تحریم حوثیها باعث قحطی بیسابقه در یمن شده و تاثیر انسانی مخربی بر این کشور گذاشته است. سال گذشته حوثیها نشان دادند در صورتی به مذاکرات باز میگردند که راهحل سیاسی مناسب با مشارکت یمنیها ارائه داده شود. عربستان سعودی در رأس یک ائتلاف عربی و تحت حمایت آمریکا، از ششم فروردین ۱۳۹۴ با ادعای تلاش برای بازگرداندن قدرت به رئیسجمهوری مستعفی، اقدام به تجاوز نظامی به یمن و محاصره زمینی، هوایی و دریایی این کشور کرد و تاکنون هیچیک از کشورهایی که از آن حمایت میکنند، تحریم و یا مجازات نشدهاند.
نقش نظامی آمریکا در تشدید بحرانی انسانی
در سال ۲۰۱۵، کمتر از یک سال پس از درگیری، دیدهبان حقوق بشر هشدار داد ایالاتمتحده مسئول نقض قوانین جنگ در یمن هست و در همان سال، ۱۰ حمله هوایی غیرقانونی توسط ائتلاف سعودی انجام شد. در ۲۰۱۵ در چهار ماه حداقل ۳۰۹ غیرنظامی کشته و بیش از ۴۱۴ نفر زخمی شدند.زمانی که «جو بایدن» به ریاستجمهوری آمریکا انتخاب شد به پایان جنگ در یمن اشاره کرد اما همچنان به ارائه تسلیحات لجستیک و حمایت از عربستانسعودی و امارات ادامه میدهد. گزارشها نشان میدهد برخی از اعضای کنگره، ادامه روند فروش تسلیحات به عربستانسعودی را محکوم کردند. مشاور حقوقی موقت وزارت امور خارجه آمریکا اذعان کرد که تلفات غیرنظامیان نگرانکننده است اما از گفتن اینکه آیا آمریکا از نیروهای ائتلاف سعودی حمایت میکند یا خیر، خودداری کرد.
در نوامبر(آبان-آذر) ۲۰۱۵، کمتر از یک سال پس از درگیری، دیدهبان حقوق بشر هشدار داد که ایالاتمتحده مسئول نقض قوانین جنگ در یمن هست و در همان سال، ۱۰ حمله هوایی غیرقانونی توسط ائتلاف سعودی انجام شد که در فاصله آوریل(فروردین- اردیبهشت) تا آگوست(مرداد-شهریور) ۲۰۱۵ حداقل ۳۰۹ غیرنظامی کشته و بیش از ۴۱۴ نفر زخمی شدند.
حدود ۶ سال بعد، ۱۱۲ هزار نفر از جمله ۱۲ هزار غیرنظامی در اثر جنگ کشته شدند. اکنون میلیونها نفر دیگر از گرسنگی ناشی از محاصره نیروهای ائتلاف سعودی رنج میبرند و یا جان خود را از دست دادهاند؛ این وضعیت در ماههای اخیر به دلیل شیوع ویروس کرونا تشدید شده است. باوجود انکار آمریکا، جهان و بیشتر رسانهها این کشور را به دلیل نقش مستقیم در عملیات نظامی ویژه، یکی از طرفین درگیری میدانند و این مشارکت ممکن هست نیروهای آمریکایی را به نقض قوانین بینالمللی متهم کند.
رسانهها گزارش دادند که در سال ۲۰۱۶، یکی از وکلای وزارت امور خارجه به این نتیجه رسید که آمریکاییها به دلیل اقدامات جنایتکارانه و استفاده از «سلاح قحطی در یمن»، باید مورد اتهام قرار گیرد. به تازگی نیز مقامهای آمریکا به جهان نشان دادند که بدون چون و چرا به حمایت از ائتلاف نیروهای سعودی و فروش تسلیحات به آنها ادامه خواهند داد.
نسلکشی سازمانیافته کودکان و زنان
سازمان ملل تخمین زد که ۴۰۰ هزار کودک یمنی در سال ۲۰۲۱ از گرسنگی تلف میشوند. براساس گزارش دفتر هماهنگی امور بشر دوستانه سازمان مللمتحد، ۶۶ درصد از افرادی که برای درمان یا پیشگیری از سوءتغذیه در سال ۲۰۲۱ نیاز به حمایت داشتند، زنان بودند و از ۴.۷ میلیون نفری که از سوءتغذیه رنج میبردند، ۱.۲ میلیون نفر را زنان باردار و شیرده تشکیل دادند.
پروتکل دوم الحاقی به کنوانسیونهای ژنو، استفاده از «قحطی به عنوان روش جنگی» را در درگیریهای مسلحانه، ممنوع میکند. آمریکا، انگلیس، ائتلاف سعودی و امارات به یک اندازه در ارتکاب جنایت قحطی در یمن مقصر و مسئول هستند، زیرا با حملات هوایی، گلولهباران پیدرپی یا مینهای زمینی، جان میلیونها یمنی را گرفتهاند. ائتلاف سعودی، یمنیها را با «قحطی» مواجه کرده و سعودیها این جنایات را با کمک آمریکا انجام میدهند اما آمریکاییها با استفاده از نفوذی که بر ائتلاف دارند، از همدستی و حمایت از نقشه شوم آنها، امتناع میورزند. تحریم حوثیها از سوی ایالاتمتحده بدون شک روند فعالیتهای نظامی این گروه را تغییر نخواهد داد، بلکه به زندگی میلیونها یمنی آسیب جدی وارد میکند.
نقض متعدد قوانین بینالمللی و جنایات جنگی علیه غیرنظامیان
به دنبال گزارش منتشر شده توسط کارشناسان سازمان ملل مبنی بر نقض متعدد قوانین بینالمللی و جنایات فجیع جنگی علیه غیر نظامیان، «سازمان جهانی بشردوستانه اقدام علیه گرسنگی» از کشورهای عضو و شورای امنیت سازمان ملل متحد خواست اقدامات لازم را انجام دهند.
در این گزارش، کارشناسان برجستهای که توسط «شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد» به منظور نظارت بر نقض حقوق بشر در یمن اعزام شدهاند، وضعیت این کشور را «اضطراری و بحرانی» اعلام کردند و خواستار توقف فوری حملات پیدرپی شدند.
«لوسیل گروسژان» مشاور حقوقی سازمان جهانی بشردوستانه اقدام علیه گرسنگی اظهار کرد: «همه کشورها باید برای اقدامات جنایتکارانه آمریکا و همدستانش راهحلی تاثیرگذار پیدا کنند تا هر چه سریعتر، بحران قحطی را متوقف کنیم.»
بیش از نیمی از مردم یمن با قحطی و کمبود مواد غذایی دست و پنجه نرم میکنند
پس از گذشت حدود پنج سال از جنگ در یمن، میلیونها نفر از مردم این کشور آواره شدهاند، تعداد زیادی از فقر و گرسنگی رنج میبرند، غیرنظامیان و به ویژه کودکان بسیاری قربانی حملات گسترده شدهاند و حیات ۸۰ درصد از مردم به کمکهای بشردوستانه وابسته شده است
پس از گذشت حدود پنج سال از جنگ در یمن، میلیونها نفر از مردم این کشور آواره شده، تعداد زیادی از فقر و گرسنگی رنج میبرند، غیرنظامیان و به ویژه کودکان بسیاری قربانی حملات گسترده شدهاند و حیات ۸۰ درصد از مردم به کمکهای بشردوستانه وابسته شده است.
همچنین، از دست دادن شغل، کمبود درآمد و بیش از سه سال عدم پرداخت کلی یا جزئی حقوق، توانایی مردم برای خرید غذا و سایر کالاهای حیاتی را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.
افزون بر این، واردات تجاری دیگر از «بندر حدیده» عبور نمیکند به همین علت، مواد غذایی و سایر اقلام برای اینکه به دست مردم برسد، باید مسافتهای طولانی را طی کنند و همین معظل باعث شده که دسترسی به غذا و بازار محدود شود.
دادههای برنامه جهانی غذای سازمان ملل نشان میدهد ۱۶.۲ میلیون نفر از ۳۰ میلیون نفر جمعیت این کشور به کمک غذایی نیاز دارند. طبق دیوان کیفری بینالمللی برمبنای اساسنامه رم، استفاده از سلاح قحطی در برابر غیر نظامیان غیرقانونی محسوب میشود اما چون پروندههای حقوقی در رابطه به این مساله جامع و کامل نیستند، متجاوزان برای نسلکشی مردم یمن، دست به هر اقدام غیر انسانی میزنند.
سلاح قحطی؛ استراتژی ائتلاف سعودی
به گفته «مارتا موندی» که تحقیقات میدانی در یمن انجام داده، شواهد قانع کنندهای وجود دارد که نشان میدهد استراتژی ائتلاف سعودی، از بین بردن تولید مواد غذایی داخلی یمن بوده است افزون بر اینکه، عربستانسعودی بارها بیمارستانها، مزارع، جادهها و حتی مناطق مسکونی را بمباران کرده است. این تاکتیکهای عربستانسعودی، بیشتر جمعیت این کشور را از دسترسی به خدمات بهداشتی، درمانی و شبکههای توزیع غذا محروم ساخته و در عمل قحطی را به «سلاح جنگی» تبدیل کرده است.
«مارتین گریفیث» فرستاده ویژه سازمان ملل به یمن در نشست شورای امنیت گفت: پس از حمله مرگبار به کابینه تازه تاسیس، یمن روزهای بحرانی را پشت سر میگذارد و میلیونها نفر با قحطی دستوپنجه نرم میکنند. جنایاتی که در این کشور اتفاق میافتد بسیار جدی است. جدیدترین گزارش گروه کارشناسان برجسته و بینالمللی منطقهای سازمان ملل به شورای امنیت توصیه کرد که وضعیت یمن را به دادگاه کیفری بینالمللی ارجاع دهد.
مرگ و میر ناشی از قحطی، نتیجه اقدامات عمدی ائتلاف سعودی است. اگرچه اعضای ائتلاف سعودی، امارات، بحرین، کویت، اردن، سودان، قطر و مصر هستند، اما آمریکا و انگلیس با ارائه سوخت، سلاح و آموزش سربازان ائتلاف، نقش اصلی را در این ائتلاف ایفا میکنند. طرفهای متخاصم سیاستهای اقتصادی محدودکننده و مالیاتها و تعرفههای سنگینی را بر کالاهای ضروری از جمله سوخت اعمال کردند و ائتلاف در عمل محاصره دریایی و هوایی را اعمال کرد که دسترسی به غذا و آب و همچنین بهداشت و درمان را محدود ساخت.
منابع:
https://www.actionagainsthunger.org/story/hunger-used-weapon-war-yemen-experts-say
https://foreignpolicy.com/۲۰۲۱/۰۲/۲۲/yemen-conflict-food-prevent-hunger-famine
http://www.e-ir.info/۲۰۲۰/۰۹/۱۷/the-crime-of-hunger-yemens-humanitarian-crisis
https://www.hrw.org/news/۲۰۲۰/۰۹/۲۱/us-war-crimes-yemen-stop-looking-other-way
نظر شما