طبق اعلام رییس دیوان عالی کشور، قریب به هفت هزار پرونده هر ماه در دادگاههای کشور تشکیل می‌شود که این حجم زیاد پرونده‌های قضایی باعث کاهش سرعت رسیدگی و طولانی شدن فرآیند دادرسی شده است.
از سوی دیگر شاکیان نیز گلایه‌هایی از طولانی شدن فرایند دادرسی دارند، غافل از اینکه حجم ورودی پرونده‌ها به دادگاههای کشور بسیار زیاد است.
این در حالی است که تعداد قابل ملاحظه‌ای از دعاوی از طریق میانجیگری و صلح و سازش خارج از مسیر دادگاه قابل حل است.
موضوعی که مورد تاکید رییس قوه قضاییه نیز بوده است، بطوریکه به اعتقاد حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای، اگر با کمک معتمدان جامعه، صلح و سازش به فرهنگ عمومی تبدیل شود از تشکیل بسیاری از پرونده‌های قضایی پیشگیری خواهد شد.
میانجیگری و صلح و سازش در استان خراسان رضوی طی سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته بطوریکه مجموعه اقدامات انجام شده در این خصوص با همراهی دستگاههای مختلف و مردم، این استان را پیشگام و موفق در عملکرد مطلوب صلح و سازش معرفی کرده است.
خراسان رضوی جزو سه استان برتر در حوزه صلح و سازش
رییس کل دادگستری خراسان رضوی گفت: طبق گزارش قوه قضاییه، این استان طی یک سال گذشته جزو سه استان برتر در حوزه صلح و سازش بوده است.
غلامعلی صادقی افزود: شعار صلح و سازش در استان با تلاشها و اقدمات گوناگون محقق شده است، همکاران قضایی خراسان رضوی نیز اعتقاد دارند، رای در دادگاه ها در بسیاری از موارد تولید اختلاف و تولید پرونده جدید می کند و در بخشهای مختلف هزینه در پی دارد اما با صلح و سازش اقدامات مبارکی رقم می خورد.
وی ادامه داد: روحانیان همیشه در امر صلح و سازش پیشرو بوده اند و خادمان حرم مطهر رضوی نیز با میانجیگری و صرف هزینه شخصی تاکنون در امر ایجاد سازش و ختم پرونده ها در شهرستانهای خراسان رضوی اقدامات خوبی انجام داده اند.
رییس کل دادگستری خراسان رضوی گفت: چاره ای جز حرکت به سوی صلح و سازش و میانجیگری وجود ندارد و در این راستا با کمک مردم تاکنون گامهای بسیار خوبی در مجموعه قضایی استان برداشته شده است.
وی افزود: نباید اجازه داد اختلافات مردم گسترش پیدا کند و در این زمینه نقش میانجیگرانه وکلا، مشاوران و کارشناسان برجسته و ارزشمند است.
صادقی صلح و سازش را از بزرگترین معروف ها دانست و ادامه داد: این معروف بزرگ تا حدی مغفول مانده و باید بسیار مورد توجه باشد از این رو اقدامات مجموعه نهادهای وابسته به قوه قضاییه در خراسان رضوی در چارچوب سند تحول و تعالی قوه قضاییه و در راستای تسهیل و تسریع در دسترسی به خدمات حقوقی ساماندهی شده است.
فعالیت ۵۰۰ شعبه همیاری صلح در خراسان رضوی
رییس شوراهای حل اختلاف خراسان رضوی نیز گفت: شوراهای حل اختلاف از ظرفیتهای مردمی و افراد معتمد برای حل مشکلات بین افراد استفاده می‌کنند بطوریکه در این استان با استفاده از ظرفیت نیروهای مردمی و معتمدان هر محله، شعب همیاران صلح ایجاد شده است.
محمود رفسنجانی افزود: در شهر مشهد ۱۲۷ شعبه و در سایر شهرستانهای استان خراسان رضوی نیز ۲۳۵ شعبه همیاران در مساجد فعال هستند و بر اساس برنامه ریزی انجام شده تا آخر سال جاری تعداد شعب همیاران صلح در استان به ۵۰۰ شعبه خواهد رسید.
وی ادامه داد: همیاران صلح در روستاهای بیش از ۵۰ خانوار استان نیز از ابتدای اسفند ماه تشکیل شده و از این پس، پرونده‌های جرایم قابل گذشت به جای ارجاع به شهرهای اطراف به همیاران و معتمدان این روستاها ارجاع خواهد شد.
رییس شوراهای حل اختلاف خراسان رضوی گفت: شورای حل اختلاف این استان پارسال رتبه سوم کشور را از نظر عملکرد مطلوب کسب کرد که این امر نشان از ارتقای کیفیت و کمیت فعالیت های انجام شده در شاخص های ارزیابی شوراها دارد.
وی افزود: برای کاهش ورود پرونده‌ها به محاکم قضایی، پرونده های مالی، بدون پرداخت هزینه دادرسی و همچنین بدون در نظر گرفتن سقف ریالی اختلافات به کانون های همیاران ارجاع می‌شوند.
رفسنجانی ادامه داد: از ابتدای امسال تا پایان دی ماه ۲۶۱ هزار و ۵۸۷ فقره پرونده در شورای حل اختلاف استان تشکیل و در این مدت ۲۶۱ هزار و ۶۰۱ پرونده مختومه شده است.
وی گفت: از این تعداد ۱۱ هزار و ۲۲۱ پرونده مورد اعتراض قرار گرفت که رای ۲ هزار و ۴۳۹ پرونده نقض شد و این نشان دهنده استحکام و قوت در احکام صادره از سوی این شوراست.
معاون قضایی رییس کل دادگستری خراسان رضوی افزود: شوراهای حل اختلاف علاوه بر مشهد در ۳۶ شهرستان استان در حال فعالیت هستند، هزار و ۸۲۴ نیرو در مرکز توسعه حل اختلاف استان در قالب نیروهای افتخاری و بازنشسته فعالیت می کنند که ۹۵۴ نفر از آنها مرد و بقیه زن هستند.
ورود شهرداری مشهد به موضوع صلح و سازش
برای نهادینه شدن فرهنگ صلح و سازش علاوه بر دستگاه قضا، سایر نهادها نیز باید در این حوزه ورود کرده و برای ترویج آن تلاش کنند، شهرداری مشهد نیز در بهمن ماه امسال برای تحقق این مهم اقدام به فعالسازی ۱۵ شعبه همیاران صلح در بوستان های شاخص شهر و محلات کرد.
معاون خدمات شهری شهرداری مشهد در این باره گفت: استفاده از ظرفیت های مردمی و معتمدان محلی یکی از مهمترین روشهای کنترل و کاهش جرایم شهری است.
علی نجفی افزود: در این راستا شعبه همیاران صلح شوراهای حل اختلاف با همراهی دستگاه قضایی و شورای اسلامی شهر مشهد، بهمن ماه امسال در بوستان های شاخص شهر و محلات فعالیت خود را آغاز کردند.
وی ادامه داد: شهرداری مشهد به عنوان یک نهاد اجتماعی و خدمت رسان، بیش از ۳۰۰ نوع خدمت گوناگون به شهروندان ارائه می کند که این گستردگی خدمات باعث شده در برخی موارد، ایجاد تعارض و اختلافات اجتناب ناپذیر باشد.
معاون خدمات شهری شهرداری مشهد گفت: با هماهنگیهای انجام شده در این شعب علاوه بر بررسی اختلافات ارجاع شده، با همکاری کانون وکلا و کارگروه وکیل ترمیمی، مشاوره های حقوقی رایگان نیز به ساکنان محلی ارائه خواهد شد.
وی افزود: شوراهای حل اختلاف بستری برای کاهش تخلفات هستند و شهرداری مشهد نیز از این بستر حمایت می‌کند.
نظر شما