مهمترین مزیت خیساندن برنج قبل از پخت حذف آلودگی آن از فلزات سنگین است

دکتر «سمیه سلیمانی مهر» روز جمعه به ایرنا افزود: متاسفانه امروزه به دلیل استفاده ناخواسته از آب‌های دارای آلودگی به فلزات سنگین و پساب‌های صنعتی در شالیزارها، نگرانی‌های زیادی پیرامون آلودگی برنج به این مواد پرخطر نظیر آرسنیک، کادمیم و جیوه وجود دارد.

وی اظهار داشت: مطالعات انجام شده حاکی از آن است که با خیساندن برنج یک شب یا حداقل سه تا چهار ساعت قبل از پخت (با نسبت یک پیمانه برنج به ۶ پیمانه آب)، دور ریختن آب و سپس آبکشی مجدد می‌توان آلودگی به آرسنیک و کادمیم را تا حدود ۸۰ درصد در برنج کاهش داد.

کارشناس مدیریت نظارت بر موادغذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه افزود: به افرادی هم که فرصت کافی برای خیساندن برنج را ندارند، توصیه می شود شست و شوی برنج را چند بار انجام داده و هر بار آب شست و شو را دور بریزند.

وی گفت: همچنین می‌توان با دور ریختن آب در خلال خیساندن و جایگزینی با آب تازه، میزان حذف این ترکیبات را تا حد زیادی افزایش داد.

سلیمانی مهر اضافه کرد: امروزه به دلیل استفاده گسترده از آفت‌کش‌ها و پایداری بالای آن‌ها در طبیعت، امکان انتقال آن‌ها از خاک و آب به گیاهانی نظیر برنج وجود دارد. همچنین در حین کاشت و داشت برنج نیز از این ترکیبات برای مبارزه با حشرات، آفات و علف هرزها استفاده می‌شود.

وی یادآور شد: مطالعه‌ انجام شده در ایران نشان می‌دهد که ۱۲ تا ۸۸ درصد از باقیمانده‌های سموم مختلف مورد استفاده در کشت برنج، با شست و شوی مناسب آن قابل حذف است و قسمت اعظم این حذف مربوط به سمومی است که به صورت ضعیفی به سطح برنج چسبیده‌اند.

کارشناس مدیریت نظارت بر موادغذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گفت: خیساندن برنج یک شب قبل از پخت نیز با کاهش قابل توجه بسیاری از سموم همراه است و این اثرات حتی در سه تا چهار ساعت خیساندن نیز گزارش شده است.

وی تاکید کرد: تمامی حبوبات و غلات از جمله برنج دارای ترکیبات ضد تغذیه‌ای از قبیل فیتیک اسید یا بازدارنده‌های آنزیمی است.

سلیمانی مهر در پایان عنوان کرد: اسید فیتیک ترکیبی است که از جذب املاح مفید به خصوص آهن جلوگیری می‌نماید و  بازدارنده‌های آنزیمی نیز ترکیباتی هستند که روی آنزیم‌های گوارشی نظیر تریپسین اثرات بازدارندگی دارند و با توجه به اینکه این ترکیبات محلول در آب بوده، به راحتی در حین خیساندن از برنج جدا می‌شوند.

به گزارش ایرنا، میانگین مصرف سرانه برنج در ایران سالانه ۳۶ تا ۳۶.۵ کیلوگرم است.

گیلان با ۲۲۰ هزار هکتار اراضی، مازندران با  ۲۱۴ هزار هکتار، گلستان با ۱۰۰ هزار هکتار و خوزستان با ۱۸۰ هزار هکتار عمده‌ترین تولیدکنندگان برنج کشور هستند که البته در ۱۵ استان دیگر در مجموع ۹۰ هزار هکتار کشت برنج داریم.

از مجموع برنج تولیدی کشور در سال جاری ۳۲ درصد مربوط به استان مازندران، ۲۶ درصد گیلان، ۱۸ درصد خوزستان، ۱۵ درصد گلستان و هشت درصد مربوط به سایر استان‌های کشور بوده است.