راهکارهای حمایت از علوم پایه؛ ایجاد اشتغال برای دانش آموختگان و اعطای بورسیه به المپیادی‌ها

به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، محمدعلی زلفی گل در آیین افتتاحیه سال بین‌المللی علوم پایه برای پیشرفت پایدار که در سالن همایش‌های بین المللی دانشگاه شهید بهشتی به صورت حضوری و مجازی برگزار شد، افزود: تلاش می کنیم حاصل سال ۲۰۲۲ به دست آمدن قواعد و شیوه نامه های اجرایی برای توسعه علوم پایه باشد.

وی یادآور شد: شورای عالی انقلاب فرهنگی، هیات دولت به ویژه وزارت علوم، مجلس شورای اسلامی مراجع و ظرفیت های خوبی برای تدوین و ارایه این قواعد و شیوه نامه های اجرایی برای حمایت از علوم پایه هستند.

وزیر علوم از انجمن های علمی علوم پایه خواست از سیاست گذاران و وزارت علوم مطالبه گری کنند تا این وزارتخانه در جایگاه خود بتواند حق جامعه علمی را از دولت بگیرد.

زلفی گل تصریح کرد: مهم ترین نگرانی علاقمندان به علوم پایه آینده شغلی آنها است، من از صاحبنظران، دانشمندان، پیشکسوتان و روسای دانشگاه ها می خواهم که راهکارهای عملی برای چگونگی استفاده از  مقررات با هدف جلب استعدادها و علایق در علوم پایه به شکلی که آنها را از نگرانی اشتغال و آینده شغلی در آورد، ارایه دهند.

وی ادامه داد: مثلا دانش آموزان مدال‌آور المپیادها باید بتوانند بدون حضور در فرآیندهای طولانی پس از دانش آموختگی در مقاطع تکمیلی عضو هیات علمی شوند، برای این کار لازم است شرایط و ضوابط تعیین شود تا چنین افرادی بدون نگرانی از آینده کاری خود به علاقه و استعدادشان بپردازند. حضور در چنین استعدادهایی می تواند مایه رشد و توسعه علوم پایه در ایران شود.

وزیر علوم با نقل جمله ای از پروفسور محمد عبدالسلام برنده جایزه نوبل گفت علم امروز فناوری فردا است و وظیفه ما است  اهمیت این موضوع را برای سیاست گذاران و مدیران روشن کنیم.

زلفی گل افزود: علوم پایه ای در تمام زندگی انسان پایه رفتاری است، مثلا وقتی بخواهیم بررسی رفتار جامعه یا فرد را در نظر داشته باشیم باید ابتدا از دانش خوبی در علوم پایه برخوردار باشیم، چون ساختار مغز و در نتیجه احساس و سپس رفتار انسان ناشی از قواعد فیزیک شیمی و بیوشیمی است.

وی تصریح کرد: نمی توان و نباید دانشمندان را وادار کرد فقط بر اساس نیاز جامعه فعالیت کنند بلکه جمع هر دو مورد یعنی فعالیت روی نیازهای جامعه، علائق و سوالات ذهنی دانشمندان مقدور است.

وزیر علوم همچنین در بخش دیگری از سخنان خود از تهیه طرح ساخت دوربین های ملکول ایمیجینگ (Molecular imaging) به همت متخصصان ایرانی خبر داد و گفت: دوربین هایی که بتوان از طریق آن واکنش ها مولکول ها را فیلمبرداری کرد.

زلفی افزود: این طرح را شروع کرده ایم و در صورت به نتیجه رسیدن دانشمندان می توانند رفتار مولکول ها را در سطح اندازه مولکولی فیلمبرداری کرد و به دنبال آن می توان رفتار مولکول را  هدایت کرد، این یک سونامی در دنیای علم خواهد بود.

وی همچنین گفت: در کشورهای دیگر هم ممکن است روی چنین طرحی کار کرده و حتی به نتیجه هم رسیده باشند و ما مطلع نباشیم اما به هر حال ما این طرح را شروع کرده و به نتیجه خواهیم رساند.

به گزارش ایرنا، آیین افتتاحیه سال بین المللی علوم پایه برای پیشرفت پایدار با حضور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر آموزش و پرورش و جمعی از کارشناسان در سالن همایش‌های بین المللی دانشگاه شهید بهشتی تهران برگزار شد.

سازمان جهانی یونسکو در نوامبر سال ۲۰۱۹ در قطعنامه چهلمین کنفرانس عمومی خود، سال ۲۰۲۲  را سال بین‌المللی علوم پایه نامگذاری کرد.

هدف از این اقدام توجه بیشتر به اهمیت و نقش علوم پایه در درک و حل چالش‌­های اجتماعی، فنی  و علمی و تهیه نقشه راهی برای بهبود رفاه جهانی برای نسل‌های فعلی و آینده است.

سال ۲۰۲۲ به مناسبت ۱۰۰ سالگی جایزه نوبل که در سال ۱۹۲۲ به نیلز بوهر فیزیکدان دانمارکی به خاطر تحقیقات وی در ساختار اتم‌ها و تشعشعات ناشی از آنها تعلق گرفت و همچنین به مناسبت صدمین سالگرد تأسیس اتحادیه بین‌المللی فیزیک محض و کاربردی (IUPAP) به میزبانی کشور بلژیک در همین سال، به نام سال بین‌المللی علوم پایه نامگذاری شده است.