توسعه ۱۰ هزار مگاواتی انرژی‌های تجدیدپذیر دستاورد مهم دولت سیزدهم

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، براساس قانون پنج ساله برنامه ششم توسعه (۱۴۰۰- ۱۳۹۶) دولت باید سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک را تا پایان اجرای برنامه، حداقل به پنج درصد برساند.

ماده ۵۰ قانون برنامه ششم توسعه تاکید دارد که دولت مکلف است سهم نیروگاه های تجدیدپذیر و پاک را با اولویت سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی (داخلی و خارجی) با حداکثر استفاده از ظرفیت داخلی تا پایان اجرای قانون برنامه (سال ۱۴۰۰) به‌ حداقل پنج درصد ظرفیت برق کل کشور برساند.

همچنین براساس تصویب‌نامه هیات وزیران در سال ۹۵ و با استناد به اصل ۱۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مقرر شده وزارتخانه‌ها، موسسه‌ها و شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی، بانک‌ها، شهرداری‌ها، براساس فهرستی که وزارت نیرو تعیین و منتشر کرده،   وظیفه دارند در دو سال دست‌کم ۲۰ درصد از برق مصرفی ساختمان‌های خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر تعیین کنند.

وقتی دولت قبل قانون را نادیده گرفت

با وجود این الزام قانونی آن گونه که باید و شاید استفاده از انرژی های تجدیدپذیردر دولت قبل جدی گرفته نشد. دولت قبل با عدم ساخت نیروگاه و افزایش ظرفیت تولید برق باعث افزایش خاموشی‌ها در کشور بود.

اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم و انتخاب «علی اکبرمحرابیان» به عنوان وزیر نیرو توجه به این منبع مهم تولید انرژی مورد توجه جدی قرار گرفت.

دولت سیزدهم کار را شروع کرد

در همین رابطه «علی اکبر محرابیان» توجه به توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر به‌خصوص توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی را از رئوس برنامه‌های وزارت نیرو در دولت سیزدهم عنوان کرد و با تشکر از بیانات ارزشمند رهبر معظم انقلاب در حمایت از توسعه انرژی‌های پاک، گفت: با آغاز به‌کار دولت سیزدهم، وزارت نیرو احداث ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه‌های تجدیدپذیر را در مدت چهار سال اعلام کرد و این موضوع مهم در دستور کار سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) قرار گرفت.

پس از این سازمان انرژی های تجدید پذیر و بهره وری برق ایران تلاش خود را برای این توسعه کم نظیر بکار گرفت و در این رابطه «محمود کمانی» رییس سازمان انرژی‌های تجدید پذیر و بهره‌وری برق ایران گفت: ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه جدید در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر با کمک سرمایه‌گذاران بخش خصوصی احداث می‌شود.

وی فزود: این میزان نیروگاه انرژی‌های تجدید پذیر طی بازه زمانی چهار ساله احداث خواهد شد. انرژی‌های تجدیدپذیر کشورمان شامل خورشیدی، بادی، برق آبی کوچک، زیست توده و توربین انبساطی است که همه اینها تنها یک درصد سهم نیروگاهی کشور را به خود اختصاص داده‌اند که سهم بسیار ناچیزی است. اکنون ظرفیت نصب شده نیروگاه‌های تجدید پذیر کشور حدود ۹۰۰ مگاوات است که ۳۱۰ مگاوات نیروگاه بادی و ۳۹۰ مگاوات خورشیدی است.

کمانی ادامه دارد: متوسط ظرفیت نیروگاهی جهان در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر  ۳۰ درصد است که در برخی کشورها به ۷۰ تا ۸۰ درصد نیز می‌رسد و روند کلی جهان رفتن به سمت تولید۹۰ درصد برق از انرژی‌های تجدیدپذیر است و برخی کشورها تا سال ۲۰۳۰، برخی تا ۲۰۴۰ و برخی نیز تا سال ۲۰۵۰ اتمام استفاده از سوخت‌های فسیلی را اعلام می‌کنند.

وی افزود: وضعیت جهانی در مقایسه با کشورمان نشان دهنده آن است که ما نیز باید تلاش بیشتری برای استفاده از این نوع انرژی‌ها بکار ببندیم زیرا دیگر نمی توان تنها به انرژی‌های فسیلی برای تامین برق متکی بود.

رییس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری برق ایران ارزان بودن و فراوان بودن سوخت‌های فسیلی را یکی از عوامل مورد توجه قرار نگرفتن استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در کشورمان دانست و خاطرنشان کرد: این درحالی است که باوجود فراوانی سوخت گاز نیروگاه‌های ما در زمستان با مشکل روبرو شده و تامین برق با مشکل روبرو خواهدشد و علاوه برآن آلودگی زیادی به همراه دارند.

کمانی گفت: دیگر نمی‌توان با تکیه صرف به سوخت‌های فسیلی برق تامین کرد و براین اساس دولت سیزدهم و وزیر نیرو تلاش خود را برای بکارگیری انرژی‌های تجدیدپذیر با اعلام احداث ۱۰ هزارمگاوات نیروگاه تجدیدپذیر نشان دادند.

ظرفیت ۱۴۰ هزار مگاواتی تولید برق از انرژی‌های خورشیدی و بادی

وی از شناسایی یکصد هزار مگاوات ظرفیت در زمینه انرژی خورشیدی و ۴۰ هزار مگاوات در زمینه انرژی بادی در کشور خبر داد که هنوز مورد استفاده واقع نشده و خاطرنشان ساخت: ۱۰ هزار مگاوات در مقابل این ظرفیت عظیم عدد چندان بزرگی نیست.

معاون وزیر نیرو ادامه داد: دو اتفاق مهم در بخش هزینه‌های مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر رخ داده که استفاده از این نوع انرژی را مقرون به صرفه تر کرده است؛ از طرفی هزینه‌های تجهیزات مورد نیاز آن رو به کاهش است. زمانی، تجهیزات مورد نیاز برای تولید هر کیلوات ساعت برق حدود ۲ هزار دلار هزینه بود اما اکنون به این رقم به ۶۰۰ دلار به ازای هر کیلوات ساعت کاهش یافته است.

کمانی اتفاق دوم را افزایش بهره‌وری تجهیزات عنوان کرد که زمان طولانی‌تری می‌توان از آنها استفاده کرد و گفت: بر این اساس اگر نرخ گاز با نرخ صادراتی آن مورد محاسبه قرار گیرد استفاده از انرژی بادی و خورشیدی در رقابت با انرژی فسیلی مقرون به صرفه خواهد بود.

وی افزود: اکنون ضرورت جدی است که کشور به سمت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر برود تا بتوان از مزیت‌های آن بهره گرفت.

رییس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره وری برق ایران ادامه داد: خرید تضمینی برق تولیدکنندگان انرژی‌های تجدید پذیر همچنان برای دارندگان مجوز و پروانه برقرار است و حمایت‌های لازم نیز از آنان انجام خواهد شد اما این نوع تامین سرمایه برای احداث ۱۰ هزار مگاوات جوابگو نیست بنابراین به دنبال مدل جدیدی برای تامین سرمایه مورد نیاز هستیم.

کمانی از اعلام فراخوانی برای جذب سرمایه‌گذاران در این بخش خبر داد و گفت: تاکنون حدود ۳۲ هزارمگاوات درخواست دریافت شده و پیش‌بینی می‌شود این عدد به ۵۰ هزارمگاوات افزایش یابد.

وی ادامه داد: مسیر تازه‌ای که در نظر گرفته شده، استفاده از ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید و استفاده از تهاتر سوخت صرفه جویی شده است که کمک بسیارخوبی به سرمایه گذاران خواهد بود که اکنون درحال پیگیری مجوزها و آیین نامه های لازم هستیم تا اجرایی شود. به این ترتیب سود سرمایه گذاری طی مدت سه تا چهار سال برخواهد گشت و حدود شش تا هفت سال نیز تعهد تامین برق وجود دارد.

معاون وزیر نیرو افزود: از آن تاریخ به بعد به مدت ۲۰ سال سرمایه گذار می‌تواند برق تولیدی خود را عرضه کند به عبارت دیگر ما تعهد خرید تضمینی نداریم و خرید و فروش در بازار انجام می‌شود.

کمانی از تلاش برخی شرکت‌ها برای داخلی سازی تجهیزات مورد نیاز خبر داد که طبق برنامه داخلی سازی تجهیزات در دستور کار قرار گرفته است.

وی در باره اجازه صادرات برق توسط سرمایه گذاران بخش خصوصی انرژی تجدیدپذیر گفت: یکی از راه‌های تشویقی جهت ورود سرمایه‌گذاران به این بخش صادرات برق است به همین دلیل اکنون در حال تدوین آیین‌نامه آن هستیم تا تولیدکنندگان بتوانند بخشی از توان تولیدی خود را صادر کنند.

رییس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره وری برق ایران ادامه داد: اولویت ما تامین برق داخل است، در کنار این مساله مجوزهایی را برای استفاده از برق تولید شده از سوی استخراج کنندگان رمزارزها در نظر گرفته‌ایم که در زمان پیک مصرف بتوانیم از آن استفاده کنیم و در زمان غیرپیک معادل را به استخراج کنندگان تحویل دهیم.

کمانی با اشاره به وجود مطالبات در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر افزود: با وجود مطالبات بالا، هنوز علاقمندی برای سرمایه گذاری در این بخش وجود دارد ضمن آنکه تلاش خواهد شد هم مطالبات گذشته و هم مطالبات جدید با اجرایی شدن راهکار ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید و از محل سوخت صرفه جویی شده انجام شود.

وی در باره فراخوان عمومی برای احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر، گفت: این اقدام با استفاده از منابع مالی ناشی از صرفه‌جویی‌ سوخت انجام شد که با استقبال چشمگیر و تقاضای قابل توجه از سوی بخش خصوصی رو به رو شد.

اخیرا وزیر نیرو گفت: اخذ مجوز برای احداث هفت‌هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی و سه‌هزار مگاوات نیروگاه بادی در دستور کار شورای اقتصاد قرار دارد که این شورای در گام نخست مجوز چهار هزارمگاوات نیروگاه خورشیدی را برای ۲ سال آینده مصوب کرد.

محرابیان خاطرنشان کرد: بر این اساس مقدمات عقد قرارداد احداث یک‌هزار و ۵۰۰ مگاوات نیروگاه‌های خورشیدی برای سال ۱۴۰۱ با بخش خصوص در حال انجام است و فعالیت اجرایی برای احداث آن از ابتدای امسال آغاز خواهد شد، علاوه بر این که فرایند اخذ مجوز برای نیروگاه‌های بادی نیز بر اساس ظرفیت‌های ویژه برخی مناطق کشور در دست پیگیری است.

احداث ۵۵۰ هزار سامانه خورشیدی خانگی با اولویت مناطق و خانوارهای کمتر برخوردار

وی از احداث ۵۵۰ هزار سامانه خورشیدی خانگی با اولویت مناطق کمتر برخوردار و خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی خبر داد و گفت: مقدمات اولیه کار فراهم آمده و با هماهنگی های انجام شده با نهادهای حمایتی از جمله کمیته امداد امام خمینی(ره)، سازمان بهزیستی و همچنین سازمان بسیج مستضعفین، فرایند اجرایی برای احداث ۱۱۰ هزار سامانه خورشیدی خانگی در سال ۱۴۰۱ نهایی شده است.

وزیر نیرو ادامه داد: اجرای دستورالعمل اجرایی طرح تامین برق عشایر کوچنده فاقد برق و واگذاری سامانه‌های برق خورشیدی قابل حمل نیز در دستور کار وزارت نیرو قرار داشته و تاکنون بیش از ۱۰ هزار سامانه خورشیدی تحویل عشایر شده و همچنان دنبال می‌شود، تا با توسعه این اقدام حمایت‌های لازم از تولیدات کشاورزی و دامداری عشایر انجام شود.

بهره گیری از ظرفیت‌های مصوب در بودجه ۱۴۰۱

محرابیان ظرفیت‌های مصوب در بودجه سال ۱۴۰۱ را نیز مورد اشاره قرار داد و خاطرنشان‌کرد: در تعامل با مجلس شورای اسلامی و نمایندگان، تمهیدات لازم برای توسعه  نیروگاه های تجدیدپذیر انجام شد و با تصویب تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ امیدواریم بتوانیم گام های موثری در این رابطه برداریم. 

وی برنامه «توسعه و بهره‌برداری فراگیر پنل‌های خورشیدی از طریق عموم مردم» را به عنوان بخشی از برنامه‌های وزارت نیرو مورد تاکید قرار داد و گفت: در این رابطه از طریق سرمایه های مردمی نصب پنل های اختصاصی برای استفاده از برق تجدید پذیر در منازل، واحدهای کوچک و بزرگ خدماتی، تجاری و کارگاهی و از این قبیل در دستور کار قرار داشته و پیگیری می‌شود.