عقب نشینی شرکت‌های پره از تمدید صید ماهیان استخوانی خزر

به گزارش ایرنا، شرکت های صیادی پره در مازندران که طبق آمارهای رسمی بیش چهار هزار ماهیگیر را دور هم جمع کردند ، در آستانه ۱۵ فروردین که باید فصل صید به طور رسمی پایان می یافت ابتدا با درخواستشان تمدید پنج روزه تا بیستم فروردین را از شیلات ایران دریافت کردند و بعد از  آن هم درخواست مجددشان به تمدید ماهیگیری تا پایان فروردین انجامید.

اگر چه تمدید پنج روزه تا بیستم فروردین به خاطر شرایط نامساعد جوی آورده مناسبی برای این صیادان نداشت و در واقع آنان به علت وزش باد نسبتا شدید و شکل گیری امواج به ارتفاع بیشتر از یک متر نتوانستند به صورت عادی پره کشی کنند ، ولی بنا به دلایلی که یکی از آنها کمبود ماهی اعلام شده است ، به تمدید ۱۰ روزه بعدی روی خوش نشان ندادند و تورهایشان را زودتر از موعد تمدید شده از دریا بیرون کشیدند تا فرصت بیشتری در اختیار صیادان غیرمجاز اعم از حرفه ای ها یا محلی های دارای امکانات حداقلی بیفتد.

بررسی های میدانی خبرنگار ایرنا نشان می دهد که این روزها بندرت در طول سواحل مازندران شرکت های پره در حال ماهیگیری هستند. این وضعیت در مناطق مرکزی و شرقی بیشتر از مناطق غربی استان به چشم می آید و در عوض انبوهی از صیادان غیرمجاز حرفه ای با امکانات و تجهیزات به روز و محلی ها با امکانات حداقلی مانند استفاده از تیوپ به دریا می زنند و حتی در مناطقی دوردست تر از  شرکت های پره ماهی صید می کنند.

نگاهی به وضعیت صید همین غیرمجازها پاسخ کافی برای عدم تمایل ماهیگیران عضو شرکت پره به دست می دهد. برخلاف سال های نه چندان دور که غیرمجازها یواشکی یا شب هنگام در هر رفت و برگشت انبوهی از ماهیان استخوانی صید می کردند ، این روزها اغلب با کمترین صید می سازند و از این که پره کشی انجام نمی شود راضی به نظر می رسند چون معتقدند اگر پره کش ها فعال می بودند نه تنها صیدی نصیبشان نمی شد ،  بلکه با خیال راحت نیز نمی توانستند وارد مناطق مختلف دریا شوند و باید از نقاط کور برای صید دزدکی استفاده می کردند.

نکته قابل توجه در این میان سکوت ماهیگیران عضو شرکت های پره نسبت به فعالیت صیادان غیرمجاز در روز روشن است و گویی رمقی برای اعتراض و برخورد با غیرمجازها ندارند و یا شاید از سوی دلسوزی و تصور این که بیشتر غیرمجازها از محلی ها هستند تا معیشتشان را تامین کنند ، نسبت به آنها دلسوزی دارند. با این وصف وقتی به عنوان خبرنگار پای درددلشان می نشینی ، کاملا از وضعیت موجود ناراضی هستند و از این که دریا از ذخایر ماهیان استخوانی خالی شده و امسال کم برکت ترین سال ماهیگیریشان را تجربه کردند ، خسته شده اند.

اگر چه اثرگذاری شرایط نامساعد جوی بر پایان خودخواسته پره کشی را نباید نادیده گرفت ، ولی در مجموع به نظر می رسد خزر خالی تر از آن است که بشود چشم امید به تغییرات آب هوایی و سردی و گرمی آب داشت. شاید همین وضعیت بوده که سبب شده تا حتی مسئولان شیلات مازندران هم در اظهاراتشان در وصف وضعیت صید در فصل جاری از عبارت « وحشتناک» استفاده کنند.

خرجی که دخل را می‌بلعد

صیادان عضو شرکت های پره در مازندران مهم ترین دلیل بی رغبتی برای استفاده از فرصت تمدید فصل صیادی را خالی بودن دریا از ماهی و به صرفه نبودن پره کشی می دانند. رئیس شرکت پره خرم که صیادانش در آب های ساحلی محمودآباد فعالیت دارند ، به خبرنگار ایرنا گفت : باوجود تمدید مجددد زمان صید تغییری در شرایط صیادی ایجاد نشده است و با توجه به میزان کاهش صید و افزایش قیمت ادوات صید ماهیگیری هیچ فایده ای ندارد.

موسی پور افزود:  در حال حاضر تنها روزانه یک یا دو سبد ماهی با پره کشی از دریا صید می شود که با توجه به تعداد بالای صیادان هر پره و هزینه ای که پره کشی دارد اصلا مقرون به صرفه نیست و  از این رو برخی از همکاران ما پره ها را بالا کشیدند و دیگر پره کشی انجام نمی دهند.

وی ادامه داد: در این شرایط سختی که دریا هم بخیل شده است ، وجود صیادان غیرمجاز نیز دردی مضاعف برای ما ایجاد کرده است و تمام محدوده پره کشی ما از صیادان غیر مجاز پر شده است.

رئیس شرکت تعاونی پره خرم محمودآباد با انتقاد از نبود نیروی یگان حفاظت منابع آبزیان شیلات برای برخورد با صیادان غیرمجاز ، گفت : متاسفانه هیچ گونه نظارت و برخوردی برای جلوگیری از ورود این افراد برای صید غیر مجاز وجود ندارد و بارها نیز حضور و جولان صیادان غیرمجاز در محدوده پره کشی خود ما سبب درگیری و دعوا بین این افراد با ماهیگیران ما شد و ما هم دیگر خسته شده ایم.

وی گفت : صیادان غیر مجاز هزینه زیادی بابت صید انجام نمی دهند و از این رو براحتی برای صید دل به دریا می زنند و در این میان تنها حق کسانی که به صورت قانونی فعالیت می کنند ، ضایع می شود.

موسی پور با بیان اینکه وجود صیادان غیرمجاز مشکلات زیادی را برای  تعاونی های پره ایجاد کرده است ، افزود : به عنوان مثال بارها قایق لاور این صیادان باعث پاره شدن تورهای ما شد و متاسفانه هیچ برخوردی نیز با این افراد صورت نمی گیرد.

خستگی و هزینه و دیگر هیچ 

یکی از پره داران جویباری نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به کم بودن ماهی و شرایط جوی دریا  و همچنین وجود صیادان غیر مجاز ، صیادان دیگر علاقه ای به پره انداختن و صید ندارند و بسیاری از پره داران در منطقه لاریم پره ها را جمع کردند.

کاکویی به آغاز فصل  کشاورزی در مازندران نیز اشاره کرد و افزود : در حال حاضر با توجه به شرایط بد صید ترجیح صیادان این است که در زمین های کشاورزی مشغول به کار شوند تا این که ساعت ها در دریا وقت بگذارنند و  چیزی نصیبشان نشود.

وی توضیح داد : به عنوان مثال چند روز پیش برای آخرین بار ما سه بار در دریا پره انداختیم ولی میزان ماهی که صید شد حتی به ۲۰ کیلوگرم هم نرسید و  با توجه به قیمت بالایی که تور و اداوات ماهیگیری دارد و همچنین وجود صیادان غیر مجاز که کل محدوده را  قرق کرده اند ، ترجیح دادیم به جای خون دل خوردن و درگیر شدن با ماهیگیران غیرمجاز ، پره ها را جمع آوری کنیم.

صید پره یا تور گستر یکی از قدیمی‌ترین روش‌های صید ماهی از جمله ماهی سفید در حاشیه جنوبی دریای خزر می‌باشد که قدمتی چند صد ساله دارد در این روش تور توسط قایق موتوری پهن  می شود و  طناب تور به  پشت تراکتور وصل و کشیده می شود و در نهایت توسط ماهیگیران تور و ماهی ها جمع می گردد.

حسرت ماهیگیران شرق مازندران 

 مدیرکل شیلات مازندران هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از عبارت « تعطیلی خودخواسته » برای تصمیم و اقدام ماهیگران عضو شرکت های پره یاد کرد و گفت : شرکت های تعاونی شرق مازندران ، بویژه منطقه میانکاله آمار صید بسیار ضعیفی دارند و در حال حاضر فعالیت صیادی برای این شرکت ها صرفه اقتصادی ندارد.

حسن اسحاقی با بیان این که در  منطقه شرق مازندران آمار صید کاهش وحشتناکی داشته است ، افزود :  از این رو فعالیت  این شرکت ها با توجه به  قیمت سوخت تراکتور ، شناورها و طناب و توری که در ماهیگیری پاره می شود مقرون به صرفه نیست و از این رو بسیاری از  شرکت های این منطقه به صورت خودجوش پره کشی و صیادی را  تعطیل کردند.

وی در خصوص  اینکه تمدید مهلت صید فرصتی برای صیادان غیر مجاز شده است ، گفت: مناسفانه این پدیده شوم نه تنها د مازندران بلکه در هر سه استان شمالی گریبانگیر صید و صیادی شده است و کاهش نیرو در یگان حفاظت منابع شیلات استان مازندران نیز سبب رشد بی رویه صید غیر مجاز در استان شده است.

مدیر کل شیلات مازندران اظهار داشت : نبود تجهیزات مناسب برای برخورد با صیادان غیر مجاز و کمبود نیروی انسانی در پایگاه های هشتگانه حفاظت استان که  زمانی بیش از ۳۰ نفر نیرو داشتند لی امروزه تعداد نیروهایشان به زیر پنج نفر رسیده است باعث شده است که برخورد مطلق و صد در صد با صیادان غیرمجاز صورت نگیرد.

پره‌داران در محاصره غیرمجازها

مدیرعامل شرکت های تعاونی پره مازندران هم اگر چه معتقد است که تعداد زیادی از شرکت های پره همچنان به صید و صیادی مشغولند ، ولی تاکید می کند که فعالیت صیادان غیرمجاز همه را  به ستوه آورده است.

خشایار نوایی به خبرنگار ایرنا گفت : تمدید دوره صید از سوی شیلات ایران کمک خوبی به صیادان بود تا بتوانند با صید بیشتر بخشی از بدهی هایشان را بپردازند ولی فعالیت علنی صیادان غیرمجاز به مشکل جدی تبدیل شده است.

وی علت اصلی افزایش صید غیرمجاز در دریاس خزر را کاهش نیروی انسانی برای برخورد با آنان دانست و افزود : متاسفانه طی سال های اخیر تعداد نیرو های یگان حفاظت منابع آبزیان شیلات مازندران از ۳۵۰ نفر به حدود ۷۰ نفر کاهش یافته و همین تعداد هم تنها در پایگاه ها فعال هستند و هیچ نیروی برای سرکشی به کنار ساحل و جمع آوری تورهای صیادان غیر مجاز وجود ندارد.

نوایی گفت : نبود نیروی حفاظت منابع آبزیان سبب مانور بیشتر صیادان غیر مجاز شده است به گونه ای که دیگر هیچ ترسی برای این افراد وجود ندارد و حتی گاهی تعداد این افراد از صیادان پره هم بیشتر می شود و به راحتی نیز با تراکتور و قایق موتوری فعالیت می کنند.

وی افزود : در سال های اخیر  مکاتبات و نامه نگاری های بسیاری با سازمان شیلات برای جایگزینی نیروهای جدید  انجام شده است ولی متاسفانه با وجود اینکه بیش از چهار سال از بازنشسته شدن افرادی زیادی از نیروهای یگان حفاظت می گذرد با این وجود افرادی برای جایگزین بازنشسته شدگان معرفی نشدند.

نوایی گفت : به عنوان مثال در پایگاه حفاظت آبزیان در ساری تنها چهار نیرو مستقر هستند که آنها هم به صورت شیفتی کار می کنند ، در حالی که پیش تر این پایگاه حدود ۴۵ نیرو داشت.

وی یکی از دلایل مهم کاهش صید در سال های اخیر را ناشی از صید غیرمجاز دانست و افزود : بستر رودخانه ها محل تخم گذاری ماهیان رودکوچی همچون ماهی سفید هستند اما در طی سال های اخیر بسترهای رودخانه تماما با دام های غیر مجاز این صیادان پر شده است و ماهی راهی برای ورود به بستر رودخانه ندارد و در نتیجه هم صید کاهش پیدا می کند و هم ماهیانی که برای تخم ریزی به سمت رودخانه می روند توسط صیادان غیر مجاز شکار می شوند.

مدیرعامل تعاونی پره های مازندران در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا مبنی بر عدم فعالت پره های مجاز گفت: با وجود اینکه صیادان غیر مجاز مشغول به کار هستند اما شرکت های  تعاونی نیز مشغول به فعالیت هستند و به جز چندین شرکت در شرق مازندران که پیشتر نیز فعالیت نداشتند بقیه شرکت ها طبق گزارش ما مشغول فعالیت هستند.

وی ادامه داد: چندین پره در منطقه میانکاله و گهرباران به علت افزایش صید آزاد و بدهی هایی که طی چند سال اخیر برای این شرکت ها به وجود آمده است دیگر تمایلی به صید و صیادی ندارند و تعدیل پره نیز برای این شرکت ها مطرح شده است.

نوایی گفت: با توجه به اینکه میزان صید به شرایط جوی منطقه بستگی دارد خوشبختانه افزایش زمان صید سبب شده است که برخی از تعاونی ها بویژه در غرب مازندران بتوانند میزان زیادی ماهی صید کنند و از این طریق توانستند بدهی هایی که داشتند را نیز تسویه نمایند.