دست‌ها و قلم‌ها ترمیم کننده خلاء تئاتر انقلاب

یکی از این جشنواره‌ها در عرصه فعالیت‌های فرهنگی و هنری به جشنواره تئاتر فجر باز می‌گشت؛ رخداد و رویدادی که سابقه برگزاری آن به بهمن‌ماه ۱۳۶۱ به مناسبت چهارمین سالگرد پیروزی انقلاب باز می‌گردد. دراین میان مرکز هنرهای نمایشی جهت حضور ثمربخش هنرمندان در این جشن‌های باشکوه اقدام به طراحی و برگزاری جشنواره‌ای با نام جشنواره سراسری تئاتر فجر مقارن با ایام تاریخ ساز دهه فجر کرد تا هنرمندان این عرصه با شرکت در این جشنواره با خلق آثاری فاخر و والا در جهت تبیین و ترویج دستاوردهای انقلاب که با اهداف انقلاب اسلامی تناسب داشته باشد در هر چه باشکوهتر برگزار شدن این ایام و جشن های شادی بخش سهیم باشند.

با توجه به اینکه در آغاز انقلاب اسلامی همه چیز دست خوش تغییرات بنیادین گشته بود و اکثریت کارگزاران نظام در تمامی عرصه‌ها در اندیشه تحول و بنا نهادن ساختارهای نوین بودند؛ هنر نمایش در چند سال اول انقلاب در یک سکون و بلاتکلیفی به سر می‌برد و گروه‌های حرفه‌ای بیششتر شکلی منفعل داشتند و اگر نمایشی به صحنه می‌رفت از طرف گروه‌های آماتور و سازمان‌های انقلابی بود.

بر همین اساس عمومیت بخشیدن به تئاتر و توجه به هنرهای نمایشی در سراسر کشور به عنوان یک رکن اساسی در توسعه فرهنگ و همچنین حساس ساختن اذهان و افکار جامعه به سوی تئاتر و خروج این هنر از انزوا و غربت از یک سو و از سویی دیگر گسترش و تثبیت آن در چهارچوب فعالیت‌های فرهنگی و هنری به مثابه یک هنر شاخص و ارزنده ایجاب می‌کرد که تئاتر بعد از انقلاب اسلامی از جایگاه ارزشمندی برخودار شود.

این توقع ممکن نبود مگر با طراحی جشنواره‌ای همچون فجر با شاخص‌های ارزشمند و همسو با انقلاب تا تمامی اذهان و نگاه‌ها را به خود جذب کند. جشواره‌ای که زمینه را برای تحول در مضمون و شکل تئاتر که لازمه انقلاب بود ایجاد کند.

بدون شک جشنواره تئاتر فجر بهترین بستر برای تحقق این تحول بود، تحولی متناسب با سایر عرصه‌های فرهنگی و هنری کشور که هم سو با انقلاب اسلامی باشد و هدفش دفاع از انقلاب اسلامی و ترویج اندیشه‌های معنوی در جامعه باشد و مردم بتوانند از ثمرات آن سود برند.

بدون مبالغه و بر اساس اظهار نظرها و بازتاب رسانه‌ای این جشنواره حاکی از این نکته بود که این رخداد راهی بدرون هنرمندان عرصه تئاتر و گروه‌های نمایشی باز کرد و امیدهایی را در دل علاقمندان و دست اندرکاران شهرستانی تئاتر زنده کرد، آنچه مشخص است شرح و بسط اهداف برگزاری این جشنواره و طی طریق آن در این عمر چهل ساله، گنجایشی بیش از اینها را می‌طلبد وشرح و نوشتار آن بماند برای فرصتی دیگر...

اما ذکر این نکته ضروری است؛ کارگزاران وقت در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مرکز هنرهای نمایشی در آن سال‌ها به دنبال این بودند تا عرصه این صحنه فرهنگی-هنری را مملو از اندیشه‌های انقلاب اسلامی کنند و با نگاه به استعدادهای جوان، متعهد و کارا، زمینه و عرصه را برای نسل برخاسته از انقلاب آماده کنند و این امر بجز با برگزاری یک جشنواره سراسری و تخصصی از عهده کسی ساخته نبود.

همین امر باعث شد، از دور و نزدیک و سراسر ایران اسلامی دست‌ها و قلم‌ها برای پر کردن این خلأ احساس وظیفه کنند و با خلق آثاری با مضامین و مفاهیم انقلابی راه را برای آیندگان هموار سازند. تلاش‌هایی که با حسن نیت کوشیدند تا در کالبد تئاتر که در سال‌های اول انقلاب، نیمه جان شده بود روحی تازه بدمند و بر رونق، تحرک و جنب و جوش هنرمندان این عرصه بیفزایند.

آنچه مشخص است جشنواره سراسری تئاتر فجر به شکل اعجاب انگیزی بعد از انقلاب در سراسر کشور با افزوده شدن جشنواره‌های استانی و منطقه‌ای گسترش پیدا کرد و برگزاری هر دوره آن نسبت به دوره ماقبل با اضافه شدن بخش‌های متعدد، طرح‌ها و ایده‌های نوین، گسترده‌تر شد.

تردیدی نیست که دستاوردهای چهل ساله برگزاری این جشنواره و تأثیر آن بر روند رشد تئاتر کشور می‌تواند توجه همگان را به این نکته برانگیزد که این جشنواره اکنون در پهنه جهان شناخته شده و در عرصه بین‌المللی حیثیتی جهانی پیدا کرده است.