسوب می شود.

این رسانه اسپانیایی در ادامه نوشت: دولت روسیه به این امر واکنش سختی نشان داده و اعلام کرده درصورت تحقق چنین تصمیمی، ارسال نفت و گاز و فلزات را به اروپا قطع خواهد کرد.

اختلاف در غرب بر سر حذف روسیه از سوئیفت

اگرچه مشخص نیست تا چه زمانی هماهنگی لازم برای اعمال این سلاح بانکی تحقق پذیرد؛ زیرا این اقدام پیامدهای قابل توجهی برای کشورهای غربی نیز به همراه خواهد داشت. بنابراین برخی از کارشناسان اقتصادی و سیاسی درباره پیامدهای سنگین این اقدام و اوج گیری تنش ها هشدار داده اند. اقتصاد اروپا وابسته به روسیه است و حذف این کشور از سیستم بانکی منجر به قطع وارداتی مانند گاز نیز خواهد شد. زیرا امکان تبادلات مالی مرتبط با آن از طریق سوئیفت بین المللی ممکن نخواهد شد.

با این همه، ظاهرا این گزینه بر روی میز اتحادیه اروپا قرار گرفته است. به نوشته روزنامه فایننشال تایمز انگلیس، بانک مرکزی اروپا در حال بررسی چگونگی واکنش نهادهای مالی اروپا در برابر سناریوی حذف روسیه از سوئیفت است.

به گفته «جپ کوفود» وزیر امور خارجه دانمارک، سیاستمداران اروپایی صریحا بحث اجرای «بزرگترین تحریم های جامع تاریخی» را مطرح می کنند.

«بوریس جانسون» رئیس جمهوری انگلیس در موضع موافق، با بیان اینکه دولتش در حال بحث و بررسی این گزینه است، تصریح کرد: هیچ شکی نیست که این اقدام، سلاح قدرتمندی خواهد بود که البته با کمک آمریکا می تواند محقق شود.

به نوشته این رسانه اسپانیایی، روسیه در حال حاضر از «سیستم پرداختی خاص»(SPFS) خود برخوردار است. مسکو این نظام پرداختی روسی را در سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۲) با پیش بینی چنین اقدامات تحریمی، در اوایل درگیری با اوکراین ایجاد کرد. با این وجود، تنها ۲۰ درصد معاملات ملی این کشور از طریق این سیستم صورت می گیرد و SPFS فقط ۴۰۰ کاربر دارد. به همین خاطر تهدید اروپا برای حذف روسیه از سوییفت این کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

سیستم پرداختی خاص به سرعت در حال توسعه است و حمایت های دولتی در تسریع روند گسترش این شبکه انتقال پیام های مالی بسیار موثر بوده است.   روسیه به تلاش های خود برای بین المللی کردن این سیستم هم ادامه می دهد و کاهش تعرفه های استفاده از این سیستم هم برای رقابت پذیر شدن در مبارزه با سوئیفت  انجام گرفته است.